عقد لازمی را می‏توانند بهم بزنند . ولی خاصيت عقد لازم اين است كه يك‏
طرف به تنهايی نمی‏تواند آن را بهم بزند . پس ، از جمله خصوصيات عقد
بيمه اگر بيمه را يك عقد جداگانه بدانيم اين است كه عقد لازم هم هست .

بيمه و ضمان

در ميان عقودی كه ما در فقه داريم ، يك عقد هست كه احتمال اينكه‏
اساسا بيمه داخل در آن باشد زياد است ، و آن ضمان است كه در عرف‏
ضمانت می‏گويند . اساس اولی ضمان در مورد ديون است . يعنی شخصی مديون‏
شخص ديگری است دائنی است و مديونی شخص سومی پيدا می‏شود و ضامن دين‏
مديون می‏گردد و دين او را به عهده می‏گيرد . از مسلمات فقه اسلامی است كه‏
اين امر ، جايز و شرعی است .

تفاوت ضمان در فقه شيعه و فقه اهل تسنن

در باب ضمان ميان فقه شيعه و فقه اهل تسنن ، يك اختلاف اساسی وجود
دارد . در فقه شيعه ، ضمان به معنی انتقال ذمه است از مديون به ضامن .
يعنی همينقدر كه آقای زيد از آقای عمرو طلبكار است و آقای بكر آمد ضامن‏
شد ، به صرف ضمان ، دين از ذمه مديون كه عمرو است منتقل می‏شود به ذمه‏
بكر كه ضامن است و عمرو ديگر هيچ مديون نيست و بنابراين دائن ديگر حق‏
ندارد به عمرو مراجعه كند زيرا او بری الذمه است . همچنين ضامن هر گاه‏
دين را پرداخت ، حق مطالبه از مديون را دارد ولی قبل از پرداخت ، حق‏
مطالبه ندارد .