تفكر اسلامی درباره جامعه و تاريخ - كه ما از آن جهت كه به يكديگر
مربوط اند و بعلاوه میخواهيم به اختصار درباره آن بحث كنيم آنها را در
يك فصل قرار میدهيم - از اهميت ويژهای برخوردار است كه شايسته مطالعه
و تحقيق است و مانند بسياری از تعليمات ديگر اسلامی نشانه عمق و ژرفايی
اين تعليمات است . البته ما از مسائل مربوط به جامعه و تاريخ آن اندازه
طرح میكنيم كه فكر میكنيم در شناخت ايدئولوژی اسلام ضرورت دارد .
از جامعه آغاز میكنيم و سپس به تاريخ میپردازيم . مسائل جامعه
اينهاست :
. 1 جامعه چيست ؟
. 2 آيا انسان بالطبع اجتماعی است ؟
. 3 آيا فرد اصيل است و جامعه انتزاعی ، يا برعكس جامعه اصيل است و
فرد انتز اعی ، يا شق سوم در كار است ؟
. 4 جامعه و سنت .
. 5 آيا فرد در برابر جامعه و محيط اجتماعی مجبور است يا مختار ؟
. 6 جامعه در تقسيمات اوليه خود به چه نهادها و چه قطبها و چه
گروههايی تقسيم میشود ؟
. 7 آيا جامعههای انسانی مطلقا دارای يك ماهيت و يك نوعيتاند و
اختلافات آنها از قبيل اختلافات افراد يك نوع است و يا برحسب اختلاف
منطقهها و شرايط زمانی و مكانی و درجه فرهنگها و تمدنها انواع متعدد و
ماهيتهای مختلف میگردند و طبعا جامعهشناسيهای متعدد میيابند و هر نوع از
يك ايدئولوژی خاص
|