و بسياری از اشعار خود را در همان حال سروده است . ابن الفارض در سال‏
632 درگذشته است .
ه - محی‏الدين عربی حاتمی طائی اندلسی ، از اولاد حاتم طائی است . در
اندلس تولد يافته ، اما ظاهرا بيشتر عمر خود را در مكه و سوريه گذرانده‏
است . شاگرد شيخ ابومدين مغربی اندلسی از عرفای قرن ششم است ، سلسله‏
طريقتش با يك واسطه به شيخ عبدالقادر گيلانی سابق‏الذكر می‏رسد .
محی‏الدين ، كه احيانا با نام ابن‏العربی نيز خوانده می‏شود ، مسلما
بزرگترين عرفای اسلام است ، نه پيش از او و نه بعد از او كسی به پايه او
نرسيده است ، به همين جهت او را ( شيخ اكبر ) لقب داده‏اند ، عرفان‏
اسلامی از بدو ظهور ، قرن به قرن تكامل يافت ، در هر قرنی ، چنانكه اشاره‏
شد عرفای بزرگی ظهور كردند و به عرفان تكامل بخشيدند و بر سرمايه‏اش‏
افزودند ، اين تكامل تدريجی بود ، ولی در قرن هفتم به دست محی‏الدين عربی‏
( جهش ) پيدا كرد و به نهايت كمال خود رسيد . محی‏الدين عرفان را وارد
مرحله جديدی كرد كه سابقه نداشت . بخش دوم عرفان ، يعنی بخش علمی و
نظری و فلسفی آن وسيله محی‏الدين پايه‏گذاری شد ، عرفای بعد از او عموما
ريزه‏خوار سفره او هستند . محی‏الدين علاوه بر اينكه عرفان را وارد مرحله‏
جديدی كرد يكی از اعاجيب روزگار است . انسانی است ( شگفت ) و به همين‏
دليل اظهار عقيده‏های متضادی درباره‏اش شده است برخی او را ولی كامل ،
قطب الاقطاب ، می‏خوانند و بعضی ديگر تا حد كفر تنزلش می‏دهند . گاهی‏
مميت‏الدين و گاهی ماحی‏الدينش می‏خوانند ، صدرالمتألهين فيلسوف بزرگ و
نابغه عظيم اسلامی ، نهايت احترام برای او قائل است ، محی‏الدين در ديده‏
او از بوعلی سينا و فارابی بسی عظيمتر است . محی‏الدين بيش از دويست‏
كتاب تأليف كرده است . بسياری از كتابهای او ، و شايد همه كتابهائی كه‏
نسخه آنها موجود است ( در حدود سی كتاب ) چاپ شده است ، مهمترين‏
كتابهای او يكی فتوحات مكيه است كه كتابی