پاورقی : . 1 آخر الهيات شفا .
" كليات اسلامی ثابت و لايتغير و محدود است و اما حوادث و مسائل ،
نامحدود و متغير است و هر زمانی مقتضيات مخصوص خود و مسائل مخصوص خود
دارد . به همين جهت ضرورت دارد كه در هر عصر و زمانی گروهی متخصص و
عالم به كليات اسلامی و عارف به مسائل و پيش آمدهای زمان ، عهدهدار
اجتهاد و استنباط حكم مسائل جديد از كليات اسلامی بوده باشند " ( 1 ) .
علمای اسلام در دورههای درخشان تمدن اسلامی - كه جامعهای بسيط و بدوی به
سرعت رو به گسترش و توسعه گذاشت ، آسيا و قسمتهايی از اروپا و افريقا
را در بر گرفت و بر ملتها و نژادهای گوناگون كه هر كدام سابقه و فرهنگ
خاصی داشتند حكومت كرد و هزارها مساله نو و جديد به وجود آورد - به خوبی
از عهده وظيفهای كه به آنها محول شده بود بر آمدند و اعجاب جهانيان را
برانگيختند . علمای اسلام ثابت كردند كه منابع اسلامی اگر مقرون به حسن
تشخيص و حسن استنباط باشد قادر است با يك اجتماع متحول و متكامل پيش
برود و آن را رهنمايی كند ، ثابت كردند كه حقوق اسلامی زنده است و
قابليت دارد با مقتضيات ناشی از پيشرفت زمان ، هماهنگی كند و به
احتياجات هر عصری پاسخ بگويد .
شرق شناسان و حقوقدانان كه تاريخ فقه اسلامی را در آن عصر مطالعه
كردهاند به اين حقيقت معترفاند و حقوق اسلامی را يك مكتب حقوقی مستقل
و زنده شناختهاند .
پاورقی : . 1 آخر الهيات شفا . |