بيماری يا اين است كه قوانين اجتماعی آنها غلط است و مثلا به زن و دختر
اجازه كار و هنر نمی‏دهد و يك نفر بايد عهده دار مخارج ده نفر باشد ، يا
به علت گرانی ارزاق است ( 1 ) و گرانی ارزاق معلول گرانی عوارض و زياد
بودن گمركها و مالياتهاست و زياد بودن اين امور معلول فساد دستگاه‏
حكومت و مورد اعتماد نبودن آن است .

مشخصات سرمايه‏داری

در صفحه 4 " سرمايه‏داری و سوسياليسم " فيليسين شاله گفته شده كه برای‏
بحث در ثروت بايد توليد ، جريان و توزيع را مورد مطالعه قرار داد . در
صفحه 7 گفته شده توزيع و مصرف ، موضوع مالكيت را پيش می‏آورد .
در صفحه 8 می‏گويد :
" رژيم كنونی ( سرمايه‏داری ) مالكيت فردی و موروثی را عادلانه می‏داند
و در نتيجه رژيم توليدی را كه لازمه آن است نيز مطابق عدالت می‏شمارد .
"
مقصود او از رژيم توليد چنان كه در صفحه 14 - 15 گفته است اين است كه‏
انسان پس از آنكه كار ذخيره شده‏ای را توليد كرد می‏تواند آن را سرمايه‏
قرار دهد و در صنعت يا فلاحت يا تجارت بنگاهی تأسيس كند و معاضدت‏
سرمايه داران ديگر را به عنوان شركت يا ربا بخواهد و نيروی كارگران را
استخدام كند و به آنها مزد دهد . علت اينكه به كارگر مزد می‏دهد و او را
شريك نمی‏كند اين است كه كارگر احتياجات فوری و فوتی دارد و بايد رفع‏
كند و لهذا

پاورقی :
. 1 گاهی علت ، استثمار كارفرماست . سوسياليستها بيشتر به اين جهت‏
توجه دارند .