« يقولوا ربنا الله »" ( 1 ) به مقاتلان و مجاهدان اجازه داده شد ( برای‏
اولين بار است كه اجازه داده می‏شود ) كه دست به اسلحه ببرند به دليل‏
اينكه مظلوم واقع شده‏اند و خدا قادر است كه آنها را ياری بفرمايد . بعد
( بيان ) می‏فرمايد كه كدام مجاهدين و مقاتلين را می‏گوييم : همين مردمی كه‏
اينها را به زور از شهر و ديارشان اخراج كردند به گناه اينكه گفته‏اند :
" « ربنا الله »" .
" « ان كنتم خرجتم جهادا فی سبيلی و ابتغاء مرضاتی »" اگر شما راست‏
می‏گوييد ای مؤمنين ، اگر واقعا شما به نيت جهاد در راه خدا و برای طلب‏
رضای الهی خارج شده‏ای ، ( پس بايد آن طور باشيد كه رابطه‏تان را با
دشمنان خدا و خودتان قطع كنيد ) . ( درباره ) اين شرطی كه در اينجا ذكر
شده است ، مفسرين گفته‏اند در زبان عرب ( در فارسی هم اين مطلب هست )
شرط گاهی واقعا به مفهوم شرط است يعنی در يك صورت بلكه و در صورت‏
ديگر نه ، و گاهی معنايش اين است كه " و حال آنكه چنين است " ، مثل‏
اينكه به پسری كه آمادگی ندارد كه به پدرش نيكی كند ، می‏گوييم اگر اين‏
پدرت هست كه تو بايد اين طور با او رفتار كنی ! اين " اگر " نه به‏
اين معنی است كه ما شك داريم كه آيا او پدرش هست يا نيست ، بلكه‏
يعنی به دليل ايكنه پدرت هست ( پس حالا كه پدرت هست ) تو بايد
رفتارت با او چنين باشد . اينجا هم " « ان كنتم خرجتم جهادا فی سبيلی
" يعنی شما كه به نيت جهاد در راه خدا از شهر و ديارتان خارج شده‏ايد و
شما كه هدفتان رضای الهی است پس بايد اين جور باشيد ، يعنی لازمه مجاهد
در راه خدا بودن و در راه خدا گام برداشتن اين است كه اين پيوندها را با
دشمنان خودتان ببريد .

پاورقی :
. 1 حج / 39 و . 40