معناى نوروز
نوروز، يعنى روز
نو! در روايات ما - بخصوص همان روايت معروف معلّىبن خنيس - به اين
نكته توجه شده است. معلّىبن خنيس كه يكى از رُوات برجستهى اصحاب است
و به نظر ما «ثقه» است، جزو شخصيتهاى برجسته و صاحب راز خاندان پيغمبر
است. در كنار امام صادق (عليهالصّلاةوالسّلام) زندگى خود را گذرانده؛
بعد هم به شهادت رسيده است. اين معلّىبنخنيس با اين خصوصيات، خدمت
حضرت مىرود؛ اتفاقاً روز «نوروز» بوده است، حضرت به او مىفرمايند:
آيا مىدانى نوروز چيست؟
بعضى خيال مىكنند كه حضرت در اين روايت، تاريخ بيان كرده است - كه در
اين روز، هبوط آدم اتفاق افتاد، قضيهى نوح اتفاق افتاد، ولايت
اميرالمؤمنين (عليهالسّلام) اتفاق افتاد و چه و چه - برداشت من از اين
روايت، اين نيست. من اينطور مىفهمم كه حضرت، دارد «روز نو» را معنا
مىكند؛ منظور اين است: امروز را كه مردم، «نوروز» نام گذاشتهاند،
يعنى روزِ نو، روز نو يعنى چه؟ همهى روزهاى خدا مثل هم است؛ كدام روز
مىتواند «نو» باشد؟ شرط دارد؛ آن روزى كه در آن، اتفاق بزرگى افتاده
باشد، نوروز است. آن روزى كه شما در آن بتوانيد اتفاق بزرگى را محقَق
كنيد، نوروز است. بعد خود حضرت مثال مىزنند؛ مىفرمايند: آن روزى كه
جناب آدم و حوا، پا بر روى زمين گذاشتند، نوروز بود؛ براى بنىآدم و
نوع بشر، روز نويى بود. آن روزى كه حضرت نوح - بعد از توفان عالمگير -
كشتى خود را به ساحل نجات رساند، نوروز است؛ روز نويى است و داستان
تازهيى در زندگى بشر آغاز شده است. آن روزى كه قرآن بر پيغمبر نازل
شد، روز نويى براى بشريت است - حقيقت قضيه همين است؛ روزى كه قرآن براى
بشر نازل مىشود، مقطعى در تاريخ است كه براى انسانها روز نو است - آن
روزى هم كه اميرالمؤمنين به ولايت انتخاب شد، روز نو است.
اينها همه، نوروز است؛ چه از لحاظ تاريخ شمسى، با اول ماه «حَمَل»
مطابق باشد، يا نباشد. اين نيست كه حضرت بخواهند بفرمايند كه اين
قضايا، روز اول «حَمَل» - روز اول فروردين - اتفاق افتاده است؛ نخير،
بحث اين است كه هر روزى كه اينطور خصوصياتى در آن اتفاق بيفتد، روز نو
و نوروز است؛ چه اول فروردين، چه هر روز ديگرى از اوقات سال باشد.
خوب، من حالا به شما عرض مىكنم، روزى كه انقلاب پيروز شد، نوروز است؛
روز نويى بود. روزى كه امام وارد اين كشور شد، براى ما نوروز بود. روز
فتوحات عظيم و پيروزى جوانان مؤمن و ايثارگران ما در جبهههاى نبرد -
عليه نظاميانى كه از «ناتو» و «ورشو» و امريكا و شوروى و خيلى از مراكز
ديگر قدرت تغذيه مىشدند - نوروز و روز نو است.
بيانات در ديدار مديران بنياد شهيد انقلاب اسلامى 21/12/1374
