تاريخ علمی

مقدمتا بايد يادآوری كنيم كه تاريخ علمی مبتنی بر مطلبی است كه در
گذشته بيان كرده‏ايم و آن اينكه جامعه مستقل از افراد اصالت و شخصيت‏
دارد . اگر جامعه مستقل از افراد اصالت نداشته باشد جز افراد و قوانين‏
حاكم بر آنها چيزی وجود نخواهد داشت و در نتيجه تاريخ علمی ، كه علم به‏
قواعد و سنن حاكم بر جامعه‏هاست ، بلاموضوع است . قانون داشتن تاريخ فرع‏
بر طبيعت داشتن تاريخ است و طبيعت داشتن تاريخ فرع بر طبيعت داشتن‏
جامعه است . در مورد تاريخ علمی مسائل ذيل بايد بررسی شود :
. 1 تاريخ علمی - چنانكه قبلا اشاره شد - متكی به تاريخ نقلی است .
تاريخ نقلی به منزله مواد است برای لابراتوار تاريخ علمی . پس اول بايد
تحقيق شود كه آيا تاريخ نقلی ، معتبر و قابل