|
شاید زمانی که پای کلاه پهلوی و کالاهای
فرنگی به ایران باز شد و بر سر زبان ها افتاد و کم کم جای خود را در
میان آدم ها و زندگی ساده ایرانیان باز کرد کمتر کسی فکر می کرد که
استعمار اروپا برای فروش تولیدات نوپای صنعتی خود فرهنگ و آداب و رسوم
کشورهای جهان سوم به خصوص ایران را نشانه گرفته است.
تجربه‌ای که به سال‌های نه چندان دور
ایرانیان برمی‌گردد و به تدریج تفکر مصرف کالاهای دست ساخته پر زرق و
برق کشورهای توسعه یافته که گویی با زندگی ما عجین شده، اکنون مقابل
فرهنگ استفاده از کالای داخلی قرار گرفته است.
کشوری که سرشار از منابع غنی نفت،
گاز، معادن و دیگر ویژگی‌های مختلف اقتصادی است و به همین دلیل کشورهای
استعمارگر را به طمع انداخته است و با فریب صاحب منصبان حکومت پهلوی و
تاراج مواد اولیه و نفت، محصولات نهایی و مصرفی خود را به بهایی گزافتر
می‌فروختند و اکنون نیز با شیوه‌های دیگر و به خدمت گرفتن ابزار
قدرتمند رسانه به تبلیغ مصرف در ابعاد مختلف می‌پردازند, موضوعی که
امروز به دغدغه‌ای برای مسئولان و جامعه شناسان شده است.
*تاکید رهبری در
خصوص برند و برندگرایی
چهار سال پیش بود که دغدغه استفاده از
کالای ایرانی با عنوان اصلاح الگوی مصرف از سوی مقام معظم رهبری
خودنمایی کرد و به عنوان یک ضرورت در همه ابعاد مطرح شد تا سرلوحه دست
اندرکاران اجرایی و نیز مردم شود.
بعد از آن نیز چندین معظم له بر
استفاده از کالای ایرانی به جای نمونه خارجی آن تاکید کردند.به طور
مثال ایشان در دیدار با هزاران نفر از کارگران سراسر کشور در سال
90،مصرف کالای داخلی را یکی از ملزومات و بایسته های جهاد اقتصادی
دانسته و همگان را به مصرف کالاهای ایرانی ساخت داخل دعوت کردند.ایشان
با اشاره به عده ای که مصرف کالاهای خارجی را نوعی تشخص و برتری
می‌پندارند فرمودند:" دلبستگی به تولیدات بیگانه و بی اعتنایی به تلاش
کارگران ایرانی بیماری و عادت بدی است که پول و ثرورت کشور را به جیب
کارگری خارجی سرازیر می‌کند."معظم‌له فرمودند:"در سال جهاد اقتصادی به
نظر من یکی از قلم‌های مجاهدت اقتصادی مردم این است که سراغ کالاهای
داخلی و ساخت داخل بروند".رهبر معظم انقلاب فرمودند:" کالای ساخت داخل
باید قانع‌کننده باشد. باید دوام، استحکام و مرغوبیتش طوری باشد که
مشتری را قانع کند، این هر دو در کنار هم یک کار لازم و واجبی
است".(بیانات در دیدار هزاران نفر از کارگران سراسرکشور90.02.07)
ایشان در دیدار سال90 خود با اعضای
هیئت دولت نیز بر توجه به تولید داخل و پرهیز از واردات بی رویه تاکید
کرده بودند."بنابراین در زمینه سیاست‌های واردات، یک بازنگری جدی
بکنید؛ بخصوص در کالاهایی که ما مزیت تولیدی داریم؛ چه صنعتی، چه
کشاورزی. از نگاه بخشی به واردات - که حالا هر بخش دولتی طبق نیازهای
خودش دنبال واردات برود - حتماً پرهیز شود".(بیانات در دیدار
رئیس‌جمهوری و اعضای هیئت دولت90.06.06)
* چرا کالای
ایرانی منتظر نگاه ایرانیست؟
به گزارش تسنیم، با نگاهی جزئی از
وضعیت مصرف مردم می‌توان به این نتیجه رسید که هنوز تعداد زیادی از
مردم تمایل به سمت کالای داخلی ندارند.مصرف کالاهای خارجی و توجه نکردن
به تولیدات داخلی همچون ویروسی در کشور در حال گسترش است و عوارض سوءِ
آن در تمامی جنبه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور قابل
مشاهده است. اگر به گوشه گوشه‌ی منزلمان نگاه کنیم متوجه انواع کالاهای
لوکس و ضروری می‌شویم که در خانه‌هایمان جا خوش کرده‌اند در حالی که
کالاهای داخلی در انبار کارخانه‌ها خاک می‌خورند و منتظر نگاه ما
هستند.
خرید کالای ایرانی و حمایت از تولید
داخل در شرایط اقتصادی که کشور در آن به سر می برد یک امر کاملاً
عقلانی است که مقام معظم رهبری بارها بر روی آن تأکید کرده اند که
متأسفانه مورد غفلت واقع شد و ما شاهد جولان کالاهای وارداتی در بازار
های داخلی هستیم. در حالی که کالاهای مشابه داخلی مورد استقبال
خریداران قرار نمی گیرد و کشور با مشکلاتی همچون بیکاری مواجه است.
نکته جالب تر اینجاست این روزها حتی
بسیاری از تولیدات داخلی کالای خود را با نام و نشان کالاهای خارجی در
بازار عرضه می‌کنند و برخلاف بسیاری از کشورهای جهان که تولید داخلی
برایشان مایه مباهات است، برای تولید کننده و فروشنده داخلی، جنس
ایرانی مایه مباهات نیست. آنها مجبورند برای فروش اجناس خود با برند
غیر ایرانی وارد بازار شوند که این مسئله نشان دهنده عدم فرهنگ سازی
مناسب برای استفاده از کالای ایرانی و همچنین عدم اطمینان به تولید
داخل است. با این اوصاف وظیفه تولید کنندگان برای ارتقای کیفیت و جذب
اطمینان مشتری چیست؟ همچنین وظیفه دولت و نهادهای ذی صلاح برای رونق
تولید ایرانی و فرهنگ سازی در این زمینه چیست؟
* فدایی:
کالای ایرانی پاسداری از اقتصاد ملی و اشتغال زایی است/ ضرورت تعلیم
فرهنگ استفاده از کالای ایرانی از دوران مدرسه
در این راستا فربد فدایی، جامعه شناس
اجتماعی
بیان می‌کند: متاسفانه طی چند ماه اخیر بسیار دیده شده مسئولان دولتی
علاوه بر اینکه تمایل بسیاری بر استفاده از کالاهای غیر ایرانی دارند
حتی در کلامشان از واژه های انگلیسی استفاده می‌کنند یعنی ترجیح می
دهند به جای استفاده از معادل فارسی شناخته شده آن کلمه، از واژه
انگلیسی استفاده کنند. در صورتی که این مسئله خلاف فرهنگ ایرانی اسلامی
است و در صورت رواج آن تبدیل به معضل خواهد شد.
وی درباره راه‌کارهای مقابله با رواج
برندهای خارجی میگوید: زمانی که مربی فوتبال لباس خارجی و اتومبیل
خارجی استفاده می‌کند، نوجوانانی که او را الگو قرار داده از او تقلید
و به عنوان الگوی برتر و مطلوب بر می گزیند. فرهنگ استفاده از کالای
ایرانی باید از دوران مدرسه به دانش آموزان تعلیم داده شود. در آموزش و
پرورش باید برنامه‌ریزی شود تا با افزایش دانش اطلاع دانش‌آموزان از
هویت فرهنگی و منافع ملی افزایش یابد . متأسفانه بسیاری از
لوازم‌التحریر دانش‌آموزان ایرانی از خارج وارد می‌شود و کودک ایرانی
از دوران ابتدایی شکل‌گیری شخصیت خود می آموزد که از کالای خارجی
استفاده کند.
وی با اشاره به نقش خانواده‌ها در این
بحث عنوان می‌کند: خانواده‌ها باید به فرزندانشان بیاموزند که حمایت از
کالای ایرانی ، پاسداری از اقتصاد ملی و اشتغال زایی جوانان را در پی
دارد و مصرف کالای خارجی بی کاری جوانان ایرانی و پرشدن جیب کارگران
خارجی را به دنبال دارد. بنابر این آگاهی های لازم باید به مصرف‌کننده
ارائه شود . او باید بداند مصرف کالای خارجی سلیقه‌ای شخصی نیست ،بلکه
به معنای بیکار شدن جوان ایرانی و پدید آمدن مشکلات همراه آن است . در
رادیو و تلویزیون باید محدودیت‌های بیشتری برای تبلیغات کالاهای خارجی
اتخاذ شود تا رسانه‌ی ملی کارکردی ضد توسعه‌ی ملی نداشته باشد.
*برخی کالاهای
غیر ایرانی را به دلیل چشم و هم چشمی مصرف می کنند
علیرضا حائری، دبیر انجمن صنایع نساجی
ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی تسنیم،درباره اینکه چرا مردم از
کالای ایرانی حمایت نمی‌کنند می گوید:جامعه با تمام کالاهای داخلی
مشکلی ندارد. کالایی که طی سال‌های طولانی امتحان خود را پس داده است
برای مردم جذابیت دارد و مردم به دنبال خرید آن هستند. به طور مثال
ایرانی جز فرش ایرانی، برنج ایرانی و زعفران ایرانی از کالاهای مشابه
خارجی رضایت ندارد. استفاده از برند خارجی در بخش پوشاک بیشتر است که
علت عمده آن عدم فرهنگ سازی مناسب در استفاده از کالای ایرانی است.
وی عدم استقبال مردم از کالاهای
ایرانی را فرهنگ سازی دانست و میگوید: عدم استقبال مردم از کالای
ایرانی همیشه به معنی بی کیفیت بودن کالای ایرانی نیست. بلکه در
بسیاری از مردم به دلیل چشم هم چشمی به دنبال استفاده از کالای ایرانی
می روند.
حائری با تأکید بر اینکه فرهنگ سازی
باید از سوی مسئولان آغاز شود بیان می‌کند: مسئولان خودشان باید کالای
ایرانی استفاده کنند و مبلغ تولید داخلی در عمل خود باشند. متأسفانه
امروزه در صنعت پوشاک شاهد عدم شناسنامه دار بودن کالاها هستیم. بسیاری
از کالاها و پوشاک داخلی از آنجایی که شناسنامه ندارند قابل ساماندهی
نیستند. اگرپوشاک شناسنامه دار باشد، کیفیت افزایش و جلب رضایت مشتری
بیشتر است. در درجه اول اگر کالای ایرانی دارای شناسنامه و برند مشخص
باشد،مشتری به اطمینان درباره کیفیت می‌رسد.
دبیر انجمن صنایع نساجی ایران با
بیان اینکه صنعت پوشاک صنعتی نیست می افزاید:با اینکه پوشاک بالاترین
ارزش افزوده را دارد اما متأسفانه رشدی متناسب با سایر رشته‌های نساجی
نداشته است. زیرا هنوز پوشاک کشور ما صنعتی نشده و در حد زیرپله‌ای
باقی مانده است لذا تا زمانی که پوشاک اینچنین است نمی‌توان قولی در
مورد صنعت نساجی داد.ابتدا باید بدانیم چرا هنوز بخش پوشاک کشور ما
صنعتی نشده است و موانع آن را رفع کنیم و سپس به بحث نساجی بپردازیم.
دبیر انجمن نساجی تصریح می‌کند:
کشورهایی نظیر ترکیه، چین و بنگلادش 70 درصد گردش مالی صنعت نساجی خود
را از پوشاک به دست می‌آورند در حالی که ما بسیار عقب هستیم و تقریبا
روی خط صفر ایستاده‌ایم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا
پارچه‌های داخلی به نام خارجی به فروش می‌رسند میگوید: مقداری از این
حرف‌ها صحت دارد اما اینطور نیست که تمام بازار اینچنین باشد. تمایل
مردم به جنس خارجی و تایید کیفیت برخی از برندها و کشورها این موضوع را
سبب شده است. البته به طور حتم این نوع مارک زدن‌ها کار کارخانجات بزرگ
نیست و بیشتر مربوط به کارگاه‌های کوچکی است که نام و نشان چندانی
ندارند. زیرا قطعاً یک کارخانه بزرگ در یک رول 5 هزار متری چنین کاری
را انجام نمی‌دهد. اما تولیدکنندگان کوچک می‌توانند در کارگاه این
تغییر برند را انجام دهند.
* تولید کالای بی
کیفیت نتیجه تعدد زیاد تولید کنندگان
محمد طحان‌پور, رئیس اتحادیه
فروشندگان لوازم خانگی تهران
درباره علت عدم استفاده از کالای ایرانی میگوید:استقبال مردم از کالای
ایرانی به زمان جنگ باز می‌گردد. زمانی که کالا به کشور وارد نمی‌شد.
تولیداتی که قبل از انقلاب آنها را صادر می کردیم. زمانی که این اتفاق
افتاد تعداد زیادی از افراد که سواد مناسبی هم نداشتند به سمت این حرفه
رجوع کردند.
طحان پور می افزاید: آن زمان تعداد
زیادی از افراد که دانش تولید را نداشتند به سمت تولید پیش رفتند. از
آنجایی که دانش کافی نداشتند کالاهای بی کیفیتی تولید می‌شد. بعد از
مدت که درهای واردات به کشور باز شد. کالاهای وارداتی آمدند و مردم
احساس رضایت داشتند. این دیدگاه که کالای وارداتی کیفیت بهتری از کالای
ایرانی دارد در ذهن مردم باقی ماند.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی
تهران بیان می‌کند: در حال حاضر 90 درصد تلویزیون‌های موجود در بازار
از شرکت های معتبر داخلی هستند که این موضوع نشان از آن دارد که قاچاق
این محصول مقرون به صرفه نیست.
وی با گلایه از اینکه حضور
تولیدکنندگان زیاد در سطح بازار باعث می شود تا برخی بدون هیچ نظارتی
اقدام به تولید محصولات بی‌کیفیت کنند، می افزاید: خوشبختانه تأسیس یک
واحد تولیدی تلویزیون سرمایه زیادی را می طلبد و همین موضوع باعث
می‌شود تا تولیدکنندگان غیر معتبر به این حوزه ورود پیدا نکنند.
رییس اتحادیه لوازم خانگی ایران می
گوید:در حال حاضر واحدهای تولیدی بی کیفیت سهم زیادی از بازار لوازم
خانگی را به خود اختصاص داده اند به همین منظور از مردم درخواست می کنم
از کالاهای این واحدها استقبال نکرده و اقدام به خرید کالاهای با کیفیت
و دارای خدمات پس از فروش کنند.
*طیب نیا: خرید
کالای خارجی افتخار نیست
اشاره به صحبت های علی طیب نیا، وزیر
اقتصاد و امور دارایی بهترین پایان برای گزارشی است که در آن بررسی شد
چرا تمایل مردم به کالای ایرانی کم است.طیب نیا تأکید می‌کند: بی‌جهت
نیست که رهبر معظم انقلاب امسال را سال اقتصاد و فرهنگ نامیدند. زیرا
رابطه عجین شده میان اقتصاد و فرهنگ وجود دارد. اینکه کدامیک زیربنا
است از سال‌های دور مطرح بوده اما رابطه نزدیکی با هم دارند و در تاریخ
نشان می‌دهد انقلاب فرهنگی مقدم بر انقلاب صنعتی بوده است.
وی می‌افزاید: شرط لازم رسیدن به رشد
اقتصادی پایدار تحقق این اولویت‌ها است که خود مستلزم پیش‌نیازهای
فرهنگی بوده و تولید به معنای خلق ارزش باید در جامعه شناخته شود و
برای نیروی کار و سرمایه ارزش قائل باشیم.
وی با اشاره به اینکه خرید خارجی را
نباید افتخار تلقی کنیم، اظهار داشت: فرار از مالیات نباید افتخار
باشد و در کنار آن اخلاق حرفه‌ای لازمه و عنصر توسعه اجتماعی است تا در
جامعه و میان کاسبان اعتماد وجود داشته باشد.
همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت در
خصوص استفاده از کالاهای ایرانی گفته: تشویق مردم به مصرف کالاهای
داخلی نقش موثری در رفع مشکلات بخش صنعت دارد.
*همه با
هم کالای ایرانی
به گزارش تسنیم، استفاده از کالای
خارجی علاوه بر اینکه باعث آسیب دیدن اقتصاد کشور به واسطه ورود
کالاهای گوناگون و بیکاری جوانان،تعطیلی کارخانجات را به همراه دارد به
صورت غیر مستقیم نیز ارزش‌ها و اصول فرهنگی و رفتارهای اجتماعی جامعه
را هدف قرار می‌دهد.
خلاصه اینکه استفاده از کالای ایرانی
یکی از مطالبات مقام معظم رهبری است که اگر بخواهیم واقع بینانه نگاه
کنیم باید بگوییم به درستی محقق نشده است. بسیاری از کارشناسان اقتصادی
کشور، علت توجه نکردن مصرف کنندگان به خریداری کالاهای ایرانی را
هجوم گسترده‌ی انواع کالاهای مصرفی بادوام و بی‌دوام خارجی که به صورت
قانونی و غیرقانونی وارد مرزهای کشور می‌شوند، دانسته‌اند.به راستی علت
این موضوع چیست؟ آیا داوم،استحکام و مرغوبیتی در که در تأکیدات مقام
معظم رهبری تأکید شده بود در کالاهای ایرانی وجود دارد؟اگر وجود دارد
علت اینکه ایرانی مشتری کالای ایرانی نیست؛چیست؟
ایجاد استقلال اقتصادی و سیاسی,ایجاد
کار و اشتغال,افزایش ابتکارات تولیدکنندگان,افزایش ثروت ملی,کاهش تورم
و کنترل نقدینگی 6 دلیل برای مصرف کالای داخلی در کلام رهبر معظم
انقلاب است. چند درصد جامعه این 6دلیل را سرلوحه کار خود قرار می‌دهند؟
به راستی اگر توجه به این 6 دلیل محور مصرف تولید داخلی باشد استقلال
اقتصادی کشور به راحتی تحقق می‌یابد.
| 
