|
اسلام و ملیّت - ما باید اول بگوییم که
مسلمانیم یا بگوییم ایرانی هستیم؟ چرا از ایرانی بودن خود با قدمت
و تاریخ کهنی که داریم فرار می‌کنیم؟
ما نه تنها از ایرانی بودن و مسلمان بودن خود فرار نمی‌کنیم، بلکه
به هر دو افتخار نیزمی‌کنیم. از یک سو بهترین و کامل‌ترین دین را
برگزیدیم و از سوی دیگر از ملّتی با شعور و برخوردار از تاریخ و
فرهنگ والا هستیم.
«دین» و «ملیّت» از یک سنخ نیستند که با هم مقایسه شوند، یا به
رقابت پرداخته و نسبت به یک دیگر تقدم و تأخر یابند و یا احیاناً
یکی جایگزین دیگری شود.
این که می‌بینید اخیراً (به ویژه در ایران) سعی می‌کنند تا ملیّت
ایرانی، یا فارسی، یا پارسی، در مقابل دین قرار دهند [و با نزدیک
شدن انتخابات این جوّ داغ‌تر نیز شده است] - عده‌ای شعار می‌دهند
که اسلام عربی است و ما ایرانی هستیم عده‌ای دیگر اسلام ایرانی را
طرح می‌کنند و عده‌ای نیز با واژگان «فارس و پارس» به جنگ اسلام و
دین مردم آمده‌اند، علّتش این است که از این دین و دینداری مردم
ضرر دیده‌اند. اعتقاد و علاقه مردم ما به دین اسلام را می‌دانند و
برایش هیچ جایگزین (آلترناتیوی) به جز «ملّیت» پیدا نمی‌کنند. چرا
که پس از حبّ دین، قوی‌ترین حبّ عمومی مردم همان حبّ به کشور، میهن
و وطن‌شان است. همین گروه وقتی به مخاصمه به نفع امریکا بر
می‌خیزند، بسیار عالمانه ملیّت را ردّ کرده و سخن از «حکومت جهانی»
و البته به سرکردگی امریکا و نه حضرت مهدی (عج) به میان می‌آورند.
به نکات ذیل در خصوص تفاوت‌های ماهوی «دین» و «ملیّت» توجه نمایید:
الف – دین اعتقاد است، اما وطن محل تولد و جایگاه زندگی است –
بالبتع دین وحدت‌آفرین است و ملیّت برای تجزیه است. چنان چه ایرانی
مسیحی یا حتی کافر هم داریم و امریکایی، انگلیسی و چینی مسلمان نیز
داریم. اتباع هر دینی، در دین‌شان متحد هستند، اما اتباع هر کشوری،
در ملیّت‌شان منفک و مجزا هستند.
ب – دین را ما انتخاب می‌کنیم، ولی در انتخاب وطن هیچ اختیاری از
خود نداریم که بر آن بنازیم؛ لذا پس از مرگ از پاسخگوی ملیّت‌مان
نیستیم، اما پاسخگوی دین‌مان خواهیم بود.
ج – روحمان از خداست و بازگشت آن به سوی اوست، اما بدنمان از خاک
است و بازگشت‌اش نیز به خاک است و نمی‌دانیم در کجا و داخل کدام
کشوریبه خاک بر می‌گردد؛
د – دین را خدا تعیین و ترسیم کرده است، اما مرزها را ما به وجود
آورد‌ه‌ایم و هر روز نیز متغیر است. زمانی از غرب تا مرزهای
یوگسلاوی ایران بود و ما بقی روم. بحرین تا زمان محمدرضا پهلوی خاک
ایران بود و امروز نیست. اما دین خدا حدّ و مرز جغرافیایی ندارد و
این مرزهای خاکی نیز نزد خدا مرز نیست و همه جا مِلک و مُلک اوست.
ﻫ – خداوند متعال نوع انسان را مثل هم آفرید و دین را برای هدایت و
رشد و تکامل نوع انسان قرار داد و ملاک برتریت را «تقوی» قرار داد
و اختلاف نژادها، قوم‌ها، رنگ‌ها و زبان‌های متفاوت را اسبابی برای
شناخت بیشتر بر شمرد:
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَ أُنثَى
وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَ قَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ
أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ
خَبِيرٌ» (الحج، 13)
ترجمه: اى مردم ما شما را از مرد و زنى آفريديم و شما را ملت ملت و
قبيله قبيله گردانيديم تا با يكديگر شناسايى متقابل حاصل كنيد در
حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست بىترديد خداوند
داناى آگاه است.
و – بر همین اساس خداوند متعال به هیچ احدی امر نکرده که ایرانی
باشد یا امریکایی یا عرب (چون در اختیار خودش نیست)، اما به همگان
امر کرده که مسلمان باشند و از مشرکین نباشند:
«قُلْ أَغَيْرَ اللّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ
وَالأَرْضِ وَهُوَ يُطْعِمُ وَلاَ يُطْعَمُ قُلْ إِنِّيَ أُمِرْتُ
أَنْ أَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ وَلاَ تَكُونَنَّ مِنَ
الْمُشْرِكَينَ» (الأنعام، 14)
ترجمه: بگو آيا غير از خدا پديدآورنده آسمان‌ها و زمين سرپرستى
برگزينم و اوست كه خوراك مىدهد و خوراك داده نمىشود بگو به من
فرمان داده شده كه نخستين كسى باشم كه اسلام آورده است [در تسلیم و
مسلمانی مقدم باشم] و هرگز از مشركان مباش.
بر همین اساس به کسی امر نکرده که ایرانی بمیرد یا غیر ایرانی، ولی
امر نموده که مسلمان بمیرید:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ
تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ» (آل
عمران، 102)
ترجمه: اى كسانى كه ايمان آوردهايد از خدا آن گونه كه حق پرواكردن
از اوست پروا كنيد و زينهار جز مسلمان نميريد.
و – ملیّت و ارزش‌های آن فقط برای یک قوم خاص مطرح هستند، اما دین
برای همگان مطرح است، چرا که خدای ملّی نداریم. خداوند متعال
یکتاست. خالق همه مخلوقات بوده و ربّ العالمین است و پیامبرش را
نیز برای همگان فرستاده است، نه برای اعراب، ایرانی‌ها و به ترتیب
اولویت ملّی دیگران.
«وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ * قُلْ
إِنَّمَا يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ
فَهَلْ أَنتُم مُّسْلِمُونَ» (الأنبیاء، 107 و 108)
ترجمه: و تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم * بگو جز اين نيست
كه به من وحى مىشود كه خداى شما خدايى يگانه است پس آيا مسلمان
مىشويد؟
«تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ
لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا» (الفرقان، 1)
ترجمه: بزرگ [و خجسته] است كسى كه بر بنده خود فرقان [=كتاب
جداسازنده حق از باطل] را نازل فرمود تا براى جهانيان
هشداردهندهاى باشد.
«وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيرًا
وَنَذِيرًا وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ» (سبأ،
28)
ترجمه: و ما تو را جز [به سمت] بشارتگر و هشداردهنده براى تمام
مردم نفرستاديم ليكن بيشتر مردم نمىدانند.
ز – نهایت آن که اگر کسی بگوید: من ایرانی هستم، من امریکایی هستم،
من افغانی یا لبنانی یا چینی هستم، فقط ملیّت تابعیتی یا
شناسنامه‌ای خودش را به طرف مقابل یا دیگران اعلام کرده است. با
این اعلام کسی را نمی‌تواند به ملیّت خود دعوت کند و اگر بنماید
نیز سبب کمالی نگردیده و فضیلتی محسوب نمی‌شود، اما بهترین سخن این
است که کسی بگوید «من مسلمان هستم» و به آن عمل نماید و دیگران را
نیز به سوی توحید و اسلام دعوت نماید:
«وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِّمَّن دَعَا إِلَى اللَّهِ وَ عَمِلَ
صَالِحًا وَ قَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ» (فصلت، 33)
ترجمه: و كيست خوش گفتارتر از آن كس كه به سوى خدا دعوت نمايد و
كار نيك كند و بگويد من [در برابر خدا] از تسليم شدگانم (از
مسلمانان هستم).
نتیجه:
پس با صلابت، استواری و استقامت می‌گوییم که «ما از مسلمانان
هستیم»، و اگر از ملیّت‌مان سؤال کردند، با افتخار می‌گوییم که
«ایرانی هستیم» و اگر قرار شد هم اعتقاد و هم ملیّت خود را معرفی
کنیم، می‌گوییم «ما مسلمان ایرانی» هستیم. و با بصیرت تمام فریب ضد
تبلیغ‌ها و اعوجاجات در قرار دادن «دین و ملیّت» در مقابل یک دیگر
و یا حتی تقدم و تأخر قرار دادن و ایجاد مسابقه بین آنها را (به
ویژه در جنجال‌های انتخاباتی) نمی‌خوریم و می‌گوییم که هم سنخ
نیستند.
x-shobhhe.com | 
