امروز یکشنبه بیست و یکم بهمن ماه سال1386 هجری شمسی ، مصادف
است با دوم صفر سال 1429 هجری قمری و برابر است با دهم فوریه
سال 2008 میلادی.
تصرف بغداد :
در چنین روزی در سال 636ه ش هلاکو خان مغول ، بغداد را تصرف
کرد و المستعصم عباسی را به قتل رساند. هلاکو در سال 651 ه ق
با یکصد و بیست هزار نفروارد ایران شد و در مدت سه سال کلیه
قلاع مستحکم اسماعیلیان مانند الموت ، لنبه سر و میمون دژ را
به تصرف خویش در آورد و رکن الدین خور شاه آخرین امیر آن
خاندان را اسیر کرد و او را در سال 655 ه ق کشت وسلسله
ایلخانان را در ایران تاسیس کرد . وی در سال 656 ه ق به بغداد
لشکرکشی کرد و المستعصم بالله خلیفه عباسی را مقتول ساخت و پس
از مراجعت به ایران مراغه را به پایتختی خویش برگزید . وی در
سال 663 ه ق در گذشت.
شکسته شدن حکومت نظامی به فرمان حضرت
امام خمینی :
در چنین روزی در سال 1357 ه ش امام خمینی ، رهبر خبیر و با
فراست و تیزبین و هوشیار انقلاب اسلامی به دنبال اعلامیه
شماره چهل و چهل و یک فرمانداری نظامی تهران مبنی بر افزایش
ساعات حکومت نظامی و منع رفت و آمد مردم در خیابان ها، پیام
مهمی انتشار یافت و در آن حکومت نظامی باطل اعلام شد و ازمردم
خواست که به خیابان ها بیایند و توجهی به حکومت نظامی نکنند :
متن اطلاعیه یه این شرح است .
بسم الله الرحمن الرحیم
ملت شجاع ایران ، اهالی محترم تهران ، به طوری که می دانید
اینجانب بنا دارم که مسایل ایران بطور مسالمت آمیز حل شود لکن
دستگاه ظلم و ستم چون خود را بر حسب قانون محکوم می بیند دست
به خیانت زده و در شهرهای گنبد و گرگان به مردم شجاع حمله کرده
ودر تهران لشکر گارد بطور ناگهانی به نیروی هوایی که به ملت
پیوسته است حمله نموده و نیروی هوایی به کمک مردم شجاعانه
آنان را شکست داده اند . من این تعرض غیر انسانی عمل گارد را
محکوم می کنم . اینان می خواهند با این برادرکشی دست اجانب را
در ایران باز نگه دارند و چپاولگران را به موضع خود برگردانند
. من با آنکه دستور جهاد مقدس نداده ام و نیز مایلم مسالمت حفظ
و قضایا موافق آرای ملت و موازین قانون عمل شود لیکن نمی توانم
تحمل این وحشی گری ها را بکنیم و اخطار می کنم که اگر دست از
این برادرکشی بر ندارند و لشکر گارد به محل خویش باز نگردد و
از طرف مقامات ارتش از این تعدیات جلوگیری نشود تصمیم آخرم را
به امید خدا می گیرم و مسوولیت آن با متجاسرین و متجاوزین
است . من از مردم شجاع تهران می خواهم در صورتی قوای متجاوز
عقب نشینی کردند با حفظ آمادگی و هوشیاری از خدعه دشمن آرامش و
نظم را حفظ کنند ولی مجهز و مهیا برای دفاع از اسلام و قوانین
مسلمین باشند . اعلامیه امروز حکومت نظامی خدعه و خلاف شرع است
و مردم به هیچ وجه به آن اعتنا نکنند. برادران و خواهران
عزیزم هراسی به خود راه ندهید که به خواست خداوند تعالی حق
پیروز الست. از خداوند تعالی پیروزی ملت اسلام را خواهانم .
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته روح الله الموسوی الخمینی.
این پیام بعد از ظهر صادر شد و ناگهان خیابان های تهران مملو
از جمعیت گردید. بسیاری از مردم به ویژه جوانان در خیابانها
بیتوته کردند و خیابان ها را به حال خود رها نکردند ، زیرا این
اقدام فرماندار نظامی تهران توطئه ای برای کودتا و راه انداختن
کشتار بود که هوشیاری امام و اطا عت مومنانه و شجاعانه ملت
مسلمان از ولی امرخویش سبب نا کارآمد این مکر شد.
در این روز همچنین میلیونها تن از مردم مسلمان و انقلابی
کشورمان برای تأیید حکم حضرت امام خمینی رهبر فقید انقلاب
اسلامی در انتخاب اولین دولت نظام جمهوری اسلامی ایران
در راهپیمایی باشکوهی شرکت کردند. در همین حال اعضای نیروی
هوایی ارتش امروز به مردم پیوستند .
درگذشت علی اکبر خان داور :
در چنین روزی در سال 1315 ه ش علی اکبر خان داور حقوقدان و
قاضی برجسته ایرانی دار فانی را وداع گفت . علی اکبر خان داور
در حوزه آیین دادرسی جدید در ایران تحقیقات گسترده ای کرد و
قانون اصول محاکمات مدنی و جزایی را به سبک قانون فرانسه به
رشته تحریر در آورد . در واقع می توان او را از نخستین
بنیانگذاران شیوه دادرسی جدید در ایران دانست. شیوه دادرسی
نوین در ایران یادگار اوست. داور در امور سیاسی نیز نقش ایفا
می کرد .
درگذشت عباس اقبال آشتیانی :
در چنین روزی در سال 1334 میلادی استاد عباس اقبال آشتیانی
درگذشت. عباس اقبال آشتیانی فرزند محمد علی آشتیانی به سال
1277 خورشیدی در آشتیان دیده به جهان گشود. وی تحصیلات متوسطه
خود را در دارالفنون به پایان رسانید و در آنجا تحت نظر مرحوم
ابوالحسن فروغی که معلمش بود، تربیت شد و پس از اتمام تحصیلات
هم او اقبال را برای تدریس در دارالمعلمین انتخاب کرد.
اقبالآشتیانی علاوه بر نوشتن یک دوره کتب درسی، کتبی چون دیوان
امیر معزی، فرهنگ اسدی ، حدائق السحر، بیان الادیان ، تبصره
العوام ، سیاستنامه را تصحیح کرد . او همچنین چند کتاب به
رشته تحریر در آورده است که تاریخ مغول ، جزایر و بنادر خلیج
فارس، خاندان نوبختی و مأموریت ژنرال گاردان به ایران از جمله
مهمترین آنهاست. عباس اقبال آشتیانی علاوه بر تالیفات مذکور،
صاحب امتیاز و مدیر مجله یادگار بود و مقالاتی در آن می نوشت.
یادگار یکی از بهترین مجلات تحقیقی و ادبی بود. مرحوم اقبال تا
آخر عمر تاهل اختیار نکرد و فرزندی نداشت. او یکبار به وزارت
فرهنگ منصوب شد، ولی نپذیرفت. این مورخ و محقق ارجمند در روز
22 بهمن ماه سال 1334 در شهر رم وفات یافت.
ازدواج محمد رضا پهلوی :
در چنین روزی در سالل 1329 ه ش محمد رضا پهلوی شاه مخلوع
ایران با دختری نوزده ساله ، ثریا اسفندیاری بختیاری، ازدواج
کرد .
معاهده پاریس :
در چنین روزی در سال 1763 میلادی قرارداد پاریس، جنگ میان
دو کشور فرانسه و ایتالیا را پایان داد. در این معاهده فرانسه
کانادا را به انگلستان واگذار کرد .
تولد بوریس پاسترناک :
در چنین روزی در سال 1890 میلاددی بوریس پاسترناک نویسنده
روس به دنیا آمد . بوریس لئونیدویچ پاسترناک شاعر و نویسنده
مشهور روسی در مسکو به دنیا آمد. پدرش نقاش زبر دست و مادرش
موسیقیدان سرشناسی بود. پس از چندی دانش آموزی به فراگرفتن
موسیقی مشغول شد ولی آن را رها نکرد و در آلمان به آموختن
فلسفه روی آورد . در جنگ جهانی اول به روسیه بازگشت و در
کارخانه ای به کار پرداخت . آنگاه مدتی به کار های کتابداری و
نویسندگی و شاعری سرگرم شد . بیشتر شعر های خود را تا سال 1932
سرود و از این سال به بعد از اجتماع کناره گرفت و به جهان درون
گرایید. وی در سال 1958 برنده جایزه نوبل ادبی برای نگارش کتاب
دکتر ژیواگو شد اما آن را رد کرد . پاسترناک در زمره نویسندگان
و شاعران برجسته قرن بیستم است . خط امان و بر فراز حصارها
عنوانهای دیگر آثار اویند .نوشتن کتاب دکتر ژیواگو سبب خشم
حکومت کمونیستی شوروی شد و از چاپ آن ممانعت کردند. پاسترناک
از مخالفان حکومت شوروی بود.
اختراع فندک :
در چنین روزی در سال 1863 میلادی آلانسون کرین ، فندک را
اختراع کرد .
نخستین طاق نورانی :
در چنین روزی در سال 1879 میلادی برای
نخستین بار طاق نورانی در جهان مورد استفاده قرار گرفت .
نخستین خمیر جوهر :
در چنین روزی در سال 1923 میلادی برای
نخستین بار در تاریخ ، خمیر جوهر در شرکت استاندارد اینک به
کار گرفته شد .
ماندلا آزاد می شود :
در چنین روزی در سال 1990 میلادی اف دبلیو دو کلرک ریس
جمهور آفریقای جنوبی اعلام کرد که نلسون ماندلا فردا پس از 27
سال اسارت آزاد خواهد شد . ماندلا آزادیخواهی بود که
علیه تبعیض نژادی حکومت اقلیت سفید پوستان در آفریقای جنوبی
مبارزه می کرد. حکومت ستمگرانه اقلیت سفید پوست که بازماندگان
استعمارگران اروپایی بودند همواره از سوی غربی ها به ویژه
انگلیسی ها حمایت می شد.
تولد سرجان ساکلینگ :
در چنین روزی در سال 1609 میلادی نویسنده ، شاعر و
نمایشنامه نویس انگلیسی سر جان سالکلینگ به دنیا آمد .
تولد آرائون هیل :
در چنین روزی در سال 1685 میلادی آرائون هیل نمایشنامه نویس
و شاعر انگلیسی به دنیا آمد. "تراژدی زارا" عوان مهمترین اثر
اوست .
تولد برتولت برشت :
در چنین روزی در سال 1898 میلادی برتولت برشت نمایشنامه
نویس مشهور آلمانی به دنیا آمد . برتولت برشت پس از طی تحصیلات
مقدماتی در سال 1918 به خدمت سربازی اعزام شد و افزون بر کار
در بیمارستان نظامی پشت جبهه ، شعر می سرود و نمایشنامه می
نوشت. او در حوزه تئاتر نمایشنامه نویس و بنیانگزار تئاتر
حماسی است . وی مفهوم فاصله گذاری را در تئاتر ابداع کرد و
دراین زمینه پیروان بسیاری یافت. زندگی گالیله، ننه دلاور و
فرزندانش، زن نیک ایالت سچوان، دایره گچی قفقازی، آدم آدم است،
ارباب پونتیلا و نوکرش ماتی ومادراز جمله آثار نمایشی اویند.
وی شاعری برجسته نیز است . او سرودن شعرهایش را از پانزده
سالگی و پیش از شروع نمایشنامه نویسی آغاز کرد و نخستین سروده
هایش را بین سال های 1913 تا 1917 در نشریات محلی منتشر کرد.
تولد پولیتزر :
در چنین روزی در سال 1951 میلادی رکسانا پولیتزر نویسنده
انگلیسی به دنیا آمد . جایزه پولیتزر ادبی با قدمت بسیار به
نام او نامگذاری شده است .
درگذشت رونتگن :
در چنین روزی در سال 1923میلادی ویلهلم کونراد فون رونتگن،
فیزیکدان معروف درگذشت. وی در سن هفتاد و هفت سالگی دیده از
جهان فروبست. او در سال 1901 جایزه نوبل فیزیک را از آن خود
کرد. رونتگن در خانواده ای از طبقه نجبا به دنیا امد و در
پایان تحصیلات در مقام استاد دانشگاه تدریس را آغاز کرد. وی
اشعه ایکس را کشف کرده است .
درگذشت آیزنشتاین :
در چنین روزی در سال 1948 میلادی سرگئی آیزنشتاین کارگردان
روس درگذشت ."رزمناو پوتمکین" عنوان مهمترین اثر اوست .
اسفتاده از اطاق گاز :
در این روز در سال 1924 میلادی برای نخستین بار در آمریکا
برای اعدام یک مجرم از اطاق گاز استفاده شد.
تاسیس آکادمی فرانسه :
در چنین روزی در سال 1635 میلادی آکادمی فرانسه در پاریس
توسط کاردینال ریشلو تاسیس شد .
پیمان ضد فرانسوی :
در چنین روزی در سال 1713 میلادی دو کشور هلند و انگلستان
پیمان ضد فرانسوی امضا کردند .
بولیوار رییس شد :
در چنین روزی در سال 1824 میلادی سیمون بولیوار از سوی
کنگره پرو به عنوان "رییس" این کشور نامیده شد .
چهارمین سمفونی :
در چنین روزی در سال 1878 میلادی پیتر چایکوفسکی چهارمین
سمفونی خود را اجرا کرد .
مدرن ترین ناو جنگی :
در چنین روزی در سال 1906 میلادی بریتانیا بزرگترین و مدرن
ترین ناو جنگی خود را با نام اچ ام اس به آب انداخت .
خدمت اجباری در انگلستان :
در چنین روزی در سال 1916 میلادی قانون خدمت اجباری در
انگلستان به اجرا در آمد .
پایان مارکسیسم در آلمان :
در چنین روزی در سال 1933 میلادی هیتلر پایان مارکسیسم را
در این کشور اعلام کرد .
پایان هفدهمین کنگره :
در چنین روزی در سال 1934 میلادی استالین هفدهمین کنگره
رسمی شوروی را با جمله "زندگی شاد خواهد شد" به پایان برد .
نخستین تام و جری :
در چنین روزی در سال 1940 برای نخستین بار کراتون تام و جری
توسط هانا و باربارا خلق شد .
مانیفست الجزایر :
در چنینن روزی در سال 1943 میلادی مانیفست مردم الجزایر با
نام برابری و استقلال انتشار یافت .
مناقشه مرزی ایران و عراق :
در چنین روزی در سال 1352 ه ش مناقشه مرزی ایران و
عراق خاتمه یافت .
درگذشت منتسکیو :
درچنین روزی درسال 1737 میلادی شارل دومونتسکیو فیلسوف و
نویسنده فرانسوی چشم ازجهان فروبست .وی در سال 1689 میلادی
متولد شد. نامه های ایرانی عنوان یکی از مشهورترین آثار اوست .
شارل دومنتسکیو فیلسوف وشاعر فرانسوی نزدیک شهر بوردو
درخانواده ای توانگر دیده به جهان گشود . وی پس ازاتمام
تحصیلات در زادگاه خود در سال 1716 میلادی ریاست دادگاه شهر
را به عهده گرفت. نخستین اثر او به نام نامه های ایرانی در سال
1721 انتشار یافت . این کتاب از شاهکارهای ادبی جهان است که در
آن نویسنده با طنز و استعاره ویژه ای اوضاع سیاسی و اجتماعی و
دینی زمان خود را به باد ریشخند می گیرد. بررسی علل عظمت و
انحطاط میان رومیان را درسال 1734 میلادی به جهان تقدیم کرد.
بزرگترین اثر او کتاب "روح القوانین" نام دارد که که در سال
1748 میلادی انتشار یافت . این کتاب نتیجه یک عمر بررسی و
تجربه و آگاهی و دانش منتسکیو است . او حقوقدانی بود که می
کوشید ریشه های پیدایش قوانین را بیابد و در این مسیر ضمن
بررسی مسایل تاریخی به پژوهش درباره خاستگاه آنها می پرداخت.
روح القوانین را مرحوم علی اکبر دهخدا به فارسی ترجمه کرده است
.
22/11/57
ادامه جنگ شديد خياباني بين مردم و نيروهاي گارد در
خيابانهاي تهران. اعزام ارابه‌هاي جنگي به دوشان‌تپه و
نيروي هوايي براي مقابله با مردم. هجوم مردم به ستون
اعزامي در تهران‌پارس و به آتش كشيدن ارابه‌هاي جنگي و
مجروح شدن سرلشكر رياحي (فرماندهي گاردي‌ها) و گرفتار‌شدن
وي به دست مردم در ساعت 3 بعد از نيمه‌شب.
هجوم مردم به كارخانه تسليحات ارتش واقع در خيابان فرح‌‌آباد.
ابراز ناتواني و امتناع فرمانداري نظامي، نيروي زميني،
گارد و هوانيروز از اعزام نيرو براي مقابله با حمله مردم
به مسلسل‌سازي. رخنه كردن مردم به داخل كارخانه تسليحات از
طريق ايجاد پنج شكاف در درب جنوب‌غربي و ديوار شرقي آن.
فرمان غيرقابل اجراي بختيار مبني بر بمباران مركز آموزش
هوايي دوشان‌تپه و مسلسل‌سازي.
بروز تزلزل در لشكر گارد و فرار انبوه سربازان از
سربازخانه قصر و اظهار نگراني فرمانده قرارگاه ستاد بزرگ
ارتشتاران از مشاهده اين عمل سربازان آن قرارگاه.
تشكيل جلسه شوراي فرماندهان ارتش با حضور 27 نفر از
فرماندهان، معاونان و مسؤولان سازمانهاي مسلح شاهنشاهي و
صدور اعلاميه موسوم به "اعلام بي طرفي ارتش" براي‌جلوگيري
از‌متلاشي‌شدن آن.
بي‌طرفي ارتش و اهداف آن از ديدگاه ارتشبد قره‌باغي و
مهندس بازرگان ؛ قره‌باغي : هدف از اعلام بي‌طرفي ارتش
جلوگيري از ادامه تجاوز مردم به سربازخانه‌ها و اماكن
نظامي‌بود. مهندس بازرگان : آمريكاييها مي‌خواستند ارتش از
جريان انقلاب بركنار باشد.
تداوم جريان مردمي انقلاب و هجوم مردم به پادگانها و
مراكز نظامي‌در تهران و شهرستانها - سقوط پادگان عشرت‌آباد،
دبير ستان نظام، پادگان باغشاه، مجلس، كاخ انگلستان،
فرستنده راديو در ميدان ارگ، ساختمانهاي كميته مركزي،
شهرباني كل، پادگانهاي حشمتيه، عباس‌آباد، جي، مهرآباد و
ژاندارمري شاهپور. دستگيري بسياري از مقامهاي نظامي و
غيرنظامي رژيم پيشين ؛ از جمله از ارتشبد نعمت‌الله نصيري
(رئيس ساواك)، مجيدي (رئيس سازمان برنامه)، نهاوندي (رئيس
دفتر فرح)، مهدوي (وزير بازرگاني)، همايون (وزير اطلاعات)
و هويدا (نخست‌وزير رژيم شاه در مدت سيزده سال).
تلاش مهندس بازرگان و دولت موقت براي انتقال مسالمت‌آميز
قدرت و جلب همكاري سران ارتش از زبان ارتشبد قره‌باغي (آخرين
رئيس ستاد ارتش سپاه) و شرح ملاقات مهندس بازرگان، دكتر
يدالله سحابي و امير‌انتظام با ارتشبد قره‌باغي.
پيام راديو - تلويزيوني مهندس بازرگان مبني بر اعلام
همبستگي ارتش با انقلاب و درخواست از مردم براي خودداري از
هرگونه حمله به مراكز نظامي.
پيام و اعلاميه امام‌خميني به ملت جهت حفظ آمادگي و
هوشياري براي مقابله با توطئه‌هاي احتمالي عناصر ارتش
شاهنشاهي، توصيه به برقراري رابطه برادرانه با ارتشياني كه
به ملت و دولت قانوني ملي - اسلامي‌پيوسته‌اند. همچنين
صدور فتواي امام درباره نادرستي قسم ارتشيان براي حفظ قدرت
ط
اظهار نظر دو تن از كارشناسان آمريكايي (مايكل لدين و
ويليام لوئيس) درباره علت وضعيتي كه از واپسين ساعت امروز
در ارتش پديد آمده و تسليم ژنرالها. به نظر‌‌اين دو تن
اين وضعيت، هم علامت كارآيي شگردهاي جنبش آيت‌الله خميني
است و هم ضعف سياست تسلط مطلق شاه بر نيروهاي مسلح و
وفاداري سران نظامي به شخص او را نشان مي‌دهد.
تشريح وضعيت ارتش ايران در آخرين ساعت امروز از زبان دو
تن از مقامهاي بلند پايه آمريكا : سايروس ونس (وزير خارجه
آمريكا) : «نيروهاي ارتش دچار تجزيه و پراكندگي شدند.
فرماندهان نظامي براي جلوگيري از فروپاشي كامل ارتش
نيروهاي نظامي را به پادگانها فراخواندند. » ژنرال‌هايزر
: «ارتش فرماندهان خود را از دست داده، تجزيه آن نيز شروع
شده است. »
جلسه اضطراري كاخ سفيد با شركت برژينسكي، وارن‌كريستوفر،
دويد‌نيوسام، چار‌لزدوتكان، ژنرال جونز، ترنر (رئيس سيا)،
فرانك كارلوچي، گري سيك و بعضي ديگر از مقامهاي سازمان
سيا، وزارت خارجه، وزارت دفاع و شوراي امنيت ملّي آمريكا
درباره ايران و بررسي راه‌حلهايي براي حفظ ارتش و
جلوگيري از فروپاشي آن، حتي اگر توسل به اقدام نظامي باشد
و سرانجام اعتراف برژيسنكي به اينكه آمريكا از حوادث عقب‌افتاده
و ابتكار عمل از دست تصميم‌گيرندگان آمريكايي خارج شده است.
خاطرات ويليام سوليوان (آخرين سفير آمريكا در تهران)
درباره گرفتار شدن افراد هيأت مستشاري آمريكا در پناهگاه
ستاد مشترك و تلاش وي براي نجات آنان و در همين حال تلفن
غيرمنتظره و طرح تصورات كاخ سفيد در مورد امكان انجام دادن
كودتاي نظامي در ايران و برخورد تند تلفني سوليوان با
نيوسام و تلفن رئيس هيأت مستشاري به سوليوان و اعلام
اينكه در اوضاع فعلي ايران شانس موفقيت يك كودتاي نظامي
فقط پنج درصد است.
خاطرات سايروس ونس (وزير خارجه آمريكا) درباره اوضاع
نابسامان نظاميان آمريكايي در‌‌ايران و نداشتن توانايي
براي اقدام‌نظامي - كه در مذاكره تلفني واشنگتن با سفارت‌آمريكا
درتهران گفته‌شده‌بود.
خبر حمايت عراق از ادامه سلطنت شاه در ايران را سفارت آن
كشور در تهران تكذيب كرد: نامه سفارت عراق به كيهان : هيچ
مقام عراقي چنين سخني را نگفته و عراق به اراده ميهن‌پرستانه
ملت ايران كمال احترام را مي‌گذارد و در امور داخلي
ايران هيچ‌گاه دخالت نمي‌نمايد.
گزارش الوطن (چاپ كويت) درباره اقدام مشترك عراق و
عربستان سعودي براي گزينش تدابير امنيتي جهت مقابله با
انقلاب اسلامي: برگزيدن تدابير مشترك براي رويارويي با
كليه عواقب احتمالي انقلاب ايران در دستور جلسه يك كنفرانس
عالي كشورهاي خليج(فارس) قرار خواهد گرفت.
22/11/59
عمليات آزادسازي پاسگاه مرزي ... محور مريوان.
22/11/65
راهپيمايي باشكوه 22 بهمن (اين راهپيمايي به عنوان
نظرخواهي عمومي براي حاكميت جمهوري اسلامي تلقي شده است.)
عمليات فتح 4 (مرحله اول).
