شهید آوینی

 
حضرت آيت الله جواد تبريزى (مدظله العالى)


ورود به ویژه نامه ماه رمضان


نماز مسافر

 

375) مسافرى كه قبل از ظهر در مدّت يكماه مثلاً چند بار مسافرت كرده است و در خانه خود 10 روز نمانده است كثيرالسّفر به اين شخص اطلاق مى شود يا خير و نماز و روزه اين شخص چطور است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه براى كار كه مدت آن دو ماه يا بيشتر باشد بين محل كار و وطن باندازه مسافت شرعى حداقل هفته اى يكبار تردد كند نمازش در اين سفرها تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

376) شخصى در مسافرت شغل مخصوصى ندارد ولى در ماه سه بار و يا چهار بار اتفاقاً مسافرت مى نمايد و از حد ترخص مى گذرد آيا نماز و روزه شخص مزبور قصر است يا تمام؟

بسمه تعالى؛ اگر مسافرت در رابطه با كار شغلى نباشد و مسافت شرعى را طى كند بايد نماز را شكسته و روزه را افطار كند، والله العالم.

377) اشخاصى كه در طول سال به غير از تابستان هفته اى سه الى چهار روز را براى كار كردن يا درس خواندن به شهر ديگرى مى روند و بعد به شهر خود بر مى گردند نماز را چگونه بايد بخوانند؟

بسمه تعالى؛ چنانچه براى كار كردن هر هفته به شهر ديگر مى روند و بر مى گردند نمازشان در آن شهر تمام و روزه شان صحيح است و اگر براى درس خواندن هر هفته به شهر ديگر ـ كه به اندازه مسافت شرعى با شهرشان فاصله دارد ـ مى روند و بر مى گردند در نمازشان جمع بين قصر و تمام كنند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد، والله العالم.

378) شخصى در مكانى قصد اقامه نموده، اين فرد عمداً و يا سهواً نماز ظهر و عصرش را در اولين روز اقامتش نمى خواند تا قضا مى شود، بعد از وقت نماز، اقامه او لغو مى شود و قصد سفر مى كند، حال با توجه به اينكه نماز چهار ركعتى نخوانده، قضاى نماز ظهر و عصرش تمام است يا قصر؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال قضاى نماز ظهر و عصر تمام است لكن شخص مزبور مسافر است و مادامى كه در آن مكان است نمازهاى چهار ركعتى را قصر مى خواند، والله العالم.

379) شخصى مى داند در اين مسافرت نماز قضا مى شود، مى تواند مسافرت نمايديا نه؟ اگر مسافرت نمايد سفرش سفرِ حرام مى شود يا نه؟

بسمه تعالى؛ اگر بعد از دخول وقت نماز باشد كه مى داند قضا مى شود نمى تواند مسافرت كند ولكن سفر مذكور سفر حرام كه در آن نماز تمام و روزه صحيح است حساب نمى شود، والله العالم.

380) اگر كسى در سفر نماز بجا نياورد و بعد از رسيدن به وطن خويش بخواهد قضاى آن را بجا آورد چگونه بايد بخواند، شكسته يا درست؟

بسمه تعالى؛ قضاى نماز شكسته، شكسته است چه در وطن بخواند چه در سفر بخواند، والله العالم.

381) اگر مسافرى قصد اقامت براى مدت ده روز بكند و پس از دو سه روزى حوصله اش سَر برود و به مقصد اوليه يا به جاى ديگر برود، آيا روزه اش درست است و قصد اقامه اوليه هم كاملا جدّى بوده است.

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور تا وقتى كه در محل اقامت ده روز است نمازش تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

382) آيا تهران و شهرهايى چون مشهد، اصفهان و شيراز جزو بلاد كبيره به حساب مى آيند و حكم نماز و روزه در آنها چگونه است؟

بسمه تعالى؛ بلاد كبيره و غير كبيره در حكم مسافر فرقى ندارند، والله العالم.

383) نظر حضرتعالى در مورد شخصى كه در مكانى ده روز قصد اقامه كرده است به چه طريقى مى تواند در كمتر از مسافت شرعى رفت و آمد كند تا به نماز و روزه اش ضرر نرسد؟

بسمه تعالى؛ خروج به مقدار يك يا دو ساعت به اقامه او ضررى نمى رساند و اگر بعد از قصد اقامه و خواندن نماز چهار ركعتى اتفاقاً در كمتر از مسافت شرعى رفت و آمد كند نمازش تمام است، والله العالم.

384) اگر مسير رفت و برگشت مسافر هفت فرسخ باشد ولى مسافر براى اينكه سفرش به قدر مسافت شرعى شود تا بتواند نمازش را شكسته بخواند در اثناء راه به نيم فرسخى مى رود، آيا نمازش قصر است يا تمام؟

بسمه تعالى؛ چنانچه از ابتداء نيت داشته باشد كه اين مسافت را برود وظيفه اش قصر است، والله العالم.

385) اگر كسى اين مسأله را اين طور بگويد: كسى كه دو وطن دارد، اگر بين دو وطنش به حدّ مسافت شرعى باشد، در بين راه حكمِ نماز و روزه اش حكمِ مسافر را دارد، ولى كسى كه شغله السفر است يا شغله فى السفر است در وطن و در بين راه ولو بحدّ مسافت شرعى باشد يا در محلّ كار نماز و روزه اش تمام است صحيح گفته يا نه؟

بسمه تعالى؛ نسبت به شخصى كه دو وطن دارد آنچه در سؤال نوشته شده صحيح است و نسبت به شخصى كه بين وطن و محل كار ـ كه به اندازه مسافت است ـ حد اقل هفته اى يكبار براى كار تردد مى كند نمازش در وطن و در رفتن به محل كار و در محل كار تمام است و در برگشتن از محل كار به وطن هم چنانچه كار كردن در آن محل موقوف به اين برگشتن باشد نمازش تمام است والاّ در برگشتن جمع بين قصر و تمام بنمايد، والله العالم.

386) عده اى دانش آموز از روستاها و شهرهاى مختلف در يك مجتمع جهت تحصيل جمع شده اند و بطور كلى، نُه ماه تحصيلى را در آنجا ساكن هستند و گاهاً بصورت هفته اى يا چند هفته اى و حتى ماهيانه براى ديدار با خانواده به مرخصى مى روند. اگر اين دانش آموزان در مدت تحصيل بعضى مواقع كمتر از ده روز در مجتمع بمانند شرايط نماز و روزه آنها در آنجا چگونه خواهد بود؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال چنانچه بدون قصد اقامت ده روز در مجتمع محل تحصيل مى مانند در نمازشان احتياطاً بين قصر و تمام جمع كنند و روزه را اگر گرفتند قضا ندارد، والله العالم.

387) دانش آموزان (مجتمع مورد نظر) به دعوت مجتمع ديگرى (فاصله رفت بين دو مجتمع 50 كيلومتر است) بعد از شنيدن اذان ظهر از مكان خود حركت كرده و به مجتمع ثانوى بروند و بعد از اذان مغرب به مجتمع خودشان (اولى) برگردند: آيا مى توانند نماز ظهر و عصرشان را در مجتمع دومى تمام بخوانند و روزه همان روز را تمام كنند؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال نمازشان در مجتمع دوم قصر است و روزه آن روز را تمام كنند و اگر روزه را تمام كردند مجزى است و قضا ندارد، والله العالم.

388) دخترى كه شوهرش او را به شهر ديگر برده و او از وطن پدرى اعراض قطعى و هميشگى نداشته حالا پدر او به شهر ديگر كوچ كرده اين دختر الآن نسبت به آن شهرى كه پدرش به آن كوچ كرده در نماز و روزه حكمش چيست؟

بسمه تعالى؛ نسبت به آن شهرى كه پدرش كوچ كرده نماز شكسته مى شود و روزه گرفته نمى شود مگر قصد ماندن ده روز كند، والله العالم.

389) ما عده اى از كارگران شركت گاز و نفت هستيم، كارمان به صورت اقمارى است به اين معنى كه 15 روز تقريباً در سر كار هستيم و 13 روز در وطن خودمان مشغول استراحت هستيم. محل كار بندرعباس جزيره قشم و محل وطن، تهران و ساير شهرها مى باشد. ما در وطن خودمان حداقل 10 روز مى مانيم و به جزيره قشم كه مى رويم باز از اول احياناً قصد داريم تا شهر قشم يا در گهان كه بيشتر از 8 فرسخ است برويم. سؤال ما اين است كه با توجه به اينكه شغل ما در سفر است و با توجه به مطالب بالا و اينكه سالها كار ما اين است آيا ما دائم السفر هستيم يا نه، نماز و روزه را در محل كار چگونه انجام دهيم؟

بسمه تعالى؛ چنانچه در آن پانزده روز كه سر كار هستيد براى كارتان در حد مسافت شرعى تردد مى كنيد ـ ولو در هفته اى يكبار ـ نمازتان در اين سفرها كه براى كارتان است تمام و روزه تان صحيح است و ماندن ده روز در وطن موجب شكسته شدن نماز در سفر بعد از آن نمى شود، والله العالم.

390) فردى از وطن تا محل كار او 40 كيلومتر مسافت است و هر روز رفت و آمد مى كند. اين فرد روى نظر جنابعالى نماز او تمام و روزه او صحيح است. همين فرد اگر بعد از ظهرها شغل ديگرى در جاى ديگرى داشته باشد، كه يا مدت آن كم است، (مثلاً يك ماه)، يا كم به سراغ آن كار مى رود (مثلاً هر 15 روز يكمرتبه) كه از وطن تا محل كار دومش به مقدار مسافت است، آيا اين شغل دوم مستقلاً حساب مى شود، يا جزء همان شغل اول حساب است، كه مثلاً هر 20 روز يكمرتبه هم رفت، نماز تمام باشد؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال در سفرهايى كه براى شغل دوم است، نسبت به نمازهاى چهار ركعتى احتياط كند، والله العالم.

391) معلمى در هفته فقط يك روز در وطن خود بوده و بقيه هفته را در شهر ديگر است و نيز معلمى كه هر روز به شهر ديگر رفت و آمد مى كند، تكليف روزه و نمازش چيست؟ و نيز كارگر و بنايى كه براى كار كردن به شهرهاى ديگر مى روند حكمشان چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال كه شخص براى كار حد اقل هفته اى يكبار بين وطن و محل كار ـ كه در حد مسافت شرعى يا بيشتر از آن است ـ رفت و آمد مى كند نمازش در اين سفرها و در محل كار تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

392) بنده چند ماه پيش به خدمت مقدس سربازى رفتم و فاصله پادگان آموزشى تا منزل حدود 55 يا 60 كيلومتر است، آيا براى نماز خواندن بايد نيت ده روز كرد يا چون در خدمت هستيم نيت ده روز نمى خواهد و اگر بخواهيم براى مدتى در بيرون از آنجا به شهر برويم (در حدود 2 يا 5 كيلومتر) آيا نيت ده روز به هم مى خورد؟

بسمه تعالى؛ چنانچه فقط آموزش مى بينيد ـ و هنوز در دوره آموزشى هستيد ـ براى تمام خواندن نماز در محل سربازى بايد قصد اقامت ده روز بنماييد والاّ بين قصر و تمام جمع كنيد و بيرون رفتن از محل اقامت ده روز ـ بعد از تحقق قصد اقامت ـ در صورتى كه به كمتر از مسافت شرعى باشد ضررى به قصد اقامت ندارد، والله العالم.

393) در جايى كه محل خدمت بنده است حدود ده كيلومتر با منزل فاصله دارد و در آنجا حدود 19 ماه در يك مكان خدمت مى كنيم، براى نماز بايد قصد ده روز كرد يا خير؟ اگر از آن مكان به جاى ديگر رفتيم براى مدت چند روز نماز ما چگونه خواهد شد؟ (مأموريت)

بسمه تعالى؛ چنانچه دوره آموزشى را تمام كرديد و در سربازى كارى به شما واگذار شده مثل رانندگى يا غير آن در صورتى كه حد اقل هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى تردد مى كنيد نمازتان در اين سفرها ـ چه سفرهاى عادى و چه مأموريت ـ تمام و روزه تان صحيح است و در غير اين صورت اگر فقط به محل خدمت ـ كه در فاصله ده كيلومترى وطن شما است ـ مى رويد و برمى گرديد نمازتان در محل خدمت تمام است و براى تمام خواندن نماز قصد اقامت ده روز لازم نيست، اما اگر بصورت اتفاقى از آن مكان به جاى ديگر كه به اندازه مسافت شرعى است رفتيد در صورتى كه قصد اقامت ده روز را نداريد نمازتان در آنجا شكسته است، والله العالم.

394) مسافر بعد از قصد اقامه ده روز مشغول نماز ظهر شد و بعد از داخل شدن به ركوع ركعت سوم از قصد اقامه عدول مى كند آيا در اين فرض نمازهاى بعد را بايد شكسته يا تمام بخواند؟

بسمه تعالى؛ در فرض مذكور نماز ظهرش باطل است و بايد نماز ظهر و نمازهاى بعد را هم شكسته بخواند، والله العالم.

 

395) وطن چگونه ثابت مى شود؟

بسمه تعالى؛ وطن شخص جايى است كه در آنجا متولد شده و پدر و مادر او اهل آنجا باشند و نيز جايى كه انسان براى اقامت دائمى ـ ولو در بعضى از هر سال ـ انتخاب كند، والله العالم.

396) اينجانب طلبه اى هستم در شهرستان و نمى دانم تحصيلات چند سال طول مى كشد و يقين ندارم كه ده سال طول بكشد حكم بنده در مورد نمازها چيست؟ آيا اينجا وطن بنده حساب مى شود يا خير؟

بسمه تعالى؛ اگر مى دانيد مدت زيادى مثل هشت سال يا بيشتر در آن مكان مى مانيد نمازتان در آنجا تمام است و روزه گرفته مى شود و در غير اين صورت چنانچه با قصد اقامت ده روز در آنجا مى مانيد نمازتان تمام است و روزه صحيح است و اگر كمتر از ده روز مى مانيد در نمازتان بين قصر و تمام جمع كنيد و روزه را اگر گرفتيد مجزى است و قضا ندارد، والله العالم.

397) زنانى كه بدون التفات به اعراض و عدم اعراض از وطن اصليشان به خانه شوهر در شهر ديگر بروند و پس از التفات هم لابد قصد دارند اگر زناشوييشان تا آخر عمر برقرار ماند در شهر ديگر اقامت نمايند، آيا به خانه شوهر رفتن برايشان در حكم اعراض از وطن است و عرفاً تابع شوهرند يا نه؟ و زمانى كه به خانه پدرى مى روند و بدون قصد اقامت چند روز مى مانند نمازشان شكسته است يا تمام؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور نسبت به زن اعراض از وطن محقق نشده و نمازش در وطن سابق تمام است هر چند قصد اقامت ده روز را نكند، و چنانچه اطمينان دارد تا آخر با شوهر زندگى مى كند و شوهر هم قصد اقامت دائمى در آن شهر را دارد شهر شوهر هم وطن زن حساب مى شود و نمازش در آنجا تمام است، والله العالم.

398) اعراض امرى قهرى است يا قصدى يعنى لازم است قصد نمايد كه ديگر در آن محل سكونت دائم نكند؟

بسمه تعالى؛ در تحقق اعراض قصد لازم نيست همين كه شخص بداند ديگر براى سكونت به وطن سابق برنمى گردد ـ هر چند براى ماندن در مدتى از سال مثل يك ماه يا دو ماه در هر سال ـ اعراض محقق شده است، والله العالم.

399) كسانى كه همه روزه از وطن اصلى خود جهت كار كردن ادارى و يا تجارت و يا تحصيل و غيره به شهر ديگر مى روند نماز و روزه شان چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى؛ اگر مقدار مسافت نباشد نمازشان تمام است و الاّ اگر براى كار باشد همچنين است و اگر براى تحصيل باشد احتياطاً جمع بخواند، والله العالم.

400) شخصى كه يك وطن اصلى و يك وطن اتخاذى دارد مى تواند وطن سوم اخذ كند يا خير و آيا مى تواند از وطن دوم اعراض نموده و جاى ديگر را بعنوان وطن ثانوى اخذ كند؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد، والله العالم.

401) شخصى شهرى را براى اقامت چند ساله جهت زندگى كردن مانند ديگر ساكنين و اهل آن شهر انتخاب نموده نه بعنوان وطن دوم و از آنجا همه روزه مسافت كمتر از چهار فرسخ را طى نموده و به محل كارش مى رود، نماز و روزه اش درمحل اسكان و كار چه حكمى دارد و اگر در طول ماه چهار بار يا كمتر براى انجام كار ادارى به اداره كل و يا شهرهاى ديگر كه بيش از چهار فرسخ است برود نمازش در طول رفت و آمد چگونه است و در بازگشت به محل اسكان آيا قصد عشره مجدّد نياز دارد يا خير؟

بسمه تعالى؛ اگر هفته اى يكبار يا بيشتر براى كار به سفر مى رود تمام مى خواند و چنانچه چهار بار را متفرق به سفر مى رود احتياطاً در محل سكونت جمع و در سفر تمام بخواند، والله العالم.

402) پدرى دو وطن اختيار كرده، و فرزندان ايشان كه در تهران متولد شده اند حالا اگر پدر بخواهد در ماه رمضان به وطن دوم خود برود و فرزندانش را همراهش ببرد آيا نماز و روزه اين فرزندان چه صورت دارد؟ آيا فرزندان تابع پدر هستند يا خير؟

بسمه تعالى؛ چنانچه فرزندان هم بهمراه پدر براى ماندن ولو در مدتى از سال به محل دوم مى روند آن محل وطن فرزندان هم حساب مى شود و نمازشان در آنجا تمام و روزه شان صحيح است، والله العالم.

403) آيا حوزه هاى علميه در حكم وطن محسوب مى شوند؟ در صورت نبودن مى توان فقط در اين مسأله به مرجع تقليد ديگرى تقليد كرد؟

بسمه تعالى؛ اگر قصد داشته باشد كه سالها براى تحصيل در آنجا بماند كه عادتاً او را مسافر نگويند مثل اينكه قصد داشته باشد هشت سال يا بيشتر در آنجا بماند در تمام خواندن نماز و گرفتن روزه قصد اقامه لازم ندارد، والله العالم.

404) محل تحصيل بنده در شهرستان ديگرى واقع است كه خارج از حدّ ترخص مى باشد و من در هفته دو روز به آنجا رفت و آمد مى كنم در صورتى كه طبق استفتاء از شما، روزه من صحيح باشد، نماز در آنجا به چه صورت اقامه مى شود؟ قصر يا كامل؟

بسمه تعالى؛ بنا بر احتياط در نمازتان بين قصر و تمام جمع كنيد، والله العالم.

405) مردى از يك شهرستانى زن بگيرد و زن شرط كند كه نبايد از شهرستان بيرون كند و مرد هم در يك شهرستان ديگر وطن دارد وقتى اين زن را چند روزى به وطنش مهمانى مى برد نماز اين زن شكسته است يا تمام؟

بسمه تعالى؛ نماز اين زن اگر كمتر از ده روز بماند، شكسته است، والله العالم.

406) اگر دخترى ازدواج كند و در شهر ديگر متوطن شود چون وطن شوهر شهر ديگر است گاه گاهى كه به منزل والدين مى آيد آيا در منزل والدين نمازشان قصر است يا تمام؟

بسمه تعالى؛ تا وقتى كه از وطن سابق خود اعراض نكرده نمازش در آنجا تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

407) آيا زن در قصر و اتمام روزه و نماز تابع مرد است بطورى كه اگر پدر اين زن در شهر ديگرى است و اگر زن بخانه پدرش برود بايد نماز و روزه اش قصر بشود يا نه؟

بسمه تعالى؛ چنانچه زن اطمينان دارد كه براى هميشه با شوهر زندگى مى كند وطن شوهر وطن زن هم حساب مى شود و در عين حال مادامى كه از وطن سابق خودش اعراض نكرده بطورى كه احتمال مى دهد براى ماندن ولو در مدتى از سال مثل يك ماه يا دو ماه به آنجا برود نمازش در آنجا هم تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

408) آيا در نماز زن تابع مرد است؟ اگر زن به روستاى خود برود حكم نماز او چيست؟

بسمه تعالى؛ اگر زن از روستايش اعراض نكرده هر وقت به روستايش مى رود نماز را تمام بخواند، والله العالم.

409) دخترى كه در شهر ديگر شوهر مى كند و براى ديدار خانواده خود به شهر اصلى خود مى رود، آيا بايد نمازش را تمام بخواند و روزه اش را بگيرد يا تابع شوهرش است؟

بسمه تعالى؛ اگر اعراض نكرده و به آنجا برگردد نمازش تمام است، والله العالم.

410) شخصى در روستا مغازه دار مى باشد و هفته اى يكبار جهت آوردن اجناس به شهرستان همجوار (حدّ مسافت) رفت و آمد مى نمايد آيا به چنين شخصى دائم السفر صدق مى كند يا نه؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور نمازش در اين مسافرت تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

411) شخصى خريد و فروش كننده حيوانات مى باشد در هر هفته براى خريد و فروش به هفته بازارها كه حدّ مسافت مى باشند مى رود وظيفه ايشان را نسبت به نماز و روزه بيان فرماييد؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور نماز شخص در اين مسافرت تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

412) زنى كه شوهر مى كند و وطن شوهر غير از وطن اوست آيا زن مى تواند از وطن اصلى خود اعراض نكند و آن را به عنوان وطن خود نگهدارد؟

بسمه تعالى؛ بلى اگر احتمال دهد كه در آينده ولو براى ماندن در مدتى از سال به آنجا برگردد اعراض محقق نشده و نمازش در آنجا تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

413) شوهرى كه از وطن اصلى خود اعراض نكرده، اگر همسر او به همراهش به آنجا برود كه وطن اصلى شوهر است ولى وطن زن نبوده، حكم نماز و روزه زن چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور نمازش شكسته است و روزه صحيح نيست، والله العالم.

414) تربيت معلم شهيد مطهرى كه ما در آن مشغول تعليم هستيم حدوداً 23 كيلومتر تا شيراز فاصله دارد. روزه و نماز ما دانشجويان با توجه به اين شرايط چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد ده روز نداريد نمازهاى چهار ركعتى را بنا بر احتياط هم تمام و هم شكسته بخوانيد و اگر روزه گرفتيد قضا ندارد، والله العالم.

415) افرادى كه قصد مسافرت براى چهل هفته متوالى از شهرهاى دور به مسجد مقدس جمكران را دارند و همچنين افرادى كه ساليان متوالى هر هفته به اين مكان تشريف مى آورند، در مورد نماز و روزه هاى واجب چه وظيفه اى دارند؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال افراد مزبور در مسجد جمكران مسافر هستند و نماز آنها شكسته است و روزه نمى توانند بگيرند، والله العالم.

416) دانشجويى كه خانه اش در قم است و محل تحصيلش در اصفهان است و بنا دارد كه مدت چهار سال در آنجا تحصيل كند ولى گاهى هر دو هفته يا ده روز مى آيد حكم نماز و روزه اين شخص چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال چنانچه در اصفهان قصد اقامت ده روز بنمايد نمازش تمام و روزه اش صحيح است و در غير اين صورت در نمازش در محل تحصيل بنا بر احتياط بايد بين قصر و تمام جمع كند و روزه را اگر گرفت مجزى است و قضا ندارد، والله العالم.

417) اينجانب در هر هفته دو يا سه روز براى تحصيل از محل كار و خانه خويش به شهرستان ديگرى با مسافتى تقريباً برابر 160 كيلومتر رفت و برگشت مسافرت مى نمايم حكم نماز و روزه ام چگونه مى باشد؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال در نمازهاى چهار ركعتى بين قصر و تمام جمع كنيد، و روزه را اگر گرفتيد مجزى است و قضا ندارد، والله العالم.

418) نماز و روزه شخصى كه هفته اى يكبار از حد ترخص عبور مى كند چگونه است؟

بسمه تعالى؛ اگر فقط از حد ترخص مى گذرد و به حد مسافت شرعى نمى رسد نماز تمام و روزه صحيح است، اما اگر هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى يا بيشتر تردد مى كند چنانچه براى كار تردد مى كند نمازش در اين سفرها تمام و روزه صحيح است و اگر براى تفريح يا زيارت هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى تردد مى كند نمازش در اين سفر شكسته است، والله العالم.

419) كثير السفر به چه كسى گفته مى شود و به عبارت ديگر انسان چقدر از ماه را بايد در سفر باشد كه نماز و روزه او درست باشد؟

بسمه تعالى؛ كثير السفر موضوع حكم نيست ولى شخصى كه مدتى از سال را ولو دو ماه حد اقل هر هفته يك بار براى شغلش سفر كند نماز او تمام و روزه اش صحيح مى باشد، والله العالم.

420) آيا كثير السفر يك قاعده مستقلى دارد، يا در تحت قاعده شغله فى السفر است يا غير بيان فرماييد؟

بسمه تعالى؛ كثير السفر موضوع حكم نيست. من عمله السفر يعنى كسى كه كار او سفر كردن باشد مثل راننده اى كه كارش حمل متاع يا مسافر است يا سفر مقدمه كار او باشد مثل معلمى كه براى درس دادن حد اقل هفته اى يكبار بين وطن و محل تدريس تردد مى كند نمازش در اين سفرها تمام است، والله العالم.

421) اينجانب در شركت كار مى كنم به سمت رانندگى در هفته يكبار يا دو بار جهت انجام كار شركت به مأموريت مى روم بقيه روزها در داخل شهر مشغول رانندگى هستم بفرمائيد روزهايى كه راه دور به مسافرت مى روم نماز و روزه من چه حكمى دارد؟ و روزهايى كه مربوط به كار اينجانب نمى باشد مثلاً مسافرت مى روم جهت زيارت يا صله رحم يا انجام كار شخصى خودم در اين صورت چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال كه حد اقل هفته اى يك بار براى كار در حد مسافت شرعى تردد مى كنيد نمازتان در اين سفرها ـ كه براى كارتان است ـ تمام و روزه صحيح است و در سفرهايى كه براى كارتان نيست مثل سفرى كه براى زيارت يا صله رحم و غير آن است نمازتان قصر است و روزه هم صحيح نيست، والله العالم.

422) حكم نماز و روزه سربازانى كه در يك پادگان حضور دارند ولى معمولاً در هر ماه يكبار چند روزى (كمتر از ده روز) جهت تيراندازى ـ آموزش صحرايى و غيره از پادگان خارج و بيش از مسافت شرعى از شهر فاصله مى گيرند و در محلى معلوم بنام اردوگاه يا ميدان تير چند روزى بيتوته مى كنند چيست؟

بسمه تعالى؛ در آن چند روز نمازهاى چهار ركعتى بصورت جمع اتيان شود و اگر روزه را گرفتند قضا ندارد، والله العالم.

423) بنده دانشجويى هستم اهل و ساكن قزوين در حال حاضر در تهران تحصيل مى نمايم، از زمانى كه به دانشگاه آمده ام بصورت استخدام نيروى هوايى ارتش درآمده ام ولى فعلاً شغلم تحصيل در دانشگاه نيروى هوايى است و بس لذا حقوق دارم و هم خوابگاه و غذا و . . . ، بعضى از هفته ها در آخر هفته به قزوين مى روم و گاهى هم در دانشگاه مى مانم، گاهى اوقات كه تصميم مى گيرم آخر هفته به قزوين بروم بدليل مشكلات قادر نيستم از دانشگاه خارج شوم لذا اغلب اصلاً مشخص نيست كه چند روز در تهران هستم ولى اگر به قزوين بروم پنجشنبه و جمعه و يا حد اكثر از سه شنبه تا جمعه است بجز در ايام تعطيلات عيد و تابستان. حال سؤال من اين است نمازها و روزه هاى من در تهران و دانشگاه چه حكمى دارند با لحاظ نمودن اينكه مشكلات و مسائل نظامى گاهاً باعث مى شود بر خلاف تصميم قبلى و بدليل خستگى و تجديد قوا آخر هفته به قزوين بروم يعنى بتوانم حد اقل ده روز در تهران باشم؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه به طور جزم قصد ده روز در تهران نداريد بايد در نماز بين قصر و اتمام جمع كنيد و اگر روزه گرفتيد روزه قضا ندارد و پس از اشتغال رسمى اگر چنين وضعى داشتيد نماز و روزه شما صحيح و تمام است، والله العالم.

424) شخصى زمين و باغ دارد خارج از وطن خود، مادون مسافت شرعى و فوق حد ترخّص و غالب ايام سال آنجا براى كار مى رود، چه باغبانى و يا چوپانى، گاهى كه از مسافرت برمى گردد قبل از ورود به وطن خود به باغ مى رود براى كار كردن، حكم نماز و روزه اش چيست؟

بسمه تعالى؛ چنانچه فقط براى كار مى رود عبور از محل كار اثرى در حكم مسافر ندارد و اگر مقدارى از سال را در آنجا سكنى دارد و مى خواهد مثلاً هشت سال و بيشتر هر ساله دو ماه يا بيشتر بماند در آنجا حكم مسافر ندارد، والله العالم.

425) شخصى از اهالى كاشان در دانشگاه تفرش كه به اندازه مسافت شرعى تا كاشان فاصله دارد در حدود 4 سال تحصيل خواهد نمود. اين شخص در هر ترم حد اقل 4-5 روز از هفته را در تفرش است و بقيه آن را به شهر خود باز مى گردد. حكم نماز و روزه اين شخص در تفرش و بين راه چگونه است؟

بسمه تعالى؛ بنا بر احتياط نماز را جمع بخواند و روزه را اگر گرفت قضا ندارد، والله العالم.

426) چنانچه مدتى درس تعطيل شود مثلاً براى عيد يا تابستان و اين شخص در شهر خود بماند، هفته اولى كه به تفرش باز مى گردد نمازش چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى؛ جواب مثل جواب قبل است، والله العالم.

427) با توجه به اينكه اين شخص سال دومى است كه در تفرش درس مى خواند، اگر حكم نماز و روزه اش كه شما مى فرماييد غير از آن چيزى بود كه تا كنون بدان عمل مى كرده، آيا بايد نماز و روزه اين مدت را قضا كند يا خير؟

بسمه تعالى؛ اگر روزه ها را گرفته قضا ندارد و نسبت به نماز نيز در فرض مزبور نمازهايى كه سابقاً به تمام يا قصر خوانده قضا ندارد لكن بعد از اين بايد در نمازش بين قصر و تمام جمع كند، والله العالم.

428) شخصى است در طول سال تردد بين دو شهر دارد و در هر دو شهر داراى دو مسكن مى باشد و معمولاً در هر ماه سه الى پنج روز در يكى از شهرها و مابقى را در شهر ديگر است. حكم نماز و روزه نامبرده چيست؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد دارد براى هميشه در آن دو شهر زندگى كند و بين آنها به اين نحو تردد كند هر دو شهر وطن او حساب مى شوند و نمازش در هر دو جا تمام و روزه اش صحيح است و نيز اگر قصد دارد مدت زيادى مثل هشت سال يا بيشتر به اين صورت عمل كند نمازش در هر دو جا تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

429) شخصى در . . . متولد شده است و اميد بازگشت ندارد ولى مدت ده سال است در شهر ديگر كه قم باشد ساكن شده است و داراى منزل مى باشد و قصد ماندن در آن شهر را هم دارد ولى به دليل مشكلات كار براى مدتى از قم خارج مى شود. مثلاً (يك سال يا دو سال) با اينكه معمولاً به قم رفت و آمد هم دارد حكم نماز و روزه او چيست؟

بسمه تعالى؛ چنانچه آن شهر را بعنوان وطن و محل سكونت دائمى قرار داده نمازش در آن شهر در فرض مزبور تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

430) كارمند شركت . . . مى باشم هر ماه 14 روز منزل و 14 روز محل كار مى باشم كه فاصله بين كار و منزل بيش از مسافت شرعى است، حكم نماز و روزه او چيست؟

بسمه تعالى؛ چنانچه هر روز به محل كار مسافرت مى كنيد در بين راه و محل كار نماز تمام و روزه صحيح است و اگر چهارده روز را در محل كار اقامت مى كنيد د رمحل كار نماز تمام و روزه صحيح و در بين راه حكم مسافر داريد، والله العالم.

431) منظور از سفر اول چيست؟ آيا مقصود اين است كه از وطن حركت كند برود به محل كار يا كسب و به وطن برگردد يا اينكه زمانى كه به محل كار رفت در محل كارش نماز و روزه اش تمام است و قبل از رسيدن به محل كار قصر؟

بسمه تعالى؛ حكم چنين شخصى در سفر اول و غير اول يكى است، والله العالم.

432) اساتيد و طلابى كه در مدرسه هستند و هر هفته مسافرت كنند آيا نمازشان در مدرسه قصر است يا تمام؟

بسمه تعالى؛ اساتيد كه براى تدريس حد اقل هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى و بيش از آن مسافرت مى كنند نمازشان در محل تدريس تمام و روزه شان صحيح است و طلاب كه براى تحصيل اين مسافرت را انجام مى دهند و در محل درس ده روز نمى مانند در نمازشان بين قصر و تمام جمع كنند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد، بلى اگر قصد داشته باشند مدت زيادى مثل هشت سال در شهرى بمانند ـ ولو براى درس خواندن باشد ـ نمازشان در آنجا تمام و روزه شان صحيح است، والله العالم.

433) چنانچه مسافت محل اسكان و كار كمتر از چهار فرسخ و بيشتر از حد ترخص باشد و در محل اسكان قصد عشره نمايد، نماز و روزه اش چه حكمى دارد و در قصد عشره ماندن ده روز معتبر است يا بعد از خواندن نماز چهار ركعتى مى تواند هر روزه بمدت يك روز ادارى از محل اسكان به محل كار برود و اخلال در قصد عشره بوجود نيايد؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد اقامت ده روز نمايد و بعد از ده روز يا خواندن يك نماز چهار ركعتى تصميمش عوض شود و براى كار به كمتر از مسافت رود، در محل سكونت و كار و بين راه نمازش را تمام مى خواند، والله العالم.

434) دانش آموزان و دانشجويان، معلمان، سربازان و كارمندانى كه به جهت تحصيل، سربازى يا شغل و كار خود هفته اى يك روز يا بيشتر به مسافت شرعى "45 كيلومتر" سفر مى كنند، حكم نماز و روزه آنها چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال نماز معلمان و كارمندان در سفر مذكور تمام و روزه شان صحيح است، و دانش آموزان و دانشجويان كه براى تحصيل اين سفر را انجام مى دهند در نمازشان بين قصر و تمام جمع كنند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد، و سربازانى كه در دوره آموزش هستند حكم دانش آموزان و دانشجويان را دارند و اگر در محل خدمت كارى به آنها واگذار شده و در هر هفته رفت و آمد مى كنند حكم آنها حكم معلمان و كارمندان مى باشد، والله العالم.

435) روحانيون محترمى كه دوره سربازى خود را بعنوان روحانى مستقر در روستاها و غيره مى گذرانند آيا مصداق كسانى هستند كه شغلشان در سفر باشد يا خير؟ و كسانى كه براى دوره سربازى مستقر نيستند بلكه كارشان هدايت و ارشاد است و حقوق هم مى گيرند اين عزيزان مصداق كسانى هستند كه شغلشان در سفر است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه در يك محل قصد اقامه ده روز نمايد يا هر هفته حد اقل يكبار براى شغلش سفر كند نمازش تمام است و اگر در ماه دو يا سه روز به مأموريت مى رود نمازش در سفر قصر است، والله العالم.

436) طلبه اى قم را بعنوان وطن دوم اتخاذ و پس از چند سال در يكى از ادارات مشغول به كار شد و از وطن اتخاذى اعراض ننموده بلكه هر ماه يكبار براى گرفتن شهريه (يا دو ماه يكبار) و رفتن به وطن اتخاذى به آن قم مى رود، نماز و روزه اش در آن شهر چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى؛ چنانچه اعراض نموده است مثل اينكه قصد دارد كه در شهر محل اداره بماند و به قم براى سكونت برنگردد در شهر قم مسافر است. ضمناً گرفتن شهريه براى چنين شخصى محل اشكال است، والله العالم.

437) طلبه اى شاغل در يكى از استانها است و در طول سال چند بار براى كار ادارى به تهران مى آيد حكم نماز و روزه اش چيست؟ و چنانچه در اين سفر به قم برود با توجه به اينكه قم وطن اتخاذى او است حكم نماز و روزه اش در رفت و برگشت و در تهران و قم چگونه است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه عمل وى عمل مباحى است نمازش شكسته است و اگر از قم كه وطن اتخاذى وى است اعراض نكرده باشد در آنجا نماز را تمام و در ذهاب و اياب شكسته مى خواند، والله العالم.

438) اگر راننده اى براى راه انداختن ماشينش با وسيله ديگر از وطن خود يا از غير وطن براى خريد لوازم به هشت فرسخى برود تكليفش نسبت به قصر و اتمام چيست؟

بسمه تعالى؛ نماز را بايد تمام بخواند، والله العالم.

439) حكم روزه و نماز معلمان رسمى آموزش و پرورش كه از محل سكونت خود جهت تدريس به محلى ديگر خارج از مسافت شرعى مى روند چيست؟

بسمه تعالى؛ افراد مزبور كه جهت تدريس حد اقل هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى يا بيشتر از آن تردد مى كنند نمازشان در محل تدريس تمام و روزه شان صحيح است، والله العالم.

440) مقدمه شغل و لازمه شغل چيست؟

بسمه تعالى؛ كسى كه كارش سفر باشد مثل راننده يا اينكه كارش در سفر باشد و سفر مقدمه كارش است مثل معلم و كارمند و امثال آن چنانچه حد اقل هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى تردد كنند نمازشان در اين سفرها تمام و روزه شان صحيح است، والله العالم.

441) حكم نماز و روزه دانشجويان تربيت معلم كه در حال آموزش هستند ولى متعهد خدمت و حقوق بگير هستند و در استان يا شهرستانى خارج از شهرستان محل سكونت خود مشغول درس خواندن هستند چيست؟

بسمه تعالى؛ تا زمانى كه مشغول درس خواندن هستند و درس نمى دهند در صورتى كه براى تحصيل در حد مسافت شرعى يا بيشتر از آن تردد مى كنند، نمازشان در محل تحصيل بين قصر و تمام جمع نمايند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد، والله العالم.

442) كسانى كه بايد هميشه هفته اى يكبار يا بيشتر يا كمتر بجايى كه بيش از هشت فرسنگ است مسافرت كنند مانند محصل و معلم و سبزيكار و باغدار و ميوه فروش كه مسافرت لازمه شغل آنها است آيا نسبت به نماز و روزه مانند كسانى كه سفر شغل آنها است مى باشند؟

بسمه تعالى؛ معلم و سبزيكار و باغدار و ميوه فروش نماز آنها تمام است و روزه را مى گيرند ولى محصل بنا بر احتياط نماز را جمع مى خواند و اگر روزه گرفت قضا ندارد، والله العالم.

443) آيا سربازى شغل محسوب مى شود و مى تواند نماز را كامل بخواند؟

بسمه تعالى؛ چنانچه در سربازى كارى به او واگذار شده و حد اقل هفته اى يكبار در حد مسافت شرعى تردد مى كند ـ چه بين محل سربازى و وطن، يا در خود محل سربازى در حد مسافت براى انجام مأموريت تردد مى كند ـ در اين صورت نمازش تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

444) حكم نماز و روزه كسى كه يك روز در هر هفته يا در هر ماه چند روزى به شهرى كه از وطن او بيشتر يا كمتر از مسافت شرعى فاصله دارد مسافرت مى كند چه مى باشد؟

بسمه تعالى؛ اگر هفته اى لا اقل يكبار يا هر ماهى چهار روز براى كار به مسافرت برود نمازش تمام و روزه اش صحيح است، والله العالم.

445) شخصى در يكى از شهرستانها شغل ادارى دارد و ساكن آنجا است و هفته اى يكبار به وطن اتخاذى خودش مى رود و برمى گردد، آيا مصداق كسى است كه شغلش در سفر است تا نماز و روزه اش كامل باشد يا خير؟

بسمه تعالى؛ اگر عملش در آن محل موقوف بر مسافرت به وطن باشد در اياب و ذهاب تمام مى خواند و الاّ در هنگام رفتن به وطن احتياط جمع بخواند و در موقع برگشت تمام بخواند، والله العالم.

446) شخصى شغل اصلى او صيادى است و در دريا صيد مى كند، پس از صيد ماهيهاى صيد شده را با ماشين شخصى خود از محل به شهر مى برد و فاصله بين محل صيد و محل فروش بيش از مسافت شرعى مى باشد و ايشان دائماً كارش همين است تكليف نماز و روزه او چيست؟

بسمه تعالى؛ در سفر شغلى مذكور چه صيد و چه رانندگى روزه اش صحيح و نمازش تمام است، والله العالم.

شخصى كه براى مدت 2 سال (مانند سرباز) و يا 4 سال (دانشجو) در شهرى ساكن مى شود ولى هر شب براى خوابيدن بايد مسافت شرعى را طى كند و صبح به محل كارش برگردد حكم نماز و روزه او چيست ؟

بسمه تعالى؛ بنابر احتياط واجب بين نماز شكسته و تمام جمع مى كند و اگر روزه بگيرد بعيد نيست قضاء واجب نباشد والله العالم .

معلمى هستم كه وطن اصلى ام شاهرود است پنج سال است كه به مهديشهر نقل مكان نكرده ام اما آنجا را وطن خود قرار نداده ام و در ضمن مجبورم كه براى تدريس به شهميرزاد كه شهر مجاور مهديشهر مى باشد و با مهديشهر 3 كيلومتر فاصله دارد تردد نمايم با توجه به اينكه صداى اذان مهديشهر در شهميرزاد شنيده نمى شود نماز و روزه اينجانب چه حكمى دارد ؟ در پايان اينكه من در حال حاضر بر اساس پرسشهاى خود از منابع محلى نماز خود را شكسته و روزه خود را مى خورم لطفاً هر چه سريعتر پاسخ مرا بدهيد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد داريد مدت زيادي مثل ده سال در مهديشهر سكونت كنيد (با ملاحظه مدتى كه تا حال در آنجا مانده ايد) نمازتان در آنجا تمام و روزه تان صحيح است و درشهميرزاد در صورتيكه فقط از مهديشهر به شهميرزاد مى رويد و بر مى گرديد نمازتان تمام و روزه تان صحيح است والله العالم .

اينجانب كارمند هستم و بنا به ضرورت مأموريت برون شهرى برايم پيش مى آيد آيا حكمى وجود دارد كه بتوانم در ايام ماه مبارك رمضان در اين مواقع روزه بگيرم ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه بطور متعارف حداقل هفته اى يكبار يا ماهى چهار بار براي كار درحد مسافت شرعى و بيشتر از آن مسافرت مى كنيد نمازتان در اين سفرها تمام و روزه تان صحيح است در تمام خواندن نماز در سفر كثرت سفر ملاك نيست ميزان آن است كه سفرعمل كسبى شخص حساب شود والله العالم .

آيا به نظر حضرتعالى تخيير در اماكن اربعة ابتدايى است يا استمرارى ؟

بسمه تعالى؛ تخيير بين قصر و تمام در اماكن اربعة استمرارى است والله العالم .

اينجانب محل كارم كرج و محل زندگيم تهران مى باشد. اولاً : اگر به غير از كار به كرج بيايم روزه و نماز من چه حكمى دارد؟ (مثلاً جهت انجام كار شخصى يا ميهمانى)؛

بسمه تعالى؛ نماز خود را در اين سفر شكسته بخوانيد و روزه تان را هم افطار نمائيد. ثانياً : درصورتى كه بنده در ماه رمضان يا ماه هاى ديگر سال به شهرهاى دور مثل مشهد يا كربلا (غير از محل كار) سفر كنم روزه و نماز من چه حكمى دارد؟ (به لحاظ وضعيت كار بنده چه حكمى پيدا مى كند)؛

بسمه تعالى؛ حكم آن مانند فرض سابق است. ثالثاً : اگركسى با اذن مرجع زنده به تقليد از امام خمينى باقى بماند آيا مى تواند كه بعضى احكام كه قبلاً بر اساس فتوى امام به آن عمل كرده است به فتوى مرجع زنده عمل نمايد .

بسمه تعالى؛ مى توانيد عدول به مجتهد زنده بنمائيد مگر اعلميت ايشان را نسبت به احياء احراز نموده باشيد كه در مسائلى كه در حال حيات ايشان تعليم كرديد بايد باقى بر تقليد ايشان باشيد و اگر اعلميت مجتهد حى براى شما ثابت شود بايد به او عدول نمائيد و نيز در مسائلى كه در حال حيات ايشان تعلم ننموده ايد بقاء بر تقليد ايشان جائز نيست .

465) كسانى كه از وطن مهاجرت مى كنند و اتخاذ وطن هم نكرده اند ، نماز و روزه آنها و خانواده شان چه حكمى داد ؟ و همچنين دختر وقتى كه شوهر مى كند و به شهر ديگرى مى رود ، هنگامى كه به ديدن پدر و مادر مى آيد نماز و روزه اش در خانه والدين او چگونه است ؟ آيا در حكم ، بايد تابع شوهر باشد ؟

بسمه تعالى؛ مادامى كه وطنى اتخاذ نكرده اند در سفر ، نماز و روزه شان قصر است ؛ و اهل و عيال همراه ايشان كه قصدشان با آنها يكى است و قصد آنها را مى دانند ، حكم صاحب عيال را دارند ؛ و دختر هم پس از شوهر كردن ، در وطن و اعراض از آن و مسافرت و اقامت ، قصد خودش معتبر است ، والله العالم .

466) حكم وطن كودكان و فرزندان كه يا به سبب خردسالى و يا به جهت نداشتن اختيار كه از چگونگى برنامه آينده زندگى بى خبرند چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ تابع پدر و مادرشان مى باشند ، والله العالم .

467) در منزل سازمانى در 12 كيلومترى زنجان سكونت دارم در حالى كه محل كارم در دادسراى شهر زنجان مى باشد . اولا قصد 5 سال ماندن را دارم ؛ ثانياً با اين وصف هر روز بين اين 12 كيلومتر از پادگان تا محل كارم در تردد هستم و قصد اقامت ده روزه هم ميسّر نيست ؛ ثالثاً نه زنجان و نه حومه آن ، وطن من نيست ، حكم نماز و روزه را بيان فرماييد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه حد اقل هفته اى يكبار بين وطن و محل كار و سكونت ـ كه به اندازه مسافت شرعى است ـ تردد مى كنيد يا اينكه براى كارتان در حد مسافرت شرعى تردد مى كنيد ، در محل سكونت و مكان عمل بايد نماز را تمام خوانده و روزه را بگيريد ، و در غير اين صورت در نمازتان جمع بين قصر و تمام بنماييد ، و روزه را اگر گرفتيد مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

468) كارمندى بنا بر اقتضاى شغلى مجبور است 18 روز در محل كارش بوده و پس از اتمام شيفت كارى ، چند روزى به وطن خود برمى گردد ، و اين برنامه كارى حدود دو سال بايد اجرا شود ، نظر شريف خودتان در مورد نمازهايى كه در بين راه بايد خوانده شود چيست ؟ آيا حكم مسافر در اين مورد جايز است يا حكم كثير السفر ؟

بسمه تعالى؛ در محل كار با قصد اقامت ده روز و بيشتر نماز و روزه را تمام انجام دهيد ، و در بين راه احتياطاً بين قصر و اتمام جمع كنيد ، و اگر روزه گرفتيد قضا ندارد ، والله العالم .

469) اينجانب اهل تبريز و وطنم همانجا است لكن بعضى مواقع به خاطر شغل به مأموريت به بعضى شهرها مثل قم و اراك و تهران اعزام مى شوم ، بفرماييد تكليف من از جهت نماز و روزه چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه ادامه شغل بستگى به رفتن و برگشتن از تبريز به قم و اراك و تهران دارد بطورى كه در هر هفته حد اقل يكبار اين رفت و برگشت انجام مى گيرد ، در اين صورت نماز و روزه تمام است هم در تبريز و هم قم و هم تهران و هم اراك ، و در مسافرتِ براى غير شغل يا مسافرتى كه ادامه شغل به آن بستگى ندارد نماز شكسته و روزه باطل است ، و در تبريز كه وطن اصلى است نماز و روزه تمام است ، والله العالم .

470 ـ شخصى به قصد تبليغ به شهرى سفرى مى كند و در همان شهر ، محل تبليغى فراهم مى شود ، و با قصد اقامه روزه را مى گيرد و نمازش را تمام مى خواند ولى بعد از يكى دو روز محل ديگرى به او پيشنهاد مى شود كه تقريباً 18 كيلومتر با محل اقامتش فاصله دارد و بايد هر روز اين مسير را برود و برگردد و رفت و برگشت ايشان هر روز دو يا سه ساعت وقت مى برد ، در اين صورت روزه و نماز ايشان چه حكمى دارد ؟ و اگر رفت و برگشت ايشان شش ساعت وقت بگيرد چطور ؟

بسمه تعالى؛ در هر دو صورت كه پس از قصد اقامه و تحقق اقامه با خواندن نماز چهار ركعتى ، سفر به ما دون مسافت ، اتفاق افتاده و از اول قصد خروج نداشته ، نماز و روزه اش تمام و صحيح است ، و در روز آخر كه از محل دوم به قصد مسافرت به محل اول برمى گردد در برگشت و محل اقامه احتياطاً در نماز بين قصر و تمام جمع كند و روزه را بگيرد ، والله العالم .

471) شخصى كه فاصله محل سكونت و درس او حدود بيست و دو كيلومتر و نيم است و هر روز بين محل درس و سكونت تردد دارد ، حكم نماز و روزه او چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه براى تدريس مى رود و برمى گردد ـ مثل اساتيد و معلمين ـ نمازش تمام و روزه اش صحيح است ؛ و اگر براى درس خواندن و تحصيل مى رود و برمى گردد ـ مثل دانشجويان و محصلين ـ در نمازش احتياطاً جمع بين قصر و تمام كند ، و اگر روزه اش را گرفت مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

472) اگر هرچند روز يك بار به محل درس مى رود حكم چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ اگر هفته اى حداقل يك بار براى تدريس مى رود و برمى گردد ، نمازش تمام و روزه اش صحيح است و اگر فاصله اين رفت و آمدها بيش از يك هفته باشد مثل اينكه هر 8 روز يا هر 9 روز يك بار مى رود و برمى گردد ـ چه استاد و معلم باشد يا دانشجو و محصل ـ در نمازش جمع بين قصر و تمام بكند و روزه اش را اگر گرفت مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

473) اگر در محل درس ده روز يا بيشتر بماند حكم چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه با قصد اقامت ده روز در محل درس بماند ـ چه براى تدريس رفته باشد يا براى درس خواندن ـ و يا حداقل هفته اى يك بار براى تدريس به آن محل رفت و آمد مى كند نمازش در آنجا تمام و روزه اش صحيح است ، و در غير اين صورت بايد در نمازش جمع بين قصر و تمام بنمايد و روزه اش را اگر گرفت مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

474) خوابگاه و محل درس غير وطن است و محل درس بيست و دو كيلومتر ونيم يا بيشتر از آن باشد ، اگر شخص روز به درس برود و شب به خوابگاه بيايد حكم نماز و روزه او چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ اگر براى تدريس مى رود و برمى گردد نمازش در خوابگاه و در محل درس تمام و روزه اش صحيح است چه حداقل هفته اى يكبار به وطن برود و برگردد يا به وطن تردد نكند ، و اگر براى درس خواندن مى رود و برمى گردد در نمازش احتياطاً جمع بين قصر و تمام كند و روزه اش را اگر گرفت مجزى است و قضا ندارد ، چه به وطن برود و برگردد يا به وطن تردد نكند ، والله العالم .

475) اگر محل درس و خوابگاه كمتر از بيست و دو كيلومتر و نيم باشد حكم نماز و روزه او چگونه است ؟ و همچنين اگر چند روز در تردد باشد و چند روز خوابگاه ، و اگر هر هفته به وطن خود برگردد حكم چگونه خواهد بود ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه شخص مزبور حداقل هفته اى يكبار به وطن مى رود و برمى گردد و رفت و آمد او هم براى تدريس است نمازش در اين رفت و آمدها و در خوابگاه و محل درس تمام و روزه اش صحيح است ، و در غير اين صورت در نمازش احتياطاً جمع بين قصر و تمام كند و روزه اش را اگر گرفت مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

476) كسى كه معلم است و فاصله منزل با محل كارش مسافت شرعى است و فرموده ايد نمازش تمام است و روزه اش را بگيرد ، در صورتى كه در رفتن به محل كار چند روز فاصله شود مثل تعطيلات نوروز ، آيا در سفر اول به محل كار نماز تمام است يا حكم ديگرى دارد ؟

بسمه تعالى؛ در سفر اول هم نماز تمام است ، والله العالم .

477) اگر مرد دو وطن داشته باشد ، و در وطن دوم هم ساكن باشد ، ولى همسرش از وطن اول شوهرش نباشد ، وقتى به وطن اوّل مسافرت كردند ، وظيفه زن در نماز و روزه چگونه مى باشد ؟

بسمه تعالى؛ زن در وطن اوّل شوهر حكم مسافر را دارد ، والله العالم .

478) دانش آموزى هستم كه براى تحصيل از روستاى خود كه 45 كيلومترى اراك مى باشد ، به اراك مى آيم ، اما روزهاى پنجشنبه و جمعه به روستا برمى گردم ، نماز و روزه ام چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ در روزهايى كه در اراك هستيد در نمازتان بنابر احتياط واجب جمع بين دو ركعتى و چهار ركعتى بنماييد و روزه تان را اگر بگيريد مجزى است ـ انشاء الله ـ و قضا ندارد ، والله العالم .

479) نماز و روزه كسى كه هميشه در سفر است ، چگونه مى باشد ؟

بسمه تعالى؛ كسى كه شغل او مسافرت است ، بايد روزه بگيرد و نمازش را تمام بخواند ، والله العالم .

480 ـ كسى كه ماشين مسافربرى دارد ، اينك آن را به كاميون تبديل كرده ، آيا باز هم حكم شغل اوّل را دارد ؟

بسمه تعالى؛ ادامه شغل سابق است و نمازهايش در آن سفرها تمام است ، والله العالم .

481) كارم در كشتى است و نماز و روزه ام درست است ، دو روز در كار و سه روز آسايش دارم ، اگر اين سه روز را به شهرم برنگشتم و همان بندر ماندم ، آيا اين سه روز نمازم شكسته است يا نه ؟

بسمه تعالى؛ در سه روز مزبور ، نماز تمام خوانده شود ، والله العالم .

482) اگر كسى قصد 10 روز كرد ، سپس با خواندن يك نماز چهار ركعتى براى انجام كارى حدود 3 ساعت به اطراف رفت و پيش از ظهر هم برگشت ، آيا به نماز و روزه اش ضرر مى رساند ؟

بسمه تعالى؛ اگر بعد از خواندن چهار ركعتى به اطراف محل اقامت رفته ، به قصد اقامت او ضررى ندارد ؛ و مادامى كه در آن محل اقامت بوده نمازش تمام و روزه اش صحيح است ، والله العالم .

483) اينجانب تا سن 4 سالگى چادر نشين بوده ام ، از آن پس در يك روستا اقامت نمودم و از سال 42 به مدت ده سال به طور سيّار و ثابت در عشاير و روستاها معلم بوده ام ، بيشتر اوقات نمازهايم را انجام داده ام .

بسمه تعالى؛ در مواردى كه براى شغل معلمى سفر كرده ايد و شغل معلمى در حال سفر بوده ، روزه صحيح و نماز تمام است ؛ و در غير آن موارد با قصد اقامه روزه صحيح و نماز تمام و بدون آن قصر است ، والله العالم .

484) براى تعيين 8 فرسخ ، وسط دو شهر حساب مى شود يا انتهاى مقصد ؟

بسمه تعالى؛ حدّ مسافت از انتهاى شهر مبدأ تا ابتداى شهر مقصد ملاحظه مى شود ، والله العالم .

485) آيا براى تحقق شغل مسافرتى ، تعداد خاص مسافرت در هفته يا ماه لازم است ، مثلا در هفته يك بار يا دو ماه پنج بار مجزى است ؟ لطفاً شغل مسافرتى را بيان كنيد ؟

بسمه تعالى؛ مناط اين است كه صدق كند كارش مسافرت است ؛ در مورد هفته اى يك بار و بيشتر ، نماز و روزه تمام است ؛ و در صورتى كه كمتر باشد ، مثلا ده روز يك بار براى شغلش به مسافرت مى رود ، احتياطاً نماز را هم تمام و هم شكسته بخواند ، و روزه را بگيرد ، والله العالم .

486) تهران كه از بلاد كبيره است بايد حدّ ترخص آن از كجا حساب شود ؟

بسمه تعالى؛ مبدأ مسافت ، آخرين خانه هاى مسكونى بلد مى باشد ، و حدّ ترخص از آنجا حساب مى شود ، و فرقى بين بلاد كبيره و غير آن نيست ، والله العالم .

487) دخترى كه در غير وطن ازدواج مى كند آيا هر وقت به ديدن پدر و مادر مى رود ، بدون قصد ماندن ده روز نمازش تمام است يا شكسته به اين دليل كه قصد دارد با شوهرش باشد و اعراض قهرى است ؟

بسمه تعالى؛ اگر اعراض كرده نمازش شكسته است ؛ ولى مجردِ شوهر كردن ، اعراض محسوب نمى شود ، والله العالم .

488) پدر و مادرم تهرانى نيستند ، آن دو از شهرى ديگر به تهران آمده اند ، من و برادران و خواهرانم در تهران متولد شده بزرگ شده ايم ، ولى هر ساله چند روز به آن شهر مى رويم ، تكليف روزه ما چه مى شود ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه مدتى از سال را براى ماندن به آنجا مى رويد ، مادامى كه از آنجا اعراض نكرديد آنجا وطن شما و برادران و خواهرانتان مى باشد ، و نماز و روزه تان در آنجا تمام است ، و هريك از شما كه از آنجا اعراض كرده نمازش در آنجا قصر است ، والله العالم .

489) شخصى در محلى قصد اقامت ده روز كرده ، آيا مى تواند در بين اين ده روز از حدّ ترخص خارج شود ؟

بسمه تعالى؛ پس از تحقق اقامه به خواندن نماز چهار ركعتى ، مانعى ندارد خروج در مادون مسافت شرعى ؛ و در برگشت ، اگر جزم به سفر دارد احتياطاً نماز را شكسته هم بخواند ، والله العالم .

490 ـ شخصى قصد دارد شهرى را كه محل كار اوست ، وطن دوم خود قرار دهد ، تا چه مقدار بايد در آن شهر بماند تا آنجا وطن او حساب شود ؟

بسمه تعالى؛ جايى را كه به عنوان وطن دائمى انتخاب نمود ، با قصد توطّن ، وطن وى محسوب مى شود و گذشت زمان لازم نيست ، والله العالم .

491) كسى كه حكم مسافر يا غير مسافر را نمى داند ، اعمال خود را چگونه انجام دهد ؟

بسمه تعالى؛ تا وقتى كه ياد نگرفته بايد احتياط كند ، نماز را شكسته و تمام بخواند ، و روزه را بگيرد ، والله العالم .

492) كسى كه شغلش سفر است ، در مسافرتى كه به قصد تجارت مى رفت در اثر مريضى مجبور شد كه از نيمه راه برگردد ، وظيفه اش در حال بازگشت چيست ؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور در برگشت جمع بين قصر و تمام بكند ، والله العالم .

493) هر سال جمع كثيرى از دانشجويان غير مشهدى وارد دانشگاه مشهد مى شوند ، برخى از آنان از شهرهاى ديگر به اينجا مى آيند ، درس اين دانشگاه به گونه اى است كه دانشجويان هر هفته دو روز را نيز به وطن خويش ـ كه حدّ مسافت شرعى است ـ برمى گردند ، اين رفت و برگشت هر هفته ادامه دارد ، چگونگى نماز و روزه اينان را بفرماييد ؟

بسمه تعالى؛ دانشجويان مذكور در نمازشان در مشهد احتياطاً جمع بين قصر و تمام كنند و روزه شان را بگيرند ، والله العالم .

494) به نظر حضرت عالى وظيفه كسى كه شغل او سفر است با كسى كه شغل او در سفر است فرق مى كند ؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه شغل حساب شود ، فرقى بين اين دو نيست ، والله العالم .

495) فاصله بين مكه و عرفات كه قبلا چهار فرسخ بوده ، امروز با توجه به توسعه مكه و اتصال شهر به منى ، كمتر از مسافت شرعى است ؛ در اين صورت ، كسى كه قصد اقامه ده روز در مكه را نموده و سپس به عرفات ، مشعر و منى مى رود و چهار شب يا بيشتر در آنجا بيتوته مى كند ، نماز او در عرفات ، مشعر ، منى و پس از مراجعت به مكه قصر است يا تمام ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه از آخر خانه هاى مسكونى فعلى مكه تا عرفات كمتر از چهار فرسخ و رفتن به عرفات و مشعر و منى و رجوع به مكه كمتر از هشت فرسخ باشد ، در صورتى كه شخص بعد از اقامت ده روز ـ با قصد اقامت از قبل ـ به عرفات برود ، و يا اينكه قصد اقامت ده روز در مكه نموده و بعد از خواندن يك نماز چهار ركعتى از اقامت در مكه منصرف شده وتصميم گرفت به عرفات برود ، نمازهاى او در عرفات و مشعر و منى و در رفتن و برگشتن تمام است ، و در غير اين صورت مسافر است و بايد نمازهاى خود را در غير مكه قديم قصر بخواند و در خود مكه قديم مخيّر است بين قصر و تمام ، والله العالم .

496) بيشتر مردم كشاورزند و شغل دومى دارند ـ كه تجارت باشد ـ كه به شهرها سفر مى كنند و 10 روز هم در وطن اصلى خود نمى مانند ، بفرماييد نماز و روزه آنها در مسافرت به چه صورت است ؟

بسمه تعالى؛ اگر به طور مستمر ـ ولو در مدتى از سال و حدّ اقل هفته اى يك بار ـ براى شغل به اطراف كه به حدّ مسافت شرعى برود ، نماز او در آن سفرها تمام است و روزه اش را هم بگيرد ، والله العالم .

497) شخصى كه در شهر مسافركشى مى كند و هر روز يا چند روزى يك بار مسافر را از شهر به بيرون شهر كه حدّ مسافت است مى برد ، مانند تاكسى تلفنى ، تكليف نماز و روزه اش چيست ؟

بسمه تعالى؛ اگر دست كم هفته اى يك بار به حدّ مسافت و بيشتر مى رود ، نمازش تمام و روزه اش صحيح است ، والله العالم .

498) براى اينكه جايى محل كار صدق مى كند ، چه مدت بايد بگذرد ، آيا كمتر از 3 ماه را نيز شامل مى شود ؟

بسمه تعالى؛ همين كه اشتغال به كار پيدا كرد و براى عمل و شغل بوده ، و قصد داشته باشد كه كار كند ، گرچه دو ماه ، نمازش تمام و روزه اش صحيح است ، والله العالم .

499) شخص دانشجوسى كه به مدت 2 سال بناست در شهرى ديگر تحصيل كند ، او هر هفته سه روز چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه را به شهر خود برمى گردد ، آيا بقيه روزها كه در شهر مزبور مى ماند حكم مسافر را دارد يا بايد قصد ده روز كند ؟ بنابر اين ماه رمضان او چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ اگر قصد اقامه در آن شهر نكند ، بنابر احتياط واجب جمع بين قصر و تمام نمايد و روزه اش را هم احتياطاً بگيرد ، و بعيد نيست قضاى روزه واجب نباشد ، والله العالم .

500 ـ طلبه اى كه جهت تحصيل در قم بوده و هر هفته به وطن خود باز مى گردد ، حكم نماز و روزه وى چيست ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد دارد مدت زيادى مثل ده سال يا بيشتر در قم بماند نماز و روزه اش تمام است ؛ و در غير اين صورت اگر قصد اقامت ده روز نكرده ، بين قصر و تمام جمع كند و روزه را بگيرد ، والله العالم .

501) كسانى كه براى كار كردن در پتروشيمى به بندر عباس مى روند ، فاصله محل كار آنها با منزلى كه به آنها داده اند بيشتر از مسافت شرعى است و هر روز صبح آنها را به محل كار برده و سپس شب به خوابگاه برمى گردانند ، نماز و روزه آنها چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ وقتى كه مشغول به كار شوند ، نماز و روزه شان در همان سفر اول تمام و صحيح است ، والله العالم .

502) افرادى كه هر روز به محل كار خود كه كمتر از مسافت شرعى مى باشد ، مى روند آيا حكم همان افراد بيشتر از مسافت شرعى را دارند ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه حدّ اقل هفته اى يك بار براى كارشان در حدّ مسافت شرعى تردد مى كنند نمازشان تمام و روزه شان صحيح است ؛ و در غير اين صورت در نمازشان جمع بين قصر و تمام كنند و روزه را اگر گرفتند مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

503) كسى كه هر هفته يا هر ده روز يك مرتبه مسافرت مى كند كه يك روز تا دو روز طول مى كشد نمازش تمام است يا نه ؟

بسمه تعالى؛ اگر در هر هفته يك روز در سفر شغلى است نمازش تمام و روزه اش صحيح است ؛ و اگر در هر ده روز يك روز را در سفر شغلى است ، در نمازش جمع بين قصر و تمام كند ، و روزه اش را اگر بگيرد انشاء الله مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

504) بعضى در دُبى مغازه دارند ، هشت ماه در دبى و هشت ماه در ايران اقامت مى كنند ، در اثناى اقامتشان در ايران ، دو يا سه روز براى تجديد اقامت به دبى رفته سپس به ايران برمى گردند ، بار ديگر پس از دو ماه به دبى برگشته مشغول كارشان مى شوند ، آن دو سه روز نماز و روزه شان قصر است يا تمام ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه رفتن به دبى در آن دو سه روز براى كارشان در دبى باشد به طورى كه كار در دبى متوقف بر آن است ، نمازشان در آن روزها تمام و روزه شان صحيح است ، والله العالم .

505) برخى افراد در اداره ها يا شركتهاى دبى مشغول به كار هستند ، شركتها كارمندان خود را به نقاط دور افتاده كه مسافت شرعى هم هست گسيل مى دارند ، اين مسافرت از 2 روز تا 15 روز متغير است ، آيا اين افراد مسافر هستند ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه حدّ اقل هفته اى يك روز جهت كار در مسافرت هستند ، نمازشان تمام و روزه شان صحيح است ، والله العالم .

506) افرادى در دبى با ساكنان آنجا مغازه اى را شريك هستند ، از اين رو براى رسيدگى به تجارت خود هر ماه چندين بار به آن كشور سفر مى كنند ، اگر در سفر نتواند كار روزانه خود را انجام دهد و شب را در آنجا بماند ، حكم مسافر بر او بار مى شود ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه حدّ اقل هفته اى يك بار براى كارش سفر مى كند ، در اين فرض نمازش تمام و روزه اش را بايد بگيرد ، والله العالم .

507) اگر كسى با اينكه پدر و مادرش در وطن خود مى باشند و خانه و املاك در آنجا دارند ، از آنجا اعراض كند ، آيا حكم وطن بودن قطع مى شود يا خير ؟ و در فرض قطع شدن اگر پشيمان شود و احتمال توطّن دوباره را بدهد ، آيا نمازش تمام است و اعراض قبلى اثر ندارد ؟ يا نمازش قصر است و اعراض عمّا وقع عليه منقلب نمى شود ؟

بسمه تعالى؛ با اعراض ، حكم وطن قطع مى شود ، و چنانچه با احتمال مذكور به وطن سابق برگردد احتياط در قصر و تمام كند ، والله العالم .

508) اينجانب طلبه اى هستم كه براى ادامه تحصيل به قم مشرّف شده ام ، بنا دارم به مدت 6 الى 7 سال بدين منظور در اين شهر مقدس بمانم و به وطن اصلى خود مراجعت كنم ، حكم نماز و روزه ام چه مى شود ؟

بسمه تعالى؛ احتياطاً قصد اقامه ده روز نماييد ، والله العالم .

509) آيا در نماز و روزه بين بلاد كبيره و جز آن فرق هست ؟

بسمه تعالى؛ بلاد كبيره نسبت به قصر و تمام نماز ، با بلاد غير كبيره فرقى ندارد ، والله العالم .

510 ـ حكم نماز و روزه طلبه اى را كه اهل اهواز است و اكنون در قم در يكى از مدارس علميه مشغول تحصيل است ، بيان فرماييد ؛ در ضمن او نه قم را وطن برگزيده ، و نه منزل در قم دارد .

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد دارد براى تحصيل مدتى مثل ده سال يا بيشتر در قم بماند ، نمازش در قم تمام و روزه اش صحيح است ؛ و چنانچه قصد ماندن مدتى كمتر از آن را دارد يا معلوم نيست چه مدت در قم مى ماند ، بايد قصد اقامه كند ، والله العالم .

511) حكم نماز و روزه سربازان نظام وظيفه را كه در محلى دور از وطن خود به خدمت سربازى مشغولند ، بيان فرماييد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه در محل خدمت مى ماند و هر ماه يا هر دو ماه مثلا به وطن برمى گردد ، مسافر است ، اگر با قصد اقامه در جايى ماند ، نمازش تمام والاّ قصر است ؛ و چنانچه در هر هفته به محل سربازى مى رود و برمى گردد به وطن ، يا در محل سربازى براى كارى او را به اطراف به مأموريت مى فرستند ، نمازش در آن محل و سفرهايى كه مى رود تمام و روزه اش صحيح است ، والله العالم .

512) آيا شخصى كه مدت 8 سال در شهرى تحصيل كرده و قصد توطّن ننموده ، اين شهر براى او وطن حساب مى شود ؟

بسمه تعالى؛ در فرض مذكور كه آن شهر را مقرّ خود قرار داده ، حكم مسافر ندارد ، و قصد توطّن لازم نيست ، در جايى كه قصد دارد براى مدتى طولانى بماند كه عرفاً به وى مسافر نمى گويند ، والله العالم .

513) هر فرسخ شرعى براى مسافر چند كيلومتر است ؟

بسمه تعالى؛ تقريباً پنج و نيم كيلومتر است ، والله العالم .

514) آيا شهر فوق العاده بزرگ از نظر احكام شرع و مسافرت مانند شهرهاى معمولى است و يا اينكه داراى احكام ويژه است ؟

بسمه تعالى؛ شهرى هرچند بزرگ باشد مادامى كه يك عنوان دارد ، با شهر كوچك فرقى در حكم ندارد ، والله العالم .

515) تجّارى كه براى تجارت سالى دست كم دو بار به خارج از كشور مى روند ، پس از برگشت هم براى توزيع و فروش كالا به شهرهاى ديگر مسافرت مى كنند و اين جريان تقريباً تمام سال ادامه مى يابد ، حكم نماز آنها چيست ؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور در خارج از كشور مسافر هستند ، واگر در داخل كشور هر ماه يك يا دو بار سفر مى كنند ، باز حكم مسافر را دارند ، والله العالم .

516) شخصى در سفر قصد خريد وسايل معصيت دارد و يا مى خرد ، آيا سفرش معصيت است ؟

بسمه تعالى؛ اگر به قصد خريد وسايل معصيت سفر كرد ، سفرش سفر معصيت است ؛ ولى اگر اتفاقاً وسايل مذكور را مى خرد ، نمازش شكسته است ، والله العالم .

517) شرط شكسته خواندن نماز يكى آن است كه از آغاز قصد مسافت شرعى بكند ، حال اگر شخص مسافر چنين قصد نكرد تا اينكه روى هم رفته 25 كيلومتر شد ، نماز اين شخص تمام است و وقتى برمى گردد نمازش قصر است ، دو روزى را كه در آن مى ماند چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ مقدارى را كه بدون قصد رفته حساب نمى شود ، و نمازش در آنجا تمام است ؛ و در برگشت از آنجا در صورتى كه فاصله از آنجا تا وطن كمتر از هشت فرسخ شرعى باشد نمازش تمام است ؛ و چنانچه به اندازه هشت فرسخ باشد نمازش قصر است ، والله العالم .

518) شخصى جهت كار در شهرى اقامت نمود ، گرچه وطن اختيار نكرده ، ولى مدتى ماند كه عرفاً اهل آنجا بر او صدق مى كند ، در اين صورت آيا از همان روز اول مى تواند نماز را تمام بخواند و روزه بگيرد يا به مدت نيازمند است ؟ در اين صورت چه مدت لازم دارد ؟

بسمه تعالى؛ اگر قصد داشته باشد كه مدتى مثل 10 سال يا بيشتر در شهرى بماند كه در اين صورت او را در آن شهر مسافر حساب نمى كنند ، بنابر اظهر از همان زمانى كه با قصد ماندن به آنجا رفته نمازش تمام و روزه اش صحيح است ، و احتياج به گذشت مدتى ندارد ، والله العالم .

519) سكونتم در آبادان و كارم در شركت نفت است ، 15 روز در خانه و 15 روز روى كشتى يدك كش شركت نفت در بوشهر هستم ، نماز و روزه ام چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور كه بوشهر مقرّ عمل شما است ، نمازتان در مدتى كه در بوشهر هستيد تمام و روزه تان صحيح است ، والله العالم .

520 ـ كسى كه نداند سفرش هشت فرسخ است ، براى نماز و روزه خود بايد چه كار كند ؟

بسمه تعالى؛ اگر شك دارد مسافتى را كه مى رود به اندازه هشت فرسخ است يا كمتر ، نمازش تمام و روزه اش صحيح است ، والله العالم .

521) ما در يك دبيرستان شبانه روزى مشغول تحصيل هستيم ، از محل سكونت تا محل تحصيلمان بيشتر از هشت فرسخ است و در طول تحصيل همه هفته از روز شنبه تا ظهر روز پنجشنبه در محل تحصيل و پس از آن به محل خود برمى گرديم ، وضعيّت نماز و روزه ما در محل تحصيل ، بين راه و محل سكونت چگونه است ؟ و به طور كلى آيا سفر براى تحصيل علم ، سفر شغل يا مقدمه شغل محسوب مى شود يا نه ؟

بسمه تعالى؛ بنابر احتياط واجب در نمازتان در غير وطن بين قصر و تمام جمع كنيد ، و روزه را اگر گرفتيد مجزى است و قضا ندارد ، والله العالم .

522) اينجانب كارم رانندگى است ، اگر جهت تحويل ماشين و كارهاى مربوط به كارم با وسيله ديگرى مسافرت مى كنم ، نماز چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه سفر مربوط به ماشين و كار ماشين باشد ، نماز در هر دو صورت تمام است ، والله العالم .

523) طلاّبى كه در حوزه علميه مشغول تحصيل هستند پنجشنبه و جمعه ها به وطن خود مى روند ، حكم نماز و روزه شان چيست ؟

بسمه تعالى؛ در محل تحصيل و خصوص رفت و برگشت براى تحصيل ، احتياطاً نماز را جمع بخوانند ، يعنى هم شكسته و هم تمام بخوانند ، و روزه را اگر گرفتند مجزى است ، والله العالم .

524) شخصى 10 سال است در شهرستانى جهت تحصيل علوم حوزوى اقامت دارد و قصد اقامت هميشگى در آنجا را هم ندارد ، آيا اين شهرستان حكم وطن او را دارد ؟

بسمه تعالى؛ شخص مذكور در آن شهر حكم مسافر را ندارد ، نمازش در آن شهر تمام و روزه اش صحيح است ، و قصد اقامت در آنجا لازم نيست ، والله العالم .

525) طلبه اى كه در روستايى قصد اقامت ده روزه كرده ، آيا مى تواند مثل اهالى آن روستا به حومه همان روستا مسافرت كند ؟

بسمه تعالى؛ اگر مدت رفت و برگشت به حومه به اندازه يكى ، دو ساعت است اشكالى ندارد ، گرچه از اوّل ، قصد رفتن به آن محل را در هر روز داشته باشد ، والله العالم .

526) كارمند امور مالى اداره راه نوشهر هستم و هفته اى 2 الى 3 بار به سارى فاصله 200 كيلومترى مأموريت مى روم ، به طور متوسط ماهانه 10 بار مأموريت دارم ، لطفاً تكليف نماز و روزه ام را بيان فرماييد ؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال ، نماز تمام است و روزه هم صحيح است ، والله العالم .

527) احتراماً به استحضار مى رساند عده اى از پرسنل خدوم و زحمتكش نيروى انتظامى از وطن خود مهاجرت كرده و در جاى ديگر مشغول انجام وظيفه مى باشند ، و بين وطن و محل كار تردد ندارند ، حكم نماز و روزه آنها چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ اگر اين شخص نمى داند در محل كار خودش مدت زيادى مثلاً 10 سال خواهد ماند ، بايد در محل كارش قصد اقامه كند ، مگر اينكه بخواهد در هر هفته اى كه آنجا هست براى شغلش به اطراف آنجا كه به اندازه مسافت شرعى است برود كه در اين صورت در محل كارش هم روزه اش صحيح و نمازش تمام است . 528) گروهى از اعضاى نيروى انتظامى در بين وطن و محل كار تردد ندارند ، ولى داراى حوزه استحفاظى هستند كه بيش از مسافت شرعى است و در اين حوزه تردد مى نمايند ؛ چنانچه در ضمن ده روز تردد ننمايند و ده روز در محل كار اصلى بمانند حكم نماز و روزه آنان در سفر اوّل به حوزه استحفاظى چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ اگر اين شخص حدّ اقل در هر هفته يك بار به حوزه استحفاظى مى رود ، در موقع تردد روزه اش صحيح است و نمازش هم تمام ؛ و در اين صورت اگر اتفاقاً ده روز در محل كار اصلى ماند ، در همان سفر اول بعد از ده روز نمازش تمام و روزه اش صحيح است ؛ ولى اگر هميشه هر 10 روز يك بار به حوزه استحفاظى سفر مى كند مسافر است و نمازش قصر و روزه اش صحيح نيست ، والله العالم .

529) حكم نماز و روزه اساتيدى كه دو روز در هفته براى تدريس به شهر ديگر سفر مى كنند ، و يا اينكه چهار روز در محل تدريس و سه روز در وطن هستند چيست ؟ و آيا فرقى بين اساتيد عضو هيئت علمى و اساتيد حق التدريسى هست ؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال نمازشان تمام و روزه شان صحيح است ؛ و در حكم مزبور بين كسانى كه شاغل هستند و براى شغل سفر مى كنند فرقى نيست ، والله العالم .

530 ـ حكم نماز دانشجويانى كه هر روز به محل تحصيل خود كه بيش از مسافت شرعى است رفت و آمد مى كنند چيست ؟

بسمه تعالى؛ بنابر احتياط واجب در نماز بايد بين قصر و تمام جمع كنند ، و اگر روزه را بگيرند قضا ندارد ، والله العالم .

531) محل كار شخصى با منزلش هشت فرسخ فاصله دارد ، حكم نماز و روزه او چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ شخص مزبور از كسانى است كه شغل او در سفر است و نمازش در محل زندگى و محل كار تمام و روزه اش صحيح مى باشد ، والله العالم .

532) شخصى جهت مسافرت ، از قطار بليط خريده ، و گفته اند كه حركت بعد از 9 روز است ، و اين شخص هم به خيال اينكه 9 روز خواهد ماند قصد اقامت نكرده نمازش را شكسته خواند ، و بعد از 9 روز معلوم شده كه تاريخ بليط را اشتباه خوانده اند ، حركت بعد از ده روز است و يك روز هم دوباره مانده و آن يك روز را هم نمازش را شكسته خوانده ، آيا وظيفه اش را انجام داده يا نه ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصدش اين بود كه روزى را كه تاريخ بليط نوشته شد برود و اشتباهاً خيال كرد تا آن روز 9 روز است ، نمازش تمام بوده و بايد اعاده كند ؛ و اگر قصدش 9 روز ماندن بوده و تاريخ بليط داعى بر آن بوده ، نمازش قصر بوده و به وظيفه عمل كرده است ، والله العالم .

533) قارى قرآن دائماً جهت قرائت قرآن به شهرهاى مختلف دعوت مى شود ، تكليف نماز و روزه او چيست ؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه سفر اتفاقى نباشد و حدّ اقل هفته اى يك روز سفر كند و عمل مزبور شغل او شمرده شود و سفر مقدمه عمل باشد ، بايد نماز را تمام بخواند و روزه را هم بگيرد ، والله العالم .


 

روزه

 

550) شخصى جنب بود قبل از غسل متوجه شد، مانعى روى بدن او وجود دارد كه مانع از رسيدن آب به پوست است ولى هنگام غسل غفلت كرد و مانع را برطرف نكرد و فراموش كرد و غسل كرد و بعد از پنج روز متوجه شد و ديد هنوز مانع وجود دارد و در اين پنج روز روزه بوده و در ماه رمضان بوده، آيا روزه را بايد قضا كند يا خير؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال قضاى روزه ها لازم نيست و نمازهايى را كه در آن پنج روز خوانده بايد آنها را قضا كند، والله العالم.

551) من از سن بيست سالگى روزه نگرفته ام و علت آن ضعف بدنى و نادانى و ندانستن مسائل شرعى و حرفهاى خانواده كه تو ضعيفى نمى خواهد روزه بگيرى بوده است. بفرماييد بر روزه هايى كه من نگرفته ام آيا كفاره واجب مى شود و اگر مى شود كفاره اين مدتى كه من روزه نگرفته ام (پنج ماه و نه روز) چقدر مى شود؟

بسمه تعالى؛ چنانچه به خيال اينكه ضعيف هستيد و روزه بر شما واجب نيست روزه را نگرفتيد كفاره واجب نيست فقط روزه هاى فوت شده را بايد قضا كنيد و اگر بدون عذر روزه ها را افطار كرديد بايد علاوه بر قضاى روزه ها كفاره هم بپردازيد و در قضاى روزه ها براى هر روز روزه كه فوت شده يك روز بايد قضا نمايد و ترتيب در قضاى روزه لازم نيست، و چنانچه روزه هاى فوت شده هر سال را تا ماه رمضان سال آينده نگرفته ايد بايد براى تأخير فديه بپردازيد، والله العالم.

552) چند سالى بعلت مريضى كه هم خودم خوف ضرر داشتم هم دكتر گفته بود روزه نگرفته ام و كفاره داده ام ولى امسال نزديك ماه رمضان باز خوف ضرر داشتم به تشخيص خودم و الحمد لله گرفتم و ضرر مهمى ظاهر نشد سؤال اينست كه قضاى ماه رمضان گذشته را بايد بگيرم يا خير؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه مريضى شما تا رمضان سال بعد ادامه داشته قضا ندارد. و اگر مريض نبوده ايد و تنها خوف ضرر داشته ايد قضاء دارد و همچنين اگر مى توانسته ايد بنحو تفريق روزه را بگيريد قضاء دارد، والله العالم.

553) اينجانب خانمى 30 ساله هستم كه از سن 9 تا 18 سالگى از روى سهل انگارى و جهل بطور كامل روزه نگرفته ام و تعداد روزه هاى گرفته شده در هر سال را نيز بخاطر ندارم، وظيفه شرعى من چيست؟

بسمه تعالى؛ آن مقدار كه يقين داريد روزه نگرفته ايد را بايد قضاء كنيد و آنچه كه مى دانيد عمداً روزه تان را خورده ايد براى هر روز به شصت فقير به هر كدام 750 گرم گندم و مانند آن را بدهيد و دادن پول آن كافى نيست و نيز براى تأخير قضاء روزه از سال اول براى هر روز 750 گرم گندم به فقير بدهيد و مصرف اين كفاره ها فقراء هستند و صرف آن در جاهاى ديگر جائز نيست، والله العالم.

554) بين مردم معروف است كه اگر مسلمانى شما را به خوردنى و يا مفطر ديگرى دعوت كرد (يك تعارف روزمره معمولى) و شما روزه مستحبى گرفته ايد اگر دعوت آن برادر دينى را قبول نماييد و روزه خود را افطار نماييد ثواب بيشترى مى بريد. آيا اين حرف صحيح است؟

بسمه تعالى؛ در روزه مستحبى چنانچه برادر مؤمن انسان را به غذا دعوت كند اجابت دعوت او و افطار نمودن مستحب است و اگر حقيقتاً دعوت كند كافى است چه اصرار بكند يا نكند و چه بداند انسان روزه دار است يا نداند، والله العالم.

555) دود ماشين كه در خيابانها وجود دارد آيا روزه را باطل مى كند؟

بسمه تعالى؛ باطل نمى كند، والله العالم.

556) يك روز شب 21 رمضان بدون سحرى مانديم و روز 21 رمضان 3 نفر از دوستان فاميلم روزه شان را مى خوردند من هم از روى نادانى گول خوردم و روزه ام را خوردم و يك روز قضا گرفتم لطفاً تكليف مرا بفرمائيد.

بسمه تعالى؛ چنانچه نمى دانستيد در اين حال روزه خوردن بر شما حرام است كفاره ندارد فقط قضاء دارد و اگر يك روز را قضا كرده ايد كافى است، والله العالم.

557) اگر زنى بتواند با شير گاو يا شير خشك بچه را سير كند آيا واجب است اين كار را انجام دهد و روزه بگيرد يا خير؟

بسمه تعالى؛ اگر شير گاو يا خشك بتواند بچه را سير كند و از نظر رشد كافى باشد و براى بچه ضرر نداشته باشد احتياطاً روزه بگيرد گرچه بعيد نيست روزه گرفتن واجب نباشد، والله العالم.

558) در آستانه ماه مبارك رمضان و با توجه به توسعه شهرها و عدم امكان تشخيص دقيق لحظه طلوع فجر لطفاً نظرتان را در مورد زمان امساك براى روزه و اقامه نماز صبح بيان فرماييد.

بسمه تعالى؛ طلوع فجر وقت معينى ندارد و به حسب فصول مختلف است. در مورد امساك در آخرين وقت كه يقين داريد طلوع فجر نشده است احتياطاً امساك كنيد و در مورد نماز احتياط كنيد صبر كنيد تا يقين به طلوع فجر پيدا كنيد، والله العالم.

559) اگر در ماه رمضان غسل استحاضه را فراموش كند چند روز با آن حال روزه بگيرد روزه هايش صحيح است يا خير؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور روزه هايش صحيح است، والله العالم.

560) فردى كه به مكلف بودن خود جهل داشته و منتظر رسيدن سن تكليف خود بوده، و علائم ديگر تكليف را داشته است نماز و ديگر اعمال خود را بطور متعارف بجا مى آورده ولى روزه ماه رمضان را تماماً ادا نكرده است حال سؤال اين است آيا روزه هاى ادا نشده قضا دارد يا خير؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال بايد روزه هايى را كه از شخص فوت شده قضا نمايد و اگر خيال مى كرد روزه بر او واجب نيست و به اين جهت روزه نگرفته كفاره واجب نيست، والله العالم.

561) اگر شخص روزه دار به قصد بيرون آمدن منى كارى را بكند و منى خارج نشود، آيا روزه اش باطل است؟

بسمه تعالى؛ اگر عملى ديگر كه مفطر روزه است انجام نداده فقط قضا لازم است كفاره ندارد، والله العالم.

562) من ماه رمضان در يك روستا اقامت كردم از آن روستائى كه اقامه كردم هر روز براى نماز جماعت در يك كيلومترى خارج از محل اقامه مى رفتم براى مردم امامت مى كردم و در محل اقامه خودم برمى گشتم بفرماييد روزه ماه رمضانم درست بوده يا قضا دارد؟

بسمه تعالى؛ چنانچه رفت و برگشت شما به خارج از محل اقامت يكى دو ساعت بوده ضررى به اقامت نداشته و روزه تان صحيح بوده و قضا ندارد، والله العالم.

563) شخصى قصد اقامه كرده و پيش از ظهر به يك فرسخى از محل اقامه مسافرت كرده سه ساعت در آنجا بوده و بعد به محل اقامه برگشته حالا كه در محل اقامه خودش برگشته، آيا دوباره قصد اقامه كند؟

بسمه تعالى؛ قصد اقامه اول كافى است، والله العالم.

564) شخصى در ماه رمضان در يك روستا قصد اقامت كرده و از آن محل تا روستاى ديگرى رفته كه بدين شرح بوده: ظهر در روستاى محل اقامت و شبها به روستاى ديگر كه چهار ساعت مى ماند اين شخص نمى داند كه از محل اقامه اش تا روستاى ديگر به قدر حد ترخص بوده يا كمتر فاصله داشته در اين صورت نماز و روزه آن شخص چگونه است؟

بسمه تعالى؛ در مورد گذشته نماز و روزه قضا ندارد و براى آينده چهار ساعت مضرّ به قصد اقامت است و نماز شكسته و بعد از دانستن اگر نماز را تمام و روزه را گرفته بايد قضا نمايد، والله العالم.

565) شخصى در شب ماه رمضان روضه خوانده حديثى را كه نمى دانسته راست يا دروغ است از قول خدا و پيامبر (صلى الله عليه وآله وسلم) نقل كرده بفرماييد كه روزه فردايش صحيح است يا اشكال دارد؟

بسمه تعالى؛ روزه اش صحيح است و اگر منظورش اين بوده كه در كتاب نقل شده دروغ نيست و نبايد احاديثى را بخواند كه باعث انحراف يا بدبينى به احكام يا معارف اسلام بشود، والله العالم.

566) من در شب ماه رمضان محتلم شدم آب سرد بود غسل نتوانستم بكنم و تيمم نمودم بفرماييد روزه صحيح است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه خوف ضرر داشته روزه با تيمم صحيح است، والله العالم.

567) در بعضى موارد پزشكان در مورد بيماران چنين اظهار نظر مى كنند كه مثلاً روزه گرفتن براى اين فرد 80% مضر است و منظورشان اين است كه طبق آمار علمى 80% افرادى كه با اين بيمارى روزه مى گيرند دچار ضرر شده اند در صورتى كه اين اظهار نظر براى انسان يقين آور باشد تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ چنانچه خوف ضرر پيدا شودـ هر چند از گفته طبيب حاذق متدين اين خوف پيدا شودـ شخص نمى تواند روزه بگيرد، والله العالم.

568) معظم له چه سنى را براى دختران از جهت روزه گرفتن واجب مى دانيد؟

بسمه تعالى؛ دختر با تمام شدن نه سال قمرى بالغ مى شود و روزه بر او واجب مى شود و چنانچه تمكن از روزه گرفتن ندارد و روزه گرفتن براى او مشكل است روزه نمى گيرد بلكه براى هر روز از ماه رمضان كه روزه نگرفته يك مد طعام به فقير صدقه دهد و بنا بر احتياط بعد كه متمكن شد روزه را قضا نمايد، والله العالم.

569) با توجه به عدم امكان قصد اقامه عشره جهت روزه گرفتن در ايام اعتكاف; آيا از طريق نذر شرعى مى توانند صوم اين سه روز را بر خود واجب نموده و در اعتكاف شركت نمايند؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد، والله العالم.

570) اگر روزه موجب سردرد شديدى شود، تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ اگر طورى باشد كه مرض حساب شود روزه واجب نيست، والله العالم.

571) هنگام روزه، اخلاط سر و سينه داخل فضاى دهان شده، در صورتى كه فرو نبردن آن باعث حرج است تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ بايد اخلاط را فرو نبرد، والله العالم.

572) اگر شهوت بر انسان فشار آورد و انسان را به كارى كه روزه را باطل مى كند وسوسه كند (مانند استمناء) مسلماً انسان در دو راهى قرار مى گيرد و مردد مى شود، در صورت عدم انجام آن كار، آيا روزه انسان باطل مى شود؟

بسمه تعالى؛ به مجرد ترديد روزه باطل مى شود، ولى بايد امساك كند و اگر امساك نكرد كفاره واجب مى شود، والله العالم.

573) آمپول و سِرُم غذائى اگر شخص روزه دار تزريق نمايد چه حكمى دارد؟ غير غذائى چطور؟

بسمه تعالى؛ بر شخص مريض روزه واجب نيست و اگر مرضى كه روزه براى آن ضرر دارد يا موجب طولانى شدن آن مى شود نداشته باشد بنا بر احتياط در حال روزه استفاده از سرم غذايى اشكال دارد و استفاده از غير غذايى مانعى ندارد و تزريق آمپول در هر دو صورت مانعى ندارد، والله العالم.

574) اگر كسى يك روز از ماه رمضان را عمداً بخورد و بعد از چند سال بخواهد قضاء آن را انجام دهد، قضاء آن را چگونه انجام دهد؟

بسمه تعالى؛ كسى كه يك روز از ماه رمضان را عمداً افطار كرده بايد روزه آن روز را قضا كند و كفاره هم بپردازد، و براى كفاره آن يا بايد شصت روز روزه بگيرد يا شصت مد طعام ـ كه هر مد هفتصد و پنجاه گرم گندم يا جو يا مثل آن است ـ به شصت فقير صدقه بدهد و اگر تمكن از دادن كفاره فعلاً ندارد، استغفار كند و هر وقت تمكن پيدا كرد بپردازد، و كسى كه روزه قضا بر عهده او است اگر نذر كند فلان روز را روزه بگيرد يا چند روز روزه بگيرد يعنى اصل روزه را نذر كند نذرش صحيح است و مى تواند آن روزهايى كه روزه مى گيرد به نيت قضا روزه بگيرد و قضا هم حساب مى شود، و اگر نذر كند روزه مستحبى بگيرد كه مستحبى قيد روزه باشد نذرش اشكال دارد، و كسى كه چند روز روزه قضا بر عهده او است همين كه چند روز روزه بگيرد ـ به تعداد آن روزها ـ بقصد روزه قضا كافى است، والله العالم.

575) شخصى از محل خود به محل كارش كه مسافت شرعى است هميشه تردد مى كند اگر ايشان براى ديدار فاميل به شهر مجاور محل كار رفت و پيش از ظهر به محل كار رسيد با اينكه نوبت كارش بعد از ظهر است تكليف روزه او چگونه است؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور روزه اش صحيح است، والله العالم.

576) روزه دار زبانش را از دهان بيرون مى آورد و كمى نگه مى دارد و باز به دهان برمى گرداند مضر است يا خير؟

بسمه تعالى؛ ضررى به روزه اش ندارد، والله العالم.

577) غذاهايى كه زير دندانها باقى مى ماند اگر شخص شك كند فرو برده يا خير، تكليف روزه او چگونه است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه نمى داند آنرا فرو برده و به حلق رسيده يا نه روزه اش صحيح است، والله العالم.

578) اگر انسان در يكى از روزهاى ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح عمداً كارى كند كه با افكار شهوانى و حركات همراه با شهوت جنب شود و غسل نكند با تمكن از غسل، آيا مى شود نزديك اذان صبح تيمم بدل از غسل جنابت كند و با آن تيمم نماز صبح را بخواند و روزه بگيرد؟ و اگر در بين روز استمناء كرد تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ اگر قبل از اذان تيمم كرده كه جنب وارد صبح نشود روزه آن روز صحيح است ولى براى نماز بايد غسل كند و جنابت در روز را اگر بداند حرام است موجب قضا و كفاره مى شود و اگر نداند فقط قضا لازم است، والله العالم.

579) اگر انسان بعد از افطار در ماه رمضان نگاهى به زنى كند ولى چندان قصد شهوت نداشته باشد و بصورت عادى رفتار كرده باشد بصورتى كه شهوت او بحركت در نيامده باشد و بعد از آن در هنگامى كه تخلى مى كند آبى با جستن بيرون بيايد و معلوم نباشد كه با سستى بوده يا نه آيا حكم منى دارد يا خير؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور منى حساب نمى شود، والله العالم.

580) اگر شخصى پيش از اذان صبح در ماه مبارك رمضان عمداً خود را جنب كند و با تيمم وارد اذان صبح شود نماز را با تيمم بخواند و بعد دوباره بخوابد روزه اش اشكال دارد يا خير؟

بسمه تعالى؛ خواب بعدى ضرر به روزه نمى زند ولى در صورت تمكن نماز را بايد با غسل اتيان كند، والله العالم.

581) كسى كه در شب ماه رمضان براى هيچ كدام از غسل و تيمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب كند، روزه اش باطل است؟ آيا علاوه بر قضا و كفاره، روزه آن روز را هم بايد بگيرد يا مى تواند افطار كند و بر فرض وجوب امساك آن روز، اگر امساك نكرد تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ بايد آن روز را امساك كند و روزه آن روز را قضا كند و كفاره هم بپردازد و چنانچه آن روز را امساك نكرد مرتكب معصيت شده، لكن غير از قضاى روزه آن روز و كفاره آن تكليف ديگرى از اين بابت ندارد، والله العالم.

582) در شب ماه رمضان ـ به جاى غُسل جنابت تيمّم مى كند ـ بجهت درك كردن صبح را در حال پاكى ولى پيش از صبح غفلتاً خوابش مى برد ـ و بعد از طلوع فجر بيدار مى شود ـ روزه اش چطور است؟

بسمه تعالى؛ احوط اين است كه آن روز را روزه بگيرد و بعد قضا كند، والله العالم.

583) اگر انسان در ماه رمضان نيت كند كه چيزى را كه روزه را باطل مى كند انجام دهد و آن را انجام ندهد آيا روزه صحيح است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه در روزه ماه رمضان قصد كند كارى كه روزه را باطل مى كند انجام دهد و آن را انجام ندهد روزه آن روز را بايد قضا كند و در روزه مستحب و روزه واجب غير معين اگر اين قصد را كرده چنانچه آن را انجام ندهد و پيش از ظهر دوباره نيت روزه كند روزه او صحيح است و در روزه مستحب اگر قبل از غروب هم دوباره نيت روزه كند كافى است، والله العالم.

584) در مسأله 1668 رساله آمده است كه: "اگر بواسطه ندانستن مسأله كارى انجام دهد كه روزه را باطل مى كند، ظاهر اين است كه كفاره بر او واجب نيست و بايد آن روز را امساك نمايد" سؤال اين است كه اگر آن روز را امساك نكرد و فقط بعداً قضا نمود، تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ چنانچه از روى جهل به مسأله آن روز را امساك نكرده كفاره ندارد، والله العالم.

585) اگر روزه دار عمداً چيزى بخورد يا بياشامد ، آيا فقط قضا دارد يا كفاره هم دارد؟ و آيا آن روز را بايد امساك كند و اگر وظيفه امساك است و انسان امساك نكرد تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور بايد آن روز را امساك كند و روزه آن روز را قضا كند و كفاره هم دارد، چنانچه به چيز حلال روزه را افطار كرده كفاره واحده دارد و اگر به چيز حرام روزه را افطار كرده بنا بر احتياط بايد كفاره جمع بدهد و چنانچه آن روز را امساك نكرده مرتكب معصيت شده است، والله العالم.

586) اگر روزه دار روزه اش را با چيز حلالى باطل كند (مثل آب يا جماع با همسر) در اين صورت آيا كفاره جمع دارد يا واحده؟ و آيا آن روز را بايد امساك كند؟ و اگر امساك نكرد تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور كه با چيز حلال روزه اش را افطار كرده بايد آن روز را امساك كند و روزه آن روز را قضا كند و كفاره در اين فرض كفاره واحده است، و اگر آن روز را امساك نكرده مرتكب معصيت شده است و غير از قضاى روزه آن روز و كفاره واحده چيزى بر او نيست، والله العالم.

587) بواسطه منع شوهرم قضاى روزه ماه رمضان را نگرفته ام تا رسيدن ماه مبارك سال بعدى قضا نكردم البته خودم علاقه داشتم كه با زحمت و مشقت قضا كنم آيا كفّاره بر آن آمده يا خير؟ در صورت وجوب كفّاره بر من است يا بر شوهرم؟

بسمه تعالى؛ اگر به جهت بيمارى روزه را نگرفتيد و بيمار ى تا ماه رمضان سال بعد باقى باشد قضا ندارد و براى هر روز هفتصد و پنجاه گرم گندم يا جو يا مثل آن به فقير بدهيد و در غير اين صورت علاوه بر آن قضاء هم واجب است و بر شوهرتان چيزى نيست، والله العالم.

588) كسى كه براى غسل نمودن عذر دارد و نمى تواند غسل كند بايد در ماه مبارك رمضان قبل از اذان صبح تيمم كند و با تيمم روزه بگيرد اگر تيمم او قبل از اذان صبح بواسطه حدث اصغر باطل شود آيا بايد دوباره قبل از اذان صبح براى روزه تيمم كند يا مى توان بدون تيمم روزه بگيرد؟ در فرض لازم بودن تيمم اگر بواسطه جهل به مسأله بعد از باطل شدن تيمم، دوباره تيمم نكند آيا روزه او صحيح مى باشد يا خير؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور بايد دوباره تيمم كند و با تيمم طلوع فجر را درك كند، لكن چنانچه از روى جهل به مسأله تيمم را اعاده نكرد روزه اش صحيح است، والله العالم.

589) در مسأله 1783 مرقوم فرموده ايد كه "در ماه رمضان اگر مادر بتواند بچه خود را شير خشك بدهد بنابر احتياط شير خشك بدهد و روزه را بگيرد با توجه به اينكه مادر ترس از اين دارد كه اگر بچه را شير خشك دهد، احتمال اينكه بچه بعد از تغذيه با شير خشك ديگر شير مادر را نخورد و يا اينكه شير مادر خشك شود، در اين گونه موارد روزه بر او واجب است؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور روزه بر او واجب نيست، والله العالم.

590) روز دوشنبه عيد فطر اعلام گرديده بود مقلدين جنابعالى روز دوشنبه را افطار نمودند بعداً اطلاع يافتند كه رؤيت هلال براى جنابعالى به اثبات نرسيده و جنابعالى روز دوشنبه مذكور را سى ام ماه مبارك رمضان اعلام كرده ايد بنا بر اين مقلدين جنابعالى كه روز دوشنبه را افطار نموده اند آيا قضاى آن روز بر آنها واجب است يا واجب نيست؟

بسمه تعالى؛ بنا بر احتياط يك روز روزه قضا بگيرند، والله العالم.

591) در آموزش غواصان مرحله اى است كه غوّاصها را به اتاق فشار مى برند تا توانائى آنها در زير آب دريا سنجيده شود، در اين حال به غواصها حالتى از خمارى يا شادى غير عادى دست مى دهد حكم روزه آنها چيست؟

بسمه تعالى؛ امر مزبور ضررى به روزه ندارد، والله العالم.

592) اگر شخصى براى لذت كارى انجام دهد و هنگام بيرون آمدن منى جلوى بيرون آمدنش را بگيرد به طورى كه حتى يك قطره هم از منى بيرون نريزد و بدن نيز سست نشود، آيا جنب است و غسل واجب است؟

بسمه تعالى؛ در فرض مذكور ماداميكه منى از او خارج نشده است جُنب نيست، والله العالم.

593) چنانچه اين كار را در ماه رمضان انجام داده باشد تكليف نماز و روزه شخص چگونه است؟

بسمه تعالى؛ اگر قصد بيرون آمدن منى نداشته و اطمينان داشته كه با اين كار منى از او بيرون نمى آيد روزه اش صحيح است، والله العالم.

594) كارمندى كه مجبور است به مأموريت اتفاقى برود، حكم روزه او چگونه است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه مأموريت مزبور بصورت اتفاقى بوده بايد روزه آن چند روز را قضا كند، والله العالم.

595) كسى كه معده اش ناراحت و مريض است، آيا روزه اش با ترش كردن معده باطل مى شود؟

بسمه تعالى؛ اگر ترشى معده موجب شود كه غذا وارد دهان شود بايد بيرون بريزد و عمداً نبايد ببلعد، والله العالم.

596) شخصى دندانهاى خود را خلال نمى كند و مى داند مانده غذا را در روز فرو خواهد برد، حكم روزه او چگونه است؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور كه شخص مى داند غذايى كه لاى دندان مانده فرو مى رود چنانچه خلال نكند روزه اش اشكال دارد ولكن نمى تواند روزه را ترك كند بلكه امساك آن روز هم لازم است و علاوه بر امساك آن روز، بعداً قضا نمايد، والله العالم.

597) شخصى به گمان اينكه نيم ساعت به اذان مانده غذا مى خورد، بعد متوجه مى شود كه بعد از اذان بوده يا اينكه مناجات به افق شهر ديگرى است كه در شهر خودش وقت اذان هم گذشته است روزه او چه حكمى دارد؟

بسمه تعالى؛ بايد آن روز را امساك كند و روزه آن روز را قضا كند، والله العالم.

 

598) آيا در كفاره يك مدّ طعام مى توان برنج، نان (با رعايت احتياط بيشتر) خرما و يا يك غذاى آماده و پخته (مثل آش) به اندازه يك مدّ پرداخت كند؟

بسمه تعالى؛ يك مد برنج يا خرما مانعى ندارد و نان را چنانچه بيشتر بدهند بطورى كه مشتمل بر 750 گرم آرد باشد مانعى ندارد و يك مد آش كفايت نمى كند، والله العالم.

599) با توجه به اينكه يكى از كفارات مقرر در شرع مقدس اسلام بنده آزاد كردن است و در حال حاضر اين امر معمول نيست، و از طرفى عده اى ناخواسته نظير تصادف و يا بدهى يا ديه و امثال آن در زندانها بسر مى برند و خانواده هايشان پريشان و مستأصل مى باشند آيا اجازه مى فرمايند بجاى بنده آزاد كردن افرادى كه كفاره به ذمه دارند يك يا چند نفر از زندانيان بى گناه را آزاد نمايند؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه عبدى نباشد عتق رقبه موضوع ندارد و بايد شخصى كه كفاره بر او واجب است ساير موارد را انجام دهد و آزاد كردن زندانى ربطى به عتق رقبه ندارد، والله العالم.

600) زن شيرده يا حامل به علت ضرر روزه نمى گيرد و يك كفاره مى دهد اگر تا سال بعد باز به علت شيردهى يا حمل روزه نگيرد يك كفاره ديگر براى تأخير قضا بايد بدهد يا نه؟

بسمه تعالى؛ احتياطاً در آخر سال قبل از رمضان سال آينده يك كفاره ديگر بدهد، والله العالم.

601) اگر روزه براى زن حامله و يا براى پسرش ضرر داشته باشد و براى آن هر روز كفاره بدهد و اگر در بين سال عذرش برطرف شد و قضاء را نگرفت آيا كفاره ديگر بخاطر تأخير قضاء بر عهده او واجب است و يا اول كافى است؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال بنا بر احتياط بايد براى تأخير قضا از سال اول كفاره ديگر بپردازد، والله العالم.

602) آيا پرداخت كفاره روزه زن و اولاد چه عمدى و چه تأخيرى به شوهر و پدر واجب است؟

بسمه تعالى؛ بر پدر و يا شوهر واجب نيست، والله العالم.

603) راننده اى كه وظيفه او روزه گرفتن است بجهت ندانستن مسأله بعد از ظهر افطار مى كند آيا علاوه بر قضاء روزه كفاره هم دارد يا خير؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال چنانچه شخص خيال مى كرد كه روزه بر او واجب نيست و از اين جهت افطار كرده كفاره بر او واجب نيست، فقط روزه آن روز را قضا مى كند، والله العالم.

604) شخصى دو كفاره جمع بر گردن دارد. ولى توانايى اداى تمام كفاره جمع را ندارد، آيا مى تواند دو ماه در كفاره اول را كه توانايى آن را دارد روزه بگيرد و سپس دو ماه از كفاره دوم را انجام دهد و بعد از آن اطعام يا بنده آزاد كند؟

بسمه تعالى؛ اداء كفاره بنحو مزبور مانعى ندارد و نسبت به آزاد كردن بنده در اين زمان تكليفى نيست، والله العالم.

605) با توجه به كفارات جمع كه يك مورد آن آزاد كردن بنده است در اين زمان كه بنده نيست تا آزاد كند، تكليف چيست؟

بسمه تعالى؛ نسبت به آن تكليف ساقط است، والله العالم.

606) آيا كفاره تأخير هر روز ماه رمضان (يك مدّ طعام) را مى توان به سيد داد؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد، والله العالم.

607) در سير كردن 60 فقير براى كفاره عمدى ماه رمضان مى شود سيد فقير را سير كرد؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد، والله العالم.

608) آيا آزاد كردن غلام يا برده اى كه در كشورهاى غير اسلامى به بندگى كار مى كنند در صورت توانايى بر مسلمان لازم است؟

بسمه تعالى؛ وجوب ندارد، والله العالم.

609) آيا طلبه كفاره روزه واجب را كه مد مى باشد مى تواند بگيرد يا خير؟

بسمه تعالى؛ چنانچه فقير باشد مى تواند از كفاره روزه بگيرد، والله العالم.

610) در صورت مستحق بودن در مسأله فوق آيا يك طلبه يك مُد مى تواند بگيرد يا بيشتر؟

بسمه تعالى؛ كفاره افطار عمدى روزه كه شصت مدّ است بايد به شصت فقير داده شود، بلى اگر روزهايى كه براى افطار عمدى در آن كفاره داده مى شود متعدد باشد; شخص مى تواند به تعداد آن روزها از شصت مدّ بگيرد، والله العالم.

611) شخصى كفاره ماه رمضان بر گردن دارد و مى خواهد به شصت نفر اطعام بدهد آيا مى شود مثلاً بيست الى سى نفر فقير و بقيه را از همسايگان يا اقوام دعوت نمايد براى خوردن طعام و نظر اين شخص هم اين باشد كه نگذارد فقيران بدانند كه براى چه به آنها غذا مى دهد تا خداى نكرده سرشكسته نگردند؟

بسمه تعالى؛ در اطعام شصت مسكين فرق ندارد كه از همسايگان باشد يا غير آنها و نيز لازم نيست به آنها بگويد كه چرا به آنها اطعام مى دهد ولى بايد به كسانى داده شود كه فقير هستند، والله العالم.

612) مادر بزرگم روزه هاى ماه مبارك رمضان را نگرفته و در خانه دامادش زندگى مى كند و پسرى ندارد و هيچ چيز براى كفاره ندارد، آيا مى تواند دخترش كفاره او را بدهد؟

بسمه تعالى؛ بر دختر واجب نيست و اگر مادربزرگ عذر شرعى داشته و روزه نگرفته و مال ندارد كه فديه روزه را بدهد چيزى بر او لازم نيست و اگر دخترش به او مالى را بخشيد فديه را از آن تهيه كرده و به فقير اطعام مى كند. و اگر روزه را بدون عذر نگرفته و كفاره عمدى را نمى تواند بپردازد هر مقدار مى تواند صدقه بدهد و استغفار كند، والله العالم.

613) زنى در ماه رمضان قرص مى خورد تا حيض نشود روزه اش صحيح است يا نه؟ و اگر زن لكّه ببيند يا خون ببيند برايش غسل واجب مى شود يا خير؟

بسمه تعالى؛ روزه اش صحيح است و اگر خون سه روز استمرار نداشته باشد حكم استحاضه را دارد، والله العالم.

614) اگر شخصى براى نجات دادن كسى كه در حال غرق شدن است مجبور شود سر خود را كلاً در آب فرو برد آيا روزه اش باطل است يا خير؟

بسمه تعالى؛ روزه اش باطل است، و چنانچه روزه ماه رمضان باشد بنا بر احتياط واجب در بقيه روز امساك نمايد، والله العالم.

615) اگر در ماه رمضان كسى يك ماه كارش بازرسى باشد به شهرهاى مختلف بخاطر بازرسى سفر كند روزه اين شخص چطور است؟

بسمه تعالى؛ اين شخص بايد روزه بگيرد و نمازش تمام است، والله العالم.

616) كسى كه روزه است و از لثه هاى او خون مى آيد و در هنگام خواب خون از فضاى دهان به داخل مى رود حكم روزه اش چيست؟

بسمه تعالى؛ اگر عمدى نباشد و جلوگيرى از رسيدن خون به حلق ممكن نيست ضررى به روزه نمى زند، والله العالم.

617) اگر خانمى در ماه مبارك رمضان بخاطر اينكه روزه اش را بگيرد هر شب از قرص استفاده كند تا در ماه رمضان عادت ماهانه نشود، آيا اين اشكال دارد؟

بسمه تعالى؛ اشكال ندارد، والله العالم.

618) شخصى در ماه مبارك رمضان سه بار غسل جنابت انجام مى دهد اما بعد از ماه رمضان متوجه مى شود كه يكى از غسلهايش صحيح نيست. حكم روزه و نماز اين شخص چيست؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور روزه هايى كه گرفته صحيح است و نسبت به نماز مقدارى را كه يقين دارد بعد از جنابت و بدون غسل صحيح انجام داده بايد قضا كند و در فرض سؤال آنچه را كه بعد از غسل سوم خوانده قضا كند كافى است، والله العالم.

619) در اواخر ماه شعبان يك روز مانده بود به ماه رمضان در حالى كه دو روز روزه قضا بر من واجب بود. از اين دو روز يك روز استحاضه كثيره شدم كه فكر مى كردم استحاضه كثيره روزه را باطل مى كند روزه ام را قبل از ظهر باطل كردم. حالا چه تكليفى دارم؟

بسمه تعالى؛ چنانچه در ضمن سال مى توانستيد دو روز مذكور را بگيريد ولى نگرفتيد و تأخير انداختيد براى هر روز يك مد گندم و مانند آن كه تقريباً ده سير است بايد كفاره تأخير قضاى ماه رمضان به فقير بدهيد و قضاى روزه را بگيريد، والله العالم.

620) شخص روزه دار اگر چيزى را به خدا نسبت بدهد يا قسم بخورد و بگويد: بخدا قسم كذا و كذا، حكم روزه اش چگونه است؟

بسمه تعالى؛ كذب بر خدا روزه را باطل مى كند و قسم دروغ هر چند كار حرامى است ولى روزه را باطل نمى كند، والله العالم.

621) آيا گفتن اين كه خدا بر اين مطلب شاهد است و دروغ باشد دروغ بر خداست و مبطل روزه؟

بسمه تعالى؛ گفتن چنين دروغى مبطل نيست، والله العالم.

622) اگر والدين، بى جهت فرزند خود را از روزه گرفتن منع كنند و فرزند از روى نادانى به سخن آنها گوش كرده و روزه نگيرد، آيا در آن صورت كفاره واجب است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه فرزند بخيال اينكه روزه بر او واجب نيست روزه نگرفته ـ هر چند از گفته والدين اين خيال پيدا شود ـ در اين صورت كفاره واجب نيست فقط بايد روزه را قضا كند، والله العالم.

623) اگر شخصى از روى فراموشى، قضاى روزه را تا رمضان سال بعد نگيرد، آيا كفاره واجب است؟

بسمه تعالى؛ بنا بر احتياط در اين صورت بايد كفاره تأخير بپردازد، والله العالم.

624) كسى كه تكليف او دادن يك مد طعام براى هر روز است اگر قيمت آن را حساب كرده و به شخصى بدهد و به او سفارش نمايد كه در طعام آن را مصرف نمايد، آيا اين كار صحيح است؟

بسمه تعالى؛ چنانچه شخص مزبور اطمينان دارد كه فقير آن پول را در طعام صرف كرده ذمه او برى شده است، والله العالم.

625) اگر در صوم واجب مثل ماه رمضان افطار كند، امساك بقيه نهار واجب است يا نه؟ در صورت وجوب اگر امساك نكرد حكم چيست؟

بسمه تعالى؛ روزه ماه رمضان را واجب است امساك كند گرچه قضا هم واجب است، و اگر امساك نكرد از جهت امساك نكردن بعد از افطار كفاره ندارد، و در جماع و استمناء در صورت تكرار، كفاره بنا بر احوط تكرار مى شود، والله العالم.

626) زنى كه بچه شير مى دهد و روزه گرفتن براى بچه ضرر دارد و باعث كمبود شير نوزاد مى شود در صورتى كه زن تا رمضان سال بعد عذرش باقى باشد و نتواند روزه بگيرد آيا باز هم بايد روزه را قضا نمايد؟ و در صورت مثبت بودن جواب، در صورتى كه نتوانست روزه را تا رمضان سال بعد قضا نمايد كفاره تأخير نيز بايد بدهد يا يك كفاره كافى است؟ لطفاً تصريح فرماييد در فرض سؤال يك كفاره كافى است يا دو كفاره؟

بسمه تعالى؛ بر زن مزبور واجب است روزه هايش را قضا كند هر چند تا ماه رمضان سال بعد عذرش باقى باشد و بايد براى هر روز روزه كه بجهت شير دادن بچه افطار كرده علاوه بر قضاى آن روز، يك مد طعام به فقير صدقه بدهد و چنانچه تا ماه رمضان سال بعد نتوانست روزه هايش را قضا كند بنا بر احتياط بايد براى هر روز دو مد به فقير بدهد، والله العالم.

627) كسى كه كفاره روزه به گردن اوست اما درآمدى ندارد و تحت تكفل پدر است چگونه بايد آن را بدهد؟

بسمه تعالى؛ وجوب كفاره فورى نيست صبر كند تا متمكن شود، والله العالم.

628) آيا مى توان پول كفاره را به فقير داده و به او گفته شود طعامى كه روزانه مى خورى قصد كفاره كن يا لازم است فقير از همين پول طعام بگيرد؟

بسمه تعالى؛ بايد پول را به فقيرى بدهيد كه اطمينان داشته باشيد كه با آن پول از طرف شما طعام خريدارى مى كند، ولى بعد از خريد طعام و قبض كردن مخير است صرف كند يا بفروشد، والله العالم.

629) دخترى در سن نه سالگى از روى نادانى روزه خود را در ماه رمضان افطار مى نمايد آيا كفاره تعلق مى گيرد؟

بسمه تعالى؛ بايد قضاى آن روز را بگيرد و اگر به خيال اينكه روزه بر او واجب نيست افطار كرده، كفاره ندارد، والله العالم.

630) بر پيرمرد و پيرزنى كه روزه واجب نيست و بايد فديه يعنى مُدّ طعام بدهند آيا مى توانند بعد از ماه رمضان فديه را بدهند يا بايد تا ماه رمضان سال آينده صبر كنند؟

بسمه تعالى؛ لازم نيست صبر كند تا ماه رمضان آينده، والله العالم.

631) بر زنى كه كفاره شصت روز روزه واجب مى شود و بايد 31 روز آن را متوالياً بگيرد با حادث شدن بيمارى ماهانه تكليف او چيست؟

بسمه تعالى؛ بعد از مرتفع شدن مرض روزه را ادامه بدهد، والله العالم.

632) دختربچه اى ضعيف به علت ضعف طاقت روزه گرفتن ندارد، آيا محكوم به حكم مريض است يا لازم است فديه بپردازد؟

بسمه تعالى؛ روزه بر او واجب نيست و در صورت تمكن براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد، والله العالم.

در ماه مبارك رمضان اگر كسى بعد آروق مقدارى غذا به فضاى دهانش برسد بعد بى اختيار به داخل برگردد و شخص به خيال اينكه روزه اش باطل شده آب و غذا بخورد آيا اين شخص علاوه بر قضاى روزه كفاره هم بر او واجب است ؟

بسمه تعالى؛ فقط قضاء روزه بر او واجب است .

640 ـ اگر دندان روزه دار خون بيايد و كم باشد آن را فرو برد ، چگونه است ؟ و اگر زياد باشد چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ فرو بردن آن جايز نيست بلكه حتى اگر در آب دهان مستهلك باشد بنابر احتياط فرو نبرد ، با تف كردن آن را بيرون بريزد و شستن دهان لازم نيست ، اگر بواسطه تف كردن ظاهر لبها نجس شد آن ظاهر را تطهير كند ، والله العالم .

641) شخصى در سفر بوده و قصد داشته پيش از ظهر به وطن برسد و روزه بگيرد ولو استحبابى ، قبل از رسيدن به وطن ناخودآگاه و از روى فراموشى چيزى خورد ، آيا مى تواند روزه بگيرد ؟

بسمه تعالى؛ نمى تواند روزه بگيرد ، والله العالم .

642) كسى پيش از ظهر براى سفر ، از وطن خارج مى شود ، و به حدّ مسافت شرعى مى رود ؛ پيش از ظهر هم به وطن يا محل اقامه برمى گردد ، آيا مى تواند روزه بگيرد ؟

بسمه تعالى؛ مى تواند روزه بگيرد ، والله العالم .

643) اگر به دلخواه روزه نذر را نگرفت ، قضا لازم است ؟

بسمه تعالى؛ قضا لازم است ، والله العالم .

644) اگر انسان به جايى برسد كه وطن او نيست ، ولى بعضى از مجتهدان آن محل را براى او در حكم وطن مى دانند و بعض ديگر در حكم وطن نمى دانند ، مثلاً نجف براى بعضى از طلاب ؛ و فرض هم بر اين است كه مكلّف هم عمل به احتياط مى كند در بين اين دو ديدگاه ، اگر ماه رمضان باشد و اين شخص هم در اين محل قصد ده روز نكرده باشد و ساير اسبابى هم كه موجب وجوب روزه مى شوند در بين نباشد مگر اينكه آن جا را در حكم وطن بشمارد بنابر قول يكى از آن دو مجتهد ، اين شخص چگونه احتياط كند ؟

بسمه تعالى؛ از باب احتياط بين آن دو فتوى روزه اش را در آن محل مى گيرد و بعد قضا مى كند ، والله العالم .

645) انسان مكلّف در ماه رمضان از سر شب نيّت داشت كه فردا پيش از ظهر مسافرت كند ، هنگامى كه روز شد از تصميم خود برگشت و بنا را گذاشت بر اينكه قبل از ظهر مسافرت نكند ، و يا اينكه دو دل شد برود يا نه ، آيا در اين دو صورت بر فرضى كه دوباره بنا بگذارد به سفر و مسافرت كند ، وقتى كه به حدّ ترخص رسيد ، مى تواند افطار كند با اينكه نيّت سفر از شب تا حدّ ترخص ادامه نداشته يا نمى تواند ؟

بسمه تعالى؛ مى تواند افطار كند ، والله العالم .

646) به نظر پزشكان افرادى كه داروهاى اعصاب مصرف مى كنند نبايد گرسنه بمانند ، آيا در اين صورت تكليف چيست ؟

بسمه تعالى؛ اگر روزه براى آنان ضرر دارد ، روزه واجب نيست ، والله العالم .

647) افرادى كه يك دوره حدود 5 سال دارو مصرف مى كنند و نمى توانند روزه بگيرند ، آيا روزه هاى افطار شده قضا دارد ؟

بسمه تعالى؛ در فرض مذكور كه به جهت بيمارى مستمر روزه نگرفته اند ، قضا ندارد ، و براى هر روز يك مد طعام فديه بايد بدهند ، والله العالم .

648) اگر كسى بدون قصد انزال منى در ماه رمضان با خود بازى كند و ناخودآگاه منى از او خارج گردد ، آيا روزه او باطل است ؟

بسمه تعالى؛ اگر احتمال بدهد كه انزال مى شود ، در صورت انزال ، روزه اش باطل مى شود ، والله العالم .

649) اگر شخصى روزه باشد و از او رطوبتى با شهوت و جستن و سست شدن بدن خارج شود ، آيا روزه او باطل مى شود ؟ و تكليف او چيست ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه با احتمال خروج منى كارى انجام دهد كه به خروج منى بيانجامد ، روزه باطل مى شود ولى بايد امساك كند ، و در هر حال قضا و كفاره دارد و بنابر احتياط كفاره جمع واجب است ؛ و اگر اطمينان داشت كه خارج نمى شود و اتفاقاً از او منى خارج شد ، روزه اش صحيح است ، والله العالم .

650 ـ اگر كسى روزه اش را با تربت سيدالشهداء (عليه السلام) در ماه رمضان عمداً افطار كند ، آيا كفاره جمع واجب مى شود ؟ و آيا افطار به حرام كرد ؟

بسمه تعالى؛ استشفاء به تربت حضرت سيدالشهداء (عليه السلام) جايز است ، اگر به اين قصد خورده است افطار به حرام نيست ، والله العالم .

651) اگر كسى در ماه رمضان ابتدا با يك شىء حلال روزه اش را بخورد ، و بعد بلافاصله يك فعل حرام انجام داده ، آيا كفاره جمع تعلق مى گيرد ؟

بسمه تعالى؛ در غير جماع كفاره جمع در فرض مذكور واجب نيست ؛ و در صورت جماعِ حرام ، احتياط در كفاره جمع است ، والله العالم .

652) كسى كه بالغ شده لكن جاهل به علائم بلوغ بوده و در ماه مبارك رمضان افطار نموده ، آيا كفاره دارد ؟

بسمه تعالى؛ كفاره ندارد ولى قضا واجب است ، والله العالم .

653) در ماه رمضان شخصى كه از شب نيّت دارد كه فردا قبل از ظهر مسافرت كند ، آيا واجب است كه از طلوع فجر تا وقتى كه به حدّ ترخص برسد روزه باشد و نيّت روزه بكند ؟ و يا اينكه وظيفه اش فقط مجرد امساك از مفطرات است و قصد روزه نبايد بكند ؟

بسمه تعالى؛ واجب است نيّت روزه كند ، والله العالم .

654) شخصى مكلّفى در روز ماه رمضان قبل از ظهر از وطن خود خارج شد و به سفر رفت ، سفرى كه موجب قصر نماز است ، و در همان روز از سفر برگشت و قبل از زوال به وطن خود رسيد و از طلوع فجر تا آن وقت هيچ مفطرى غير از سفر انجام نداده ، آيا واجب است بر اين شخص كه در آن روز روزه بگيرد بدون اينكه قضاء روزه آن روز بر او واجب شود يا نه ؟

بسمه تعالى؛ واجب است روزه بگيرد و قضا ندارد ، والله العالم .

655) استفاده از اسپرى جهت معالجه در ماه رمضان چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ موجب بطلان روزه نمى شود ، والله العالم .

656) اگر مستحاضه كثيره براى نماز مغرب و عشاء غسل ننمود ولكن براى نماز شب غسل كرد ، آيا روزه او صحيح است ؟

بسمه تعالى؛ بنابر احتياط آن روز را روزه بگيرد و بعد قضا كند ، والله العالم .

657) اگر كسى روزه قضا دارد ، مى تواند براى روزه ميت اجير شود ؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد ، والله العالم .

658) شخصى كفاره روزه رمضان را به روزش محاسبه كرد و تحويل من داد ، مسافرتى پيش آمد و رفتم ، كار به جايى رسيد كه جز مبلغ كفاره در دسترسم نبود ، از اين رو آن را خرج كردم ، اينك آيا مى توانم به جاى آن مبلغ نان خريده و به اهلش بدهم ؟

بسمه تعالى؛ ضامن هستيد و بايد عوض آن را بدهيد ، والله العالم .

659) كسى كه در حضور مردم و آشكارا روزه خوارى كند ، حدود اسلامى در رابطه با او چيست ؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه بدون عذر روزه اش را بخورد ، در بار اول و دوم تعزير مى شود ، و در صورتى كه بعد از تعزير در بار اول و دوم ، بار سوم اين كار را بكند ، حكمش قتل است ، والله العالم .

660 ـ كسى كه نماز مغربش را بخواند و نماز عشا را فراموش كند ، فرداى آن شب روزه بر او واجب است ؟

بسمه تعالى؛ احتياط مستحب آن است كه فرداى آن روز را روزه بگيرد ، والله العالم .

661) آنهايى كه به سيگار يا ترياك معتاد هستند ، مى توانند در روز به طور متعارف از آنها استفاده نمايند ( در صورتى كه جانشان در خطر باشد ) ؟

بسمه تعالى؛ بنابر احتياط روزه دار بايد از استعمال دخانيات اجتناب كند ، و سيگار نكشيدن جان انسان را در خطر قرار نمى دهد ، و ترياك هم حكم سيگار را دارد هرچند اعتياد به ترياك حرام است ، والله العالم .

662) اگر دكتر مريضى را از روزه گرفتن جلوگيرى كند ، نبايد روزه بگيرد ؟

بسمه تعالى؛ اگر دكتر حاذق كه مورد وثوق است بگويد ، قولش مسموع است ، والله العالم .

663) اگر انسان در ماه رمضان در حال ملاعبه با همسر خود جنب شود ، چه صورت دارد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه قصد انزال داشته ولو بعد از شروع در ملاعبه ، روزه اش باطل مى شود ؛ و همچنين است اگر بداند يا احتمال بدهد كه منى از او خارج مى شود ، والله العالم .

664) آيا براى فديه روزه ماه رمضان مى شود غير از گندم ، جو ، خرما و كشمش از بقيه طعامها مثل برنج و گوشت و حبوبات داد ؟ و آيا مى شود نان داد با اينكه وزن نان نسبت به گندم كمتر است ؟

بسمه تعالى؛ هرچه به آن طعام گفته شود كفايت مى كند ، چه نان و چه غير نان ، ولى احتياط در ترك گوشت خام است ؛ و اگر مى خواهد از نان بدهد بايد به اندازه اى بدهد كه مقدار گندم آن يك مُد ( هفتصد و پنجاه گرم ) باشد ، والله العالم .

665) اگر كسى بعد از ماه رمضان بفهمد كه غسلهايى كه انجام مى داده مطابق فتواى مجتهدش نبوده و او هم خيال مى كرده اينطور صحيح است ، آيا بايد روزه ها را قضا نمايد ؟

بسمه تعالى؛ قضا ندارد ، والله العالم .

666) اگر در ماه رمضان قبل از طلوع فجر نيّت را فراموش كرد ، چه كند ؟ و انسان مسافر اگر قبل زوال به وطن برسد و قبلاً نيّت نكرده باشد و روزه بگيرد ، آيا فرق اين دو صورت را روايت مشخص مى كند ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه شخص اگر در شب نيّت روزه ـ ولو اجمالاً ـ داشته باشد ، كافى است ؛ و شخص مسافر كه قبل از زوال به وطن يا محل اقامه مى رسد بايد هنگام رسيدن نيّت روزه ـ ولو اجمالاً ـ داشته باشد ، والله العالم .

667) آيا كسى كه كفّاره نذر در گردن اوست ، مى تواند روزه استيجارى بگيرد ؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد ، والله العالم .

668) كسى كه كفّاره دو ماه روزه به گردن اوست و نتوانسته تاكنون بگيرد ، آيا به روزه سال بعد ضرر مى رساند ؟

بسمه تعالى؛ به روزه رمضان سال بعدى ضرر ندارد ، اگرچه چند سال فاصله شود ، والله العالم .

669) اگر روزه موجب كم شدن نور و سوى چشم مى شود ، تكليف چيست ؟

بسمه تعالى؛ كم شدن سوى چشم اگر به معناى ضعيف شدن چشم باشد ، روزه واجب نيست ؛ و اگر به معناى ضعيف شدن چشم نباشد ، فقط در حال روزه چشم كم سو مى شود و اين عارضه موقتى بعد از مدتى برطرف مى گردد ، روزه واجب است ، والله العالم .

670 ـ شخصى نمى داند قضاى روزه بر او واجب است يا خير ، لذا هنگام روزه گرفتن نيّت مى كند : اگر واجبى به گردن من است ادا مى نمايم و الاّ روزه مستحبى بجا مى آورم ، اگر چنين نيّتى كرد و بعد از ظهر افطار كند كفاره دارد ؟

بسمه تعالى؛ روزه صحيح بود ، ولى افطار آن ـ در فرض مذكور ـ كفاره ندارد ، والله العالم .

671) مكلّفى چند سال است كه مريض مى باشد ، حكم روزه او چيست ؟

بسمه تعالى؛ اگر كسى به خاطر بيمارى روزه ماه رمضان را افطار كرد و مرض او تا سال بعد ادامه پيدا كرد ، قضا ندارد ؛ ولى براى هر روز يك مُد طعام بايد صدقه بدهد ، والله العالم .

672) چشم درد در مسوّغات افطار روزه از مصاديق چيست ؟

بسمه تعالى؛ از مصاديق مرض است ، والله العالم .

673) در روزه استيجارى اگر بعد از ظهر افطار كند ، كفاره دارد ؟

بسمه تعالى؛ كفاره ندارد ، والله العالم .

674) كسى به قصد تبليغ به شهرى سفر مى كند و در همان شهر محل تبليغى فراهم مى شود ، سپس با قصد اقامه روزه و نمازش را ادا مى نمايد ، ولى بعد از يكى دو روز محل ديگرى به او پيشنهاد مى شود كه تقريباً 18 كيلومتر با محل اقامتش فاصله دارد و بايد هر روز اين مسير را برود و برگردد و حدود 3 ساعت نيز طول مى كشد ، در اين صورت نماز و روزه اش چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال كه پس از قصد اقامه و تحقق اقامه به خواندن نماز چهار ركعتى خارج شدن به مادون مسافت اتفاق افتاده و از اول قصد خروج نداشته ، نماز و روزه اش تمام و صحيح است ، و در روز آخر كه از محل دوم به قصد مسافرت به محل اول برمى گردد در برگشت و محل اقامه احتياطاً در نماز بين قصر و تمام جمع كند و روزه را بگيرد ، والله العالم .

675) آيا نيّت روزه قضاى ماه رمضان اگر قبل از ظهر هم واقع شود ، كافى است ؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد ، والله العالم .

676) شخصى در غير ماه رمضان بعد از طلوع فجر محتلم شده ، آيا قبل از ظهر مى تواند قصد قضاى روزه رمضان كند ؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد ، والله العالم .

677) آيا قبل از زوال مى توان قصد روزه واجب غير معيّن كرد ، روزه استيجارى چطور ؟

بسمه تعالى؛ در روزه اى كه واجب غير معيّن است ، نيّت روزه قبل از زوال كافى است ؛ ولى در روزه استيجارى ، استحقاق اجرت محل اشكال است ، والله العالم .

678) كسى كه روزه قضاى رمضان به گردن اوست آيا مى تواند اجير براى غير بشود يا تبرّعاً روزه غير را بجا آورد ؟

بسمه تعالى؛ مى تواند براى غير اجير شود و روزه غير را بگيرد ؛ ولى روزه او تبرّعاً براى غير ، صحيح نيست ، والله العالم .

679) كسى كه هنگام حمل نمى تواند روزه بگيرد و حالش بهم مى خورد ، و پس از حمل هم تا يك سال بچه شير مى دهد ، آيا قضاى روزه بر او واجب است ؟ همچنين كفاره دارد يا نه ؟

بسمه تعالى؛ قضا دارد و كفاره ندارد ، ولى بايد براى هر روز يك مُد ( 750 گرم ) طعام بدهد ، والله العالم. 680 ـ شخصى ده دقيقه به اذان صبح بيدار شده و جنب است ، نه مى تواند سحرى بخورد و نه غسل كند وظيفه او چيست ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه طورى باشد كه اگر سحرى نخورد مى تواند بدون حرج روزه بگيرد ، بايد غسل كند ، والاّ سحرى بخورد و در ضيق وقت تيمم كند ، والله العالم .

681) آيا آمپولها و سرمها ، چه تقويتى و چه غير آن ، در حال روزه اشكال دارد ؟

بسمه تعالى؛ تزريق آمپول روزه را باطل نمى كند ، ولى بنابر احتياط واجب بايد از به كار بردن سرم ـ چه غذايى باشد چه تقويتى ـ در حال روزه اجتناب شود ، البته اگر شخص مريض است و احتياج به سرم دارد روزه بر او واجب نيست ، والله العالم .

682) كسى كه در ماه رمضان غسل جنابت كرده و مدتى روزه گرفته و نماز خوانده است ، بعد از چند روز فهميده غسل باطل بوده تكليف روزه او چيست ؟

بسمه تعالى؛ روزه هايش صحيح است ، ولى نمازهايش را بايد قضا نمايد ، والله العالم .

683) كسى كه در روز ماه رمضان بايد مرتب اماله شود ، روزه اش صحيح است يا خير ؟

بسمه تعالى؛ اماله كردن با چيز روان اگرچه از روى ناچارى و براى معالجه باشد روزه اش را باطل مى كند ، والله العالم .

684) شخصى قبل از طلوع فجر بيدار شده و جنب بوده ، مشغول غسل مى شود ، در هنگام غسل كردن اذان مى گويند ، آيا روزه اش صحيح است ؟

بسمه تعالى؛ روزه اش صحيح است و كفاره ندارد ، والله العالم .

685) آيا با ساعت مى توان سحرى خورد يا افطار كرد ؟ هرگاه خلاف افق باشد ، چه بايد كرد ؟

بسمه تعالى؛ بايد قضاى آن را هم بگيرد ، و نظر به ساعت حكم نظر به افق را ندارد ، والله العالم .

686) شحصى با علم به اينكه آب موجود نيست ، خود را جنب مى كند سپس تيمم مى كند و روزه مى گيرد و فردا قبل از ظهر غسل مى كند ، آيا روزه اش صحيح است ؟

بسمه تعالى؛ بلى صحيح است ، والله العالم .

687) اگر كسى در ماه رمضان عمداً غسل جنابت را تأخير بيندازد تا اينكه وقت تنگ شود سپس با تيمم وارد صبح شود و روزه بگيرد ، قضاى آن روزه لازم است ؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال احتياطاً قضاى آن را نيز بگيرد ، والله العالم .

688) فردى دو ماه رمضان را پى در پى مريض بوده و در آن مريضى از دنيا رفته ، آيا قضاى روزه بر پسر بزرگش واجب است در حالى كه فديه هم نداد ؟ آيا از اصل مال كم شود ؟

بسمه تعالى؛ قضا ندارد ؛ و فديه را بدون وصيت لازم نيست از ثلث يا اصل تركه خارج كنند ، والله العالم .

689) استعمال عطر براى روزه دار در رمضان ، همچنين در غير رمضان چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ مستحب است ، والله العالم .

690 ـ لوزه هاى شخصى سوراخ شده است ، بعد از خوردن سحرى گاهى مقدارى از غذا در آن مى ماند و در روز بيرون مى آيد ، فرو دادنش چه حكمى دارد ؟

بسمه تعالى؛ اگر ملتفت باشد ، بايد آن را بيرون بريزد ، و اگر بدون اختيار فرو رفت روزه را باطل نمى كند ، والله العالم .

691) ماه مبارك رمضان به غسل جنابت نيازمند شدم ، دسترسى به آب نداشتم ، و متوجه تيمم هم نبودم ، روزه ام چه صورت دارد ؟

بسمه تعالى؛ روزه آن روز را بايد قضا كنيد ، ولى كفاره ندارد ، والله العالم .

692) كسى كه مسافر است ، آيا مى تواند روزه مستحبى بگيرد يا خير ؟

بسمه تعالى؛ گرفتن سه روز روزه در مدينه منوره مستحب است ، و احتياط اين است كه در چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد ، و در غير اين مورد روزه در سفر مشروع نيست چه مستحب باشد يا واجب مگر اينكه نذر كند روزه مستحبى در سفر بگيرد ، والله العالم .

693) اگر شخصى مكلّف شد و پدر و مادرش با روزه گرفتن او مخالفت كردند به اين دليل كه سلامتى فرزند به خطر مى افتد ، آيا علاوه بر قضاى روزه ها كفاره هم بر او مى باشد ؟

بسمه تعالى؛ اگر احتمال مى داد بواسطه تشخيص پدر و مادر مى شود روزه را افطار كرد ، كفاره ندارد ؛ ولى بايد آن روزه ها را قضا كند ، والله العالم .

694) اگر با عطسه كردن خلط سينه به فضاى دهان بيايد ، فرو بردن آن چگونه است ؟

بسمه تعالى؛ اشكال دارد ، والله العالم .

695) اگر ديده شود شخصى علناً روزه خوارى مى كند ، آيا امر به معروف واجب است ؟

بسمه تعالى؛ امر به معروف و نهى از منكر در صورت تحقق شرايط آن واجب است ، والله العالم .

696) زنى به خاطر باردارى يا مرض روزه نگرفته و بيش از يك سال از آن مى گذرد كه ذمه اش مشغول است ، آيا بايد دو فديه يكى براى گذشتن وقت آن و ديگرى براى قضاى روزه بپردازد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه ترك قضا تا ماه رمضانِ بعد ، از روى عذر بود ، يك فديه كافى است ، والله العالم .

697) علت روزه گرفتن در اسلام را بيان فرمائيد ؟

بسمه تعالى؛ روزه مثل ساير واجبات است بايد اتيان شود ، و امر خداوند به روزه براى آن است كه ما حالات شخص را در روز قيامت از نظر گرسنگى و تشنگى متذكر شويم ، و نيز نسبت به حال فقرا در دنيا تذكر پيدا كنيم ، والله العالم .

698) كسى كه در حال نماز اخلاط سينه اش به فضاى دهان رسيده و حفظ روزه ماه رمضان متوقف بر باطل كردن نماز باشد ، و در صورتى كه وقت نماز هم تنگ باشد ، آيا نماز را باطل كند يا روزه را ؟

بسمه تعالى؛ بلع خلط كند و نماز را ادامه دهد اگر فرض مذكور محقق شود ، والله العالم .

699) حكم غرغره كردن براى روزه دار ، با توجه به اينكه آب به حلق مى رسد ولى فرو نمى رود ، چيست ؟

بسمه تعالى؛ اگر بهيچوجه آب از حلق به جوف منتقل نشود ، روزه صحيح است ؛ ولى اين فرض بعيد است و غير واقع مى باشد ، والله العالم .

700 ـ آيا به بيمارى زخم معده يا چشم درد يا پا درد يا مرض تشنگى مى تواند روزه را بخورد يا خير ؟

بسمه تعالى؛ هر مريضى كه روزه گرفتن براى او ضرر داشته باشد ، روزه بر او واجب نيست ، بلكه مشروع نمى باشد ؛ و در تشخيص موارد ، قول طبيب حاذق مسموع است ، والله العالم .

701) آيا بر زن حامله در ماههاى اول و دوم وسوم روزه واجب است و هرچند براى حمل او ضررى ندارد ؟

بسمه تعالى؛ مجرد حمل در ماههاى اول مجوّز افطار نيست ، مگر اينكه روزه گرفتن براى او يا حملش ضررى داشته باشد كه در اين صورت افطار مى كند ، والله العالم .

702) كسى كه محل كار او از محل زندگيش دور است ـ بيش از هشت فرسخ و مسافت شرعى ـ و چند روز در هفته آنجا مشغول كار است ، حكم او در محل كارش از نظر نماز و روزه چيست ؟

بسمه تعالى؛ در فرض مزبور نمازش تمام و روزه اش صحيح است ، والله العالم .

703) آيا مى توان بيش از دو وطن اختيار كرد ؟ و اگر نمى شود ، كسى كه محل زندگى سومى براى خود قرار داده ، در آنجا حكم نماز و روزه اش چطور است ؟

بسمه تعالى؛ داشتن بيش از دو وطن براى شخص بعيد نيست ، والله العالم .

704) اگر در ماه رمضان بعد از اذان صبح جنب شد ، وظيفه اش چيست ؟

بسمه تعالى؛ اگر به احتلام جنب شده ، روزه اش درست بوده است ، ولى بايد براى نماز غسل كند ، والله العالم .

705) شخصى 5 روز روزه قضا دارد ، و 5 روز هم به رمضان سال بعدى مانده ، آيا مى تواند مسافرت كند ؟

بسمه تعالى؛ اگر ناچار به سفر نباشد ، احتياط آن است كه قضاى روزه را به سال آينده تأخير نيندازد ، والله العالم .

706) اينجانب روزه نذرى دارم ، آنهم روز معيّن ، در آن روز روزه بودم به اجبارِ دوستانم روزه را افطار نمودم ، آيا قضا و كفاره دارد ؟

بسمه تعالى؛ قضاى آن روز لازم است ، و اگر مضطر يا مكرَه نبوده ، كفاره هم دارد ، والله العالم .

707) شخصى در يك ماه رمضان همه روزه براى اينكه به علتى خود يا فرزندش نمى توانستند روزه بگيرند ـ ظاهراً به علت ضعف بوده ـ از تهران به قصد سفر خارج مى شده و از حدّ ترخص مى گذشته ولى افطار نمى كرده مجدداً به تهران برمى گشته ـ البته قبل از ظهر ـ و در منزل افطار مى كرده ، حال بفرماييد با توجه به جهل به مسأله ، آيا نامبرده بايستى كفاره عمد بپردازد يعنى براى هر روز 60 مسكين را طعام دهد ؟ يا حكم ديگرى دارد ؟ نيز چنانچه كفاره عمد به عهده اش آيد بايستى روزانه 60 نفر مسكين را يك چارك نان بدهد يا هر چند نفر كه مقدور بود ؟ و بفرماييد آيا مى شود در مدت يك سال براى اداى كفاره عمدِ يك ماه 1800 نفر را به تناوب اطعام نمود ؟

بسمه تعالى؛ در فرض سؤال ، كفاره ندارد ؛ و در كفاره عمد اگر براى هر روز شصت نفر مسكين را ولو هر چند نفر را در يك روز اطعام كند ، كفايت مى كند و براى روز ديگر نيز مى تواند همان شصت نفر را اطعام نمايد ، والله العالم .

708) آيا فرو بردن چرك گلو باعث باطل شدن روزه مى گردد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه وارد فضاى دهان شده باشد ، بنابر احتياط ، فرو بردن آن روزه را باطل مى كند ، والله العالم .

709) چنانچه دكتر مريضى را از گرفتن روزه منع نمايد ـ با توجه به اينكه بعضى از دكترها در مسائل شرعى ناآگاهند ـ آيا نظر دكتر در اين مورد قابل اجرا است و به آن مى توان عمل كرد ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه دكترى كه حاذق و ثقه است خبر دهد كه روزه گرفتن براى مريض ضرر دارد ، قولش مسموع است ، والله العالم .

710 ـ آيا فرو بردن وسائل غير خوراكى ( مانند وسائل معاينات پزشكى ) در دهان در هنگام روزه باعث ابطال روزه مى گردد ؟

بسمه تعالى؛ اگر به حلق برسد يا از حلق پائين رود اشكال دارد ، والله العالم .

711) فردى كه مبتلا به تنگى شديد نفس مى باشد و از يك نوع وسيله طبى استفاده مى نمايد كه با فشار دادن سوزن آن دارويى مايع به صورت پودر گاز از دهان به ريه ها پاشيده مى شود و باعث تسكين مى گردد ـ اين عمل چندين بار در روز تكرار مى گردد ـ آيا مى تواند با وجود استفاده از اين وسيله روزه دار هم باشد ، با توجه به اينكه بدون استفاده از اين دستگاه مشقتى غير قابل تحمل دارد ؟

بسمه تعالى؛ اگر قبل از رسيدن به حلق به صورت هوا دربيايد ، عمل مزبور روزه را باطل نمى كند ، والله العالم .

712) شخص روزه دار اگر يقين كند كه دود به حلقش نمى رسد ، آيا مى تواند سيگار بكشد ؟

بسمه تعالى؛ براى روزه دار احتياط واجب آن است كه سيگار نكشد ، والله العالم .

713) اگر روزه دار يقين كند كه خمير مسواك به حلق نمى رسد ، آيا مى تواند همراه مسواك از خمير استفاده نمايد ؟

بسمه تعالى؛ مانعى ندارد ، والله العالم .

714) آيا روزه دار آدامسى كه مزه شيرينى دارد مى تواند بجود ؟

بسمه تعالى؛ اگر شيرينى داشته باشد اشكال دارد ، والله العالم .

715) اگر زنى بدون اجازه شوهرش و در وسعت وقت روزه بگيرد ، مرد مى تواند از اتمام روزه اش جلوگيرى كند يا نه ؟

بسمه تعالى؛ شوهر نمى تواند از روزه واجب بر زن ولو در وسعت وقت ممانعت كند ، ولى در وسعت وقت قبل از ظهر مى تواند حقّ خود را مطالبه نمايد ، والله العالم .

716) اگر شخصى روزه دار ( كه روزه واجب ماه رمضان را گرفته است ) كارى را از روى شهوت انجام دهد ولى قصدش استمناء يا خارج شدن منى نباشد ، در اين صورت آيا روزه او باطل است يا خير ؟ و اگر باطل است آيا قضاى روزه بر وى واجب است يا كفاره روزه ؟ و اگر كفاره واجب است چه نوع كفاره اى ؟

بسمه تعالى؛ چنانچه اطمينان ندارد كه منى خارج نمى شود و كارى انجام داد و منى خارج شد ، روزه باطل است و قضا و كفاره عمد واجب است ، والله العالم .

717) اگر كسى كه روزه دار است كارى انجام دهد و فكر كند روزه اش باطل شده و نهار بخورد يا كار باطل كننده روزه را انجام دهد، در صورتى كه بعداً به اشتباه خود پى ببرد كه روزه باطل نشده آيا بايد قضاى روزه را بگيرد يا بايد كفاره هم بدهد ؟

بسمه تعالى؛ اگر كارى را انجام داد كه مى داند حرام است و خيال كرد روزه اش باطل شده و كارى كه باطل كننده است انجام داد ، هم قضا و هم كفاره دارد ، و اگر عمل اول حرام نبود فقط قضا دارد ، والله العالم .

718) آيا در سفر معصيت ـ كه نماز تمام است ـ مى تواند روزه بگيرد ؟

بسمه تعالى؛ بايد روزه بگيرد ، والله العالم .


 

ثبوت اول ماه

 

633) در مسأله 1744، در راه ثابت شدن اول ماه، فرموده ايد كه "اگر در شهرى اول ماه ثابت شود"، كلمه شهر به كشورهاى خارج از ايران هم شامل و صادق است يا خير؟

بسمه تعالى؛ بلى شامل كشورهاى ديگر هم مى شود، چنانچه اول ماه در شهرى بطريق شرعى ثابت شد براى نقاط و شهرهاى ديگر هم كه با آن شهر در شب مشترك هستند ـ ولو در قسمتى از شب ـ اول ماه ثابت مى شود، والله العالم.

634) اگر در ايران هلال ماه رمضان ثابت شود، آيا در كشورهاى ديگر ثابت مى شود؟

بسمه تعالى؛ چنانچه رؤيت هلال در شهرى به طريق شرعى ـ كه در رساله عمليه ذكر شده است ـ ثابت شود اول ماه براى مردم شهرهاى ديگر كه با آن شهر در شب ـ ولو در قسمتى از شب ـ مشترك هستند هم ثابت مى شود چه در افق اتحاد داشته باشند يا نداشته باشند، والله العالم.

635) طريقه و ميزان در ثبوت هلال چيست؟

بسمه تعالى؛ ميزان در ثبوت اول ماه رؤيت هلال است چنانچه رؤيت هلال ماه رمضان يا ماه ديگر در شهرى ثابت شد براى مردم شهرها و كشورهاى ديگر كه با آن شهر در شب مشترك هستند اول ماه ثابت مى شود و طرق ثبوت هلال در رساله عمليه بيان شده به آنجا مراجعه شود، والله العالم.

636) با توجه به اينكه در زمان حاضر، وسايل پيشرفته در زمينه نجوم موجود است و افرادى در اين علم داراى تخصص مى باشند مى توان به قول آنها اعتماد كرد؟

بسمه تعالى؛ موضوع در رؤيت هلال، ديدن متعارف است و ديدن با دستگاه اعتبارى ندارد، والله العالم.

719) نظر جنابعالى در باره اينكه ماه طوق داشته باشد معلوم مى شود كه ماه در شب سابق بوده است ، چيست ؟

بسمه تعالى؛ بعيد نيست كه با داشتن طوق ثابت شود كه شب سابق شب اول بوده است ، والله العالم .

720 ـ مگر مى شود در يك ماه دو عيد داشته باشيم و يا در يك ماه دو شب قدر كه از نظر ماه مثلاً در عربستان امروز عيد باشد و ايران فردا ؟

بسمه تعالى؛ بنابر نظر كسانى كه قائل به لزوم اتفاق در افق هستند روز عيد و شب قدر نسبى است و نسبت به هريك روز عيد و شب قدر غير از روز عيد و شب قدر در شهر ديگرى است كه در افق اتفاق ندارند ، ولى اين قول مخالف ظاهر ادلّه است ، والله العالم .

721) عده اى از مقلّدان حضرت آية الله خوئى ( ره ) به دليل نا آگاهى از فتواى ايشان ، بر مبناى رؤيت هلال در ايران رفتار كرده و روزه گرفته اند ، اكنون حكم روزه هايى كه قضا شده و روزه نگرفته اند چيست ؟ و آيا كفاره هم دارد ؟

بسمه تعالى؛ در صورتى كه محرز شود آن روزى را كه روزه نگرفته اند از ماه رمضان بود و رؤيت هلال در بعضى از بلاد ثابت شده بود ، روزه آن روز را بايد قضا نمايد و كفاره ندارد ، والله العالم .

722) آيا گفته راديوهاى كشورهاى عربى مبنى بر رؤيت هلال ، براى اثبات ، كافى است يا اقامه بيّنه لازم است ؟

بسمه تعالى؛ به مجرد گفته آنها رؤيت هلال ثابت نمى شود ، بايد رؤيت هلال به طرقى كه در رساله بيان شده است ثابت شود ، والله العالم .

723) برخى در زمان حيات مرحوم آية الله خوئى ( ره ) در خصوص مسأله رؤيت هلال به مجتهد ديگر رجوع كرده اند ، آيا اين رجوع صحيح است ؟

بسمه تعالى؛ آنچه ايشان نسبت به آن احتياط داشتند ، عدم ثبوت رؤيت هلال به حكم حاكم بود ؛ ولى در كفايت ثبوت رؤيت هلال در بعضى از بلاد نسبت به بلاد ديگر ايشان فتوى داشتند ، و بنابر اين جاى رجوع به مجتهد ديگر نبود ، والله العالم .

724) در فتواى علماء است كه : " اگر هلال ماه رمضان و يا هلال ماه شوّال در شهرى ثابت شود ، در شهر ديگر ثابت نمى شود ، مگر افق يكى باشد " معناى يكى بودن افق يعنى چه ؟

بسمه تعالى؛ اشتراك در افق اين است كه طورى باشد كه اگر در يكى ماه ديده شد در ديگرى هم ديده مى شود ، اگرچه نظر ما اين است كه اشتراك در قسمتى از شب كافى است براى ثبوت هلال در شهرى به جهت رؤيت در شهر ديگر ، والله العالم .

725) شهرى كه اكثريت با اهل سنّت است و شيعه ها در اقليت هستند ، در عيد قربان و عيد فطر اگر قطع به خلاف نداشته باشيم مى توانيم با آنها عيد بكنيم ؟ و اگر در نجف اشرف ماه را ببينند و 29 روز روزه مى گيرند ولى در استانبول چون سنّى ها ماه را نمى بينند سى روز روزه مى گيرند ، يعنى يك روز بعد از نجف ، وظيفه ما شيعه ها چيست ؟

بسمه تعالى؛ در عيد كردن با آنها بايد به حسب مذهب شيعه اول ماه ثابت شود ، و حكم قاضى آنها ولو با عدم علم به خلاف اعتبارى ندارد ، والله العالم .

726) اگر هلال ماه رمضان در شهرى ديده شود و در شهرهاى ديگرى كه افق آنها يك ساعت و يا دو ساعت فرق دارند ، اول ماه ثابت مى شود يا نه ؟

بسمه تعالى؛ ثابت مى شود ، والله العالم .

727) بلند بودن ماه و دير غروب كردن آفتاب آيا مى تواند دليل بر شب دوم بودن باشد ؟

بسمه تعالى؛ بلند بودن و دير غروب كردن ماه دليل بر شب دوم بودن ماه نيست ، ولى تطويق علامت شب دوم مى باشد ، والله العالم .

 

 

Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved
logo