شهيد فخ ، حسين بن حسن بود . دستش را به مجازات بريدند و از اينرو به
" اقطع " معروف شد . فراء در سال 207 يا 208 هجری درگذشت .
از اين طبقه كه بگذريم میرسيم به طبقهای كه در تفسير كتاب تأليف
كردهاند . همچنانكه قبلا اشاره شد ، كتب تفسيری كه در شيعه و سنی نوشته
شده است از حد احصاء خارج است ، تنها به ذكر معروفترين تفاسيری كه هم
اكنون در ميانه شيعه و سنی رايج است اكتفاء مینمائيم . بحث خود را از
تفاسير شيعه آغاز میكنيم .
مفسرين شيعه تقسيم میشوند به مفسرين عصر ائمه و مفسرين عصر غيبت .
بسياری از اصحاب ائمه كه بعضی از آنها ايرانی هستند تفسير نوشتهاند . از
قبيل ابوحمزه ثمالی ، ابوبصير اسدی ، يونس بن عبدالرحمن ، حسين بن سعيد
اهوازی ، علی بن مهزيار اهوازی ، محمدبن خالد برقی قمی ، فضل بن شاذان
نيشابوری .
مفسرين عصر غيبت فراوانند . ما در اينجا به عنوان نمونه تنها به ذكر
نام كتب تفسير معروف ميان شيعه میپردازيم از همين نمونه معلوم میشود
بيشتر تفاسير شيعی را شيعيان ايرانی تأليف كردهاند .
1 - تفسير علی بن ابراهيم قمی ، اين تفسير از معروفترين تفاسير شيعه
است . اكنون موجود است و چاپ شده است . پدر علی بن ابراهيم از كوفه
به قم منتقل شد . بعيد نيست كه علی بن ابراهيم يك ايرانی عرب نژاد
باشد . وی از مشايخ شيخ كلينی است و تا سال سيصد و هفت در قيد حيات
بوده است .
2 - تفسير عياشی مؤلف اين تفسير محمد بن مسعود سمرقندی است . اول
مذهب اهل تسنن داشت و بعد به تشيع گراييد . معاصر شيخ كلينی است . از
پدرش سيصد هزار دينار به او ارث رسيد همه را صرف نسخ و مقابله و
استنساخ و جمع كتاب كرد خانها ش به شكل يك مدرسه درآمده بود : هر كس
به يك كار علمی
|