لبنان با انقلاب اسلامي «عصر توبه» خويش را آغاز كرد
شهيد آويني از لبنان و مقومت مي گويد(2):
شيعيان نيز لبنان را «ارض ابيذر» مينامند كه سرمنشاء تفكر شيعي در لبنان به ابوذر غفاري رجوع دارد. و از اين لحاظ جبل عامل را بايد مهد تفكر شيعي در كره زمين محسوب داشت.
لبنان در ملتقاي سه قاره آسيا، اروپا و آفريقا قرار گرفته و محل تلاقي فرهنگهاي مختلفي است كه در اين منطقه از كره زمين ظهور يافتهاند. حكومت عثماني براي جلوگيري از رشد حركتهاي استقلال طلبانهاي كه در بعلبك وجود داشت درگيريهاي مذهبي و طايفهاي را پديد آورد كه در نتيجه آن اهل تسنن به دمشق و زبداني، طوايف مسيحي به زحله و خانوادههاي شيعه به بعلبك روي آوردند. براساس تنها سرشماري موجود كه در سال 1932 توسط فرانسه صورت گرفته است، 29 درصد از جمعيت لبنان را مارونيها تشكيل ميدادند و مسلمانان با صرفنظر از تفكيك مذاهب 3/39 درصد از جمعيت لبنان را دارا بودند. براساس نتايج اين سرشماري است كه قانون طايفي لبنان تحت نظارت فرانسه نوشته شده و امتيازاتي متناسب با جمعيت طوايف به آنها تفويض كرده است.
قانون طايفي لبنان ذاتا با اتكا بر اختلاف بين طوايف و مذاهب و بخوص تفرقه بين شيعيان و اهل تسنن شكل گرفته است. جمعيت لبنان از هفده فرقه مذهبي تركيب يافته كه مهمترين آنها چهار فرقه ماروني، دروزي، اهل سنت و شيعيان هستند. فرقه ماروني فرقهاي از مسيحيان هستند كه از قرن دهم ميلادي به سرزمين لبنان روي آورند. آنها نخستن در ارتفاعات قسمت شمالي رشتهكوههاي جبل لبنان استقرار يافتند، اما در طي قرون، مسير گسترشي را به سمت جنوب تا مرز فلسطين اشغالي طي كردند و حمايت داخلي آنها از صهيونيستها در شكل دادن به وضع كنوني لبنان تاثير بسزاي داشته است. لبنان اگرچه مهد توليد مارونيها نبود، اما اكنون به مركز مارونيها در جهان مبدل گشته است.فرهنگ حاكم بر طوايف بزرگ لبنان، بجز قبيله در ورزيها كه به علت كتمان عقايد خويش در فضايي از ابهام فرورفتهاند به حد كفايت روشن است. امام موسي صدر درباره آنها مينويسد: «دروزي ها يكي از مذاهب سه گانه اسلامي در خاك لبنان هستند كه از زمان فاطميون تا به حال به صورت يك قبيله وجود دارند. به احتمال قوي در در وزيها همان اسماعيليهايي هستند كه در اثر دور ماندن از مراكز علم به صورت يك مذهب باطني درآمدند.»
حدود دويست هزار نفر از افراد اين فرقه در سوريه و فلسطين و مابقي در استان جبل لبنان سكونت دارند. فرقه دروزي انشعابي از مذهب اسماعيلي است كه در قرن پنجم هجري قمري در زمان خليفه فاطمي مصر، به دست افرادي به نامهاي محمد بن اسماعيل دروزي و حمزه بن علي وزوني بنيانگذاري شده است. آنها فرقهاي از باطنيها يا اهل تصوف هستند كه احتمالا ظاهر تكليف شرعي را تا چهل سالگي از خود ساقط ميدانند. درباره مسائل مذهبي و سياسي قائل به تفكيك هستند. تا آنجا كه در حال حاضر رهبري سياسي آنها را وليد جنبلاط بر عهده دارد، در عين آنكه رهبري مذهبي بر عهده ابوشقرا است. جنبلا رهبر حزب تقديم اشتراكي يا سوسياليستهاي مترقي است. او از خاندان بزرگي است كه در كنار خاندان ارسلان همواره بر دروزيها حاكميت داشتهاند.
لبنان در قرن هفتم ميلادي و يا سال پانزدهم از هجرت در زمان خليفه دوم توسط خالد بن وليد فتح شده است. ريشه دين اسلام را در لبنان بايد در همين سال ها جست و جو كرد. شيعيان نيز لبنان را «ارض ابيذر» مينامند كه سرمنشاء تفكر شيعي در لبنان به ابوذر غفاري رجوع دارد. و از اين لحاظ جبل عامل را بايد مهد تفكر شيعي در كره زمين محسوب داشت. بر اساس آمار منتشره در نشريه «فايننشال تايمز»، در سال 1984 تناسب جمعيت بر اساس فرق متعدد مذهبي در لبنان بدين شرح است: شيعيان يك ميليون و يك صد هزار نفر، مارونيها نه صد هزار نفر، اهل تسنن هفت صد و پنجاه هزار نفر، دروزيهاي دويست هزار نفر، ارامنه يك صد و هفتاد و پنج هزار نفر و فرقه كاتوليك يك صد و پنجاه هزار نفر.
غربيها بيروت را دروازهاي براي ورود به شرق مي دانستند، و لفظ «عروس خاورميانه» كه تا پيش از جنگها داخلي بدانجا اطلاق ميشد، خود حاوي همه آن حقايقي است كه بايد درباره اشاعه فرهنگ غرب در لبنان گفته شود. لبنان امروز دوران توبه مذهبي خويش را آغاز كرده است، اما براي ناظري كه در جست و جوي جلوههاي ظاهري اين توبه باطني بر نميآيد، هنوز لبنان و بخصوص بيروت علي رغم جنگهاي داخلي چهرهاي تماما اروپايي دارد. غرب براي حفظ و اشاعه استيلاي خويش بر جهان، جز در موارد استثنايي نيازي به هجوم نظامي ندارد و استيلاي مخوف غرب عمدتا مبتني بر فساد فرهنگي است. اگر غرب با شيوههاي ميليتاريستي ظاهرا قدرتمند، از نفوذ فرهنگي خويش در جهان پشتيباني نميكرد، روي آوردن به دين و دينداري براي مبارزه با غرب كافي بود، طلسم استيلاي شيطاني غرب منحصرا در ضعفها، عادات و نيازها و تعلقات خود ما نهفته است و اگر انسان خود را از درون برهاند و چشم بر جاذبههاي شيطاني فرو بندد، ديگر راهي براي اعمال سلطه بر او وجود ندارد.
لبنان از جانب سواحل زيباي دريايي مديريترانه به غرب اتصال يافته است و از جوانب ديگر به عالم اسلام و از اين جهت لبنان همواره محل وقوع نبردي حقيقي ميان تفكر اسلامي و فرهنگ غرب بوده است. پيش از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، لبنان رفته رفته به عشرتكدهاي براي غرب مبدل گشته بود و بسيار ساده انگاري است كه اگر تصور كنيم آنچه توريستها را به لبنان جذب ميكرد فضاي نسبتا سالمي انگاري است كه در آثار باستاني كشور تاريخي لبنان وجود دارد.
زبان تعليم و تربيت در همه مراكز آموزشي و تربيتي لبنان زبان فرانسه است و حتي مدرسهاي چون مجتمع آموزشي مصطفي نز كه خاص مسلمانان تاسيس شده است، از اين واقعيت مستثنا نيست. اشاعه زبان فرانسه در مدارس و دانشگاهها زمينه بسيار مناسبي براي تحميل فرهنگ غرب فراهم ميساخته است.
اگرچه استيلاي فرهنگي غرب تنهاب به همين حد متوقف نميگردد، اگر وضع لبنان به همين صورت ادامه ميافت تغيير زبان و از بين رفتن زبان عربي و فرهنگ اسلامي و قرآن مراحل ديگري بود كه ميتوانست پيش بيايد.
كلاسهاي رقص كه هنوز هم در بسياري از مدارس جزء واحدهاي اصلي آموزش و پرورش لبنان است در ايجاد زمينه آماده براي قبول فرهنگ غرب نقش بسيار عمده اي داشته است.
برنامه هاي راديو و تلويزيون ملي ايران پيش از اين پيروزي انقلاب اسلامي، نمونهاي است كه ميتوان در قياس با آن به كيفيت برنامه ها در راديو و تلويزيون لبنان معرفت يافت. از طريف شش تا ده كانال تلويزيوني داخلي و خارجي و دوازده كانال راديويي، فرهنگي در لبنان اشاعه مييابد كه به طور كامل در تعارضي حل ناشدني يا ديدن و دينداري است. در زمينه مطبوعات نيز شرايط فرهنگي حاكم اگر چه از راديو و تلويزيون بهتر است، اما اين تفاوت آن همه نيست كه بتوان در آن اميد بست. در لبنان گذشته از نشريات گروههاي سياسي 134 مجلسه و روزنامه به چاپ ميرسد.
در سال 1975 هر روز بالغ بر 33 روزنامه در لبنان به چاپ ميرسيده است، با تيراژي در حدود 92 شماره براي هر يك صد نفر. بعد از پيروزي انقلاب اسلامي كتابها و نشريات اسلامي نيز در كنار اين خيل گسترده جايي براي خويش گشودند شيوههاي استكبار در تاريخ استعمار نو در همه جهان، صرف نظر از فروع، مبتني بر اصولي ثابت است.
بعلبك پايتخت روميان در دوران حاكميت آنها بر لبنان بوده است. موقعيت تاريخي بهانهاي است تا فستيوال هاي جهاني به سبك جشن هنر شيراز در آثار تاريخي بعلبك برگزار شود. در عراق نيز هر ساله جشنهاي جهاني مشابهي با اتكا به فرهنگ كلدانيان، و آشوريان برگزار ميگردد. اين يكي از شيوههايي است كه غرب براي انحراف اقوام مسلمان از مسير تاريخي شان در پيش گرفته است. اما علي رغم اين تلاش ها لبنان با شتاب از تحولات باطني همسو با انقلاب اسلامي ايران تاثير ميپذيرد و عصر توبه خويش را آغاز ميكنند.خبرگزاري فارس