پاورقی : ( 1 ) به نقل اطلاعات ، شماره 12745 ، مورخه 29 آبان . 47
مطالعه تاريخ ايران بعد از اسلام ، از نظر شور و هيجانی كه در ايرانيان
از لحاظ علمی و فرهنگی پديد آمده بود كه مانند تشنه محرومی فرصت را
غنيمت میشمردند و در نتيجه توانستند استعدادهای خود را بروز دهند و برای
اولين بار ملل ديگر آنها را به پيشوايی و مقتدايی پذيرفتند و اين پذيرش
هنوز هم نسبت به ايرانيان قرون اول تا ششم و هفتم اسلامی ادامه دارد ،
فوق العاده جالب است .
اين از يك طرف ، و از طرف ديگر اين دروازههای باز سبب شد كه علاوه
بر فرهنگ و علوم اسلامی ، راه برای ورود فرهنگهای يونانی ، هندی ، مصری و
غيره باز شود و ماده ساختن يك بنای عظيم فرهنگی اسلامی فراهم گردد ،
زمينه شكفتن استعدادهايی نظير بوعلی و فارابی و ابوريحان و خيام رياضی و
خواجه نصيرالدين طوسی و صدرالمتالهين و صدها عالم طبيعی و رياضی و مورخ و
جغرافی دان و پزشك و اديب و فيلسوف و عارف فراهم گردد .
مضحك اين است كه پورداود میگويد :
اگر حمله تازيان و فرهنگ سامی نبود و دانشمندان ما چون بوعلی و خيام
به شيوه نو روزنامه و يا دانشنامه علائی كتابهای ديگرشان را مینوشتند
امروز زبان پارسی غنی تر و بازتر بود ( 1 ) .
آيا اگر حمله تازيان نبود و حصاری كه موبدها كشيده بودند و استعدادهای
ايرانی را در آنجا محبوس كرده بودند همچنان باقی بود ، بوعلی و خيامی
بود تا دانشنامه و نوروزنامه و هزاران كتاب ديگر را به زبان پارسی
بنويسند ؟ اين همه آثار به زبان عربی يا فارسی كه ايرانيان هوشمند به
جهان عرضه كردند ، مولود همان حمله تازيان و حصار شكنی آنها و آشنا شدن
ايرانيان با يك فرهنگ مذهبی غنی بود كه علم را بر هر مسلمانی فريضه
میشمارد .
درست مثل اين است كه بگوييم اگر در روز خورشيد نمیبود و حرارتش
پاورقی : ( 1 ) به نقل اطلاعات ، شماره 12745 ، مورخه 29 آبان . 47 |