مساله اخذ اجرت بر عبادات
يا مساله عبادت . مساله اخذ اجرت بر عبادات ، خودش مسالهای است در فقه . آيا بر عبادات میشود اجرت گرفت يا نه ؟ مساله مهمی هم هست . البته در عبادات واجب ، آنهايی كه برای انسان واجب عينی است ، شك ندارد كه نمیشود ، آدم پول بگيرد كه نماز خودش را بخواند ! مرحوم آقا شيخ علیاكبر واعظ يك وقتی در جايی نشسته بود ، يك آقايی بود كه میرفت جايی نماز میخواند ، آن مسجد وابسته به يك موقوفهای بود ، گفتند آنجا مثلا ماهی صدتومان به امام میدهند . گفت : " پس نماز خودش را میخواند ماهی صد تومان هم میگيرد ! " حال انسان كه نمیتواند فريضه خودش را انجام بدهد [ و پول بگيرد ، ] در اين بحثی نيست . ولی چيزی كه برای انسان فريضه عينی نيست و عبادت هم نيست چطور ؟ اينجا بحثهايی است : در واجبات كفايی عبادی آيا میشود اجرت گرفت يا نه ؟ مثل تجهيز ميت ، غسل دادن ميت ، كه هم عبادی است هم واجب كفايی . در واجبات كفايی غيرعبادی چطور ؟ در آنجا شايد شكی نباشد [ كه نمیشود اجرت گرفت . ] و لهذا در مساله طبابت اين بحث هست كه آيا پزشك برای مداوا میتواند پول بگيرد يا نه ؟ اين شبههای است كه خيلی از فقها اجازه نمیدهند كه پزشك برای مداوا كردن و نسخه دادن پول بگيرد و قدما وقتی میخواستند پول بگيرند ، به عنوان حقالقدم [ میگرفتند ، ] میگفتند بر من مداوا كردن مريض واجب است ولی عيادت كردن از مريض بر من مواجب نيست . اگر او آمد اينجا من مداوايش میكنم ولی من بلند شوم بروم آنجا نه . اما در آنچه كه بر انسان واجب نباشد ، نه واجب عينی نه واجب كفايی ، مثل عبادات استيجاری چطور ؟ مساله خيلی غامض مهمی است كه در مكاسب محرمه مطرح است و اغلب اشكال میكنند . منتها ريشه اشكال چيست ؟ بعضی اشكالشان از اين جهت بوده كه پول گرفتن با قصد قربت سازگار نيست . خودش يك مطلبی است ، ولی بعضی خواستهاند بگويند نه ، در عين حال قابل اين مطلب هست . يك چيز ديگر كه علت اساسیتر است اين است كه اساسا كاری نظير عبادت بالاتر است از حد