در عين حال نظر به اينكه نظريات منفی غزالی و بندرت نظريات مثبت او
نقشی در تحول فلسفه داشته است ، ما او را در رديف فلاسفه آورديم .
معروفترين كتاب غزالی احياء علوم الدين است ، كمتر كتابی در ميان‏
مسلمين به اندازه اين كتاب اثر گذاشته است .
غزالی سرگذشت معروف و جالبی دارد او در سال 450 متولد و در 505 در
گذشته است .
در اين طبقه از محمد شهرستانی و ابوحاتم مظفر اسفرازی و ميمون بن نجيب‏
واسطی بايد نام برد ، ولی اولی بيشتر متكلم است تا فيلسوف و دو نفر
ديگر بيشتر رياضيدانند تا فيلسوف .

طبقه نهم

1 - شرف الدين محمد ايلاقی ، شاگرد ابوالعباس لوكری و عمر خيام بوده‏
است ، هم فيلسوف بوده و هم پزشك ، گويند در جنگ قطوان در سال 536
كشته شد ( 1 ) بعضی او را شاگرد بهمنيار دانسته‏اند ولی با توجه به تاريخ‏
فوت آن دو ، نادرستی اين نظريه روشن است .
وی استاد قاضی زين‏الدين عمربن سهلان ساوجی صاحب كتاب البصائر النصيرية
است . ايلاقی در سال 536 درگذشته است .
2 - ابوالبركات ، هبةالله بن علی ( يا يعلی ) ملكای بغدادی . يهودی‏
بود و مسلمان شد ، در علت اسلامش اختلاف است ما قبلا شاگردی او را نزد
هبةالله بن سعيد ذكر كرديم ، كتاب معروف او كتاب ( المعتبر ) است و
واقعا از كتب معتبر فلسفه است ، ابوالبركات فيلسوفی صاحب نظر است ،
فلاسفه‏ای مانند صدرالمتألهين به

پاورقی :
( 1 ) جزوه آقای احمدی ، نقل از متن عربی صوان الحكمة . ترجمه فارسی‏
اين متن كه نزد من است فاقد اين قسمت است ، ولی اين ترجمه بطور كلی‏
بسياری از قسمتها را حذف كرده ، در حقيقت تلخيص است نه ترجمه كامل .