بخش شهید آوینی حرف دل موبایل شعر و سبک اوقات شرعی کتابخانه گالری عکس  صوتی فیلم و کلیپ لینکستان استخاره دانلود نرم افزار بازی آنلاین
خرابی لینک Instagram
 
 



بیستم دیلمى در اعلام الدّین از ابن عبّاس روایت کرده که حضرت رسول صلى الله علیه و آله فرمود که هر که سه مرتبه این آیات را بعد از نماز مغرب بخواند آنچه از ثواب در روز گذشته از او فوت شده باشد دریابد و نمازش مقبول گردد و اگر بعد از هر نماز فریضه و سنّت بخواند نوشته شود براى او حسنات به عدد ستارگان آسمان و قطرات باران و برگ درختان و ذرّات خاک زمین و چون بمیرد به هر حسنه ده حسنه در قبر به او داده شود واین است آیات :

فَسُبْحانَ اللَّهِ حینَ تُمْسُونَ وَحینَ تُصْبِحُونَ وَلَهُ الْحَمْدُ فِى السَّمواتِ

پس تنزیه خدا کنید هنگامى که شب مى کنید و هنگامى که روز مى کنید و خاص او است ستایش در آسمانها

وَالاَْرْضِ وَعَشِیا وَحینَ تُظْهِرُونَ یخْرِجُ الْحَىَّ مِنَ الْمَیتِ وَیخْرِجُ الْمَیتَ

و زمین و شامگاه و هنگامى که به نیمروز مى رسید بیرون آورد زنده را از مرده و بیرون آورد مرده را

مِنَ الْحَىِّ وَیحْیى الاَْرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَکذلِک تُخْرَجُونَ سُبْحانَ رَبِّک رَبِّ

از زنده و زنده کند زمین را پس از مردنش و شما نیز این چنین (از قبر) بیرون آئید منزه است پروردگار تو پروردگار

الْعِزَّةِ عَمّا یصِفُونَ وَسَلامٌ عَلَى الْمُرْسَلینَ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ

عزت از آنچه توصیفش کنند و سلام بر رسولان و ستایش خاص خدا پروردگار جهانیان است


دعاى طول عمر

بیست و یکم سید بن طاوس به سند معتبر از جمیل بن درّاج روایت کرده است که مردى به خدمت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام آمد و گفت اى مولاى من سنّم بالا رفته است و خویشان من مُردند و مونسى ندارم و مى ترسم که مرا نیز مرگ دریابد حضرت فرمود که برادران مؤ من صالح براى انس گرفتن بهترند از اقارب و اگر درازى عمر خود و خویشان و دوستان را خواهى این دعا را بعد از هر نماز بخوان :

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ

خدایا درود فرست بر محمد و آل

مُحَمَّدٍ اَللّهُمَّ اِنَّ رَسُولَک الصّادِقَ الْمُصَدَّقَ صَلَواتُک عَلَیهِ وَآلِهِ قالَ اِنَّک

محمد خدایا این مطلب را پیامبر راستگوى تصدیق شده که درود تو بر او و آلش باد فرمود که همانا

قُلْتَ ما تَرَدَّدْتُ فى شَىْءٍ اَ نَا فاعِلُهُ کتَرَدُّدى فى قَبْضِ رُوحِ عَبْدِىَ الْمُؤْمِنِ

تو فرموده اى من در کارى که مى کنم مردّد نشدم مانند مردّد شدنم در گرفتن روح بنده مؤ منم

یکرَهُ الْمَوْتَ وَاَکرَهُ مَسآئَتَهُ اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَعَجَّلْ

او مرگ را خوش ندارد و من هم ناراحتى او را خدایا پس درود فرست بر محمد و آل محمد و شتاب کن

لِوَلِیک الْفَرَجَ وَالْعافِیةَ وَالنَّصْرَ وَلا تَسُؤْنى فى نَفْسى وَلا فى اَحَدٍ مِنْ اَحِبَّتى

در فرج ولىّ خود و عافیت و یاریش و بد حالم مکن درباره خودم و نه درباره یکى از دوستانم

و اگر خواهى یک یک از دوستان خود را نام ببر و بگو: ((وَ لافى فُلانٍ وَ لا فى فُلانٍ)) راوى گفت : چون بر این دعا مداومت کردم چندان عمر یافته ام که از زندگانى ملول شده ام و این دعا بسیار معتبر است و در جمیع کتب دعا نقل شده است .

 

فضیلت و ذکر تعقیبات مختصّه به نماز صبح

فضیلت تعقیب نماز صبح

بدانکه تعقیب نماز صبح زیادتر از سایر نمازها است و احادیث در فضیلت خصوص این تعقیب بسیار است از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام منقول است که ذکر خدا بعد از نماز صبح تا طلوع آفتاب کاملتر است در تحصیل روزى از سفر کردن در زمین و از حضرت رسول صلى الله علیه و آله منقول است که هر که از طلوع صبح تا طلوع آفتاب در مصلاى خود قرار گیرد و به تعقیب مشغول باشد خدا او را از آتش دوزخ مستور گرداند و از حضرت امام محمد باقر علیه السلام منقولست که شیطان لشکر روز را از طلوع صبح تا طلوع آفتاب پهن مى کند و لشکر شب را از غروب آفتاب تا ذهاب حمره مغربى پس خدا را در این دو ساعت بسیار یاد کنید که در این دو ساعت شیطان آدمى را از ذکر خدا غافل مى سازد و به سند صحیح منقولست که حضرت امام رضا علیه السلام در خراسان چون نماز صبح مى کردند تا طلوع آفتاب در مصلاى خود مى نشستند و مشغول تعقیب بودند پس خریطه براى آن حضرت مى آوردند که مسواکها در آن بود و به یک یک از آنها مسواک مى کردند پس ‍ اندک کندر مى خوائیدند پس قرآن مجید را برمى گرفتند و تلاوت مى کردند و از حضرت رسول صلى الله علیه و آله منقول است که هر که از طلوع صبح تا طلوع آفتاب مشغول تعقیب باشد ثواب حجّ براى او نوشته مى شود و در حدیث قدسى وارد شده است که حق تعالى مى فرماید اى فرزند آدم یاد کن مرا بعد از صبح یک ساعت و بعد از عصر یک ساعت تا کفایت کنم جمیع مهمّات تو را .

 

ذکر تعقیبات مختصه به نماز صبح

امّا تعقیبات مختصه به صبح اوّل

ابن بابویه به سند معتبر از امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده است که هر که بعد از نماز صبح هفتاد مرتبه ((اَسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّى وَ اَتُوبُ اِلَیهِ)) بگوید خدا او را بیامرزد هر چند در آن روز هفتاد هزار گناه بکند و به روایت دیگر هفتصد گناه .

دویم ایضاً ابن بابویه به سند صحیح و سندهاى معتبر از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت کرده است که هر که بعد از نماز صبح یازده مرتبه سوره قُلْ هُوَاللّهُ اَحَدٌ بخواند در آن روز گناهى بر او نوشته نشود برَغْم اَنْف شیطان و در بلد الامین از حضرت رسول صلى الله علیه و آله روایت کرده که هر که سوره قُلْ هُوَاللّهُ اَحَدٌ را هر روز ده مرتبه بخواند در آن روز هر چند شیطان سعى کند گناهى بر او نوشته شود نشود .

سیم کلینى به سند صحیح روایت کرده است از حضرت صادق علیه السلام که هر که بعد از نماز صبح صد مرتبه بگوید ((ماشآءاللّهُ کانَ وَلاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ)) در آن روز هیچ مکروهى نبیند و شیخ طوسى و دیگران نیز در کتب دعا ذکر کرده اند .

 

فضیلت سوره قدر و طریق تفریق 76 مرتبه آن بر شبانه و روز

چهارم کفعمى و غیر او از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایت کرده اند که هر که سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ فى لَیلَةِ الْقَدْرِ را بعد از صبح ده مرتبه و نزد زوال شمس ده مرتبه و بعد از عصر ده مرتبه بخواند به تعب اندازد دو هزار کاتب را سى سال و نیز از آن حضرت مرویست که هر که هفت مرتبه آن را بعد از طلوع فجر بخواند هفتاد صف از ملائکه هفتاد صلوات بر او بفرستند و هفتاد مرتبه بر او ترحّم کنند و از امام محمد تقى علیه السلام ثواب بسیار منقولست براى کسى که سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ را در شبانه روزى هفتاد و شش مرتبه بخواند بعد از طلوع صبح پیش از نماز صبح هفت مرتبه و بعد از نماز صبح ده مرتبه و بعد از زوال شمس پیش از نافله ده مرتبه و بعد از نوافل زوال بیست و یک مرتبه و بعد از نماز عصر ده مرتبه و بعد از نماز عشاء هفت مرتبه و در وقت خواب یازده مرتبه و از جمله ثوابش آن است که حق تعالى هزار ملک خلق کند که در سى و شش هزار سال ثواب آن را براى او بنویسند .

 

تعقیبات براى عافیت و تاخیر اجل

پنجم ابن بابویه و سایر علماء رضوان اللّه علیهم به سند معتبر از حضرت امام محمّدباقر علیه السلام روایت کرده اند که حضرت رسول صلى الله علیه و آله فرمود که هر که هر روز عقب نماز صبح ده مرتبه بگوید سُبْحانَ اللّهِ الْعَظیمِ وَ بِحَمْدِهِ وَلاحَوْلَ وَلاقُوةَ اِلاّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ حق تعالى او را عافیت دهد از کورى و دیوانگى و خوره و پریشانى و خانه بر سرش فرود آمدن یا خرافت درهنگام پیرى .

ششم در بلدالا مین از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت کرده است که حضرت رسول صلى الله علیه و آله فرمود هر که خواهد که خدا در اجل او تاءخیر کند و او را بر دشمنان یارى دهد و از مرگهاى بد او را نگاه دارد باید که هر بامداد و پسین بر این دعا مداومت نماید سه مرتبه بگوید:

سُبْحانَ اللَّهِ مِلاَْ الْمیزانِ وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ

تنزیه خدا را به پُرى میزان و حد نهائى علم

وَمَبْلَغَ الرِّضا وَزِنَةَ الْعَرْشِ وَسَعَةَ الْکرْسِىِّ

و سرحد خوشنودى و سنگینى عرش و پهناى کرسى

و سه مرتبه بگوید:

اَلْحَمْدُ لِلَّهِ مِلاَْ

ستایش خداى را به پرى

الْمیزانِ وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ وَمَبْلَغَ الرِّضا وَزِنَةَ الْعَرْشِ وَسَعَةَ الْکرْسِىِّ

میزان وحد اعلاى علم و سرحد خوشنودى و سنگینى عرش الهى و پهناى کرسى

و سه مرتبه بگوید:

لا اِلهَ اِلا اللَّهُ مِلاَْ الْمیزانِ وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ وَمَبْلَغَ الرِّضا وَزِنَةَ

نیست معبودى جزخدا به پرى میزان و حد آخر دانش و سرحد خوشنودى و به وزن

الْعَرْشِ وَسَعَةَ الْکرْسِىِّ

عرش و پهناى کرسى

و سه مرتبه بگوید:

اَللَّهُ اَکبَرُ مِلاَْ الْمیزانِ وَمُنْتَهَى

خدا بزرگتر است به پرى میزان و حد آخر

الْعِلْمِ وَمَبْلَغَ الرِّضا وَزِنَةَ الْعَرْشِ وَسَعَةَ الْکرْسِىِّ

دانش و سرحد خوشنودى و به سنگینى عرش و پهناى کرسى


فضیلت بسمله و حولقه

هفتم سید بن طاوس به سند معتبر از حضرت امام رضا علیه السلام روایت کرده است که هر که بعد از نماز صبح صد مرتبه بگوید: ((بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ)) به اسم اعظم خدا نزدیکتر باشد از سیاهى چشم به سفیدى آن و به سندهاى معتبر از حضرت صادق علیه السلام و حضرت کاظم علیه السلام منقول است که بعد از نماز صبح و مغرب پیش از آنکه سخن بگوید و حرکت کند هفت مرتبه این دعا بخواند هفتاد نوع بلا از او دور گردد که سهلتر آنها خوره و پیسى و شرّ شیطان و شرّ پادشاهان باشد و در بعضى روایات معتبره سه مرتبه نیز وارد شده و بعضى ده مرتبه و اَقَلّش سه مرتبه و اکثرش صد مرتبه و هر چه بیشتر بگوید ثوابش بیشتر است .

هشتم شیخ احمد بن فهد و دیگران روایت کرده اند که مردى به خدمت حضرت امام موسى کاظم علیه السلام شکایت کرد که کار من بسته شده است و به هر کارى که متوجّه مى شوم سودى نمى یابم و به هر حاجت که رُو مى نهم برآورده نمى شود حضرت فرمود که بعد از نماز صبح ده مرتبه بگو ((سُبْحانَ اللَّهِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَاَسْئَلُهُ مِنْ فَضْلِهِ)) راوى گفت که اندک زمانى که بر این مداومت کردم جمعى از بادیه آمدند و خبر دادند مرا که مردى از اقوام تو مُرده و به غیر از تو وارثى ندارد پس مال بسیار بدست من آمد و تا حال بى نیازم .

 

دعاى جامع دنیا و آخرت

و در کافى و مکارم روایت کرده اند که مردى هلقام نام به آن حضرت عرض کرد که دعائى مرا تعلیم کن که جامع باشد براى دنیا و آخرت و آسان باشد حضرت این دعا را تعلیم او کرد که بعد از نماز صبح بخواند تا آفتاب طلوع کند و مداومت کرد او بر این دعا و حالش نیکو شد .

 

دعاى اداء قرض

نهم عیاشى از عبداللّه بن سنان روایت کرده است که به خدمت حضرت صادق علیه السلام رفتم حضرت فرمود که مى خواهى تو را دعائى تعلیم کنم که چون بخوانى حق تعالى قرض تو را ادا کند و حال تو نیکو شود گفتم چه بسیار محتاجم به چنین دعا حضرت فرمود که بعد از نماز صبح بگو:

تَوَکلْتُ عَلَى الْحَىِّ

توکل کردم بر خداى زنده

الْقَیومِ الَّذى لاْ یمُوتُ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى لَمْ یتَّخِذْ وَلَدا وَلَمْ یکنْ لَهُ شَریک

پاینده اى که هرگز نمیرد و ستایش خاص خدائى است که فرزندى نگیرد و شریکى

فِى الْمُلْک وَلَمْ یکنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَکبِّرْهُ تَکبیرا اَللّهُمَّ اِنّى اَعُوذُ بِک مِنَ

در فرمانروائى ندارد و نباشد برایش یارى از خوارى و او را بخوبى بزرگ شمار خدایا به تو پناه برم از

الْبُؤْسِ وَالْفَقْرِ وَمِنْ غَلَبَةِ الدَّینِ وَالسُّقْمِ وَاَسْئَلُک اَنْ تُعینَنى عَلى اَدآءِ حَقِّک

تنگدستى و ندارى و از فشار بدهکارى و دردمندى و از تو مى خواهم که کمکم دهى بر پرداخت حق

اِلَیک وَاِلَى النّاسِ

تو و حق مردم


و به روایت شیخ طوسى و دیگران چنین است :

وَمِنْ غَلَبَةِ الدَّینِ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَعِنّى عَلى اَدآءِ حَقِّک اِلَیک وَاِلَى النّاسِ

و از فشار بدهکارى پس درود فرست بر محمد و آل محمد و کمکم ده در اداء کردن حق تو و اداء حق مردم


دعا براى دفع پریشانى و بیمارى

دهم کفعمى (ره ) روایت کرده است که مردى به حضرت رسول صلى الله علیه و آله شکایت کرد از تنگدستى و پریشانى و بیمارى حضرت فرمود که هر صبح و شام ده مرتبه این دعا را بخواند او سه روز بر این مداومت کرد حال او به صحّت و توانگرى و رفاهیت برگشت و شیخ طوسى و دیگران در تعقیب نماز صبح ذکر کرده اند و دعا این است :

لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ تَوَکلْتُ عَلَى الْحَىِّ الَّذى لا یمُوتُ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى

جنبش و نیروئى نیست جز بخدا توکل کردم بر خداى زنده اى که نمیرد و ستایش مخصوص خدائى است که

لَمْ یتَّخِذْ وَلَدا وَلَمْ یکنْ لَهُ شَریک فِى الْمُلْک وَلَمْ یکنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ

فرزندى نگرفته و شریکى در فرمانروائى ندارد و نیست برایش یاورى از خوارى

وَکبِّرْهُ تَکبیرا

به بزرگى کامل او را بزرگ شمار


دعاى عهد با خداوند

یازدهم شیخ طبرسى و کفعمى و دیگران از حضرت رسول صلى الله علیه و آله روایت کرده اند که به اصحاب خود گفت که آیا عاجزید از آنکه هر صبح و شام نزد خداوند عالمیان عهدى بگیرید گفتند چگونه عهدى بگیریم فرمود که این دعا بخوانید هر که این دعا بخواند مُهرى بر او مى زنند و در زیر عرش الهى مى گذارند چون روز قیامت شود منادى ندا مى کند که کجایند آنانکه نزد خداوند رحمن عهدى دارند پس آن عهد را به ایشان دهند و با آن عهد داخل بهشت شوند و شیخ طوسى (ره ) این دعا را در تعقیب نماز صبح ایراد کرده :

اَللّهُمَّ فاطِرَ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ عالِمَ الْغَیبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمنَ الرَّحیمَ اَعْهَدُ

خدایا اى آفریننده آسمانها و زمین داناى غیب و شهود بخشاینده مهربان من با تو عهد مى کنم

اِلَیک فى هذِهِ الدُّنْیا اَنَّک اَنْتَ اللَّهُ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ وَحْدَک لا شَریک لَک وَاَنَّ

در این دنیا که براستى توئى خدائى که معبودى جز تو نیست یکتائى که شریک برایت نیست و اینکه

مُحَمَّدا صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَآلِهِ عَبْدُک وَرَسُولُک اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

محمد صلى اللّه علیه و آله بنده و رسول تو است خدایا پس درود فرست بر محمد و آلش

وَلا تَکلْنى اِلى نَفْسى طَرْفَةَ عَینٍ اَبَدا وَلا اِلى اَحَدٍ مِنْ خَلْقِک فَاِنَّک اِنْ

و هرگز به اندازه چشم برهم زدنى مرا به خودم و نه به هیچ یک از مخلوقت وامگذار زیرا اگر

وَکلْتَنى اِلَیها تُباعِدْنى مِنَ الْخَیرِ وَتُقَرِّبْنى مِنَ الشَّرِّ اَىْ رَبِّ لا اَثِقُ اِلاّ

مرا بدانها واگذارى از خیر دورم کرده و به شر نزدیکم کرده اى اى پروردگار من اطمینان ندارم جز

بِرَحْمَتِک فِصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّیبینَ وَاجْعَلْ لى عِنْدَک عَهْدا تُؤَدّیهِ اِلَىَّ

به رحمتت پس درود فرست بر محمد و خاندان پاکیزه اش و این پیمان رانزد خود محفوظ نگهدار که در

یوْمَ الْقِیمَةِ اِنَّک لا تُخْلِفُ الْمیعادَ

روز قیامت آن را به من بازگردانى که همانا تو خلف وعده نمى کنى


فضیلت صلوات بعد از نماز صبح

دوازدهم در عدة الدّاعى از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که هر که بعد از نماز صبح پیش از آنکه تکلّم کند بگوید ((رَبِّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَیتِهِ)) حق تعالى روى او را از آتش جهنم نگاه دارد و ابن بابویه در ثواب الا عمال به سند معتبر روایت کرده است که بعد از نماز صبح صد مرتبه بگو: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ تا حق تعالى رُوى تو را از آتش جهنّم نگاه دارد وبه روایت دیگر صد مرتبه پیش از سخن گفتن بگو:

یا رَبِّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَعْتِقْ رَقَبَتى مِنَ النّارِ

پروردگارا درود فرست بر محمد و آل محمد و آزادم کن از آتش

 

فضیلت سجده شکر

در سجده شکر است و چون از تعقیب نماز فارغ شدى پس سجده شکر بجا مى آورى و اجماعى علماء شیعه است که سجده شکر سنّت است در وقت متجدّد شدن نعمتى یا دفع شدن بلائى و بهترین افرادش سجده بعد از نماز است براى شکر توفیق اداء نماز .

به سند معتبر از حضرت امام محمّد باقر علیه السلام روایتست که پدرم امام زین العابدین علیه السلام هیچ نعمتى از خدا یاد نکرد مگر آنکه به شکر آن سجده کرد و هیچ آیه اى نخواند که در آن سجده باشد مگر آنکه سجده مى کرد و دفع نکرد خدا از او بدى را که از آن مى ترسید مگر آنکه سجده کرد و از هر نماز واجب که فارغ مى شد بعد از آن سجده مى کرد و هر وقت که توفیق مى یافت که میان دو کس اصلاح کند براى شکر آن سجده مى کرد و در جمیع مواضع سجود آن حضرت اثر سجود بود به این سبب آن حضرت را سجّاد مى نامیدند .

و ایضاً به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام روایتست که هر مؤ من که از براى خدا سجده کند براى شکر نعمتى در غیر نماز حق تعالى براى او ده حسنه بنویسد و ده سیئه محو کند و ده درجه در بهشت بلند گرداند و به سندهاى معتبره بسیار از آن حضرت منقولست که نزدیکترین احوال بنده به خدا در حالتى است که در سجده باشد و گریان باشد و در حدیث صحیح دیگر فرمود که سجده شکر واجبست بر هر مسلمانى تمام مى کنى به آن نماز خود را و خوشنود مى گردانى به آن پروردگار خود را و ملائکه را از خود به عجب مى آورى بدرستى که هرگاه که بنده نماز کند و بعد از آن سجده شکر کند پروردگار عالمیان حجاب را از میان بنده و ملائکه بگشاید پس گوید اى ملائکه من نظر کنید بسوى بنده من که ادا کرد فرض مرا و تمام کرد عهد مرا پس سجده کرد نزد من براى شکر آنچه من بر او انعام کرده ام اى ملائکه من او را چه باید داد گویند پروردگارا رحمت تو پس فرماید که دیگر چه باید داد گویند پروردگارا بهشت تو باز فرماید که دیگر چه باید داد گویند کفایت مهمّات او و برآوردن حاجات او پس حق تعالى مکرّر سؤ ال نماید و ملائکه جواب گویند تا آنکه ملائکه گویند پروردگارا دیگر ما چیزى نمى دانیم آنگاه خداوند کریم فرماید که من او را شکر کنم چنانچه او مرا شکر کرد و اقبال کنم بسوى او به فضل خود و رحمت عظیم خود را در قیامت به او بنمایم .

و به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقولست که خداوند عالمیان ابراهیم علیه السلام را براى آن خلیل خود گردانید که سجده بر زمین بسیار مى کرد و در حدیث معتبر دیگر فرمود که چون نعمتى از نعمتهاى خدا را به یاد آرى و در موضعى باشى که کسى از مخالفان تو را نه بیند پهلوى روى خود را بر زمین نه و اگر در جائى باشى که ایشان باشند و نتوانى سجده کرد دست بر پایین شکم خود گذار و خم شو براى تواضع و شکستگى نزد خدا و دست بر شکم گذاشتن براى آن است که مخالفان گمان کنند که پیچى در شکم تو بهم رسیده است .

و در روایت بسیار وارد شده است که حق تعالى به حضرت موسى علیه السلام خطاب کرد که مى دانى چرا تو را برگزیدم و از میان خلق تو را کلیم خود گردانیدم موسى گفت : نمى دانم اى پروردگار من فرمود: براى آنکه بر احوال بندگان خود مطلّع شدم در میان ایشان کسى ندیدم که نزد من نفسش از تو ذلیل تر باشد بدرستى که چون تو از نماز فارغ مى شوى دو طرف روى خود را بر خاک مى گذارى .

و به سند موثق از حضرت امام رضا علیه السلام منقولست که سجده بعد از نماز واجب شکر خدا است بر آنکه توفیق داد بنده خود را بر آنکه ادا کرد فرض او را و کمتر آنچه در این سجده گویند آنست که سه مرتبه بگوید شُکراً لِلّهِ راوى پرسید که چه معنى دارد شُکراً لِلّهِ حضرت فرمود که معنیش آن است که این سجده از من شکر خدا است بر آنکه مرا توفیق داد که به خدمت او قیام نمودم و فرض او را ادا کردم و شکر خدا موجب مزید نعمت و توفیق طاعت است و اگر در نماز تقصیرى مانده باشد که به نافله ها تمام نشده باشد به این سجده تمام مى شود .

 

کیفیت سجده

و اما کیفیت این سجده به هر نحو که واقع شود به عمل مى آید و احوط آن است که اگر بر زمین باشد و تواند مانند سجده نماز بر هفت عضو سجده کند و پیشانى را بر چیزى گذارد که در نماز بر آن مى گذارد و افضل آنست که برخلاف سجده نماز دستها را بر زمین بخواباند و شکم را بر زمین برساند و سنّت است که اوّل پیشانى را بر زمین گذارد پس طرف راست رو را پس طرف چپ رو را پس باز پیشانى را بر زمین گذارد و به این سبب دو سجده شکر مى گویند و ظاهراً بدون ذکر نیز به عمل مى آید و سنّت است که ذکرى بکند و بهتر آن است که از اذکار و ادعیه باشد که مذکور خواهد شد و مستحبّ است که این سجده را طول دهد

 

سجده امام کاظم و امام رضا علیهماالسلام و بعضى از اصحاب ایشان

چنانچه منقولست که حضرت امام موسى کاظم علیه السلام بعد از طلوع صبح سجده مى کرد تا وقت زوال و بعد از عصر تا شام و در حدیث دیگر وارد شده که آن حضرت زیاده از ده سال هر روز بعد از طلوع آفتاب تا وقت زوال در سجده بودند و به سند صحیح منقولست که حضرت امام رضا علیه السلام آنقدر در سجود مى ماند که سنگ ریزه مسجد از عرق او تر مى شد و دو طرف روى خود را بر زمین مسجد مى چسبانید .

و در رجال کشّى مذکور است که فضل بن شاذان به نزد ابن ابى عمیر آمد و او در سجده بود و سجده را بسیار طول داد چون سر برداشت و طول سجده او را مذکور ساختند گفت اگر سجود جمیل بن درّاج را مى دیدید سجود مرا طویل نمى شمردید و گفت روزى به نزد جمیل رفتم و او سجده را بسیار طول داد چون سر برداشت من گفتم که سجده را طول دادید گفت که اگر طول سجده معروف بن خَرَّ بوذ را مى دیدى سجده مرا سهل مى شمردى .

و ایضاً از فضل بن شاذان روایت کرده است که حسن بن علىّ بن فضّال به صحرا مى رفت براى عبادت و سجده را چندان طول مى داد که مرغ مى آمد و بر پشتش مى نشست به گمان آنکه جامه اى است افتاده و وحشیان بر دور او چرا مى کردند و از او وحشت نمى کردند و ایضاً روایت کرده است که علىّ بن مهزیار(ره ) چون آفتاب طلوع مى کرد به سجده مى رفت و سر برنمى داشت تا براى هزار نفر از برادران خود دعا مى کرد مثل آنچه از براى خود دعا کرده بود و بر پیشانى او پینه بود مانند زانوى شتر از بسیارى طول سجود .

و ایضاً روایت کرده است که ابن ابى عمیر بعد از نماز صبح به سجده شکر سر مى گذاشت و برنمى داشت مگر وقت ظهر و افضل آنست که سجده شکر بعد از جمیع تعقیبات باشد و پیش از نوافل و در نماز مغرب اکثر گفته اند که بعد از نوافل بجا آورد و بعضى پیش از نوافل گفته اند و ظاهراً هر دو خوبست و پیش از نوافل بجا آوردن افضل است چنانچه حمیرى از حضرت صاحب الزّمان علیه السلام روایت کرده است و اگر هر دو را به عمل آورد شاید بهتر باشد

 

دعاهاى سجده شکر

امّا دعاهاى این سجده بسیار است و آسانتر آنها این چند امر است :

اوّل به سند معتبر از حضرت امام رضا علیه السلام منقولست که اگر خواهى صد مرتبه شُکراً شُکراً بگو و اگر خواهى صد مرتبه عَفْواً عَفْواً و در عیون اخبارالرضا از رجاء بن ابى الضّحاک روایت کرده است که حضرت امام رضا علیه السلام در راه خراسان هرگاه از تعقیب نماز ظهر فارغ مى شد به سجده شکر مى رفت و صد مرتبه مى گفت شُکراً لِلّهِ و چون از تعقیب عصر فارغ مى شد صد مرتبه در سجده مى گفت حَمْداً لِلّهِ .

دویم شیخ کلینى به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که نزدیکترین احوال بنده بسوى خداى تعالى وقتى است که بنده در سجود باشد و خداى خود را بخواند چون به سجده روى بگو:

یا رَبَّ الاَْرْبابِ وَیا مَلِک الْمُلُوک وَیا سَیدَ السّاداتِ وَیا جَبّارَ الْجَبابِرَةِ وَیا

اى پرورنده همه پرورندگان و اى پادشاه پادشاهان و اى آقاى همه آقایان و اى قاهر بر جباران و اى

اِلهَ الاْلِهَةِ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

معبود معبودان (مجازى ) درود فرست بر محمد و آل محمد


پس حاجت خود را بطلب پس بگو:

فَاِنّى عَبْدُک ناصِیتى فى قَبْضَتِک

پس من بنده توام که سر رشته کارم در قبضه قدرت تو است

 پس هر دعا که خواهى بکن که خدا بخشنده است و برآوردن هیچ حاجت بر او دشوار نیست .

سوّم ایضاً کلینى به سند موثّق از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که شنیدم شبى پدرم در مسجد به سجود رفته مى گریست و این دعا مى خواند:

سُبْحانَک اَللّهُمَّ اَنْتَ رِبّى حَقّا حَقّا سَجَدْتُ لَک یا رَبِّ تَعَبُّدا وَرِقّا اَللّهُمَّ اِنَّ

منزهى تو خدایا تو پروردگار منى براستى و درستى سجده کنم برایت پروردگارا از روى پرستش و بندگى خدایا

عَمَلى ضَعیفٌ فَضاعِفْهُ لى اَللّهُمَّ قِنى عَذابَک یوْمَ تَبْعَثُ عِبادَک وَتُبْ عَلَىَّ

عمل من ضعیف (و اندک ) است پس آن را براى من دو چندان کن و نگاهم دار از روزى که بندگانت را برانگیزى و توبه ام

اِنَّک اَنْتَ التَّوّابُ الرَّحیمُ

بپذیر که همانا توئى توبه پذیر مهربان

 

چهارم ایضاً کلینى به سند معتبر روایت کرده است که حضرت امام موسى علیه السلام در سجده این دعا را مى خواند:

اَعُوذُ بِک مِنْ نارٍ حَرُّها لا یطْفى

پناه مى برم به تو از آتشى که حرارتش خاموش نگردد

وَاَعُوذُ بِک مِنْ نارٍ جَدیدُها لا یبْلى وَاَعُوذُ بِک مِنْ نارٍ عَطْشانُها لا یرْوى

و پناه مى برم به تو از آتشى که تازه اش کهنه نگردد و پناه مى برم به تو از آتشى که تشنه اش سیراب نگردد

وَاَعُوذُ بِک مِنْ نارٍ مَسْلُوبُها لا یکسى

و پناه برم به تو از آتشى که هر که در آن برهنه گردد پوشانده نشود

 

پنجم ایضاً کلینى به سند معتبر روایت کرده است که شکایت کرد مردى به حضرت صادق علیه السلام که امّ ولدى دارم و او علیل است حضرت فرمود که به او بگو بعد از هر نماز واجب در سجده شکر بگوید:

یا رَؤُفُ یا رَحیمُ یا رَبِّ یا سَیدى

اى بنده نواز اى مهربان اى پروردگار اى آقاى من

پس حاجت خود را بطلبد .

 

ششم در روایات معتبره بسیار منقولست که حضرت صادق و کاظم علیه السلام در سجده شکر بسیار مى فرمودند:

اَسْئَلُک الرّاحَةَ عَنْدَ الْمَوْتِ وَالْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسابِ

از تو خواهم آسودگى هنگام مرگ و گذشت هنگام حساب

 

هفتم به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام مرویست که در سجده مى گفتند:

سَجَدَ وَجْهِىَ اللَّئیمُ لِوَجْهِ رَبّىَ الْکریمِ

سجده کند روى پست من براى روى بزرگوار پروردگارم

 

هشتم در بعضى از کتب معتبره از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام روایت شده که بهترین سخنان نزد حق تعالى آن است که بنده در سجده سه مرتبه بگوید:

اِنّى ظَلَمْتُ نَفْسى فَاغْفِرْ لى

من به خویشتن ستم کردم پس بیامرزم

 

نهم در جعفریات به سند صحیح از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که حضرت رسول صلى الله علیه و آله چون سر به سجده مى گذاشت این دعا را مى خواند:

اَللّهُمَّ مَغْفِرَتُک اَوْسَعُ مِنْ ذُ نُوبى وَرَحْمَتُک اَلاَرْجى عِنْدى مِنْ عَمَلى فَاغْفِرْ لى

خدایا دامنه آمرزشت وسیع تر از گناهان من است و پرتو رحمتت امیدوار کننده تر از عمل من است پس بیامرز

ذُ نُوبى یا حَیا لا یمُوتُ

گناهانم را اى زنده اى که نمیرد

 

 
 
 
 Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved