اسلام ، انديشه خدای شاخدار و بالدار ، ريش و سبيلدار ، عصا به دست ،
ردا بر دوش ، مجعد موی و دارای تاج كنگره دار را تبديل كرد به انديشه‏
خدای قيوم ( 1 ) برتر از خيال و قياس و گمان و وهم ، متعالی از توصيف (
2 ) كه همه جا و با همه چيز هست و هيچ چيز با او نيست ( 3 ) هم اول‏
است و هم آخر ، هم ظاهر است و هم باطن ( 4 ) او چشمها را می‏بيند اما
چشمها او را نمی‏بينند ( 5 ) .
اسلام توحيد را چه ذاتی و چه صفاتی و چه افعالی در پر اوج ترين شكلش به‏
ايرانی و غير ايرانی آموخت . اسلام اصل توحيد را پايه اصلی قرار داد كه‏
علاوه بر اينكه مبنای فلسفی دارد ، خود محرك فكر و انديشه است .
اسلام خرافاتی از قبيل مصاف نه هزار ساله اهورامزدا و اهريمن ، قربانی‏
هزار ساله زروان برای فرزنددار شدن ، و زاييده شدن اهريمن به واسطه شك‏
در قبولی قربانی و بجا افتادن نذر ، همچنين دعاهای ديوبند ، تشريفات‏
عجيب آتش پرستی ، غذا و مشروب برای مردگان بر بامها ، راندن حيوانات‏
وحشی و مرغان در ميان آتش ، ستايش آفتاب و ماه در چهار نوبت ،
جلوگيری از تابش نور بر آتش ، منع دفن مردگان ، تشريفات كمرشكن دست‏
زدن به جسد ميت يا بدن زن حائض ، منع استحمام در آب گرم ، تقدس شستشو
با ادرار گاو و صدها امثال اينها را از زندگی فكری و عملی ايرانی خارج‏
ساخت .
اسلام در عبادت به جای مقابل آفتاب يا آتش ايستادن و بيهوده زمزمه‏
كردن و به جای آتش را بر هم زدن و پناه به دهان بستن ، و به جای زانو
زدن در مقابل آتش و مقدس شمردن طشت نه سوراخه ، عباداتی در نهايت‏
معقوليت و در اوج

پاورقی :
( 1 ) الله لا اله الا هو الحی القيوم »سوره البقره ، آيه 255.
( 2 ) سبحان ربك رب العزه عما يصفون »سوره الصافات ، آيه 180.
( 3 ) و هو معكم اينما كنتم »سوره الحديد ، آيه . 4
( 4 ) هو الاول و الاخر و الظاهر و الباطن »سوره الحديد ، آيه 3.
( 5 ) لا تدركه الابصار و هو يدرك الابصار »سوره الانعام ، آيه 103.