الذهب فی اخبار من ذهب ( ج 4 ص 126 - 127 ) در زمان اين مرد بزرگ‏
طلاب علوم دينی شيعه از اطراف و اكناف به سوی او می‏شتافته‏اند ، و او
خود مردی پارسا و زاهد و عالم بوده است . عماد طبری گفته است اگر
صلوات بر غير انبيا روا بود من بر اين مرد صلوات می‏فرستادم او در سال‏
540 درگذشته است ( 1 ) .
7 - قاضی عبدالعزيز حلبی معروف به ابن البراج ، شاگرد سيد مرتضی و شيخ‏
طوسی است ، از طرف شيخ طوسی به بلاد شام كه وطنش بود فرستاده شد ،
بيست سال در طرابلس شام قاضی بود ، در سال 481 در گذشته است . كتابهای‏
فقهی او كه بيشتر نام برده می‏شود يكی به نام مهذب است و ديگری به نام‏
جواهر .
8 - شيخ ابوالصلاح حلبی ، او نيز اهل شامات است ، شاگرد سيد مرتضی و
شيخ طوسی بوده و صد سال عمر كرده است . در ريحانةالادب می‏نويسد كه او
شاگرد سلاربن عبدالعزيز آتی‏الذكر نيز بوده است . اگر اين نسبت درست‏
باشد ، می‏بايست ابوالصلاح ، سه طبقه را شاگردی كرده باشد ! كتاب معروف‏
او در فقه به نام كافی است . در سال 447 درگذشته است . اگر عمر او صد
سال بوده است و در 447 هم وفات كرده باشد او از هر دو استادش‏
بزرگسال‏تر بوده است . شهيد ثانی او را " خليفة المرتضی فی البلاد
الحلبية " خوانده است .
9 - حمزه بن عبدالعزيز ديلمی معروف به " سلارديلمی " در حدود سال 448
تا 463 درگذشته است ، شاگرد شيخ مفيد و سيد مرتضی است ، اهل ايران است‏
و در خسروشاه تبريز درگذشته است . كتاب معروف او در فقه به نام "
مراسم " است . سلار هر چند هم طبقه شيخ طوسی است نه از شاگردان او ، در
عين حال محقق

پاورقی :
( 1 ) قسمتهای مربوط به شيخ ابوالحسن فرزند شيخ ابوعلی ، از يادداشتی‏
است كه دوست عاليقدر ، دانشمند محترم آقای شيخ نصرالله شبستری تبريزی‏
مرقوم فرموده‏اند ، و ايشان آنرا از علامه سيد محمد صادق آل بحرالعلوم در
مقدمه‏ای كه بر رجال شيخ طوسی نوشته‏اند نقل كرده‏اند .