حدیث

امام صادق علیه السلام :
خَمْسُ خِصالٍ مَنْ فَـقَـدَ واحِدَةً مِنْهُنَّ لَمْ يَزَلْ ناقِصَ العَيْشِ زائِلَ الْعَقْلِ مَشْغولَ الْقَلْبِ، فَاَوَّلُّها: صِحَّةُ البَدَنِ وَ الثّانيَةُ: اَلاْمْنُ وَ الثّالِثَةُ: اَلسَّعَةُ فِى الرِّزْقِ، وَ الرّابِعَةُ: اَلاَنيسُ الْمُوافِقُ (قال الراوى:) قُلْتُ: و مَا الاْنيسُ الْمُوافِقُ؟ قال: اَلزَّوجَةُ الصّالِحَةُ، وَ الوَلَدُ الصّالِحُ، وَ الْخَليطُ الصّالِحُ وَ الخامِسَةُ: وَ هِىَ تَجْمَعُ هذِه الْخِصالَ: الدَّعَةُ؛
پنج چيز است كه هر كس يكى از آنها را نداشته باشد، همواره در زندگى ‏اش كمبود دارد و كم خرد و دل نگران است: اول، تندرستى، دوم امنيت، سوم روزى فراوان، چهارم همراهِ همرأى. راوى پرسيد: همراهِ همرأى كيست؟ امام فرمودند: همسر و فرزند و همنشين خوب و پنجم كه در برگيرنده همه اينهاست، رفاه و آسايش است.

خصال ص 284 ، ح 34

امام على علیه السلام :
ما خَيْرٌ بِخَيْرٍ بَعْدَهُ النّارُ و ما شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الجَنَّةُ وَ كُلُّ نَعيمٍ دونَ الْجَنَّةِ فَهُوَ مَحْقورٌ وَ كُلُّ بَلا ءٍ دونَ النّارِ عافيَةٌ؛
خيرى كه به دنبال آن آتش باشد، خير نيست و شرى كه به دنبال آن بهشت باشد، شر نيست. هر نعمتى جز بهشت ناچيز است و هر بلايى جز آتش، سلامتى.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 544 ، حكمت 387
 

امام علی عليه السّلام :
شیئانِ لایَعرِفُ فَضلَهُما اِلّا مَن فَقَدَهُما : الشَباب وَ العافِیَه؛
دو نعمت است که ارزش آنها را نمی دانند مگر کسی که آنها را از دست داده باشد : جوانی و تندرستی.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 324 ، ح 7532

امام رضا عليه السلام :
إِنَّ اللّه  تَبارَكَ وَ تَعالى لَم يُبِح أَكلاً وَ لا شُربا إِلاّ ما فيهِ المَنفَعَةُ و َالصَّلاحُ و َلَم يُحَرِّم إِلاّ ما فيهِ الضَّرَرُ و َالتَّلَفُ و َالفَسادُ،فَكُلُّ نافِعٍ مُقَوٍّ لِلجِسمِ فيهِ قُوَّةٌ لِلبَدَنِ فَهُوَ حَلالٌ؛
خداوند تبارك و تعالى هيچ خوردنى و نوشيدنى را حلال نكرده است مگر آن كه در آن منفعت و صلاحى بوده و هيچ خوردنى و نوشيدنى را حرام ننموده مگر آن كه در آ ن زيان و مرگ و فسادى بوده است پس هر چيز سودمندى مقوّى براى جسم، كه باعث تقويت بدن است حلال شده است.

مستدرك الوسائل و مستنبط المسایل ج16، ص333، ح20061

امام على عليه السلام :
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام لِلْحَسَنِ ابْنِهِ علیه السلام يَا بُنَيَّ أَ لَا أُعَلِّمُكَ أَرْبَعَ خِصَالٍ تَسْتَغْنِي بِهَا عَنِ الطِّبِّ فَقَالَ بَلَى يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ لَا تَجْلِسْ عَلَى الطَّعَامِ إِلَّا وَ أَنْتَ جَائِعٌ وَ لَا تَقُمْ عَنِ الطَّعَامِ إِلَّا وَ أَنْتَ تَشْتَهِيهِ وَ جَوِّدِ الْمَضْغَ وَ إِذَا نِمْتَ فَاعْرِضْ نَفْسَكَ عَلَى الْخَلَاءِ فَإِذَا اسْتَعْمَلْتَ هَذَا اسْتَغْنَيْتَ عَنِ الطِّب‏
در سفارشى به فرزند خود امام مجتبى عليه السلام فرمودند: فرزندم! آيا چهار نكته به تو نياموزم كه با رعايت آنها از طبيب بى نياز شوى؟ عرض كرد: چرا، اى اميرالمؤمنان. حضرت فرمودند: تا گرسنه نشده اى غذا نخور و تا اشتها دارى از غذا دست بكش و غذا را خوب بجو و قبل از خوابيدن قضاى حاجت كن. اگر اين نكات را رعايت كنى، از مراجعه به طبيب بى نياز مى شوى.

خصال ص 229

امام صادق عليه السلام :
لا يَستَغنى أَهلُ كُلِّ بَلَدٍ عَن ثَلاثَةٍ يُفزَعُ إِلَيهِم فى أَمرِ دُنياهُم وَ آخِرَتِهِم، فَإِن عَدِموا ذلِكَ كانوا هَمَجا: فَقيهٌ عالِمٌ وَرِعٌ و َأَميرٌ خَيِّرٌ مُطاعٌ و َطَبيبٌ بَصيرٌ ثِقَةٌ؛
مردم هر شهرى به سه چيز نيازمندند كه در امور دنيا و آخرت خود به آنها رجوع كنند و چنانچه آن سه را نداشته باشند گرفتار جهل و نابسامانى مى شوند: دين شناسِ داناىِ پرهيزكار، حاكم نيكوكارى كه مردم از او اطاعت كنند و پزشك بصيرِ مورد اعتماد.

تحف العقول ص 321

امام رضا عليه السلام :
لَيسَ مِن دَواءٍ اِلاّ و َهُوَ يُهيجُ داءً؛
دارويى نيست مگر اين كه بيمارى ديگرى را تحريك مى كند.

كافي (ط - الإسلامية) ج‏8، ص 273 ، ح409
 

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
تَجَنَّبِ الدَّوَاءَ مَا احْتَمَلَ بَدَنُكَ الدَّاءَ فَإِذَا لَمْ يَحْتَمِلِ الدَّاءَ فَالدَّوَاء
تا هنگامى كه بدنت درد را تحمل مى كند از مصرف دارو بپرهيز، چنانچه درد را تحمل نكردى آنگاه از دارو استفاده كن.

مكارم الاخلاق ص 362

رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
ما خَلَقَ اللّه  تَعالى داءً إِلاّ وَ خَلَقَ دَواءً إِلاَّ السامَ؛
خداوند هيچ دردى را بى درمان نيافريده مگر سام (مرگ) كه درمان ندارد.

طب النبی ص19 {شبیه آن در بحارالأنوار(ط-بیروت) ج59، ص72، ح27 }
 

امام رضا عليه السلام :
اِثنانِ عَليلانِ أَبَدا : صَحيحٌ مُحتَمٍ و َعَليلٌ مُخَلِّط؛
دوگروه هميشه مريضند، سالمى كه پرهيز میكند و مريضى كه پرهيز نمیكند.

 فقه الرضا ص 340