مكانيسم جدل
. 1 مكانيسم انديشه
همين جا بايد خيلی توقف كرد . ما قبل از اينكه به بحث ماترياليسم تاريخی برسيم كه اصل بحث ما آن است - الان داريم منطق هگل را میخوانيم . مولف در ابتدا میگويد ما بايد دو موضوع اصلی انديشه هگل را به عقد يكديگر در آوريم . آن دو موضوع اصلی ، يكی موضوع سه دوره تحول حيات است كه حيات در سه دوره تحول پيدا میكند : تولد ، رشد ، تنزل . زندگی بر اين اساس است كه حيات اول تولد پيدا میكند ، بعد در يك مدتی رشد میكند ، بعد هم تدريجا تنزل پيدا میكند ، و اگر مرگ را يك مرحله جداگانه بدانيم قهرا چهار مرحله میشود . مثلا انسان را در نظر بگيريم ، اول تولد پيدا میكند ، يك مدتی رشد میكند ، بعد يك مدتی رو به انحطاط میرود ، پايانش هم مرگ است . حالا آن را ذكر نكرده . اين يك چيزی است كه گويا فكر هگل را خيلی به خود مشغول كرده بوده ، سه دوره تحول حيات . میدانيم كه اين سه دوره از مختصات حيات است . اين خودش يك مساله مهم و جالب توجهی است . در غير حيات اينطور نيست ، يعنی بيجانها سه دوره ندارند بلكه دو دوره دارند ، تولد و سپس تنزل . مثلا اگر آبی در عالم تكوين بشود ، همان ساعت اول تولد آب ساعت تنزل آب هم هست ، يعنی اين جور نيست كه آب يك مرحله رشدی را بخواهد طی كند . (البته تنزل هم در آن هست ، كه حالا تنزل در آن هست يا نيست ،پاورقی : .1 [ در پاورقی آمده است : هگل كه در سال 1806 پس از نبرد ينا (Iena) با ناپلئون ملاقات كرده بود، نوشت: " مشاهده تجلی روح عالم در يك شخص و مشاهده اينكه فردی كه اينجا در يك نقطه تمركز يافته و بر اسب نشسته، دست خود را بر جهان میگسترد و بر آن تسلط میيابد چيز فوقالعاده با شكوهی است " ] .