ربا هم نگيرد قرض الحسنه میدهد و تجارت نمیكند ولی در قرض توليدی اگر
قرض ربوی ندهد قرض الحسنه هم نمیدهد و خودش تجارت میكند . دليل عمده
بر حرمت ربای توليدی عمومات و اطلاقات است ، چيزی كه مخصص و مقيد
شمرده شود وجود ندارد .
در پايان اين بحث به يك نكته بايد توجه كرد و آن اين است كه يك نوع
از قرض توليدی برای اعاشه ضروری و رفع حوائج است به طوری كه اگر قرض
گيرنده ربا بدهد ، زندگيش تأمين نمیشود ولی اگر قرض بگيرد و كار كند به
طور كلی يا تا حدی حوائج زندگيش تأمين میشود . آيا اين نوع را بايد داخل
در قرض مصرفی دانست يا قرض توليدی ؟
واضح است كه ملاك حرمت ربا در قرض مصرفی شامل اين مورد هم هست و در
حقيقت اين هم نوعی از قرض برای مصرف است . در هر حال ظاهر اين است
كه دليل حرمت ربا ، عقلا و نقلا شامل قرضهای توليدی هم میشود ، چنانكه از
بحث در فلسفه حرمت ربا دانسته خواهد شد .
|