پاورقی : ( 1 ) عيون الانباءج 2 صفحه . 359 ( 2 - 3 ) عيون الانباءج 2 صفحه 358 - . 359 ( 4 ) فلاسفه شيعه .
مبدأ و معاد و روح و نفس را پذيرفته باشد و منكر نبوات و شرايع باشد ؟
! به علاوه او كتابی دارد " فی آثار الامام الفاضل المعصوم " ( 1 ) كه به
احتمال قوی بر طبق مذاق شيعه در امامت نوشته است . و كتابی دارد به نام
" النقض علی الكيال فی الامامة " ( 2 ) و كتابی به نام " كتاب الامام
والمأموم المحقين " ( 3 ) و همه میرساند كه انديشه امامت فكر او را
مشغول میداشته است ، بديهی است كسی كه منكر شرايع و نبوات باشد درباره
امامت حساسيتی ندارد .
بعيد نيست همچنانكه بعضی گفتهاند ( 4 ) رازی تا حدودی طرز تفكر شيعی
امامی داشته است و همه مفكرانی كه اينگونه طرز تفكر داشتهاند از طرف
دشمنان شيعه اماميه متهم به كفر وزندقه میشدند .
گذشته از همه اينها استدلالی كه از رازی در انكار نبوت نقل شده آنقدر
سست و ضعيف است كه از مفكری مانند رازی بسيار بعيد است . از قبيل
اينكه اگر میبايست مردم هدايت شوند چرا همه مردم پيامبر نيستند ؟ !
آنچه میتوان گفت اينست كه رازی اشتباهات و انحرافاتی داشته است .
ولی نه در حد انكار نبوات و شرايع ، دشمنان او كه سخنان او را نقل
كردهاند به او چنين چهرهای دادهاند و اصل سخن رازی هم كه در دست نيست .
ما در عصر خود كتابهائی ديدهايم كه خالی از اشتباهات و انحرافاتی نيستند
، ولی مخالفان آن كتابها چنان چهرهای به آن كتابها دادهاند كه اگر كسی
اصل آن كتابها را نديده باشد باور نمیكند كه اين رسالات و مقالات در رد
چنان كتابی باشد .
رازی دو دسته مخالف داشته است : مخالفانی كه بر آراء فلسفی او رد
نوشتهاند مانند فارابی و شهيد بلخی و ابن هيثم و بعضی ديگر ، و مخالفانی
كه بر آراء مذهبی او
پاورقی : ( 1 ) عيون الانباءج 2 صفحه . 359 ( 2 - 3 ) عيون الانباءج 2 صفحه 358 - . 359 ( 4 ) فلاسفه شيعه . |