بيست وچهار هزار كیلومتر مربع از خاك ایران آلوده به مین های عمل نشده است

با وجود پاكسازی 18 هزار كیلومتر از مناطق مین گذاری شده زمان جنگ هنوز 24 هزار كیلومتر مربع از خاك ایران آلوده به مین های عمل نشده است و تاكنون 3713 قربانی ثبت شده دارد.

بررسی های مركز تحقیقاتی ترومای بیمارستان سینا و پژوهشكده مهندسی و علوم پزشكی جانبازان نشان مي‌دهد كه از سال 1367 شمسی یعنی درست بعد از جنگ تحمیلی 8 ساله با عراق 3 هزار و 713 نفر به علت انفجار مین های عمل نكرده در مناطق جنگی دچار حادثه شدند كه از این تعداد بیش از 90درصد افراد غیر نظامی، 55 درصد آنها یا بی سواد بوده اند یا فقط سواد خواندن و نوشتن داشتند.

تاكنون هزار و 397 نفر از بین سه هزار و 713 نفر قربانی مین در ایران جان خود را از دست داده‌اند، هزار و 492 نفر آنها دچار قطع عضو شده‌اند، وضعیت 459 نفر آنها نامعلوم است،‌ 212 نفر آنها دچار ناتوانی شدند و البته 56 نفر آنها كه معادل 5/1 درصد كل قربانیان ثبت شده است، بهبود یافته‌اند.

از بین 3 هزار و 713 قربانی مین در سالهای بعد از جنگ 3/34 درصد در استان كرمانشاه، 9/23 درصد در استان كردستان، 1/16 درصد در استان ایلام، 3/13 درصد در استان آذربایجان غربی، 1/12 درصد در استان خوزستان و 3/0 درصد روی نوار مرزی بوده‌اند كه البته 247 نفر معادل 7/6 درصدشان زن بودند.

بیشترین قربانیان مین ها، افراد محلی هستند كه یا برای چرای دام یا برای عبور از مناطق پا بر مین های بازمانده از جنگ مي‌گذارند و كشته مي‌شوند، گر چه هویت 7/22 درصد این قربانیان نامعلوم است اما 4/28 درصد آنان برای چرای دام به دام مین افتاده‌اند، 3/10 درصد در حال تردد بوده‌اند، 2/4 درصدشان كودكان در حال بازی بوده‌اند و 2/4 درصد در حال انجام كار، 7/6 درصد در حال كشاورزی بوده‌اند و 8/6 درصد نیز برای پیدا كردن اشیای مشكوك به این مناطق رفته بودند.

100 نفر از قربانیان مین ثبت شده در 18 سال گذشته، مشغول جمع آوری گیاهان دارویی بودند، 15 نفر در حال سفر بودند و 10 نفرشان قاچاقچی بودند.
از این تعداد كمتر از 10درصد افراد نظامی بوده‌اند كه برای گشت زنی، انجام ماموریت، پاكسازی میدان مین و تفحص شهدا به این مناطق رفته بودند. 379 نفر آنها نظامی یا بسیجی بودند، 412 نفر كشاورز، 1049 نفر دامدار، 90 نفر خانه دار، 199 نفر بیكار، 826 نفر محصل، 7 نفر دانشجو، 32 نفر كارمند، 21 نفر راننده، 5 نفر عشایر، 147 نفر كارگر بودند و 67 نفر شغل آزاد داشتند.

از بین 3هزار و 713 قربانی مین ثبت شده در سالهای پس از جنگ فقط 8/7 درصد آنها مراقبت پیش بیمارستانی دریافت كرده‌اند، هزار و 132 نفر آنها هیچ نوع مراقبت پیش بیمارستانی دریافت نكردند، وضعیت دو هزار و 284 نفر آنها از این نظر نامعلوم است كه البته استان ایلام با 2/38 درصد مراقبت پیش بیمارستانی وضعیت بهتری دارد به خصوص اینكه فقط 3/0 درصد از قربانیان مین در استان كردستان بعد از حادثه مین مراقبت پیش بیمارستانی دریافت كردند.

از بین افراد زنده‌ای كه گرفتار مین شده‌اند و اطلاعات آنها موجود است، 6/94 درصد كمتر از سه ماه خدمات بستری دریافت كرده‌اند و فقط 4/5 درصد سوابق بستری بیش از سه ماه دارند.

اطلاعات تخمینی موجود نشان مي‌دهد، عراق در طول جنگ 8 ساله‌ای كه به ایران تحمیل كرد، بین 12 تا 16 میلیون مین در 42 هزار كیلومتر مربع از مناطق مرزی ایران كار گذاشته است كه تاكنون 18 هزار كیلومتر مربع آن پاكسازی شده است اما پاكسازی مین‌های باقیمانده به بودجه‌ای در حدود 4 هزار میلیارد تومان نیاز دارد و در خوشبینانه ترین حالت پاكسازی آنها 5 تا 10 سال طول مي‌كشد.

سالانه 300 حادثه ناشی از مین در ایران ثبت مي‌شود كه بیشترین قربانیان این حوادث افراد زیر 20 سال هستند به طوری كه از بین سه هزار و 713 قربانی ثبت شده نزدیك به دو هزار نفر افراد زیر 18 سال بوده‌اند.

آخرین ‌آمار تخمینی مجامع جهانی نشان مي‌دهد، در زمان حاضر بین 60 تا 70 میلیون مین در زمینهای حداقل 70 كشور دنیا كاشته شده است، البته مطالعات قبلی این میزان را بین 80 تا 110 میلیون مین بیان مي‌كرد با این حال هنوز هم سالانه بین 2 تا 5 میلیون مین در كشورهای مختلف دنیا كار گذاشته مي‌شود.
افغانستان، آنگولا و كامبوج هر كدام بیش از 10 میلیون مین كار گذاشته دارند و 1200 مجروح و 800 مرگ، حاصل كار گذاشته شدن این مین ها در هر هفته در جهان است و در زمان حاضر حدود 300 هزار نفر در دنیا به علت انفجار مین دچار قطع عضو هستند.

سازمان ملل متحد در سال 1997 میلادی تخمین زد كه پاكسازی مین های موجود در جهان در آن زمان به هزار سال زمان و 30 میلیون دلار هزینه پاكسازی و 750 میلیون دلار هزینه توانبخشی و جراحی نیاز دارد.این در حالی است كه اكنون به ازای هر یك مین كه در جهان خنثی می شود، 20 مین جدید كاشته مي‌شود.
مهمترین تولید كنندگان مین در جهان اكنون كشورهای آمریكا، ایتالیا، روسیه، سوئد، ویتنام، آلمان، اتریش، صربستان، فرانسه، چین و انگلستان هستند اما اغلب مین های كشف شده در جهان محصول سه كشور چین، ایتالیا و روسیه است.

انفجار مین و كار گذاشتن آن در كشورها، علاوه بر مرگ و میر و معلولیتهایی كه به مردم آن كشورها تحمیل مي‌كند، عوارض اقتصادی، روانی و اجتماعی زیادی نیز به همراه دارد به طوری كه افسردگی در بین قربانیان مین بسیار شایع است، علاوه بر آن وجود میدانهای مین در ایران موجب تضعیف توریسم و كشاورزی در استانهای غربی و مشكلاتی در حفاری و استخراج نفت در استان خوزستان شده است .

منبع: خبرگزاری مهر