ج . علت اين كه هر يك از كالاها قيمت مخصوص به خود دارد چيست ؟ چه‏
چيز سبب شده كه مثلا هر يك از جواهر قيمت مخصوصی داشته باشد ؟ چرا
معمولا قيمت گندم از جو بيشتر است ؟ چرا قند از گندم ، و گلابی از سيب ،
گرانتر است ؟ ( 1 )
در كتاب " اصول علم اقتصاد " نوشين ص 14 می‏نويسد :
" اينك كه به اهميت فوق العاده بها در اقتصاد مبادله ای پی برديم ،
بايد در مطالعه آن قبل از هر چيز بپرسيم : بها به چه چيز مربوط است ؟ و
كدام عامل ، اين تنظيم كننده اقتصاد مبادله‏ای را تعيين می‏كند ؟ " .
آنگاه به دو كلاه كه قيمت يكی 250 ريال و ديگری 150 ريال تعيين شده مثل‏
می‏زند و می‏گويد :
" اگر من از او ( فروشنده ) سبب اين اختلاف را بپرسم ، به من جواب‏
می‏دهد كه جنس يا فرم اولی بهتر است . خلاصه ، اختلاف بهای كلاهها را اول‏
به واسطه اختلاف جنس و يا مورد استعمال آنها بيان می‏كند . آيا اين توضيح‏
صحيح است ؟ ممكن است در اولين نظر ، صحيح به نظر آيد . در حقيقت كلاه‏
خوش جنس را من می‏توانم دو سال استعمال نمايم و كلاه ديگر را يك سال .
آيا به همين جهت نيست كه بهای اولی بيشتر است ؟ در اين مسئله بايد
بيشتر دقت كنيم . اول برای روشن شدن مطلب به عوض دو كلاه ، يك كلاه و
يك بشقاب را در

پاورقی :
. 1 تعيين كننده ارزش هر چه باشد ، رابطه‏اش با حقوق و عدالت بايد
مشخص شود . مخصوصا اگر نظر علماء كلاسيك را بپذيريم و كار را يگانه عامل‏
بشناسيم ، نظر ما درباره سرمايه داری نظر خاص خواهد بود .