نتيجه مستقيم عوامل دسته اول است .
بر همين قياس است آنجا كه می‏گوئيم فلان امر وجودی ، امر وجودی ، علت‏
فلان امر عدمی است . در اينجا ما عوامل دسته دوم را علت عدم معلول فرض‏
می‏كنيم و حال آنكه معلول نتيجه مستقيم عدم عوامل دسته اول است و عدم‏
عوامل دسته اول نيز چيزی جز تغيير مجرا و مسير يك سلسله عوامل نيست .
به هر حال در باب عليت و معلوليت اعدام هميشه يك مجاز حقيقت نما
دخالت دارد و اين است معنی آن شعر كه می‏گويد :
كذاك فی الاعدام لا عليه
و ان بها فاهوا فتقريبيه