ندارد و همان طور كه خودتان گفتيد تعهد يك طرفی است نه دو طرفی .
میتواند بدهد ، میتواند ندهد ، میتواند كم كند ، میتواند اضافه كند . اين
قطعا ربا نيست و در واقع شكل يك جايزه و احسان را دارد . اصلا به طور
كلی مستحب است كه اگر كسی به شما قرض داد ، هنگام پرداخت قرض او
مبلغی هم اضافه بدهيد . اما اين غير از اين است كه از اول آن طرف [
مبلغی را به عنوان سود ] مطالبه میكند و كرايه پولش را میخواهد . وقتی
او كرايه پول مطالبه میكند و شما هم مبلغی به عنوان كرايه پول میدهيد و
از اول هم قرار بر اين بوده ، اشكال دارد . بنابراين آنچه ما عرض كرديم
، منافات نداشت با آنچه كه شما گفتيد .
و اما مسئله دومتان كه مسئله امانت بود . شما میگوئيد اصلا امانت دادن
پول با امانت دادن هر چيز ديگر مثلا فرش فرق دارد . از نظر امانت بودن
فرق نمیكند ، از نظر تصرف در امانت فرق میكند . برخی امور ، به قول
فقها رغبات در افراد آنها متفاوت است . اصلا هر فردش يك حكم دارد .
مثلا دو تا اسب را نمیشود پيدا كرد كه هيچ با همديگر تفاوت نداشته باشند
. و گاهی نظرها مختلف است ، برای يك شخص ، يك اسب بهتر است و برای
شخص ديگر ، اسب ديگر . البته اجناسی مثل فرش ، [ افرادش ] خيلی به
همديگر نزديك شدهاند در اينگونه جنسها نظر روی عين است ، روی فرد و
شخص است .
به طور كلی بشر در بعضی چيزها اساسا تعلق نظرش روی فرد و شخص است كه
اين در انسان به اوج خود میرسد . يعنی انسان اگر به فردی از انسان تعلق
خاطر پيدا كرد ، ديگر هيچ فرد انسانی
|