جهانديدهای گفتش ای بوالهوس
|
تو را خود غم خويشتن بود و بس
|
پسندی كه شهری بسوزد به نار
|
اگر خود سرايت بود بر كنار
|
سری شاگرد و مريد معروف كرخی و استاد و دائی جنيد بغدادی است سخنان
زيادی در توحيد و عشق الهی و غيره دارد و هم او است كه میگويد : ( عارف
مانند آفتاب بر همه عالم میتابد و مانند زمين بار نيك و بد را به دوش
میكشد و مانند آب مايه زندگی همه دلها است و مانند آتش به همه
پرتوافشانی میكند ) . سری در سال 245 يا 250 درسن نودو هشت سالگی
درگذشته است .
د - حارث محاسبی ، بصری الاصل است و از دوستان و مصاحبان جنيد بوده
است ، از آن جهت او را ( محاسبی ) خواندهاند كه به امر مراقبه و محاسبه
اهتمام تام داشت ، معاصر احمد بن حنبل است . احمد حنبل چون دشمن علم
كلام بود او را به واسطه ورودش در علم كلام طرد كرد و در همين سبب اعراض
مردم از او شد . حارث در سال 243 درگذشته است .
هجنيد بغدادی ، اصلا اهل نهاوند است . عرفا و متصوفه او را (
سيدالطائفه ) میخوانند . همچنانكه فقهاء شيعه ، شيخ طوسی را ( شيخ
الطائفه ) میخوانند . جنيد يك عارف معتدل به شمار میرود ، برخی شطحيات
كه از ديگران شنيده شده از او شنيده نشده است . او حتی لباس اهل تصوف
به تن نمیكرد و درزی علما و فقها بود . به او گفتند به خاطر ياران هم كه
هست ( خرقه ) ( لباس اهل تصوف ) بپوش . گفت اگر میدانستم كه از
لباس كاری ساخته است از آهن گداخته جامه میساختم اماندای حقيقت اينست
كه : ليس الاعتبار بالخرقة ، انما اعتبار بالحرقة يعنی از خرقه كاری
ساخته نيست ، ( حرقه آتش دل ) لازم است . جنيد خواهرزاده و مريد و
شاگرد سری سقطی و هم شاگرد حارث محاسبی بوده است . گويند در سال 297 در
نودسالگی درگذشت .
و - ذوالنون مصری ، وی اهل مصر است ، در فقه شاگرد مالك بن انس ،
فقيه