پاورقی : 1 - اين علت ، مخصوصا شامل قرضهای توليدی و انتاجی هم هست به خلاف علتی كه >
درآمدش وافی به خرجش نباشد و احتياج به قرض الحسنه يا نسيه يا اجاره
پيدا كند ، ذمهاش تا مدتی كه توازن زندگيش بهم خورده مشغول است و اما
از ساعتی كه توازن برقرار میشود ، ديگر چيزی علاوه نبايد بدهد ، فقط قروض
گذشته به ذمهاش باقی است ، بر خلاف ربا كه از آن به بعد هم باز بايد
سود پول بدهد . سر مطلب اين است كه در اجاره انسان واقعا از عين مردم
استفاده میكند و منافع آن را تفويت میكند و از ساعتی كه نيازش به آن
منافع سلب شد ديگر اجاره نمیدهد .
خلاصه مطلب وقتی كه میبينيم اگر شخص به حالی درآمد كه از روز معين ،
درآمد و خرجش متكافی بود و كوچكترين نيازی به ثروت غير نداشت ، در
صورت اجاره ، پرداخت مال الاجاره موقوف میشود ، در صورت ربا خير .
علت مطلب اين است كه مال الاجاره مربوط است به استفاده واقعی و عملی
از مال غير ولی ربا با استفاده و بهره برداری عملی ارتباط ندارد . البته
تفاوت ديگری هم در كار هست و آن اينكه در اجاره عين مال رد شده و در
ربا فرض اين است كه عين مال رد نشده به مالك . ولی هنگامی كه تحليل
میكنيم میبينيم علت تفاوت ، رد شدن و نشدن به مالك نيست ، علت
تفاوت اين است كه اجاره با استيفاء عملی از مال غير كه مستلزم مولد
بودن آن است بستگی دارد و ربا بستگی ندارد .
2 - يكی ديگر از عللی كه برای حرمت ربا میتوان ذكر كرد آن چيزی است
كه غزالی در باب الشكر احياء العلوم ذكر كرده و در آخر جلد دوم الميزان
نقل شده ( 1 ) . خلاصهاش اين است كه پول
پاورقی : 1 - اين علت ، مخصوصا شامل قرضهای توليدی و انتاجی هم هست به خلاف علتی كه > |