يعنی خود بچه را با مادر مقايسه میكند ، میگويد :
طفل میلرزد به نيش احتجام
|
مادر مشفق در اين غم شادكام
|
همه جراحيهايی كه در دنيا میشود همين طور است . دندان كه فاسد میشود
انسان آن را با كمال تأسف میكشد اما متأسف است كه چرا فاسد شده كه حالا
بايند كند و دور انداخت . ولی بعد از اينكه فاسد شده ، ديگر آدم عاقل
نمیگويد فاسر را بايد نگه داشت . فاسد اگر باشد سالمها را هم فاسد میكند
. اين يك مطلب .
مثل مسأله تترس اسمش فساد در زمين نيست ، اگر هدف ، صحيح نيست اصل
كار غلط است . اما اگر هدف صحيح است ، به خاطر هدف صحيح كاری را
انجام دادن فساد نيست . فساد ، كارهای كينه توزی است ، يعنی كارهايی كه
هيچ ربطی به اين قضيه ندارد . فرض كنيد پيرمردی دريك گوشهای هست ، اين
اثری در كار جنگ ندارد . آن كه اسلام میگويد : " « قاتلوا فی سبيل الله
الذين يقاتلونكم و لا تعتدوا »" ( لاتعتدوا ) يعنی كارهايی كه تأثير در
تاكتيكهای هدفی ندارد و فقط ناشی از عقده و از احساسات و از كينه توزی
است ( انجام ندهيد ) . بر اساس كينه توزی هيچ كاری كه صرفا به خاطر
ايمان به هدف كشت نه به خاطر كينه توزی . هر كاری كه صرفا به خاطر كينه
توزی ( انسانی را مجروح كردن تا چه رسد به انسانی را كشتن ، خانهای را
خراب كردن ، درختی را قطع كردن ) جايز نيست . ولی اگر اصل كاری مشروع
است و رسيدن به يك هدف بزرگتر متوقف بر چنين كاری هست البته بايد
اين كار را كرد . از جمله اين است : آيا خراب كردن حصنها و باروهای
دشمن جايز است يا جايز نيست ؟ اگر حمله به دشمن جايز نيست كه هيچ
چيزش جايز نست ، اما اگر دشمن دشمنی است كه حتمام بايد سرزمينش را
گرفت و تسخير كرد البته خراب كردن و بارويش