بخش دوم : وظايف مرد يا آداب زن دارى

مرد بعنوان سرپرست خانواده و تنظيم كننده برنامه زندگى ، داراى وظائفى است ، كه بايد آن را مراعات كند، از نظر اقتصادى ، مرد مسئول تاءمين مخارج همسر و فرزندان مى باشد و بايد در حد توان خود به اين مهم بپردازد، اما مسئوليت مهم او همان تربيت و اخلاق پسنديده در خانه است ، كه در بحث خانواده توضيح خواهيم داد، اينك پاره اى از روايات و دستورات اسلامى در رابطه با وظائف مرد نسبت به همسر خويش ذكر مى شود.

فرمان خدا در مورد بانوان
(( عاشروهن بالمعروف ))
خداوند راجع به رفتار شايسته با همسر مى فرمايد: با زنهاى خود به نيكوئى رفتار كنيد.⁽³²⁾
آرى ، اين جمله در حين كوتاهى ، حدود برخورد با همسر و كيفيت رفتار با او را تعيين مى كند و مى فرمايد مرد نبايد در رفتار نسبت به همسر، از حد اعتدال خارج شود، ظلم و بداخلاقى و بخل و سختگيرى ، خلاف دستور خداست ، همچنانكه رها كردن همسر، مراقبت او نبودن ، مطيع كامل زن بودن و خرجهاى بيهوده و سستى هاى ناپسند نيز درست نيست ، مرد بايد با همسر از حد اعتدال خارج نشود، نه ظلم كند و نه خود را رها و در اختيار همسر قرار دهد. حضرت على عليه السلام فرمود: هر مردى كه امور او را زن بگرداند ملعون است ⁽³³⁾

زن گل است با او مدارا كنيد
(( فان المراة ريحانة و ليست بقهرمانة . ))
اميرالمؤ منين در ضمن سفارشات خويش به فرزندانش محمد حنفيه فرمود: اى پسر من وقتى قوى بر طاعت خدا قوى باش (ظلم نكن ، به مردم خدمت كن ) و چون ناتوان شدى از معصيت خدا ناتوان باش (حقوق مردم را ضايع مكن ) اگر بتوانى كه زن را بيش از آنچه مربوط به خود اوست ، اختيار ندهى ، انجام ده ، چرا كه اين كار جمال زن را پيوسته و خاطرش را آسوده و حال او را نيكو مى كند، همانا زن گل است نه قهرمان ، با او به هر حال مدارا كن و نيكو برخورد نما تا زندگى تو با صفا شود.⁽³⁴⁾

با همسر خود خوب رفتار كنيد
(( رحم الله عبدا احسن فيما بيته و بين زوجته ))
امام صادق عليه السلام فرمود:
رحمت خدا بر آن بنده كه با همسرش به نيكى رفتار كند، همانا خداوند زن را در اختيار او قرار داده و او را سرپرست وى كرده است ⁽³⁵⁾ (پس بايد با اين امانت به خوبى برخورد كند)

 با زنها، زيبا صحبت كنيد
(( فداروهن على كل حال و احسنوا لهن المقال لعلهن يحسن الفعال ))
اميرالمؤ منين عليه السلام در ضمن بياناتى كه راجع به صفات ناپسند (برخى ) بانوان همانند خودپسندى و تكبر، ناشكرى و بى صبرى و مانند اينها ايراد نمود و توصيه فرمود كه مراقب زنها باشيد تا به هلاكت نيفتند و سرپرستى خانواده را به آنها نسپاريد فرمود:
با زنها در هر حالى مدارا كنيد (سخنان تند و زشت بر زبان نياوريد) شايد (در اثر اين رفتار نيكويى شما) آنها كارهاى خود را درست كنند⁽³⁶⁾

اذيت و آزار به همسر مجازات دارد
بزرگى از علماء اعلام و سلسله جليله سادات كه شايد از ذكر نام شريفش ‍ راضى نباشد نقل فرمود: وقتى پدر علامه ام را در خواب ديدم و پرسشهايى از ايشان نموده و پاسخهايى شنيدم ، پرسيدم : ارواحى كه در عالم برزخ معذبند، عذاب و سختيهاى آنها چگونه است ؟
در پاسخ فرمود: آنچه براى تو كه هنوز در عالم دنيا هستى از عذاب برزخ و ناچارى آن مى توان بيان كرد مثل آن است كه در دره اى باشى و از چهار سمت كوههاى بسيار مرتفعى كه هيچ توانايى بر بالا رفتن از آنها نباشد تو را بر گرفته باشد و در آن حال گرگى هم تو را دنبال كند و هيچ راه فرارى از او نباشد (عذاب برزخ هم چنين است )
پرسيدم : آيا خيراتى كه در دنيا براى شما انجام داده ام به شما رسيده و كيفيت بهره مندى شما از خيرات ما چگونه است ؟
در پاسخ فرمود: بلى تمام آنها به من رسيده است و اما كيفيت بهره مندى از آنها را هم با ذكر مثالى براى شما بيان مى كنم .
هرگاه در حمام گرم و بسيار پر جمعيتى باشى كه در اثر بخار و حرارت ، نفس ‍ كشيدنت سخت باشد در آن حال گوشه درب حمام باز شود و نسيمى خنك به تو برسد چقدر شاداب و راحت و آزاد مى شوى ؟! چنين است حال ما هنگام رسيدن خيرات شما!

صورت نورانى و لبهاى چركين
ايشان مى گويد: چون بدن پدرم را سالم و نورانى ديدم و تنها لبهاى او زخمى و آلوده به چرك خون بود از ايشان سبب زخم بودن لبهايش را پرسيدم و گفتم اگر كارى از دست من بر مى آيد براى بهبود لبهاى شما بفرمائيد تا انجام دهم ؟
در پاسخ فرمود: تنها علاج آنها بدست علويه مادر شما است ، زيرا سبب اهانتى بود كه در دنيا به او مى نمودم و چون نامش سكينه است و هر وقت او را صدا مى زدم خانم سكو مى گفتم ، او رنجيده خاطر مى شد، اگر بتوانى او را از من راضى كنى اميد بهبودى هست . ايشان از خواب بيدار شده گويد:
اين مطلب را به مادرم گفتم در جواب گفت : بلى پدر شما هر وقت مرا مى خواند از روى تحقير مى گفت خانم سكو و من سخت آزرده و رنجيده مى شدم ولى اظهار نمى كردم و احترام ايشان چيزى نمى گفتم و چون فعلا گرفتار و ناراحت است او را حلال نموده و از او راضى هستم و از صميم قلب برايش دعا مى كنم ⁽³⁷⁾

زن خوب سعادت است
(( من سعادة المراة الزوجة الصالحة ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: از خوشبختى مرد، داشتن زن شايسته است ⁽³⁸⁾

زن خوب فرمانبردار پارسا

كند مرد درويش را پادشا

چو مستور باشد زن خوبروى

به ديدار او در بهشت است شوى

دست روى همسر بلند نكنيد
(( انى اتعجب ممن يضرب امراته و هو بالضرب اولى منها ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرموده : تعجب مى كنم از مردى كه همسرش ‍ را مى زند در حالى كه خويش مستحق تر است به كتك خوردن .⁽³⁹⁾ (خود دهها خطا را انجام داده است اما تحمل يك خطا را ندارد).

خشونت و محبت ؟!
(( ايضرب احدكم المراة ثم يظل معانقها ))
پيامبر اكرم (ص ) فرمود: كسى كه همسرش را نمى زند چگونه دست در گردن او مى كند.⁽⁴⁰⁾ (وقتى كانون زندگى بايد با شعله هاى محبت گرم باشد، زدن همسر به شدت از اين صميميت مى كاهد).

گذشت و مروت
آورده اند كه مردى زن زيبائى داشت ، چند سالى با كمال خوشى با هم زندگى نمودند، تا اينكه ناگاه زن در اثر آبله صورتش از زيبايى افتاد.
شوهر جوانمردى وى براى اينكه مبادا همسرش از اين حادثه خجالت كشد و غمگين شود، روزى چون سر از خواب برداشت ، شروع كرد به فرياد كردن و گريستن و بر سر و صورت مى زد، زن پرسيد چه شد است ؟ گفت : دريغا كه هر دو چشم من نابينا شده و جايى را نمى بينم ، و مدت بيست سال باقيمانده عمر خود را با اين حال سپرى كرد، تا مبادا همسرش از زشتى رخسارش خجالت كشد.

عفو حق زن است
اسحاق ابن عمار مى گويد: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : حق زن بر شوهر چيست ؟ حضرت فرمود: او را سير كند، لباس بپوشاند، و اگر خطائى كرد از او در گذرد.⁽⁴¹⁾

حضرت هود و همسر ايشان
حضرت هود يكى از پيامبران الهى است ، او همسر بدى داشت ، اما برايش ‍ دعا مى كرد، از علت اين كار پرسيدند؟ فرمود: خداوند هيچ مؤ منى را نيافريد، مگر اينكه دشمنى دارد كه او را اذيت مى كند! دشمن من هم همين زن من است ، اگر دشمنم در اختيار خودم باشد بهتر از اين است كه من در اختيار دشمنم باشم ⁽⁴²⁾

پاداش مرد صبور
(( من صبر على خلق امراة سينة الخلق و احتسب فى ذلك الاجر اعطاه الله ثواب الشاكرين ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هر مردى كه اخلاق بد همسر خود را به خاطر پاداش آن ، تحمل كند، خداوند پاداش شاكرين به او عطا خواهد نمود.⁽⁴³⁾

مهربانى و محبت به بانوان
(( العبد كلما ازداد للنساء حبا ازداد فى الايمان فضلا ))
امام صادق عليه السلام فرمود: بنده هر چه محبتش به بانوان زيادتر شود ايمانش بيشتر فضيلت مى يابد⁽⁴⁴⁾

شيرينى جاودانه
(( قول الرجل للمراة انى احبك لا يذهب من قلبها ابدا ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: شوهرى كه به همسرش بگويد دوستت دارم ، اين سخن هميشه در دل زن خواهد ماند⁽⁴⁵⁾ (زيرا بانوان دوست دارند خود را محبوب شوهر ببينند و اين اظهار محبت ، نشان دهنده علاقه و موجب محبت نيز مى شود.)

سفارش نسبت به زن
(( اوصافى جبرئيل بالمراءة حتى ظننت انه لا ينبغى طلاقها الا من فاحشة مبينة . ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: جبرئيل آنقدر راجع به زن به من سفارش كرد كه گمان كردم جز در كار زشت آشكار نمى شود زن را طلاق گفت .⁽⁴⁶⁾

با غيرت باشيد
(( يا اهل العراق نبئت ان نسائكم يدافعن الرجال فى الطريق اما تستحون لعن الله من لايغار ))
حضرت امير عليه السلام فرمود: اى اهل عراق (اى مردم ) شنيده ام كه زنهاى شما در راه رفتن با مردها برخورد پيدا مى كنند، آيا خجالت نمى كشيد، خدا لعنت كند بى غيرتها را (هيچ لزومى ندارد بانوان براى مسائل جزئى در كوچه و بازار تردد كنند و موجب تحريك و تهييج غرائز ديگران شوند آن هم با عدم رعايت مسائل عفت در لباس و سخن و حركات خود.)⁽⁴⁷⁾

اين مرد جهنمى است
(( من اضر بامراءة حتى تفتدى منه نفسها لم يرض الله له بعقوبة دون النار. ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هر مردى كه همسرش را آزار دهد تا مهرش را ببخشد و جانش را آزار كند، خداوند به كمتر از جهنم او راضى نخواهد شد.⁽⁴⁸⁾

بهشت بر او حرام است
(( حرمت الجنة على الديوث ))
حضرت صادق عليه السلام فرمود: بهشت بر ديوث حرام است (كسى كه از آميزش همسرش با اجانب ناراحت نيست )⁽⁴⁹⁾

از اعدام تا شهادت به خاطر پنج خصلت
امام باقر عليه السلام فرمود: چند اسير (مشرك و بت پرست كه جز اسلام از آنها پذيرفته نشود و آنها هم اسلام را نپذيرفته بودند) نزد پيامبر آوردند، حضرت دستور داد ايشان را بكشند، ليكن يكى از ايشان را جدا نمود، آن مرد گفت : چرا مرا آزاد كردى ؟ حضرت فرمود: جبرئيل از طرف خدا به من خبر داد كه تو پنج خصلت دارى كه خدا و رسول او آن را دوست مى دارند، نسبت به خانواده خودت به شدت غيرتمند هستى ، سخاوت و خوش ‍ خلقى و راستگوئى و شجاعت دارى ، آن مرد كه اين سخن را شنيد مسلمان شد و اسلامش نيكو گرديد و با پيامبر جهاد كرد تا شهيد شد⁽⁵⁰⁾

بى غيرتى پستى است
(( كان ابى ابراهيم غيورا و انا اغير منه و ارغم الله انف من لايغار من المؤ منين . ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: پدرم ابراهيم با غيرت بود و من از او با غيرت ترم ، خدا به خاك مالد بينى آن مؤ منى را كه غيرت ندارد⁽⁵¹⁾ (شوهر بايد تا مى تواند همسر خود را از معاشرت نامشروع در اعمال و مجالس ‍ حفظ كند، بى حجابى يا بد حجابى ، شوخى با اجانب و شركت در محافل نامحرم بدون ضرورت ، از كم غيرتى مرد است ).

همسرانتان را حفظ كنيد
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: به پدران خود نيكى كنيد تا فرزندانتان به شما نيكى كنند، نسبت به زنان مردم عفت پيشه كنيد تا زنان شما با عفت باشند.⁽⁵²⁾

اين هم صدقه است
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به مردى فرمود: آيا امروز را روزه دارى ؟ (گويا جمعه بوده است ) گفت : نه . فرمود: به فقيرى غذا داده اى ؟ گفت : نه . فرمود: برو نزد خانواده ات كه اين خود انفاق است .⁽⁵³⁾

بيشترين خير در زنهاست
(( اكثر الخير فى النساء ))
امام صادق عليه السلام فرمود: بيشترين خير در زنهاست (شكم مادر و اخلاق و پرورش او سرمنشاء استعداد و پيشرفت هر خدمتگذار و خيرانديش است ). و مى شود معناى حديث اين باشد كه : نسبت به بانوان نيكى بسيار نمائيد.⁽⁵⁴⁾

سه نعمت بى حساب
(( ثلاثه لا يحاسب عليهن المؤ من طعام يا كله و ثوب يلبسه و زوجة صالحه تعاونه و يحصن بها فرجه ))
امام صادق عليه السلام فرمود: سه چيز است كه بر مؤ من حسابرسى ندارد، غذائى كه مى خورد، لباسى كه مى پوشد، و زن نيكوئى كه او را يارى داده و شهوت خود را به او كنترل مى كند.⁽⁵⁵⁾

اينجا اطاعت نكنيد
حضرت امير عليه السلام فرمود: هر كه در چهار چيز به حرف زنش گوش ‍ دهد، خداوند به صورت ، او را در آتش افكند، گفتند آنها چيست ؟ فرمود: در پوشيدن لباس نازك ، در رفتن به حمامها (زيرا رعايت عفت كلام و بدن را نمى كنند) در رفتن به عروسى (زيرا رعايت حجاب و جدائى زن و مرد نمى شود بعلاوه بد زبانيها، چشم و هم چشمى و تفاخر بى جا و بهانه جوئيها از اثرات اين مراكز است ) و نوحه خوانيها⁽⁵⁶⁾ (كه سابقا براى اموات خود مى گرفتند و زنها مراعات مسائل اسلامى را نمى كردند، بطور كلى مرد بايد مراقب رفت و آمدهاى همسر خود باشد و او را از رفتن به مجالسى كه زمينه ساز فساد و موجب وسوسه شيطانى مى باشد منع كند.)

به سخن اين زن گوش ندهيد
(( طاعة المراة ندامة ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: اطاعت كردن از زن پشيمانى آورد⁽⁵⁷⁾
مؤ لف گويد: شايد منظور از اين حديث و امثال آن ، اطاعت از بانوانى است كه عقل و دين آنها اسير هواها و هوسهاى بى مورد است ، همچنانكه در بسيارى از افراد مشاهده مى شود، بانوانى كه توقعات بى جا از شوهران خويش دارند و بدون در نظر گرفتن ضروريات زندگى و درآمد و شئونات خانواده چه بسا روى چشم و هم چشمى و يا احيانا احساسات بى جا، در خواستهائى مى كنند، انجام اين دستورات موجب ندامت است ، آن بانوئى كه از روى كم فكرى ، شوهرش را تشويق به جدائى از پدر و مادر و يا فاميل مى كند اطاعتش ندامت مى آورد، آن بانوئى كه شوهرش را وادار به حرام و مخارج حرام و يا بيهوده مى كند اطاعتش موجب ندامت است ، آن بانوئى كه هنگام جنگ و شهامت و شهادت ، شوهر و فرزندانش را تشويق به سستى مى كند اطاعتش موجب ندامت است ، آن بانوئى كه شوهرش را و يا دخترى كه پدرش را تشويق به خريدن وسائل گمراه كننده و يا تفريحات ناسالم و يا مجالس گناه و يا خريدن لباسهاى ناهنجار مى كند اطاعتش ‍ موجب ندامت است ، خلاصه آنكه بانوان بايد در خواستهاى خود را مطابق عقل و درايت و دين قرار دهند نه طبق احساسات و هوسهاى بيهوده همچنانكه مردها بايد در انجام تقاضاهاى بانوان طبق عقل و درايت و دين عمل كنند و زمام زندگى را خود بدست گيرند نه همسرانشان .

مشورت با همسر شايسته او را سعادتمند كرد
امام هفتم موسى ابن جعفر عليه السلام فرمود: در بنى اسرائيل مرد شايسته اى بود كه همسر شايسته اى نيز داشت ، شبى در خواب ديد كه به او خبر دادند، عمر تو فلان مقدار است و چند سال را براى او معين كردند، و به او گفتند: خداوند مقدر كرده است نصف عمرت را در وسعت و ثروت باشى و نصف ديگر را در تنگدستى باشى ، حالا خودت انتخاب كن ، كداميك را مى خواهى اول بگذرانى ؟
آن مرد در خواب جواب داد: من همسر شايسته اى دارم كه شريك زندگى من است ، با او مشورت مى كنم و جواب مى دهم ، چون صبح شد خواب خويش را با همسرش در ميان گذاشت ، زنش گفت : نيمه اول را انتخاب كن ، اول در عاقبت باشيم ، شايد خداوند به ما رحم كند و نعمت خود را بر ما تمام كند. شب بعد، همان شخص به خواب او آمد و پرسيد: تصميم تو چه شد؟ آن مرد گفت : نيمه اول را انتخاب كردم ، قبول شد، از آن به بعد دنيا از هر طرف به او رو كرد و نعمتش زياد شد، همسرش به او گفت : به فاميلت و نيازمندان رسيدگى كن ، به همسايه و برادرت خدمت كن و بخشش نما، تا اينكه نيمه اول تمام شد و آن وقت موعود فرا رسيد، باز آن مرد را در خواب ديد، اينبار به او گفت : خداوند متعال از اين كار خير تو تشكر نمود و مقدر نمود تا آخر عمر خود را در رفاه و ثروت زندگى كنى .⁽⁵⁸⁾

خير دنيا و آخرت در چهار چيز است
نوه امام مجتبى عليه السلام از مادرش دختر امام حسين عليه السلام و ايشان از امام حسين و ايشان از پدرشان حضرت على عليه السلام و ايشان از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله روايت مى كند كه فرمودند:
كسى كه در دنيا به او چهار چيز داده شد، خير دنيا و آخرت را به او داده اند، و بهره خود را از دنيا برده است (1) ورع و پرهيزكارى كه او را از حرام باز دارد (2) اخلاقى كه ميان مردم زندگى كند (3) بردبارى كه با آن نادانى مردم را دفع كند (4) زن شايسته اى كه او را در دين و دنيا كمك دهد⁽⁵⁹⁾

صفاتى كه زنان در مردان مى پسندند

تو مرد رهى واقف راه باش

زحال زنان نيز آگاه باش

1 - مال و ثروت ، چرا كه موجب رونق خانه و زندگى و زيبائى جامه و خانه مى شود و اين امور مورد توجه بانوان است ، اما مرد مى بايست با عقل و فكر در تاءمين اين گونه خواسته ها اقدام كند.
2 - قدرت و توانايى ، چرا كه زن و مرد را نگهدار خود مى داند و مى خواهد پشتيبان او قوى باشد.
3 - مردانگى و غيرتمند بودن مرد.
4 - استقلال در زندگى ، بگونه اى كه مرد آزادانه زندگى كند و زير بار منت ديگرى نباشد.
5 - ميان مردم با آبرو و با شخصيت باشد.
6 - اهل سخن و شيرين كلام و شوخ باشد چرا كه زن از مرد خاموش و بى سرو صدا رنج مى برد.
7 - وضع سر و لباس او تميز و زيبا و مرتب باشد.
8 - گاهى با هديه و سوغاتى و گاهى با سخن علاقه خود را ابراز كند.
9 - گاهى سخنان و كارهاى زن را تحسين كند.
10 - رعايت ادب و نزاكت را بكند.
11 - خوش سليقه باشد و نسبت به كارهاى زن در خانه بى تفاوت نباشد، بلكه به آنها نظارت كند و اگر سستى يا ناهنجارى مثل كثافت و بى انضباطى ديد بى تفاوت نباشد وگرنه زن نيز سرد و بى تفاوت مى شود.

چهار چيز كمر شكن
پيامبر اكرم به حضرت امير عليه السلام در ضمن سفارشات خود فرمود: يا على چهار چيز، پشت انسان را مى شكند، (يعنى بسيار سخت و گران و غير قابل تحمل است ) (1) پيشوايى كه معصيت خدا مى كند ولى حرفش را گوش مى كنند. (2) زنى كه شوهرش او را مراعات مى كند ولى او به شوهر خيانت مى كند. (3) تنگدستى كه صاحب آن چاره ندارد. (4) همسايه بدى كه در محل اقامت دائمى انسان باشد.⁽⁶⁰⁾

اين زن نفرين كرد و خودش مرد
مردى با زنش نزد حضرت صادق آمد و از بد اخلاقى زن خود شكايت كرد، حضرت به آن زن فرمود: چرا شوهرت از تو شكايت مى كند، زن شروع كرد به شوهرش نفرين كردن ، حضرت فرمود: اگر همينطور (بر اين كنيه و بر اخلاقى و نفرين ) ادامه دهى بيش از سه روز زنده نيستى ، زن (با گستاخى ) گفت : برايم مهم نيست كه هرگز او را نبينم (يعنى بميرم و راحت شوم ) در روايت است كه اين زن بيش از سه روز عمر نكرد و مرد.
حضرت صادق عليه السلام فرمود: اين زن متجاوز بود و خداوند عمرش را كوتاه كرد و شوهرش را راحت نمود.⁽⁶¹⁾

طلا باشيد نه خاك !
حضرت صادق عليه السلام فرمود: زن گردنبند است ، توجه كن چه چيزى به گردن مى آويزى ، براى زن قيمت (مشخصى ) نيست ، نه خوبش و نه بدش ، اما خوبانشان را با طلا و نقره برابرى نمى كنند چون از طلا و نقره بهترند، اما زن بد، ارزش (مشتى ) خاك را هم ندارد، خاك از آن بهتر است (زن خوب همواره سعادت آفرين و زن بد سبب سياه كردن زندگى مى شود و هيچكدام از اين دو بهتر با طلا و خاك قابل مقايسه نيست )⁽⁶²⁾

پيرى زودرس
(( كان من دعا رسول الله صلى الله عليه و آله اعوذ بك من امراة تشيبنى قبل مشيبى .))
امام صادق عليه السلام فرمود: يكى از دعاهاى پيامبر صلى الله عليه و آله اين بود كه خدايا به تو پناه مى برم از همسرى كه قبل از پيرى مرا پير كند.⁽⁶³⁾

دل آرام باشد مرد نيكخواه

و ليك از زن بد خدايا پناه

با اين سخن اعمال زن باطل مى شود
(( ايما امراة قالت لزوجها ما رايت قط من وجهك خيرا فقد حبط عملها ))
امام صادق عليه السلام فرمود: هر زنى كه شوهر خويش بگويد از تو خيرى نديده ام ، اعمالش باطل مى گردد.⁽⁶⁴⁾

دستورهاى بيجا ندهيد
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هر زنى كه با شوهر مدارا نكند و او را به آنچه نمى تواند وادار كند، خداوند هيچ كار خوبى از او قبول نمى كند و خدا را در حالى كه بر او خشمگين است ملاقات مى كند.⁽⁶⁵⁾

بلاى سفر به كه در خانه جنگ

تهى پاى رفتن به از كفش تنگ

بلاى سفر به كه در خانه جنگ

به زندان قاضى گرفتار، به

كه در خانه بينى بر ابرو گره

در خرمى بر سرايى ببند

كه بانگ زن از وى برآيد بلند

كسى را بينى گرفتار زن

مكن سعد يا طعنه بروى مزن

تو هم جور بينى و بارش كشى

اگر يك سحر در كنارش كشى

بر زنها هم حرام است
(( اشتد غضب الله على امراءة ذات بعل ملات عينها من غير زوجها ))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: خشم خدا شديد است بر زن شوهردارى كه چشم خويش را با نگاه به اجانب پر كند.⁽⁶⁶⁾ (نگاه زن هم به نامحرم مثل نگاه مرد به زن اشكال دارد).

سه چيز شوم
راوى گويد نزد امام صادق عليه السلام سخن از شوم بودن مى كرديم ، حضرت فرمود: شومى در سه چيز است در زن و اسب و خانه ، اما شومى زن در زياد بودن مهر او و ناراحت كردن شوهر است و اما اسب ، شومى او را رام نبودن او و چموشى آن است و اما خانه شومى آن در تنگ و كوچك بودن آن و بدى همسايه ها و عيوب زياد داشتن است .⁽⁶⁷⁾

جزاى سركوفت زدن بر شوهر
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: اگر تمامى آنچه روى زمين از طلا و نقره را زنى به خانه شوهر ببرد ولى يكروز بر شوهرش سركوفت زند و بگويد تو چه كاره اى مال خودم است ، اعمال او باطل مى شود و لو از عابدترين مردم باشد مگر اينكه توبه كند و برگردد و از شوهرش معذرت خواهى كند.⁽⁶⁸⁾
و در حديث ديگرى فرمود: هر زنى كه بر شوهرش بخاطر مالش منت گذارد و بگويد تو از دارائى من مى خورى ، اگر تمام آن مال را در راه خدا صدقه دهد خداوند از او قبول نمى كند مگر اينكه شوهرش از او راضى شود.⁽⁶⁹⁾

زن و تقاضاى طلاق
(( ايما امراءة ساءلت زوجها الطلاق من غير باءس فحرام عليها رائحة الجنة .))
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هر زنى كه به دليل از شوهرش ‍ تقاضاى طلاق كند بوى بهشت بر او حرام است .⁽⁷⁰⁾

واسطه ملعون
من عمل فى فرقة بين امراءة و زوجهان كان عليه غضب الله و لعنته فى و الاخره .))
پيامبر اكرم (ص ) فرمود: هر كه براى جدائى زن و شوهرى گام بردارد خشم و لعنت خدا بر او است در دنيا و آخرت .⁽⁷¹⁾

خداوند از طلاق نفرت دارد
همانا خداوند جائى كه در آن عروسى واقع شود دوست مى دارد و جائى كه در آن طلاق واقع شود دشمن مى دارد، خداوند از هيچ كارى مثل طلاق نفرت ندارد.⁽⁷²⁾

صفات پسنديده و ناپسند شوهر

پيامبر اكرم (ص ) فرمود: از بهترين مردان شما مرد با تقوى و پاكيزه و دست باز است كه نگاه او سالم باشد (به نامحرم نظر نكند) و به پدر و مادرش ‍ مهربان بوده و عيان خود را به ديگرى محتاج نكند و فرمود: از بدترين مردان مرد تهمت زننده اى است كه بخيل و بد دهن باشد، تنها غذا خورده ، ميهمان دوست نباشد، همسر و خدمتكار خويش را بزند و عيال خويش را به ديگرى محتاج كند و پدر و مادرش را اذيت نمايد.⁽⁷³⁾

صفات پسنديده و ناپسند زن

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: آيا به شما بگويم بدترين زنها كيست ؟ زنى است كه در ميان خانواده خودش خوار بوده ولى نزد شوهرش ‍ تكبر مى كند، نازا و كينه توز است ، از كار زشت پرهيزى ندارد، وقتى شوهرش نيست زينت خود را به ديگران نشان مى دهد، ولى بر شوهرش ‍ امتناع مى كند، به سخن شوهرش گوش نمى كند و اطاعت او نمى نمايد، وقتى شوهر با او - در كاميابى - خلوت مى كند، همانند مركب چموش ‍ امتناع مى كند، همو كه نه عذرى مى پذيرد و نه از خطائى مى گذرد.
و فرمود: بهترين زنهاى شما زنى است بچه زا و مهربان و با عفت باشد، نزد خانواده - پدر و مادر - عزيز و نزد شوهر متواضع باشد، زيبائى و زينت خود را وقف شوهر كند و از ديگران بپوشاند، سخن شوهر را گوش كند و از او اطاعت نمايد، و چون شوهر با او خلوت كند خواسته او را انجام دهد، و همانند مردها اظهار شوق در زناشوئى - نكند (بلكه خود را نگه دارد و متين باشد تا نزد شوهر عزيز گردد).⁽⁷⁴⁾