ادبيات
مقصود ، نحو و صرف و لغت و بلاغت و شعر و تاريخ است ، در اين قسمت ايرانيان خدمات فراوانی كردهاند ، خدمات ايرانيان به زبان عربی بيش از خود اعراب به اين زبان بوده و خيلی بيش از خدمت اين مردم به زبان فارسی بوده است . ايرانيان به حكم يك انگيزه مقدس دينی به خدمت زبان عربی همت گماشتند . ايرانيان مانند همه مسلمانان پاكنهاد ديگر زبان عربی را زبان قوم عرب نمیدانستند ، آنرا زبان قرآن و زبان بينالمللی اسلامی میدانستند . لهذا بدون هيچگونه تعصب و با شور و نشاط و علاقه فوقالعادهای به فراگيری و ضبط و تدوين اين زبان پرداختند . علوم ادبی عربی از دستور زبان عربی يعنی نحو آغاز ميشود . مورخين اسلامی اجماع و اتفاق دارند كه مبتكر علم نحو اميرالمؤمنين علی عليهالسلام است . علامه جليل مرحوم سيد حسن صدر در كتاب نفيس تأسيس الشيعة دلائل و شواهد غير قابل انكار اين مطلب را ذكر كرده است ( 1 ) ، علی عليهالسلام به ابوالاسود دئلی كه مردی شيعی و فوقالعاده با استعداد بوده است اصول نحو را آموخت و دستورپاورقی : ( 1 ) رجوع شود به تأسيسالشيعة لعلوم الاسلام صفحات 40 - 61.