اصطلاح كلنگی را اجاره میدهند . مثلا احتياج به كاهگل دارد ، كاهگل نمیكنند
بعد باران میآيد و چكه میكند و بعد هم خراب میشود و خسارتها وارد میآيد
. در اينطور مواقع آن مالك اصلی ضامن است . يا مثلا حمالی كه باربر پشت
دارد ، به ديواری تكيه میدهد و ديوار خراب شود . در اين مورد میگويند
اگر واقعا وضع آن طوری بوده كه ديوار دنبال بهانهای بوده تا خراب شود ،
صاحب آن ضامن است . اما اگر وضع ديوار اينچنين نبوده ولی تكيه او
تكيهای بوده كه اصولا خراب كننده بوده ، آن كسی كه اين كار را كرده ضامن
است . يا شخصی حيوانش را رها میكند و اين حيوان میرود در جای ديگر
خسارت به بار میآورد . آيا او ضامن است يا نه ؟ و مثالهای متعدد ديگر .
ضابطه در همه اينها اينست كه عرفا صدق كند كه اين شخص منشأ اتلاف شده .
اين يك قاعده كلی است . و در جائی كه يك انسان ديگر دخالت دارد ضابطه
اينست كه از دو انسان مسبب و انسان سبب كداميك دخالتشان اقوی تشخيص
داده میشود و كداميك ضعيفتر .
|