مفسران اسلامی به دليلی كه بر ما روشن نيست گفته‏اند مقصود از كتاب ،
خصوص قرآن است . بنابراين تفسير اين آيه از مورد استدلال خارج است .
ثالثا ، مفسران اسلامی هرگز در مفهوم كلمه امی وحدت نظر نداشته‏اند ، در
صورتی كه درباره درس ناخواندگی و آشنا نبودن رسول اكرم قبل از رسالت با
خواندن و نوشتن ، همواره وحدت نظر ميان همه مفسران بلكه ميان جميع علمای‏
اسلام وجود داشته است ، و اين خود دليل قاطعی است كه منشأ اعتقاد مسلمين‏
به درس ناخواندگی رسول اكرم تفسير كلمه " امی " نبوده است . اما
مفهوم كلمه " امی " :

مفهوم كلمه امی

مفسران اسلامی كلمه امی را سه جور تفسير كرده‏اند :
. 1 درس ناخوانده و ناآشنا به خط و نوشته
اكثريت طرفدار اين نظرند و يا لااقل اين نظر را ترجيح می‏دهند .
طرفداران اين نظر گفته‏اند اين كلمه منسوب به " ام " است كه به معنی‏
مادر است . امی يعنی كسی كه به حالت مادرزادی از لحاظ اطلاع بر خطوط و
نوشته‏ها و معلومات بشری باقی مانده است ، و يا منسوب به " امت "
است ، يعنی كسی كه به عادت اكثريت مردم است ، زيرا اكثريت توده ، خط
و نوشتن نمی‏دانستند و عده كمی می‏دانستند ، همچنانكه " عامی " نيز يعنی‏
كسی كه مانند عامه مردم است و جاهل است ( 1 ) . بعضی گفته‏اند يكی از
معانی كلمه " امت "

پاورقی :
. 1 مفردات راغب ، ذيل كلمه " ام " و مجمع البيان ، ذيل آيه 78
بقره .