حجة الوداع " آخرين سفر پيامبر ( ص ) به مكه "
چند ماه از عمر پربار پيامبر عاليقدر اسلام (ص) باقى نمانده بود. سال دهم هجرت بود. پيامبر (ص) اعلام فرمود: مردم براى انجام مراسم عظيم حج آماده شوند. بيش از صد هزار نفر گرد آمدند. پيامبر مكرم (ص)، با پوشيدن دو پارچه سفيد، از مسجد شجره در نزديك مدينه احرام بست و مسلمانان نيز همچنين.
صداى گوش نواز: لبيك اللهم لبيك، لا شريك لك لبيك، در فضا طنين انداز شد. هزاران نفر اين نداى ملكوتى پيامبر (ص) را تكرار مى‌كردند.
شكوه عظيمى بود: وحدت اسلامى، برابرى و برادرى تبلور يافت. پيامبر مكرم (ص)، براى اولين و آخرين بار مراسم و مناسك حج را، به مسلمانان آموخت. اين سفر بزرگ نمايشگر ثمرات بزرگ و تلاشهاى چند ساله پيغمبر اكرم (ص) بود كه جان و مال و زندگى خود را، خالصانه در راه تحقق آرمانهاى اسلامى و فرمانهاى الهى بذل كرد، و پيامهاى الهى را به مردم جهان رسانيد.
پيامبر (ص) در سرزمين عرفات - پس از نماز ظ‌هر و عصر - هزاران نفر از مسلمانان پاك اعتقاد را، مخاطب ساخته چنين فرمود: "اى مردم! سخنان مرا بشنويد - شايد پس از اين شما را در اين نقطه ملاقات نكنم - اى مردم، خونها و اموال شما بر يكديگر تا روزى كه خدا را ملاقات نمائيد مانند امروز و اين ماه، محترم است و هر نوع تجاوز به آنها، حرام است".
سپس مردم را به برابرى و برادرى فراخواند و به رعايت حقوق بانوان سفارش كرد و از شكستن حدود الهى بيم داد و از ستمكارى و تجاوز به حقوق يكديگر بر حذر داشت و به تقوى توصيه كرد.
