پاورقی : ( 1 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 225 ( 2 ) الفهرست صفحه 382 و تاريخ الحكماء قفطی صفحه . 435 ( 3 ) ابن خلكان ، و فيات الاعيان . ( 4 ) تاريخ الحكماء صفحه . 277
بغداد آمد و ابوبشر متی نزد او تحصيل كرد " ( 1 ) .
از سخن فارابی پيدا است كه تعليم و تعلم در حوزه انطاكيه كه حوزه
نصرانی بوده منحصر بوده به منطق ، آنهم تا اواخر اشكال وجوديه . فارابی
طبق گفته خودش منطق را نزد يوحنابن حيلان آموخته است و میگويد همين كه
كار تعليم بدست مسلمين افتاد تحريم بقيه منطق ( كه قبلا كليسا تحريم كرده
بود ) لغو شد .
مسعودی در كتاب معروف التنبيه والاشراف میگويد : " ما در كتاب فنون
المعارفو ماجرافی الدهور السوالف " گفتهايم بچه سبب ، مقارن زمان
عمربن عبد العزيز ، تعليم از اسكندريه به انطاكيه منتقل شد و مقارن ايام
متوكل از انطاكيه به حران منتقل گشت ، و در زمان معتضد ( 289 279 ) امور
تعليم بدست ابراهيم قويری و يوحنابن حيلان ( متوفا در ايام مقتدر در
بغداد ) و ابراهيم مروزی افتاد و بعد از آنها منتهی شد به ابواحمدبن
كرنيب و ابو بشر متی و بعد از آنها به ابونصر فارابی رسيد .
قويری ، بنا بگفته ابن النديم ، استاد ابوبشر متی بوده است .
2 - ابويحيی ، ابراهيم مروزی سابقالذكر . او نيز استاد ابوبشر متی بوده
است . ابن النديم میگويد مردی فاضل ولكن سريانی بود و هر چه در منطق
كتاب نوشته به لغت سريانی است ( 2 ) .
3 - يوحنابن حيلان ، همان است كه نامش قبلا در ذيل نام ابراهيم قويری
برده شد . و گفتيم كه استاد منطق فارابی بوده است ، معلوم نيست كه
فارابی منطق را در كجا نزد يوحنا تحصيل كرده است ، بعضی نوشتهاند كه
فارابی برای تحصيل منطق نزد يوحنا به حران رفت ( 3 ) ابن قفطی تصريح
میكند كه در بغداد بوده است ( 4 )
پاورقی : ( 1 ) عيون الانباءج 3 صفحه . 225 ( 2 ) الفهرست صفحه 382 و تاريخ الحكماء قفطی صفحه . 435 ( 3 ) ابن خلكان ، و فيات الاعيان . ( 4 ) تاريخ الحكماء صفحه . 277 |