بخش شهید آوینی حرف دل موبایل شعر و سبک اوقات شرعی کتابخانه گالری عکس  صوتی فیلم و کلیپ لینکستان استخاره دانلود نرم افزار بازی آنلاین
خرابی لینک Instagram
نگاهی انتقادی به متن قطعنامه 598


جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اگرچه در ابتدا با نویدهای ناپایدار پیروزی برای صدام جنایتکار همراه بود ولی این روند از سال 61 روند معکوسی پیدا کرد و بدان جا رسید که در عملیات های فتح المبین و بیت المقدس (آزاد سازی خرمشهر)هیچ امیدی برای ارتش عراق باقی نماند.

اگرچه قطعنامه 598 انتظار کامل جمهوری اسلامی ایران را برآورده نکرده است، لکن در مقایسه با قطعنامه‌های قبلی سازمان ملل متحد از ویژگیهای خاصی برخوردار است. مخصوصا بند 6 قطعنامه که در باب تعیین آغازگر جنگ است، ‌با توجه به نیت های جانبدارانه ی شواری امنیت در جنگ – مبنی بر عدم رسیدگی به تجاوز عراق و تعیین وی به عنوان عامل شروع جنگ و ایراد خسارات جانی و مالی- برای جمهوری اسلامی ایران پیروزی بزرگی به حساب می آید؛ زیرا در سایه مقاومت رزمندگان و حرکت دیپلماسی فعال توانسته است شورای امنیت را متقاعد کند که صلح بدون تعیین متجاوز برخلاف عدالت و امنیت و در واقع عین ظلم است. با این وجود نگاههای متفاوتی نسبت به قطعنامه وجود داشت گروهی قطعنامه را یک پیروزی بزرگ و نهایت امر ممکن می دانستند و گروه دیگر ضمن تلخ دانستن این قطعنامه، لزومی به پذیرش آن نمی دیدند و حتی تاکید داشتند که می توان جنگ را تا نابودی کامل ارتش متجاوز عراق ادامه داد :

الف) نگاه مثبت: تحلیلگران مسائل سیاسی و نظامی که به قطعنامه 598 نگاه مثبت داشته و آن را از نظر شکلی و ماهوی برخاسته از اعتقاد شورای امنیت دانسته‌اند، اهم اظهاراتشان عبارتند از :

1- قطعنامه 598 تحت عنوان "منازعه بین ایران و عراق" صادر شده است و برخلاف قطعنامه‌های قبلی اعلان « وضعیت مابین ایران و عراق» نیست.

2- قطعنامه‌ 598 مفصل‌ترین قطعنامه و از نظر حجم و عبارت دقیق‌ترین آنهاست.

3- قطعنامه فوق برخاسته از اعتقاد شورای امنیت شورای امنیت و نگرانی عمیق آن به ادامه جنگ بین ایران و عراق است.

4- قطعنامه 598 توصیه نامه نیست بلکه حالت آمرانه بودن آن غالب و قوی است.

5- قطعنامه 598 به اتفاق آرا صادر شده است.

6- قظعنامه 598 راه حل جامع بین المللی برای برقراری صلح عادلانه و شرافتمندانه در منازعه ایران و عراق است.

مطالبی از این قبیل از سوی تحلیلگران و رسانه های جهانی و بعضا هم هدفدار، به منظور ایجاد جنگ روانی و تبلیغاتی علیه ایران ارائه می‌شد، خصوصا در اوایل صدور قطعنامه با شدت وحدت بیشتری آن را دنبال می‌کردند.

ب) نگاه منفی: اهم اظهارات تحلیلگرانی که به قطعنامه نگاه منفی دارند، ‌عبارتند از:

1-اگر قطعنامه 598 از اعتقاد اعضای شورای امنیت برخاسته است، چرا این اعتقاد در سالهای اولیه تجاوز که افکار جهانی تصمیم جدی شورای امنیت بود، برنخواست؟

2- اگر قطعنامه 598 ناشی از نگرانی عمیق شورای امنیت از ادامه جنگ ایران و عراق برخاسته است،‌ چرا موقعی که رژیم عراق از زمین و هوا و دریا به خاک کشور ما حمله می‌کرد و زنان و کودکان بی‌دفاع مناطق مرزی ما را به خاک و خون می‌کشید، این نگرانی عمیق بوجود نیامد؟ چرا زمانی که رژیم عراق مناطق مسکونی ما را هدف موشک قرار می‌داد و بمبهای اهدائی اربابان خود را بر سر مردم کوچه و بازار و دانش آموزان بی‌گناه مدارس و بیماران بیمارستانها می ریخت، ‌نگرانی اعضاء شورای امنیت عمیق نشد؟ و چرا هنگامی که رزمندگان اسلام در خاک دشمن با عملیات پی در پی خود درصدد تنبیه مجازات برآمدند،‌نگرانی شورا عمیق می شود؟


3- اگر قطعنامه 598 پیام‌آور صلح عادلانه و شرافتمندانه بود،‌چرا امام راحل(ره) پذیزش آن را به منزله جام زهر دانست؟ اگر صلح عادلانه است،‌چرا زهر است؟ آیا تحلیلگران خوش‌بین متوجه این تناقص شده‌اند؟

گروهی هم هدف شورای امنیت را در صدور قطعنامه 598 در موارد زیر خلاصه می‌کنند:

الف) اعاده حیثیت سازمان ملل متحد در درجه اول به عنوان نهاد حافظ صلح بین‌المللی؛ زیرا شورای امنیت با صدور قطعنامه‌های بی‌حاصل عدم توانایی خود را در اذهان جهانی تقویت می کرد، لذا در وهله نخست به منظور نمایش قدرت و نشان دادن توانایی و صلاحیت خود در حل مناقشات بین‌المللی، حاضر شد تسلیم خواست به حق جمهوری اسلامی ایران شود و امتیاز شناسایی آغازگر جنگ را به او بدهد.

ب) جلوگیری از سقوط صدام؛ حامیان صدام به خوبی دریافتند که ایران با تصمیمات تهاجمی خود در جنگ،‌ممکن است رژیم صدام را به سقوط بکشاند،‌لذا به این نتیجه رسیدند که ایجاد حرکت سیاسی تازه در منطقه ضروری است تا نقش عملیات رزمندگان ایران را در ایجاد تحولات سیاسی منطقه بی‌اثر کند.

ج) تقویت روحیه حامیان رژیم عراق به منظور جلب حمایت بیشتر آنها نسبت به صدام و تشدید روند کمکهای تسلیحاتی و سیاسی آنها و حفظ وجهه منطقه‌ای جنگ ایران و عراق، سلب امکان دفاع مشروع از ایران.

شورای امنیت براساس بند 6 قطعنامه 598 اصل دفاع مشروع را از جمهوری اسلامی ایران سلب کرد. زیرا بر اساس ماده 51 منشور سازمان ملل، کشور مورد تجاوز حق دفاع مشروع را از خود دارد تا زمانی که شورای امنیت تدابیر لازم اجرائی را اتخاذ کند.

وزریر امور خارجه وقت،دکتر ولایتی در این مورد تصریح می داشت: «که ما دلیلی نمی‌بینیم قطعنامه‌ای را برای تحمیل عقاید، که ناعادلانه و غیرمنصفانه است، بپذیریم.» او صریحا گفت:« ‌قطعنامه شورای امنیت مورد قبول ما نیست.»

میرحسین موسوی، نخست وزیر وقت،‌ نیز ضمن اعلام عدم اعتبار قطعنامه،‌ گفت:«‌ما نسبت به این قطعنامه بدبین هستیم و اگر شورای امنیت واقعا در پی تحقق صلح در منطقه است باید اجرای بند 6 را که متضمن معرفی متجاوز است بربندهای دیگر مقدم بدارد.» رجایی خراسانی،‌ نماینده ایران در سازمان ملل متحد، درخواست کرد که عراق، کشور متجاوز معرفی شود و غرامت جنگی را نیز به ایران بپردازد.

در بررسی موضع جمهوری اسلامی ایران به این نتیجه می‌رسیم که دو نوع برخورد با قطعنامه کاملا قابل تمایز است. یک گروه از افراد اعتقاد داشتند که قطعنامه را باید صریحا و کلا رد کرد، یعنی همان رویه‌ای که در مورد دیگر قطعنامه‌های شورای امنیت اتخاذ کرده بودند، ولی گروه دیگری به سیاست نه رد و نه قبول اعتقاد داشتند. موضع گیری نه رد، نه قبول نزدیک به یک سال ادامه داشت و تهران تا مدتی توانست برفشارهای بین المللی برای پذیرش قطعنامه فائق آید.

اما افزایش غیرقابل تحمل این فشارها و تهدیدهای مستقیم و غیرمستقیم علیه ایران، توافق بی‌سابقه اعضاء دائم شورای امنیت برای خاتمه جنگ که حتی به آمادگی شورا برای تصویب قطعنامه‌ای جهت تحریم کامل تسلیحاتی ایران نیز رسیده بود، و نیز حضور گسترده آمریکا و غرب در خلیج فارس، چنگ و دندان نشان غربیها به تهران، وضعیت بحرانی بازر نفت و بالتبع آن وضع اقتصادی کشور، حمله نیروهای نظامی آمریکا به سکوهای نفتی ایران و ورود آمریکا به صحنه‌ درگیری در خلیج فارس علیه ایران، حمله به نیروی دریایی ایران و غرق شدن چندین کشتی جنگی توسط نیروهای آمریکایی،حمله ناو جنگی آمریکا به هواپیما ی مسافربری ایران،کشتار حجاج ایرانی در حج سال1366 تغییر موضع و موقعیت برتر نظامی در صحنه‌ جنگ زمینی، باعث شد که به لحاظ مصلحت نظامی و جلوگیری از تبلیغات جهانی که ایران را جنگ طلب معرفی می‌کرد، ایران قطعنامه 598 را بپذیرد و خصوصا با توجه به روحیه صلح دوستانه دبیرکل سازمان ملل متحد و سعی ایشان در جلب نظر تهران و اعمال نظرهای ما در طرح اجرائی خود برای اجرای قطعنامه 598 که حتی قبل از پذیرش قطعنامه 598 به تصویب ایران رسیده بود، در پذیرش قطعنامه موثر بوده است.



متن قطعنامه 598


قطعنامه 598 دارای یک مقدمه و 10 بند است که در جلسه 2570 شورای امنیت به اتفاق آرا به تصویب رسید. بندهای قطعنامه بر اساس مواد 39 و 40 منشور سازمان ملل متحد به شرح زیر است:


1- شورا مطالبه می‌کند که به عنوان اولین قدم به سوی یک حل و فصل از طریق مذاکره، ایران و عراق به یک آتش بس فوری اقدام فوری اقدام کنند و تمام عملیات نظامی را در زمین، دریا و هوا متوقف کنند و همچنین تمام نیروها را بی‌درنگ تا سر حداث شناخته شده بین المللی بازگردانند.


2-از دبیر کل درخواست می‌شود که گروهی از ناظران سازمان ملل متحد را برای تائید، تحکیم، نظارت بر آتش بس و عقب نشینی به مرزها اعزام کند. به علاوه از دبیر کل درخواست می‌شود که ترتیبات ضروری را برای مشاوره با طرفین انجام دهد و گزارش آن را به شورای امنیت تسلیم کند.


3- شورا اصرار دارد که پس از توقف مخاصمات فعال بلادرنگ اسرای جنگی را بر اساس کنوانسیون سوم ژنو در 12 اوت 1949، آزاد کند و عودت داده شوند.


4- از ایران و عراق دعوت می‌شود که با دبیر کل در خصوص به اجرا در آوردن این قطعنامه و در کوششهای میانجیگرانه برای کسب یک حل و فصل جامع، عادلانه، شرافتمندانه مورد قبول طرفین در مورد تمام موضوعات مهم، بر اساس اصول مندرج در منشور ملل متحد همکاری کنند.


5- از تمامی دولتهای دیگر دعوت می‌شود که حداکثر خویشتن‌داری را به عمل آورند و از هر اقدامی که ممکن است به تصاعد و گسترش بیشتر مخاصمه منجر شود، احتراز جویند و بدین گونه به اجرا در آوردن قطعنامه حاضر را تسهیل کنند.


6- از دبیر کل درخواست می‌شود که ضمن مشورت با ایران و عراق مساله تفویض کار تحقیق در باب مسئولیت مخاصمه به هیاتی بی‌طرف را بررسی کند و در حداقل مدت ممکن به شورا گزارش دهد.


7- عظمت خسارات وارده در خلال مخاصمه و نیاز به کوشش در جهت نوسازی، با امدادهای بین‌المللی در خور زمانی که مخاصمه خاتمه پذیرد، تصدیق می‌شود و در همین خصوص از دبیر کل در خواست می‌شود که هیاتی از کارشناسان را برای پژوهش در باب مساله نوسازی تعیین کند و به شورای امنیت گزارش دهد.


8- به علاوه از دبیر کل درخواست می‌شود که با مشورت با ایران و عراق و سایر کشورهای منطقه، طرق افزایش امنیت و ثبات را مورد مداقه قرار دهد.


9- از دبیر کل در خواست می‌شود که شورای امنیت را در مورد به اجرا در آوردن این قطعنامه، به طور مداوم مطلع کند.
10- شورای امینت تصمیم دارد که برای در نظر گرفتن اقدامات بیشتر و تضمین اجرای این قطعنامه در صورت ضرورت جلساتی تشکسل دهد

 منبع : سایت خبری تحلیلی فرهنگ انقلاب اسلامی

 
 Copyright © 2003-2022 - AVINY.COM - All Rights Reserved