باشد . معلوم می‏شود كه ارث آنقدرها هم مفت به دست نمی‏آيد . ارثی كه‏
انسان به طبقه آينده يا به معتق يا به ضامن جريره يا به امام می‏پردازد ،
همينطور مفت و مجانی نيست . آنها هم در برابر بعضی از خسارتهائی كه‏
متوجه انسان می‏شود متعهدند ، ولو خود فرد هم تعهد داشته باشد . مگر در
باب بيمه چه می‏گوئيم ؟ اين هم همان است . فقط در بيمه می‏گوئيم چون‏
امكانات بيمه‏گر يا بيمه‏گزار بسيار وسيع است ، خسارت را حتما او
می‏پردازد نه اينكه فرد هم موظف به پرداخت باشد . وقتی به من حق بيمه‏
می‏پردازم ، خسارتی را حتما بايد شركت بيمه بپردازد .
پس اين بحثی كه ما در باب ديه بر عاقله در فقه داريم خيلی نزديك به‏
بحث بيمه است و من نديده‏ام علمائی كه در باب بيمه بحث كرده‏اند ، اين‏
مطلب را آورده باشند .
از مسائل مهم بيمه اينست كه بيمه شامل مسئوليتهای حقوقی می‏شود نه‏
مسئوليتهای جنائی ( 1 ) . كما اينكه بدون شك شامل تعهدهای حقوقی عمدی هم‏
نمی‏شود ، چون اين معقول نيست كه به كسی بگويند : اگر تو مال كسی را عمدا
تلف كنی ، ما می‏پردازيم . آنوقت مرتب می‏رود مال مردم را از بين می‏برد
و می‏گويد : خوب شركت بيمه بايد بدهد .

غاصب ضامن است

اين مسئله در ابواب مختلف فقه مطرح است و يك نام خاص ندارد . گاهی‏
نام آن را همان ضمان می‏گذارند به معنای متعهد بودن ،

پاورقی :
1 - [ در اينجا استاد به كتاب دكتر جباری در باب بيمه اشاره می‏كنند
كه در آنجا نيز به اين مطلب اشاره شده است ] .