غايی‏اش نتيجه مطلوب باشد . اين نه منافاتی با نظريه تغيير نوعی قرآن از
لحاظ فرد دارد و نه منافاتی با نظريه تبديل انرژی .
استاد : من فقط يك سؤال [ از آقای مهندس بازرگان ] داشتم : اين طور
فرموديد كه يك موجود زنده حداكثر انرژی فعال را در ابتدا دارد و هر چه‏
كه بگذرد ، از آن كاسته می‏شود . البته ما هم اين را تعبد قبول كرديم ولی‏
من آنچه كه به نظرم می‏رسد اين است كه بعضی از همين فرنگيها در
نوشته‏هايشان كه ترجمه شده و ما ديده‏ايم و حالا درست يادم نيست كه در
همين كتاب راز آفرينش انسان است و يا جای ديگر اين مطلب را ذكر
می‏كنند كه از جمله خواص حيات اين است كه انرژی جديد كسب می‏كند ، يعنی‏
منحصر به سرمايه اولی نيست ، سرمايه جديد توليد می‏كند .
آنوقت يك سؤال ديگر هم كه برای ما طبعا باقی است همين است : يك‏
سلول كه در يك انسان به وجود می‏آيد ، فرض كنيد خود همين [ سلول ]
آفريننده ميليونها سلول است ، آنهم سلولهای نطفه‏ای كه هر يك از آنها
اگر رحم مناسبی باشد می‏تواند منشأ انسانهای ديگری باشد ، باز هر يك از
اين سلولها خودش مخزن نيرو و انرژی است ، اگر آن سلول اولی حداكثر
انرژی را در ابتدا دارد ، اين سلولها از كجا به وجود می‏آيد ؟ تا آن سلول‏
از بيرون انرژی به دست نياورده باشد ، از كجا اين قدرت را دارد كه‏
اينهمه مخزن از نو ايجاد كند ؟ چون هر سلولی كه می‏گوييد منشأ يك انسان‏
است ، خودش يك مخزن جديد است . اين موجودی كه خودش يك مخزن بوده ،
بعد معادل با خودش بلكه ميليونها و ميلياردها ( در طول عمر كه مسلم‏
ميلياردهاست ) مثل خودش می‏تواند ايجاد كند ، آيا بدون اينكه كسب انرژی‏
جديد كرده باشد می‏تواند ايجاد كند ؟ پس علی القاعده اين طور بايد بگوييم‏
كه اين خاصيت در نيروی حياتی هست كه لااقل در آن قسمت ايجاد سلول حياتی‏
می‏تواند انرژی جديد كسب كند و اگر غير از اين باشد چطور قابل توجيه است‏
؟ متخصص شما هستيد .
من از بيان آقای مهندس . . . استفاده كردم و بيانات ايشان هم از
عرايض بنده اگر بالاتر نبود كمتر هم نبود ، اما ايشان يك چيزی گفتند كه‏
مرا به ياد يك داستانی انداخت و آن اين است : مردی است به نام قطب‏
الدين رازی ، صاحب كتاب محاكمات ، مرد بسيار فاضل و عالمی است كه الان‏
كتابش مورد استفاده است . او آمد يك كاری نظير كار آقای مهندس بكند و
صلاحيتش را هم داشت اما شهرت دو نفر ، آن بيچاره را از بين برده . فخر
رازی شرحی نوشته بر شرح اشارات بوعلی و خيلی ايراد كرده است .