توكل
احادیث این بخش با توجه به منابع ذکر شده در نرم افزار "جامع الاحادیث نور" بازبینی و به روز شده اند.
حدیث (1) امام على عليه السلام :
اَلتَّوَكُلُّ عَلَى اللّه نَجاةً مِنْ كُلِّ سوءٍ وَ حِرْزٌ مِنْ كُلِّ عَدُوٍّ؛
توكل بر خداوند، مايه نجات از هر بدى و محفوظ بودن از هر دشمنى است.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص 79 ، ح 56
حدیث (2) امام على عليه السلام :
مَنْ تَوكَّلَ عَلَى اللّه ذَلَّتْ لَهُ الصِّعابُ وَ تَسَهَّلَتْ عَلَيْهِ الأَسْبابِ؛
هر كس به خدا توكل كند، دشوارى ها براى او آسان مى شود و اسباب برايش فراهم مى گردد.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 197 ، ح 3888
حدیث (3) امام صادق علیه السلام :
إِنَّ الغِنى و َالْعِزَّ يَجولانِ فَإِذا ظَفِرا بِمَوْضِعِ التَّوَكُّلِ أَوْطَنا؛
بى نيازى و عزّت به هر طرف مى گردند و چون به جايگاه توكل دست يافتند در آنجا قرار مى گيرند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 65، ح 3
حدیث (4) امام باقر علیه السلام :
مَنْ تَوَكَّلَ عَلَى اللّه لا يُغْلَبُ و َمَنِ اعْتَصَمَ بِاللّه لا يُهْزَمُ؛
هر كس به خدا توكل كند، مغلوب نشود و هر كس به خدا توسل جويد، شكست نخورد.
جامع الاخبار(شعیری) ص 118
حدیث (5) رسول الله صلى الله عليه و آله :
اَلطِّيَرَةُ شِرْكُ وَ ما مِنّا إِلاّ و َلكِنَّ اللّه يُذْهِبُهُ بِالتَّوَكُّلِ؛
فال بد زدن شرك است و هيچ كس ازما نيست مگر اين كه به نحوى دستخوش فال بد زدن مى شود، اما خداوند با توكل به او آن را از بين مى برد.
مرآة العقول ج 11 ، ص 392 - بحار الأنوار (ط - بيروت) ج 55 ، ص 322 ، ح 10
حدیث (6) رسول الله صلى الله عليه و آله :
رَأى رَسولُ اللّه صلى الله عليه و آله قَوْما لا يَزْرَعونَ قالَ: ما أَنْتُمْ؟ قالوُا: نَحْنُ الْمُتَوَكِّلونَ، قالَ: لا، بَلْ أَنْتُمْ المُتَّكِلونَ؛
رسول اكرم صلى الله عليه و آله گروهى را كه كشت و كار نمى كردند، ديدند و فرمودند: شما چه كاره ايد؟ عرض كردند ما توكل كنندگانيم. فرمودند: نه، شما سر باريد.
مستدرك الوسائل ج 11 ، ص 217، ح 12789
حدیث (7) امام موسی كاظم علیه السلام :
سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ فَقَالَ التَّوَكُّلُ عَلَى اللَّهِ دَرَجَاتٌ مِنْهَا أَنْ تَتَوَكَّلَ عَلَى اللَّهِ فِي أُمُورِكَ كُلِّهَا فَمَا فَعَلَ بِكَ كُنْتَ عَنْهُ رَاضِياً تَعْلَمُ أَنَّهُ لَا يَأْلُوكَ خَيْراً وَ فَضْلًا وَ تَعْلَمُ أَنَّ الْحُكْمَ فِي ذَلِكَ لَهُ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ بِتَفْوِيضِ ذَلِكَ إِلَيْهِ وَ ثِقْ بِهِ فِيهَا وَ فِي غَيْرِهَا.
از ایشان درباره کلام خدای عز و جل سوال شد که می فرمایند «و هر كس به خدا توكل كند او براى وى بس است» توكل كردن بر خدا درجاتى دارد: يكى از آنها اين است كه در تمام كارهايت به خدا توكل كنى و هر چه با تو كرد از او خشنود باشى و بدانى كه او نسبت به تو از هيچ خير و تفضّلى كوتاهى نمى كند و بدانى كه در اين باره حكم، حكم اوست، پس با واگذارى كارهايت به خدا بر او توكل كن و در آن كارها و ديگر كارها به او اعتماد داشته باش.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 65 ، ح 5
حدیث (8) رسول الله صلى الله عليه و آله :
يَقولُ اللّه عَزَّ وَ جَلَّ ما مِنْ مَخْلوقٍ يَعْتَصِمُ دونى إِلاّ قَطَعْتُ أسْبابَ السَّماواتِ و َأسبابَ الأَرْضِ مِنْ دونِهِ فَإِنْ سَأَلَنى لَمْ اُعْطِهِ و َإِنْ دَعانى لَمْ اُجِبْهُ؛
خداوند عزوجل مى فرمايد: هيچ مخلوقى نيست كه به غير من پناه ببرد، مگر اين كه دستش را از اسباب و ريسمان هاى آسمانها و زمين كوتاه كنم، پس اگر از من بخواهد عطايش نكنم و اگر مرا بخواند جوابش ندهم.
امالى (طوسى) ص585، ح1210
حدیث (9) امام موسی كاظم علیه السلام :
مَنْ أَرَادَ أَنْ يَكُونَ أَقْوَى النَّاسِ فَلْيَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّه
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید.فقه الرضا ص 358
حدیث (10) امام رضا علیه السلام :
ما حَدُّ التَّوکل؟ فَقال لی: اَن لا تَخافَ معَ اللهِ اَحَداً؛
حد توکل چیست؟ حضرت فرمودند: اینکه با وجود خدا از هیچ کس نترسی
امالی(صدوق) ص 240 ، ح 8
حدیث (11) امام موسی کاظم علیه السلام :
مَنْ أَرَادَ أَنْ يَكُونَ أَقْوَى النَّاسِ فَلْيَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّه
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید .
فقه الرضا ص 358
حدیث (12) امام جواد علیه السلام :
الثِّقَةُ بِاللهِ ثَمَنٌ لِکٌلِّ غالٍ و سُلَّمٌ اِلى کُلِّ عالٍ؛
اعتماد به خدا بهاى هر چیز گرانبها است و نردبانى به سوى هر بلندایى.
نزهة الناظر و تنبيه الخاطر ص 136 ، ح 6
حدیث (13) امام جواد علیه السلام :
ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ لَمْ يَنْدَمْ تَرْكُ الْعَجَلَةِ وَ الْمَشُورَةُ وَ التَّوَكُّلُ عِنْدَ الْعَزْمِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَل
سه چیز است که هر کس آن را مراعات کند ، پشمیان نگردد : 1 - اجتناب از عجله ، 2 - مشورت کردن ، 3 - و توکل بر خدا در هنگام تصمیم گیری .
كشف الغمة (ط - القديمة) ج 2 ، ص 349
حدیث (14) امام علی علیه السلام :
مَن تَوکَّلَ عَلَی اللهِ ذَلَّت لَهُ الصِّعابُ وَ تَسَهَّلَت عَلَیهِ الأسبابُ
هر که بر خدا توکل کند دشواریها برایش آسان شده و اسباب برایش فراهم گردد.تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 197 ، ح 3888
حدیث (15) امام معصوم علیه السلام :
یَقُولُ اللهُ(عز و جل): لاقَطَّعن أمَلَ کُلّ مُومِنٍ أمَّلَ دونی بالإیاسِ.
خداوند (عز و جل) می فرماید: بی گمان امید هر مومنی که به غیر من امید ببندد را با مأیوس کردن او قطع می کنم.مستدرک الوسائل ج 11 ، ص 221 ، ح 12799
حدیث (16) امام صادق علیه السلام :
حُسنُ الظَّنِّ بِاللَّهِ أن لا تَرجُوَ إلّا اللَّهَ، و لا تَخافَ إلّا ذَنبَكَ.
خوش گمانى به خدا اين است كه جز به خدا اميد نداشته باشى و جز از گناهت نترسى.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 72 ، ح 4حدیث (17) امام جواد علیه السلام:
مَن اِنقَطَعَ الی غَیرِ اللهِ وَ کَلَهُ اللهُ اِلَیهِ.
كسى كه به غیر خدا تكیه كند، خدا وى را به ھم او وامى گذارد.
دررالباهرة(ط-قدیمة) ص 39