می‏گويد يك عمر اگر تن را در مشك بخوابانی ، تا مردی خود به خود می‏گندد،
چاره‏ای نيست جز اينكه در زير خاكها دفنش كنند كه بوی گندش بيرون‏
نيايد .
مشك را بر جان بزن بر تن ممال
مشك چبود نام پاك ذوالجلال (1)
قرآن می‏گويد اگر انسان خدا را بشناسد و خدا را در ياد داشته باشد خودش‏
را هم گم نمی‏كند . درباره خودش اشتباه نمی‏كند . خودش را با غير خودش‏
عوضی نمی‏گيرد ، ولی محال است كه كسی خدا را نشناسد و خدا را فراموش‏
كرده باشد و خودش را بتواند پيدا كند . آن وقت هميشه درباره خودش‏
اشتباه می‏كند ، خودش را گم می‏كند . " « و لا تكونوا كالذين نسوا الله‏
فانسيهم انفسهم »" مباشيد از كسانی كه خدا را فراموش كردند و در نتيجه‏
خداوند ، خودشان را از خودشان فراموشاند ، از خدا غافل شدند ، خدا آنها
را از خودشان غافل كرد " « اولئك هم الفاسقون »" فاسقان اينها هستند
، يعنی وقتی انسان خودش را گم كرد ، از مسير منحرف می‏شود - چون فسوق‏
يعنی خروج - و الا انسان اگر خودش را بشناسد هيچ وقت از راه خودش جدا
نمی‏شود .
بعد از اين موضوع كه مسأله محاسبة النفس و مراقبه در ميان آمده است و
مسأله خدا را به ياد داشتن تا انسان خود را فراموش نكند و ( اينكه ) خدا
را فراموش كردن موجب خود فراموشی می‏شود و آن است كه انسان را به فسق‏
می‏كشاند ، اين دو گروه را كه ذكر می‏كند فورا می‏فرمايد : " « لا يستوی‏
اصحاب النار و اصحاب الجنة اصحاب الجنة هم الفائزون »" ياران آتش و
ياران بهشت ، اينها كه مانند يكديگر نمی‏توانند باشند ، ياران بهشت اند
كه ناجح و موفق و مظفر به مقاصد خود هستند . كأنه قرآن

پاورقی :
. 1 يعنی ذكر الله .