دهم قطب راوندى از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که هرگاه تو را شدّتى و غمّى عارض شود و به نهایت برسد سجده کن بر زمین و بگو:

یا مُذِلَّ

اى خوار کننده

کلِّ جَبّارٍ یا مُعِزَّ کلِّ ذَلیلٍ قَدْ وَحَقِّک بَلَغَ مَجْهُودى فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ

هر سرکش اى عزت بخش هر خوار و ذلیل به حق خودت سوگند که طاقتم طاق شد پس درود فرست بر محمد و آل

مُحَمَّدٍ وَفَرِّجْ عَنّى

محمد و گره از کارم بگشا

و در عدّة الداعى از آن حضرت روایت کرده است که هرگاه به مردى نازله یا امر شدیدى یا کربى و غمّى نازل شود زانوها و دستهاى خود را تا مِرْفَقْ برهنه کند و بر زمین بچسباند و سینه خود را بر زمین برساند و حاجت خود را طلب کند.

 

یازدهم ابن بابویه به سند معتبر از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که هرگاه بنده در سجده سه مرتبه بگوید:

یا اَللَّهُ یا رَبّاهُ یا سَیداهُ

خدایا پروردگارا سرورا

خداوند کریم جواب او گوید لَبَّیک بنده من حاجت خود را بطلب و در مکارم الا خلاق روایت کرده است که هر که در سجده بگوید یا رَبّاهُ یا سَیداهُ آنقدر که نفس منقطع شود حق تعالى فرماید که حاجت خود را بخواه .

 

دوازدهم در مکارم الا خلاق از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که حضرت رسول صلى الله علیه و آله به مردى گذشت و او در سجده بود مى گفت :

یا رَبِّ ماذا عَلَیک اَنْ تُرْضِىَ عَنّى کلَّ مَنْ

پروردگارا چه مى شود بر تو اگر از من راضى کنى هر که را که از

کانَ لَهُ عِنْدى تَبِعَةٌ وَاَنْ تَغْفِرَ لى ذُ نُوبى وَاَنْ تُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِک فَاِنَّما

او پیش من حقى است و اینکه بیامرزى گناهانم را و مرا به رحمت خویش وارد بهشت گردانى زیرا

عَفْوُک عَنِ الظّالِمینَ وَاَ نَا مِنَ الظّالِمینَ فَلْتَسَعْنى رَحْمَتُک یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ

گذشت تو شامل حال ستمکاران مى شود و من هم از ستمکارانم و باید رحمت تو مرا هم فرا گیرد اى مهربانترین مهربانها

پس حضرت فرمود که سر بردار که دعایت مستجاب شد بدرستى که دعاى پیغمبرى را خواندى که در زمان قوم عاد بود .

مؤ لّف گوید که ما در مفاتیح در ضمن اعمال مسجد کوفه و مسجد زید بعضى دعاها نقل کردیم که در سجده خوانده مى شود و شیخ طوسى در مصباح المتهجّد در ذکر سجده شکر فرموده و مستحب است که دعا کند از براى برادران خود در سجده پس بگوید:

اَللّهُمَّ رَبَّ الْفَجْرِ وَاللَّیالِى الْعَشْرِ وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ وَاللَّیلِ

خدایا اى پروردگار سپیده دم و شبهاى ده گانه و شفع و وتر (و پروردگار) شب

اِذا یسْرِ وَرَبَّ کلِّ شَىْءٍ وَاِلهَ کلِّ شَىْءٍ وَ خالِقَ کلِّ شَىْءٍ وَمَلیک کلِّ شَىْءٍ

هنگامى که بگذرد و پروردگار همه چیز معبود همه چیز و آفریننده همه چیز و مالک هر چیز

صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَافْعَلْ بى وَبِفُلانٍ وَفُلانٍ ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَلا تَفْعَلْ بِنا ما

درود فرست بر محمد و آل اوو انجام ده درباره من و فلانى و فلانى آنچه را تو شایسته آنى و انجام مده درباره ما آنچه را

نَحْنُ اَهْلُهُ فَاِنَّک اَهْلُ التَّقْوى وَاَهْلُ الْمَغْفِرَةِ

ما سزاوار آنیم زیرا که تو اهل تقوى و اهل آمرزشى

و چون سر از سجده برداشتى مى مالى دست خود را بر موضع سجود خود و مى مالى بصورت خود از طرف چپ صورت پس مى مالى به پیشانى پس به جانب راست سه مرتبه و در هر مرتبه مى گوئى :

اَللّهُمَّ لَک الْحَمْدُ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ عالِمُ الْغَیبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ

خدایا از آن تو است ستایش معبودى نیست جز تو داناى غیب و شهود بخشاینده مهربان

اَللّهُمَّ اَذْهِبْ عَنِّى الْهَمَّ وَالْحَزَنَ وَالْغِیرَ وَالْفِتَنَ ما ظَهَرَ مِنْها وَما بَطَنَ

خدایا دور کن از من اندوه و غم و دگرگونیها و آشوبها را آنچه آشکار است و آنچه پنهان

فصل دوّم : اعمال روز

نماز ظهر و تعقیبات و نوافل آن

در مختصرى از اعمالى که متعلّق به مابین طلوع آفتاب و غروب آنست .

چون آفتاب خواهد طلوع کند مى خوانى در آن وقت دعاهائى را که در فصل پنجم خواهد آمد انشاءاللّه تعالى و سزاوار است که در ابتداى روز تصدّقى دهى اگر چه چیز کمى باشد و آنکه پیش از ظهر مهیا شوى براى نماز ظهر و مقدّم دارى خواب قیلوله را و خواب قیلوله معین است براى عبادت در شب و روزه روز و جِدّ و جهد مى کنى که براى ظهر بیدار شوى پس وضو مى گیرى و مى روى به جانب مسجد و نماز تحیت مسجد را بجا مى آورى و منتظر دخول وقت مى شوى اگر وقت داخل نشده و مستحب است آنکه نماز در اوّل وقت خوانده شود و چون زوال محقّق شد اوّل کارى که مى کنى آنست که مى گوئى :

سُبْحانَ اللَّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللَّهُ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى لَمْ یتَّخِذْ صاحِبَةً وَلا وَلَدا وَلَمْ

منزه است خدا و معبودى جز خدا نیست و ستایش خاص خدائى است که نگرفته همسرى و نه فرزندى و نیست

یکنْ لَهُ شَریک فِى الْمُلْک وَلَمْ یکنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَکبِّرْهُ تَکبیرا

برایش شریکى در فرمانروائى و نیست برایش سرپرستى از خوارى و به بزرگى او را تکبیر گوى

و روایت شده که حضرت امام محمّد باقر علیه السلام به محمّد بن مسلم فرمود که محافظت کن بر این چنانکه محافظت مى کنى بر چشمهاى خود و اگر با وضو نیستى مبادرت کن به وضو گرفتن و آدابى که در سابق ذکر شد به عمل مى آورى پس شروع مى کنى به خواندن نوافل ظهریه و آنها هشت رکعت است پس نیت مى کنى از براى دو رکعت اوّل و هفت تکبیرى که در سابق ذکر شد با دعاهایش ‍ بجا مى آورى و کلمه استعاذه را مى گوئى و مى خوانى سوره حمد و توحید در رکعت اوّل و سوره حمد ((و قُلْ یا اَیهَا الْکافِرُونَ)) در رکعت دویم و بعد از فراغ از این دو رکعت سه تکبیرى که در تعقیبات ذکر شد با تسبیح حضرت فاطمه سلام الله علیها مى گوئى پس مى خوانى :

اَللّهُمَّ اِنّى ضَعیفٌ فَقَوِّ فى رِضاک ضَعْفى وَخُذْ اِلَى الْخَیرِ بِناصِیتى

خدایا من ناتوانم پس تقویت کن در خوشنودى خود ناتوانى مرا و مهارم را بسوى کار خیر بکش

وَاجْعَلِ الاْیمانَ مُنْتَهى رَضاىَ وَبارِک لى فیما قَسَمْتَ لى وَبَلِّغْنى بِرَحْمَتِک

و ایمان را حد آخر خوشنودى من در زندگى قرار ده و برکت ده برایم در آنچه روزیم کرده اى و به رحمتت

کلَّ الَّذى اَرْجُو مِنْک وَاجْعَلْ لى وُدّا وَسُرُورا لِلْمُؤْمِنینَ وَعَهْدا عِنْدَک

مرا به تمامى آنچه از تو امید دارم برسان و قرار ده برایم محبت و شادمانى براى مؤ منان و پیمانى در پیش تو


پس برمى خیزى و دو رکعت دیگر به جا مى آورى به همین طریق مگر آنکه شش تکبیر افتتاح را نمى گوئى و نیز برمى خیزى و دو رکعت دیگر به همین کیفیت بجا مى آورى و تسبیح و دعاى مذکور را در عقب این چهار رکعت نیز مى خوانى و دو رکعت دیگر از این نوافل را مابین اذان و اقامه مى کنى و بعد از اقامه نماز مى گوئى :

اَللّهُمَّ رَبَّ هذِهِ الدَّعْوَةِ التّامَّةِ وَالصَّلوةِ الْقآئِمَةِ بَلِّغْ مُحَمَّدا صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ

خدایا اى پروردگار این دعوت تام و تمام و نماز برپا شده ، برسان محمد صلى اللّه علیه

وَآلِهِ الدَّرَجَةَ وَالْوَسیلَةَ وَالْفَضْلَ وَالْفَضیلَةَ بِاللَّهِ اَسْتَفْتِحُ وَبِاللَّهِ اَسْتَنْجِحُ

و آله را به درجه و وسیله و برترى و فضیلت بوسیله خداوند افتتاح نماز کنم و بوسیله خدا کامیابى جویم

وَبِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَآلِهِ اَتَوَجَّهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

و به محمد صلى اللّه علیه و آله رو کنم خدایا درود فرست بر محمد و آل محمد

وَاجْعَلْنى بِهِمْ عِنْدَک وَجیها فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبینَ

و قرارم ده به برکت ایشان در نزد خود از آبرومندان در دنیا و آخرت و از مقربان درگاهت

پس مشغول شو به خواندن نماز ظهر و مراعات مى کنى آنچه را که در نماز صبح مذکور شد و در اینجا در ماسواى بسم اللّه آهسته بخوان و بهتر آنکه بخوانى در رکعت اوّل بعد از حمد سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ را و در رکعت دویم سوره توحید را و چون دو رکعت از آن را خواندى و از تشهد فارغ شدى مى گوئى بعد از صَلَواتِ تشهّد:

وَتَقَبَّلْ شَفاعَتَهُ وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ

و بپذیر شفاعت او را و بالا بر درجه اش را


پس برخیز و بخوان تسبیحات اربع را سه مرتبه و اگر اضافه کنى استغفارى قربةً الى اللّه نیز خوبست پس رکوع و سجود را بجا آور به همان آدابى که در سابق به شرح رفت پس برخیز از رکعت سیم و رکعت چهارم را نیز به همین کیفیت بجا آور پس تشهّد و سلام بخوان پس از نماز شروع مى کنى به خواندن تعقیب و آن سه تکبیرى که در اوّل تعقیبات بود مى گوئى پس مى خوانى لا اِلهَ اِلا اللَّهُ اِلها واحِدا تا آخر دعا که سابق مذکور شد پس تسبیح زهرا سلام الله علیها را مى گوئى و مى خوانى آنچه خواهى از تعقیبات مشترکه که بعد از نماز صبح مى خواندى پس مى خوانى تعقیبات مختصّه نماز ظهر را و آنها بسیار است و ما بعضى از آنها را در هدیه و مفاتیح ذکر نمودیم و این مختصر گنجایش ذکر ندارد پس سجده شکر بجا مى آورى .

 

نماز عصر و تعقیبات و نوافل آن

و چون از تعقیب نماز ظهر فارغ شدى مهیا مى شوى بجهت نماز عصر پس بجا مى آورى نافله آن را و آن نیز هشت رکعتست و بعد از فراغ از نوافل نماز عصر بجا مى آورى به همان آداب که مذکور شد و سزاوار است آنکه بخوانى در رکعت اوّل بعد از حمد سوره ((اِذا جآءَ یا سوره اَلْهیکمُ التَکاثُرُ)) یا امثال آن را و در رکعت دوم مى خوانى سوره توحید را و بعد از فراغ از نماز مى خوانى از تعقیبات مشترکه آنچه را که بخواهى پس به عمل مى آورى آنچه را که مختص به نماز عصر است که از جمله هفتاد مرتبه استغفار و ده مرتبه سوره اِنّا اَنْزَلْناهُ است پس سجده شکر بجا مى آورى و چون خواستى از مسجد بیرون آئى این دعا را مى خوانى :

اَللّهُمَّ دَعَوْتَنى فَاَجَبْتُ دَعْوَتَک وَصَلَّیتُ مَکتُوبَتَک وَانْتَشَرْتُ فى اَرْضِک

خدایا مرا دعوت کردى و من پذیرفتم دعوتت را و نماز واجبت را خواندم و در روى زمینت به راه افتادم

کما اَمَرْتَنى فَاَسْئَلُک مِنْ فَضْلِک الْعَمَلَ بِطاعَتِک وَاجْتِنابِ مَعْصِیتِک

و آنگاه چنانچه به من دستور دادى پس از فضل تو درخواست مى کنم عمل به طاعتت را و اجتناب از معصیتت را

وَالْکفافَ مِنَ الرِّزْقِ بِرَحْمَتِک

و کفایت از روزى را به رحمتت

 

فصل سوّم : اعمال ما بین غروب تا وقت خواب

دعا هنگام غروب آفتاب

در اعمالى که متعلّق به مابین غروب آفتاب تا وقت خواب است بدانکه آنچه سزاوار است از براى تو در نزدیکى غروب آنست که تعجیل کنى به رفتن به جانب مسجد و آنکه در وقت زردى آفتاب بگوئى :

اَمْسى ظُلْمى مُسْتَجیرا بِعَفْوِک وَاَمْسَتْ

شام کرد ستم و ظلم من که پناهنده به عفو تو است و شام کرد

ذُنُوبى مُسْتَجیرَةً بِمَغْفِرَتِک وَاَمْسى خَوْفى مُسْتَجیرا بِاَمانِک وَاَمْسى ذُلّى

گناهانم پناهنده به آمرزش تو و شام کرد خواریم پناهنده به امنیت تو و شام کرد ترسم

مُسْتَجیرا بِعِزِّک وَاَمْسى فَقْرى مُسْتَجیرا بِغِناک وَاَمْسى وَجْهِىَ الْبالى

پناهنده به عزّت تو و شام کرد بینوائیم پناهنده به دارائى تو و شام کرد رخ فرسوده ام

مُسْتَجیرا بِوَجْهِک الدّآئِمِ الْباقى اَللّهُمَّ اَلْبِسْنى عافِیتَک وَغَشِّنى بِرَحْمَتِک

پناهنده به روى جاویدان همیشگى تو خدایا عافیت خود را بر من بپوشان و با رحمتت مرا فرا گیر

وَجَلِّلْنى کرامَتَک وَقِنى شَرَّ خَلْقِک مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ یا اَللَّهُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ

و بزرگواریت را بر من بپوشان و نگاهم دار از شر خلق خویش از جن و انس اى خدا اى بخشاینده اى مهربان

و سزاوار است که در این وقت مشغول باشى به تسبیح کردن و استغفار نمودن زیرا که فضیلت این وقت مثل فضیلت پیش از طلوع است و حق تعالى فرموده ((وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّک قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ الْغُروُبِ)) و از حضرت صادق علیه السلام منقولست که چون آفتاب تغییر کرد یعنى مشرف بر غروب شد پس ذکر کن خداى عزّوجلّ را و اگر با مردمى هستى که تو را مشغول دارندبرخیز ودعاکن یعنى ازنزد آنها برخیز و مشغول دعا شو ومى گوئى در وقت غروب :

یا مَنْ خَتَمَ النُّبُوَّةَ بِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیهِ وَآلِهِ اِخْتِمْ لى فى یوْمى هذا بِخَیرٍ

اى که منصب نبوت را به محمد صلى اللّه علیه و آله ختم فرمودى امروز مرا به خیر ختم فرما

وَشَهْرى بِخَیرٍ وَسَنَتى بِخَیرٍ وَعُمْرى بِخَیرٍ

و ماه مرا ختم به خیر فرما و سال و عمرم را به خیر ختم فرما

و مى خوانى تهلیل و استعاذه ماثوره را که در ادعیه صباح و مساء بیاید پس مى گذارى دست خود را بر بالاى سرت ومى کشى بر صورت خود و مى گیرى ریش خود را بدست و مى گوئى :

اَحَطْتُ عَلى نَفْسى وَاَهْلى وَمالى

احاطه کردم بر خود و خانواده و مال

وَوَلَدى مِنْ غائِبٍ وَشاهِدٍ بِاللَّهِ الَّذى لا اِلهَ اِلا هُوَ عالِمُ الْغَیبِ وَالشَّهادَةِ

و فرزندم از غایب و حاضرآنها بدان خدائى که معبودى جز او نیست عالم غیب و شهود

الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَىُّ الْقَیومُ لا تاْخُذُهُ سِنَةٌ وَلا نَوْمٌ

و بخشاینده و مهربان و زنده و پاینده است نگیرد او را چرت و نه خوابى

مى خوانى تا اَلْعَلِىُّ الْعَظیمُ .


نماز مغرب و تعقیبات و نوافل آن

پس مبادرت مى کنى به خواندن نماز مغرب و سزاوار نیست تاءخیر افکندن نماز مغرب را از اوّل وقت آن و در احادیث کثیره تاءکید بسیار شده به تاءخیر نینداختن آن از اوّل وقتش و چون خواستى مشغول نماز شوى اذان و اقامه مى گوئى به همان آدابى که در سابق گذشت و نیز در مابین اذان و اقامه مى گوئى :

اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُک بِاِقْبالِ لَیلِک وَاِدْبارِ نَهارِک

خدایا از تو خواهم به حق رو آوردن شبت و رو گرداندن روزت

وَحُضُورِ صَلَواتِک وَاَصْواتِ دُعآئِک وَتَسْبیحِ مَلَّئِکتِک اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى

و رسیدن وقت نمازهایت و آواز دعا کنندگان بدرگاهت و تسبیح فرشتگانت که درود فرستى بر

مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَتُوبَ عَلَىَّ اِنَّک اَنْتَ التَّوّابُ الرَّحیمُ

محمد و آل محمد و اینکه توبه ام بپذیرى که براستى توئى توبه پذیر مهربان


پس برمى خیزى و نماز مغرب را با آداب و شرایط بجا مى آورى و بعد از فراغ از نماز سه تکبیر و تسبیح زهراء سلام الله علیها را مى گوئى پس مى خوانى :

اِنَّ اللَّهَ وَمَلاَّئِکتَهُ یصَلُّونَ عَلَى النَّبِىِّ یا اَیهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیهِ وَسَلِّمُوا

همانا خدا و فرشتگانش درود فرستند بر پیغمبر اى کسانى که ایمان آورده اید درود فرستید بر او و تحیت

تَسْلیما اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ النَّبِىِّ وَعَلى ذُرّیتِهِ وَعَلى اَهْلِ بَیتِهِ

کامل خدایا درود فرست بر محمد پیامبر محترم و بر فرزندانش و بر خاندانش

و هفت مرتبه مى گوئى :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ

به نام خداى بخشاینده مهربان جنبش و نیروئى نیست جز بوسیله خداى والا و بزرگ

پس سه مرتبه مى گوئى :

اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى یفْعَلُ ما یشآءُ وَلا یفْعَلُ ما

ستایش خاص خدائى است که مى کند آنچه را خواهد و غیر او نتواند بکند

یشآءُ غَیرُهُ

آنچه را خواهد

پس مى گوئى :

سُبْحانَک لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ اِغْفِرْ لى ذُ نُوبى جَمیعا

منزّهى تو معبودى جز تو نیست بیامرز همه گناهانم را

فَاِنَّهُ لا یغْفِرُ الذُّنُوبَ کلَّها جَمیعا اِلاّ اَنْتَ

زیرا نیامرزد همه گناهان را به تمامى جز تو

و اگر دوست داشته باشى که تعقیب بیشتر از این بخوانى افضل آنست که بعد از نافله مغرب بخوانى پس برمى خیزى بجهت خواندن نافله و آن چهار رکعت است به دو سلام و مکروه است تکلّم مابین نماز مغرب و نافله آن ومى خوانى در رکعت اوّل سوره ((قُلْ یا اَیهَا الْکافِروُنَ)) و در رکعت دوّم توحید و در دو رکعت دیگر هر سوره که خواسته باشى و سزاوار است که در رکعت سیم بخوانى اوّل سوره حدید تا ((عَلیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ)) ودر رکعت چهارم آخر سوره حشر ((لَوْ اَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ)) تا آخر سوره و اگر به حمد تنها بخواهى اکتفا کنى جایز است مثل سایر نوافل و سزاوار است بلند خواندن قرائت در آن و هم چنین در سایر نافله هاى شب پس چون از نافله مغرب فارغ شدى مانعى نیست از آنکه بخوانى از تعقیبات مشترکه آنچه که خواهى پس سجده شکر بجا مى آورى بنحوى که در سابق گذشت و اقلّ چیزى که در سجده شکرمجزى است آنست که بگوئى شُکراً شُکراً شُکراً و شیخ کلینى از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده است که فرمود هرگاه از نماز مغرب فارغ شدى دست بکش بر جبین خود و بگو سه مرتبه :

بِسْمِ اللَّهِ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ

به نام خدائى که معبودى نیست جز او

عالِمُ الْغَیبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ اَللّهُمَّ اَذْهِبْ عَنِّى الْهَمَّ وَالْحَزَنَ

عالم غیب و شهود بخشاینده و مهربان خدایا از من دور کن غم و اندوه را

و شایسته است آنکه بخوانى نماز غفیله را و کیفیت آن در مفاتیح و غیره مذکور است و چون شفق پنهان شود اذان و اقامه مى گوئى از براى نماز عشاء به همان آدابى که در سابق گذشت .

 

نماز عشاء و تعقیبات و نافله آن

پس شروع کن بخواندن فریضه عشاء با آداب و شرایط و سزاوار است آنکه طول دهى قنوت و تعقیب آن را زیرا که وقت وسعت دارد پس مى خوانى درتعقیب دعا مشترکه بین صبح و شام را پس از آن مى خوانى دعاهاى مختصّه به شام را و آنها بسیار است از جمله دعائى است که براى طلب روزى وارد شده و در مفاتیح نقل شده و مستحبّ است آنکه بخوانى هفت مرتبه سوره قدر را پس مى گوئى :

اَللّهُمَّ رَبَّ السَّمواتِ السَّبْعِ وَ ما

خدایا اى پروردگار هفت آسمان و آنچه

اَظَلَّتْ وَ رَبَّ الاَْرَضینَ السَّبِعْ وَ ما اَقَلَّتْ وَ رَبَّ الشَّیاطینِ وَ ما اَضَلَّتْ وَ

بر آن سایه افکنده و پروردگار هفت زمین و آنچه که بر پشت خود حمل نموده و پروردگار شیاطین و هرکه را گمراه کرده اند و

رَبَّ الرِّیاحِ وَ ما ذَرَتْ اَللّهُمَّ رَبَّ کلِّ شَىْءٍ وَ اِلهَ کلِّ شَىْءٍ وَ مَلیک کلِّ شَىْءٍ

پروردگار بادها و هرچه را پراکنده کننده اى خدا پروردگار هرچیز و معبود هر چیز و مالک هرچیز

اَنْتَ اللّهُ الْمُقْتَدِرُ عَلى کلِّ شَىْءٍ اَنْتَ اللَّهُ الاَْوَّلُ فَلا شَىْءَ قَبْلَک وَ اَنْتَ الاْ خِرُ

توئى خداى تواناى بر هر چیز توئى خداى نخست که چیزى پیش از تو نبود و توئى خداى پایان

فَلا شَىْءَ بَعْدَک وَ اَنْتَ الظّاهِرُ فَلا شَىْءَ فَوْقَک وَ اَنْتَ الْباطِنُ فَلا شَىْءَ

که چیزى پس ازتو نخواهد بود و توئى آشکار که نیست چیزى فوق تو و توئى درون که نیست چیزى

دُونَک رَبَّ جَبْرَئیلَ وَمیکائیلَ وَاِسْرافیلَ وَالِهَ اِبْراهیمَ وَاِسْمعیلَ وَاِسْحقَ

بعد از تو اى پروردگار جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و خداى ابراهیم و اسماعیل و اسحاق

ویعْقُوبَ وَالاَسْباطِ اَسْئَلُک اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَوَلاّنى

و یعقوب و اسباط او از تو خواهم که درود فرستى بر محمد وآل محمد و مرا

بِرَحْمَتِک وَلا تُسَلِّطَ عَلَىَّ اَحَدا مِنْ خَلْقِک مِمِّنْ لاطاقَةَ لى بِهِ اَللّهُمَّ اِنّى

به رحمت خویش سرپرستى کنى و مسلط مگردانى بر من هیچکس از خلقت را از آن کسانى که من طاقت مقابله شان ندارم خدایا

اَتَحَبَّبُ اِلَیک فَحَبِّبْنى وَ فِى النّاسِ فَعَزِّزْنى وَ مِنْ شَرِّ الشَّیاطینِ الْجِنِّ

من به تو دوستى ورزم پس دوستم دار و در میان مردم عزیزم گردان و از شر شیاطین جن

وَالاِْنْسِ فَسَلِمّنى یا رَبَّ الْعالِمینَ وَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ

و انس محفوظم بدار اى پروردگار جهانیان و درود فرست بر محمد و آلش

پس دعا مى کنى به آنچه دوست مى دارى پس سجده شکر بجا مى آورى پس نماز وُتیره را بجا مى آورى و آن دو رکعت نافله نشسته است بعد از نماز عشاء و مستحب است آنکه در این نماز خوانده شود صد آیه از قرآن و خوب است آنکه در رکعت اوّل بعد از حمد خوانده شود سوره واقعه و در دویم سوره توحید و مى خوانى بعد از سلام هر دعایى که خواستى .

 

آداب وقت خواب و دعاهاى آن

و چون خواستى بخوابى سزاوار است که مهیاى موت شوى و با طهارت باشى و توبه از گناهان نمایى و قلب خود را از هموم دنیا فارغ سازى و یاد کنى وقت مرگ و خوابیدن در لَحد را تنها و بى کس و وصیت خود را نوشته در زیر و ساده خود گذارى و عازم باشى بر آنکه براى نماز شب برخیزى زیرا که فخر مؤ من و زینت او در دنیا و آخرت نماز در آخر شب است و مى خوانى در وقت خوابیدن سوره قُل هُوَ اللَّهُ اَحَدٌ و سوره اَلْهیکمُ التَّکاثُرُ و آیة الکرسى را پس سه دفعه مى خوانى :

اَلْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى عَلافَقَهَرَ وَالْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى بَطَنَ فَخَبَرَ وَالْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى مَلَک

ستایش مخصوص خدائى است که برتر و غالب است در درون و آگاه است و ستایش خاص خدائى است که فرمانروا است

فَقَدَرَ وَالْحَمْدُلِلَّهِ الَّذى یحْیىِ الْمَوْتى وَیمیتُ الاَْحْیآءَ وَ هُوَ عَلى کلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ

و اندازه گیرد و ستایش مخصوص خدائى است که زنده کند مردگان را و بمیراند زندگان را و او بر هر چیز توانا است


پس مى گویى تسبیح حضرت زهراءسلام الله علیها را و مى خوابى بر طرف راست به هیئت میت که در قبر گذاشته مى شود امّا خوابیدن به هیئت محتضر .

شیخ ما ثقة الاسلام نورى در دارالسّلام فرموده که نیافتم آنرا در هیچ خبر و اثرى بلى غزالى آنرا ذکر کرده و شک نیست که رشد در خلاف اوست انتهى و اگر خواستى آنکه بیدار شوى از براى نماز شب یا غیر آن و بترسى از غلبه خواب مى خوانى آخر سوره کهف را که این آیه است :

قُلْ اِنَّما اَ نَا بَشَرٌ مِثْلُکمْ یوحى اِلَىَّ اَنَّما اِلهُکمْ اِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یرْجُو لِقاَّءَ

بگو جز این نیست که من بشرى هستم مانند شما که به من وحى شود و جز این نیست که خداى شما خداى یگانه است پس هرکه امید

رَبِّهِ فَلْیعْمَلْ عَمَلاً صالِحا وَلایشْرِک بِعِبادَةِ رَبِّهِ اَحَدا

لقاء پروردگارش را دارد باید عمل شایسته کند و هیچکس را در پرستش پروردگارش شریک نکند

و روایت شده از حضرت صادق علیه السلام که هیچکس نمى خواند این آیه را در وقت خوابیدن مگر آنکه بیدار مى شود در آن ساعتى که مى خواهد بیدار شود در آن ساعت  .

و اگر از عقرب و جانوران دیگر مى ترسى بخوان این دعا را که حضرت امام محمّد باقر علیه السلام ضامن شده سلامتى خواننده آن را از شرّ عقرب و هَوامّ تا وقت صبح و دعا این است :

اَعُوذُ بِکلِماتِ اللَّهِ التّاَّمّاتِ الَّتى لایجْاوِزُ هُنَّ بَرُّ

پناه برم به کلمات تامه خدا که نگذرد از آنها نیکوکار

وَلا فاجِرٌ مِنْ شَرِّ ماذَرَءَ وَمِنْ شَرِّ ما بَرَءَ وَ مِنْ شَرِّ کلِّ دآبَّةٍ هُوَ اخِذٌ بِناصِیتِها

و نه بدکار از شر هر چه آفرید و از شر هر چه پدید آورد و از شر هر جنبنده اى که زمامش بدست او است

اِنَّ رَبّى عَلى صِراطٍ مُسْتَقیمٍ

همانا پروردگار من بر راهى راست است

و اگر از احتلام ترسى این دعا را بخوان :

اَللّهُمَّ اِنّى

خدایا به تو

اَعُوذُ بِک مِنَ الاِْحْتِلامِ وَ مِنْ شَرِّ الاَْحْلامِ وَ مِنْ اَنْ یتَلاعَبَ بِىَ الشَّیطانُ فِى

پناه برم از احتلام و از شر خوابهاى آشفته و از اینکه شیطان با من بازى کند چه در

الیقْظَةِ وَالْمَنامِ

بیدارى و چه در خواب
 

و اگر بترسى از خراب شدن خانه و مکانى که در آنجا مى خوابى پس مى خوانى این آیه را:

اِنَّ اللَّهَ یمْسِک السَّمواتِ وَالاَْرْضَ اَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا

همانا خدا نگه مى دارد آسمانها و زمین را که از جاى خود بدر روند و اگر بدر روند

اِنْ اَمْسَکهُما مِنْ اَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ اِنَّهُ کانَ حَلیما غَفُورا

جز او هیچکس نگاهشان نمى دارد براستى او بردبار و آمرزنده است

و اگر از دزد ترسى آخر سوره بنى اسرائیل را بخوان که اوّلش این است : قُلِ ادْعُوا اللّهَ اَوِ ادْعُوا الرَّحْمنَ و در وقت خواب سرمه بکش هفت میل . چهار میل در چشم راست و سه میل در چشم چپ و در وقت سرمه کشیدن مى خوانى این دعا را:

اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُک بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَنْ تُصَلِىَّ

خدایا از تو مى خواهم به حق محمد و آل محمد که درود فرستى

عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَجْعَلَ النُّورَ فى بَصَرى وَالْبَصیرَةَ فى دینى

بر محمد و آل محمد و قرار دهى روشنى در دیده ام و بینائى در دینم

وَالْیقینَ فى قَلْبى وَالاِْ خْلاصَ فى عَمَلى وَالسَّلامَةَ فى نَفْسى وَالسَّعَةَ فى

و یقین در دلم و اخلاص در کارم و تندرستى در جانم و فراخى در

رِزْقى وَالشُکرَ لَک اَبَدا ما اَبْقَیتَنى اِنَّک عَلى کلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ

روزیم و سپاسگزارى همیشگى تو را تا زنده ام براستى تو بر هر چیز توانائى

و سزاوار است آنکه ترک کنى خواب بَین الطّلوعین و خواب بعد از عصر را و چون خواستى بخوابى چراغ را خاموش مى کنى و رو به قبله مى خوابى و در بامى که اطرافش دیوار نداشته باشد نمى خوابى و خوابى که دیدى براى هرکس نقل مکن مگر آنکه عالم و ناصح و مهربان باشد.

 

فصل چهارم : فضیلت برخاستن از خواب

فضیلت نماز شب

در برخاستن از خواب و نماز شب خواندن بدانکه روایات بسیار وارد شده است از اصحاب عصمت علیهم السلام در باب برخاستن شب و بیان فضیلت آن و روایت شده که آن شرف مؤ من است و آنکه نماز شب باعث صحّت بدن و کفّاره گناهان روز و برطرف کننده وحشت قبر است رُوى را سفید و بُوى را پاکیزه و روزى را جَلْب مى نماید و آنکه مال و پسران زینت حیات دنیایند و هشت رکعت نماز در آخر شب با نماز وتر زینت آخرت است و گاهى حق تعالى جمع مى فرماید این دو زینت را براى بعضى از مردمان و آنکه دروغ گفته کسى که بگوید من نماز شب مى کنم و روز گرسنگى مى برم زیرا که نماز شب ضامن روزى روز است و از حضرت صادق علیه السلام روایت است که فرموده بود در وصیت رسول خدا به علىّ عَلَیهِما وَ الِهِمَا السَّلامُ یا على وصیت مى کنم ترا در باب نفس خودت به چند خصلت پس حفظ کن آنها را بعد از آن فرمود خداوندا یارى کن او را و ذکر فرمود جمله اى از خصلتها تا اینکه فرمود:

وَعَلَیک بِصَلوةِ اللَّیلِ وَ عَلَیک بِصَلوةِ اللَّیلِ

بر تو باد به خواندن نماز شب و بر تو باد به خواندن نماز شب

وَعَلَیک بِصَلوةِ اللَّیلِ وَ عَلَیک بِصَلوةِ الزَّوالِ وَعَلَیک بِصَلوةِ الزَّوالِ وَعَلَیک

و بر تو باد به خواندن نماز شب و بر تو باد به خواندن نماز زوال و برتو باد به خواندن نماز زوال و بر تو باد



 
 
 
 Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved