. 1 تعليم و تربيت
تعليم و تربيت در گذشته انگيزه دينی و مذهبی داشته است انگيزه مذهبی در گذشته يار و ياور معلمان و پدران و مادران بوده است اين مورد از مواردی است كه تكامل شعور اجتماعی ، نياز به انگيزه مذهبی را رفع كرده است .. 2 استوار ساختن ميثاقها و پيمانها
زندگی اجتماعی بشر بر اساس محترم شمردن پيمانها و ميثاقها و قراردادها و وفای به عهدهاست احترام به عهد و پيمان يكی از اركان جنبه انسانی تمدن بشری است اين نقش را همواره مذهب بر عهده داشته است و هنوز كه هنوز است جانشينی پيدا نكرده است . " ويل دورانت " با آنكه يك عنصر ضد مذهب است ، در كتاب درسهای تاريخ به اين حقيقت اعتراف میكند و میگويد : " مذهب به مدد شعائر خود ميثاقهای بشری را به صورت روابط با مهابت انسان و خدا درآورد و از اين راه استحكام و ثبات به وجود آورده است " . مذهب به طور كلی پشتوانه محكم ارزشهای اخلاقی و