از كجا آمده است ؟
به كجا میرود ؟
در كجا هست ؟
چگونه بايد باشد ؟
چه بايد بكند ؟
انسان قرآن آنگاه كه به اين پنج سؤال عملا درست پاسخ گفت سعادت
واقعیاش در اين جهان كه هست و در جهانی كه بايد برود تامين میگردد .
اين انسان برای اينكه بداند از كجا آمده و از چه منبعی آغاز شده است
بايد خدای خود را بشناسد ، و برای اينكه خدای خود را بشناسد بايد در جهان
و انسان به عنوان آيات آفاقی و انفسی مطالعه كند و در عمق وجود و هستی
تعمق نمايد .
و برای اينكه بداند به كجا میرود ، بايد درباره آنچه قرآن آن را "
بازگشت به خدا " مینامد ، يعنی معاد و حشر اموات ، هراسهای قيامت و
نعمتهای جاويدان و عذابهای سخت و احيانا جاويدان آن و بالاخره مراحل و
منازلی كه در پيش دارد تامل كند و از آنها آگاهی يابد و بدانها اعتقاد
پيدا كند و ايمان آورد و خدا را همچنانكه اول و نقطه آغاز موجودات
میشناسد ، آخر و نقطه بازگشت موجودات نيز بشناسد .
و برای اينكه بداند در كجا هست ، بايد نظامات و سنن جهان را بشناسد و
مقام و موقع انسان را در ميان ساير موجودات درك كند و خود را در ميان
موجودات باز يابد .
و برای اينكه بداند چگونه بايد باشد ، بايد خلقها و خويهای انسانی را
بشناسد و خودش را بر اساس آن خلقها و خويها بسازد .
|