اصلاح زردشت تمام و كمال است ، وی طريقه جديدی برای تشكيلات اجتماعی‏
نياورده ولی جنبه اقتصادی اصلاح او بسيار قوی است در حال حاضر عموما
عقيده دارند كه اصلاحات زردشت موقعی صورت گرفته كه عده‏ای از اقوام‏
آريايی از حالت صحرا گردی به حالت شهرنشينی و ده نشينی در می‏آمدند و
چريدن گله‏ها در روی مراتع نامعلوم را به چريدن در روی زمينهای مخصوص به‏
هر قوم و قبيله مبدل نموده بودند ، به همين دليل برای گاو نر و ماده يك‏
نوع احترام مخصوص ، احترام مذهبی ، قائل شده بودند ، مثلا كود حيوانی در
تشكيلات جديد شهرنشينی و ده نشينی اهميت خاص پيدا كرده و حتی ادرار گاو
به درجه مواد پاك و پاك كننده ارتقاء يافته است ( 1 ) .
ايضا دومزيل می‏گويد :
زردشت در ششصد يا هزار سال قبل از ميلاد مسيح قربانی كردن حيوان و
خوردن شراب سكر آور " سومه " را كه نزد هند و ايرانيان بی اندازه‏
اهميت داشت و در مذهب قديم هنديها نيز معمول بود حذف كرد . برای‏
زرتشت عبادت ، انديشه نيك و گفتار نيك و پندار نيك بوده و اين كوشش‏
داخلی و خارجی انسان است كه او را پيروزمندانه در پيكار ابدی ميان خير و
شر شركت می‏دهد ، بقيه خرافات و گناه است . زرتشت می‏گويد : مشروب سكر
آور و كثيف چطور ممكن است به نيكی مدد كند ، آيا بهتر نيست كه گاو
دهقان شهرنشين به جای قربانی برای خداوندی كه جسم ندارد و محتاج به غذا
نيست به كارهای مفيد مزارع گماشته شود .
شراب " سوم " يا " هوم " كه زردشت به شدت او را محكوم كرده است‏
عبارت

پاورقی :
( 1 ) صفحه 86 - . 87