آيا ممكن است بدون دخالت طبيعت ، تنها با كار يا با كار و سرمايه
ايجاد ثروت كرد ؟ البته نه ، زيرا ثروت بالاخره يا مادهای است از مواد
ساخته شده طبيعت ، و يا امری است كه به طبيعت تعلق دارد ، مانند
امتياز تأليفات علمی و ادبی و يا امتياز اختراعات و اكتشافات .
آيا ممكن است تنها طبيعت و سرمايه ، توليد ثروت كند و كار هيچ گونه
دخالتی نداشته باشد ؟ ظاهرا هنوز چنين وسيلهای برای بشر پيدا نشده است ،
و شايد به اين نحو كه حتی سرمايه ( كارخانه ) احتياج به مدير و مراقب و
متخصص نداشته باشد ، هرگز تحقق نخواهد يافت ، ولی به معنی اين كه تمام
كارهای توليدی را سرمايه ( كارخانه ) انجام دهد ، و كار ، تنها همان باشد
كه صرف امور تخصصی يا غير تخصصی میشود ، البته امری ممكن است ، و هر چه
صنعت پيشرفت میكند از دخالت مستقيم كار و كارگر در توليد كاسته میشود
و بر دخالت سرمايه افزوده میگردد .
|