«توسعه و مبانی تمدن غرب» مجموعه‌ی مقالاتی است که طی سال‌های ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ با عنوان «تحقیقی مکتبی در باب توسعه و مبانی تمدن غرب» در ماهنامه‌ی «جهاد» چاپ شد. شهید آوینی در اواخر سال ۱۳۷۱ در گفت‌وگویی این مقاله‌ها را مطالبی ساده با زبان ژورنالیستی دانست که قرار بوده مقدمه‌ای برای آشنایی اولیه‌ی خوانندگان مجله جهاد و بحث مدرنیسم و توسعه در غرب باشد. به این ترتیب ظاهراً ایشان قصد نداشته این مقاله‌ها را به همین صورت در قالب کتاب گردآوری و منتشر کند. نویسنده در برابر این پرسش که «آیا ما نیز باید قدم در راه توسعه بگذاریم یا نه؟»، هیچ جواب قطعی و از پیش آماده‌ای نمی‌دهد. لزوم تحقیق در این مورد را با توجه به متون و معارف اسلامی و مخصوصاً قرآن یادآور می‌شود.