ربا در فروع اصل واحد

1 - آنچه فقها در مسئله " كل ما هو من اصل واحد لا يجوز التفاضل فيه "
گفته‏اند عجيب است .
اولا از روايات دليلی بر كليه مذكوره به نحو كليت وجود ندارد ( 1 ) و
آنچه موجود است در چند مثال خاص است نظير حنطه و سويق يا دقيق ، عنب‏
و زبيب ، رطب و تمر ، بختج و عصير ، و از جمله امثله حنطه و شعير است‏
كه خودش موضوع اشكال مستقلی است بالخصوص با تعليلی كه درباره وحدت‏
اصل آنها ذكر شده است .
ثانيا بايد ديد مقصود از ربا فضل اقتصادی است يا فضل از لحاظ وزن يا
كيل است ؟ شك نيست كه مقصود از ربا در باب قرض همان فضل اقتصادی (
يعنی زيادی ارزش ) است چنانكه فقها هم تصريح فرموده‏اند كه كل قرض يجر
نفعا حرام ولو آنكه زياده از جهت اشتراط وصفی باشد . اكنون بايد ديد آيا
در رباء معاملی هم

پاورقی :
1 - جز مرسل مضمر علی بن ابراهيم : و ما كيل او وزن مما اصله واحد
فليس لبعضه فضلا كيلا بكيل او وزنا بوزن ( عروه‏ج 2 ص 29 ) .