بخش شهید آوینی حرف دل موبایل شعر و سبک اوقات شرعی کتابخانه گالری عکس صوتی فیلم و کلیپ لینکستان استخاره دانلود نرم افزار بازی آنلاین
خرابی لینک
 

سجود

١٠٤٥ نمازگزار بايد در هر رکعت از نمازهاى واجب و مستحب بعد از رکوع دو سجده کند و سجده آن است که پيشانى و کف دو دست و سر دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمين بگذارد.

١٠٤٦ دو سجده روى هم يک رکن است که اگر کسى در نماز واجب عمدا يا از روى فراموشى هر دو را ترک کند يا دو سجده ديگر به آنها اضافه نمايد، نمازش باطل است.

١٠٤٧ اگر عمدا يک سجده کم يا زياد کند نماز باطل مى‏شود، و اگر سهوا يک سجده کم کند حکم آن بعدا گفته خواهد شد.

١٠٤٨ اگر پيشانى را عمدا يا سهوا به زمين نگذارد سجده نکرده است اگر چه جاهاى ديگر به زمين برسد، ولى اگر پيشانى را به زمين بگذارد و سهوا جاهاى ديگر را به زمين نرساند يا سهوا ذکر نگويد سجده صحيح است.

١٠٤٩ در سجده هر ذکرى بگويد کافى است ولى احتياط واجب آن است که مقدار ذکر از سه مرتبه «سبحان الله‏» يا يک مرتبه «سبحان ربى الاعلى و بحمده‏» کمتر نباشد و مستحب است «سبحان ربى الاعلى و بحمده‏» را سه يا پنچ يا هفت مرتبه بگويد.

١٠٥٠ در سجود بايد به مقدار ذکر واجب، بدن آرام باشد. و موقع گقتن ذکر مستحب هم اگر آن را به قصد ذکرى که براى سجده دستور داده‏اند بگويد، آرام بودن بدن لازم است.

١٠٥١ اگر پيش از آن که پيشانى به زمين برسد و بدن آرام بگيرد، عمدا ذکر سجده را بگويد يا پيش از تمام شدن ذکر عمدا سر از سجده بردارد، نماز باطل است.

١٠٥٢ اگر پيش از آن که پيشانى به زمين برسد و بدن آرام گيرد سهوا ذکر سجده را بگويد و پيش از آن که سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده بايد دوباره در حال آرام بودن ذکر را بگويد.

١٠٥٣ اگر بعد از آن که سر از سجده برداشت، بفهمد که پيش از آرام گرفتن بدن ذکر را گفته يا پيش از آن که ذکر سجده تمام شود سر برداشته، نمازش صحيح است.

١٠٥٤ اگر موقعى که ذکر سجده را مى‏گويد يکى از هفت عضو را عمدا از زمين بردارد ، نماز باطل مى‏شود ولى موقعى که مشغول گفتن ذکر نيست اگر غير پيشانى جاهاى ديگر را از زمين بردارد و دوباره بگذارد، اشکال ندارد.

١٠٥٥ اگر پيش از تمام شدن ذکر سجده سهوا پيشانى را از زمين بردارد نمى‏تواند دوباره به زمين بگذارد و بايد آن را يک سجده حساب کند، ولى اگر جاهاى ديگر را سهوا از زمين بردارد بايد دو مرتبه به زمين بگذارد و ذکر را بگويد.

١٠٥٦ بعد از تمام شدن ذکر سجده اول بايد بنشيند تا بدن آرام گيرد و دوباره به سجده رود.

١٠٥٧ جاى پيشانى نمازگزار بايد از جاهاى زانوهايش پست‏تر و بلندتراز چهار انگشت بسته نباشد، بلکه احتياط واجب آن است که جاى پيشانى او از جاى انگشتانش پست‏تر و بلندتر از چهار انگشت بسته نباشد.

١٠٥٨ در زمين سراشيب که سراشيبى آن درست معلوم نيست احتياط واجب آن است که جاى پيشانى نمازگزار از جاى انگشتهاى پا و سر زانوهاى او بيش از چهار انگشت بسته بلندتر نباشد.

١٠٥٩ اگر پيشانى را سهوا به چيزى بگذارد که از جاى انگشتهاى پا و سر زانوهاى او بلندتر از چهار انگشت بسته است چنانچه بلندى آن به قدرى است که نمى‏گويند در حال سجده است مى‏تواند سر را بردارد و به چيزى که بلندى آن به اندازه چهار انگشت بسته يا کمتر است بگذارد، و مى‏تواند سر را به روى آن چه به اندازه چهار انگشت‏يا کمتر است بکشد، و اگر بلندى آن به قدرى است که مى‏گويند در حال سجده است احتياط واجب آن است که پيشانى را از روى آن به روى چيزى که بلندى آن به انداره چهار انگشت بسته يا کمتر است بکشد، و اگر کشيدن پيشانى ممکن نيست بنابر احتياط واجب بايد پيشانى را بلند کند و بر موضعى که بلندى زايدى ندارد بگذارد و نماز را تمام کند و دوباره بخواند.

١٠٦٠ بايد بين پيشانى و آنچه بر آن سجده مى‏کند چيزى نباشد، پس اگر مهر به‏قدرى چرک باشد که پيشانى به خود مهر نرسد سجده باطل است، ولى اگر مثلا رنگ مهر تغيير کرده باشد، اشکال ندارد.

١٠٦١ در سجده بايد کف دست را بر زمين بگذارد ولى در حال ناچارى پشت دست هم مانعى ندارد، و اگر پشت دست ممکن نباشد بايد مچ دست را بگذارد، و چنانچه آن را هم نتواند بايد تا آرنج هر جا که ميتواند بر زمين بگذارد و اگر آن هم ممکن نيست گذاشتن بازو کافى است.

١٠٦٢ در سجده بنابر احتياط واجب بايد سر دو انگشت بزرگ پاها را به زمين بگذارد و اگر انگشتهاى ديگر پا يا روى پا را به زمين بگذارد يا به واسطه بلند بودن ناخن، سر شست به زمين نرسد نمازش باطل است.

١٠٦٣ کسى که مقدارى از شست پايش بريده بايد بقيه آن را به زمين بگذارد، واگر چيزى از آن نمانده يا اگر مانده خيلى کوتاه است بايد بقيه انگشتان را بگذارد و اگر هيچ انگشت ندارد بايد هر مقدارى از پا باقى مانده به زمين بگذارد.

١٠٦٤ اگر به طور غير معمول سجده کند مثلا سينه و شکم را به زمين بچسباند بنابر احتياط مستحب بايد نماز را دوباره بخواند، ولى اگر پاها را دراز کند،اگرچه هفت عضوى که گفته شد به زمين برسد بنابر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند.

١٠٦٥ مهر يا چيز ديگرى که بر آن سجده ميکند بايد پاک باشد ولى اگر مثلا مهر را روى فرش نجس بگذارد يا يک طرف مهر نجس باشد و پيشانى را به طرف پاک آن بگذارد اشکال ندارد.

١٠٦٦ اگر در پيشانى دمل و مانند آن باشد، چنانچه ممکن است بايد با جاى سالم پيشانى سجده کند. و اگر ممکن نيست بايد زمين را گود کند و دمل را در گودال و جاى سالم را به مقدارى که براى سجده کافى باشد بر زمين بگذارد.

١٠٦٧ اگر دمل يا زخم تمام پيشانى را گرفته باشد بايد به يکى از دو طرف پيشانى سجده کند و اگر ممکن نيست، به چانه و اگر به چانه هم ممکن نيست بايد به هر جاى از صورت که ممکن است‏سجده کند. و اگر به هيچ جاى از صورت ممکن نيست، بايد با جلو سر سجده نمايد.

١٠٦٨ کسى که نميتواند پيشانى را به زمين برساند بايد به قدرى که مى‏تواند خم شود و مهر يا چيز ديگرى را که سجده بر آن صحيح است روى چيز بلندى گذاشته و طورى پيشانى را بر آن بگذارد که بگويند سجده کرده است ولى بايد کف دستها و زانوها و انگشتان پا را به طور معمول به زمين بگذارد.

١٠٦٩ کسى که هيچ نمى‏تواند خم شود بايد براى سجده بنشيند و با سر اشاره کند، و اگر نتواند بايد با چشمها اشاره نمايد و در هر دو صورت احتياط واجب آن است که اگر مى‏تواند بقدرى مهر را بلند کند که پيشانى را بر آن بگذارد و اگر نمى‏تواند احتياط مستحب آن است که مهر را بلند کند و به پيشانى بگذاردو اگر با سر يا چشمها هم نمى‏تواند اشاره کند بايد در قلب نيت‏سجده کند و بنابر احتياط واجب با دست و مانند آن براى سجده اشاره نمايد.

١٠٧٠ کسى که نمى‏تواند بنشيند بايد ايستاده نيت‏سجده کند و چنانچه مى‏تواند براى سجده با سر اشاره کند، و اگر نمى‏تواند با چشمها اشاره نمايد، و اگر اين را هم نمى‏تواند در قلب يت‏سجده کند و بنابر احتياط واجب با دست و مانند آن براى سجده اشاره نمايد.

١٠٧١ اگر پيشانى بى‏اختيار از جاى سجده بلند شود چنانچه ممکن باشد بايد نگذارد دوباره به جاى سجده برسد و اين يک سجده حساب مى‏شود چه ذکر سجده را گفته باشد يا نه و اگر نتواند سر را نگه دارد و بى‏اختيار دوباره به جاى سجده برسد روى هم يک سجده حساب مى‏شود و اگر ذکر نگفته باشد بايد بگويد.

١٠٧٢ جايى که انسان بايد تقيه کند مى تواند بر فرش و مانند آن سجده نمايد و لازم نيست براى نماز به جاى ديگر برود.

١٠٧٣ اگر روى چيزى که بدن روى آن آرام نمى‏گيرد سجده کند باطل است. ولى روى تشک پر يا چيز ديگرى که بعد از سر گذاشتن و مقدارى پايين رفتن آرام مى‏گيرد سجده کند، اشکال ندارد.

١٠٧٤ اگر انسان ناچار شود که در زمين گل نماز بخواند، بنابر احتياط واجب بايد در حالى که ايستاده است براى سجده با سر اشاره کند و تشهد را ايستاده بخواند.

١٠٧٥ در رکعت اول و رکعت‏سومى که تشهد ندارد مثل رکعت‏ سوم نماز ظهر و عصر و عشا اگر بعد از سجده دوم بدون آنکه مقدارى بنشيند براى رکعت بعد برخيزد نمازش صحيح است، ولى بنابر احتياط واجب بايد بعد از سجده دوم قدرى بى‏حرکت بنشيند و بعد برخيزد.

چيزهايى که سجده بر آن صحيح است

١٠٧٦ بايد بر زمين و چيزهاى غير خوراکى که از زمين مى‏رويد مانند چوب و برگ رخت‏سجده کرد و سجده بر چيزهاى خوراکى و پوشاکى صحيح نيست و نيز سجده کردن بر چيزهاى معدنى مانند طلا و نقره و عقيق و فيروزه باطل است، اما سجده کردن بر سنگهاى معدنى مانند سنگ مرمر و سنگهاى سياه اشکال ندارد.

١٠٧٧ احتياط واجب آن است که بر برگ درخت مو اگر تازه باشد سجده نکنند.

١٠٧٨ سجده بر چيزهايى که از زمين مى‏رويد و خوراک حيوان است مثل علف و کاه صحيح است.

١٠٧٩ سجده بر گلهايى که خوراکى نيستند صحيح است ولى سجده بر دواهاى خوراکى که از زمين مى‏رويد مانند گل بنفشه و گل گاو زبان صحيح نيست.

١٠٨٠ سجده بر گياهى که خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است و در شهرهاى ديگر معمول نيست و نيز سجده بر ميوه نارس صحيح نيست.

١٠٨١ سجده بر سنگ آهک و سنگ گچ صحيح است بلکه به گچ و آهک پخته و آجر و کوزه گلى و مانند آن هم مى‏شود سجده کرد.

١٠٨٢ اگر کاغذ را از چيزى که سجده بر آن صحيح است مثلا از کاه ساخته باشند مى‏شود بر آن سجده کرد و سجده بر کاغذى که از پنبه و مانند آن ساخته شده اشکال ندارد.

١٠٨٣ براى سجده بهتر از هر چيز تربت‏حضرت سيدالشهدا عليه السلام مى‏باشد، بعد از آن خاک، بعد از خاک سنگ، و بعد از سنگ گياه است.

١٠٨٤ اگر چيزى که سجده بر آن صحيح است ندارد يا اگر دارد بواسطه سرما يا گرماى زياد و مانند اينها نمى‏تواند بر آن سجده کند بايد به لباسش اگر از کتان يا پنبه است‏سجده کند و اگر از چيز ديگر است بر همان چيز سجده کند و اگر آن هم نيست بايد بر پشت دست و چنانچه آنهم ممکن نباشد به چيز معدنى مانند انگشتر عقيق سجده نمايد.

١٠٨٥ سجده بر گل و خاک سستى که پيشانى روى آن آرام نمى‏گيرد اگر بعد ازآن که مقدارى فرو رفت آرام بگيرد اشکال ندارد.

١٠٨٦ اگر در سجده اول مهر به پيشانى بچسبد و بدون اينکه مهر را بردارد دوباره به سجده برود اشکال دارد ، بلکه نماز باطل است و بايد اعاده کند.

١٠٨٧ اگر در بين نماز چيزى که بر آن سجده مى‏کند گم شود و چيزى که سجده بر آن صحيح است نداشته باشد چنانچه وقت وسعت دارد بايد نماز را بشکند و اگر وقت تنگ است بايد به لباسش اگر از پنبه يا کتان است‏سجده کند و اگر ازچيز ديگرى است بر همان چيز و اگر آنهم ممکن نيست بر پشت دست و اگر آن هم نمى‏شود به چيز معدنى مانند انگشتر عقيق سجده نمايد.

١٠٨٨ هرگاه در حال سجده بفهمد پيشانى را بر چيزى گذاشته که سجده بر آن باطل است اگر ممکن باشد بايد پيشانى را از روى آن به روى چيزى که سجده بر آن صحيح است بکشد و اگر وقت تنگ است به دستورى که در مساله پيش گفته شد عمل کند.

١٠٨٩ اگر بعد از سجده بفهمد پيشانى را روى چيزى گذاشته که سجده بر آن باطل است اشکال ندارد.

١٠٩٠ سجده کردن براى غير خداوند متعال حرام ميباشد و بعضى از مردم عوام که مقابل قبر امامان عليهم السلام پيشانى را به زمين مى‏گذارند اگر براى شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد و گرنه حرام است.

مستحبات و مکروهات سجده

١٠٩١ در سجده چند چيز مستحب است: ١- کسى که ايستاده نماز مى‏خواند بعد از آنکه سر از رکوع برداشت و کاملا ايستاد و کسى که نشسته نماز مى‏خواند بعد از آن که کاملا نشست براى رفتن به سجده تکبير بگويد. ٢- موقعى که مرد مى‏خواهد به سجده برود اول دستها را و زن اول زانوها را به زمين بگذارد. ٣- بينى را به مهر يا چيزى که سجده بر آن صحيح است بگذارد. ٤- در حال سجده انگشتان دست را به هم بچسباند و برابر گوش بگذارد بطورى که سر آنها رو به قبله باشد. ٥- در سجده دعا کند و از خدا حاجت بخواهد و اين دعا را بخواند: «يا خير المسؤولين و يا خير المعطين ارزقنى و ارزق عيالى من فضلک فانک ذو الفضل العظيم‏»، يعنى اى بهترين کسى که از او سؤال مى‏کنند و اى بهترين عطا کنندگان، روزى بده به من و عيال من از فضل خودت، پس به درستى که تو داراى فضل بزرگى. ٦- بعد از سجده بر ران چپ بنشيند و روى پاى راست را بر کف پاى چپ بگذارد. ٧- بعد از هر سجده وقتى نشست و بدنش آرام گرفت تکبير بگويد. ٨- بعد از سجده اول بدنش که آرام گرفت «استغفر الله ربى و اتوب اليه‏» بگويد. ٩- سجده را طول بدهد و در موقع نشستن دستها را روى رانها بگذارد. ١٠- براى رفتن به سجده دوم در حال آرامى بدن «الله اکبر» بگويد. ١١- در سجده‏ها صلوات بفرستد و اگر آن را به قصد ذکرى که در سجده‏ها دستور داده‏اند بگويد اشکال ندارد. ١٢- در موقع بلند شدن، دستها را بعد از زانوها از زمين بردارد . ١٣- مردها آرنجها و شکم را به زمين نچسبانند و بازوها را از پهلو جدا نگاه دارند و زنها آرنجها و شکم را بر زمين بگذارند و اعضاى بدن را به يکديگر بچسبانند.و مستحبات ديگر سجده در کتابهاى مفصل گفته شده است.

١٠٩٢ قرآن خواندن در سجده مکروه است و نيز مکروه است براى برطرف کردن گرد و غبار جاى سجده را فوت کند و اگر در اثر فوت کردن دو حرف از دهان بيرون‏آيد نماز باطل است. و غير اينها مکروهات ديگرى هم در کتابهاى مفصل گفته شده است.

سجده واجب قرآن

١٠٩٣ در هر يک از چهار سوره: «و النجم، اقرا، الم تنزيل و حم سجده‏» يک آيه سجده است که اگر انسان بخواند يا گوش به آن دهد بعد از تمام شدن آن آيه بايد فورا سجده کند و اگر فراموش کرد هر وقت‏يادش آمد بايد سجده نمايد.

١٠٩٤ اگر انسان موقعى که آيه سجده را مى‏خواند از ديگرى هم بشنود چنانچه گوش داده دو سجده نمايد و اگر به گوشش خورده يک سجده کافى است.

١٠٩٥ در غير نماز اگر در حال سجده آيه سجده را بخواند يا به آن گوش بدهد بايد سر از سجده بردارد و دوباره سجده کند.

١٠٩٦ اگر آيه سجده را از کسى که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود، يا از مثل گرامافون آيه سجده را بشنود، لازم نيست‏سجده نمايد. ولى اگر از آلتى که صداى خود انسان را مى‏رساند بشنود، واجب است‏سجده کند.

١٠٩٧ در سجده واجب قرآن نمى‏شود بر چيزهاى خوراکى و پوشاکى سجده کرد ولى ساير شرايط سجده را که در نماز است لازم نيست مراعات کنند.

١٠٩٨ در سجده واجب قرآن بايد طورى عمل کند که بگويند سجده کرد.

١٠٩٩ هرگاه در سجده واجب قرآن پيشانى را به قصد سجده به زمين بگذارد، اگر چه ذکر نگويد کافى است، و گفتن ذکر مستحب است. و بهتر است بگويد: «لا اله الا الله حقا حقا لا اله الا الله ايمانا و تصديقا لا اله الا الله عبودية و رقا سجدت لک يا رب تعبدا و رقا لا مستنکفا و لا مستکبرا بل انا عبد ذليل ضعيف خائف مستجير».

تشهد

١١٠٠ در رکعت دوم تمام نمازهاى واجب و رکعت‏سوم نماز مغرب و رکعت چهارم نماز ظهر و عصر و عشا بايد انسان بعد از سجده دوم بنشيند و در حال آرام بودن بدن تشهد بخواند يعنى بگويد: «اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل على محمد و آل محمد».

١١٠١ کلمات تشهد بايد به عربى صحيح و به طورى که معمول است پشت‏سر هم گفته شود.

١١٠٢ اگر تشهد را فراموش کند و بايستد و پيش از رکوع يادش بيايد که تشهد را نخوانده، بايد بنشيند و تشهد را بخواند و دوباره بايستد و آنچه بايد در آن رکعت‏خوانده شود بخواند و نماز را تمام کند و اگر در رکوع يا بعد از آن يادش بيايد بايد نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز تشهد را قضا کند و بنابر احتياط واجب براى تشهد فراموش شده دو سجده سهو بجا آورد.

١١٠٣ مستحب است در حال تشهد بر ران چپ بنشيند و روى پاى راست را به کف پاى چپ بگذارد و پيش از تشهد بگويد: «الحمد لله‏» يا بگويد: «بسم الله و بالله و الحمد لله و خير الاسماء لله‏» و نيز مستحب است دستها را بر رانها بگذارد و انگشتها را به يکديگر بچسباند و به دامان خود نگاه کند و بعد از تمام شدن تشهد بگويد: «و تقبل شفاعته و ارفع درجته‏».

١١٠٤ مستحب است زنها در وقت‏خواندن تشهد رانها را به هم بچسبانند.

سلام نماز

١١٠٥ بعد از تشهد رکعت آخر نماز مستحب است در حالى که نشسته و بدن آرام است بگويد: «السلام عليک ايها النبى و رحمة الله و برکاته‏» و بعد از آن بايد بگويد: «السلام عليکم‏» و احوط استحبابى آن است که «و رحمة الله و برکاته‏» را اضافه نمايد يا بگويد: «السلام علينا و على عباد الله الصالحين‏».

١١٠٦ اگر سلام نماز را فراموش کند و موقعى يادش بيايد که صورت نماز به هم نخورده و کارى هم که عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى‏کند مثل پشت به قبله کردن انجام نداده بايد سلام را بگويد و نمازش صحيح است.

١١٠٧ اگر سلام نماز را فراموش کند و موقعى يادش بيايد که صورت نماز به هم خورده است چنانچه پيش از آن که صورت نماز به هم بخورد کارى که عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى‏کند مثل پشت به قبله کردن انجام نداده باشد نمازش صحيح است‏و اگر پيش از آن که صورت نماز به هم بخورد کارى که عمدى و سهوى آن نماز را باطل مى‏کند انجام داده باشد بنابر احتياط نمازش باطل است گرچه صحيح بودن آن خالى از قوت نيست.

ترتيب

١١٠٨ اگر عمدا ترتيب نماز را به هم بزند مثلا سوره را پيش از حمد بخواند يا سجود را پيش از رکوع بجا آورد، نماز باطل مى‏شود.

١١٠٩ اگر رکنى از نماز را فراموش کند و رکن بعد از آن را بجا آورد مثلا پيش از آنکه رکوع کند دو سجده نمايد، نماز باطل است.

١١١٠ اگر رکنى را فراموش کند و چيزى را که بعد از آن است و رکن نيست بجاآورد مثلا پيش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند بايد رکن را بجا آورد و آنچه را اشتباها پيش از آن خوانده دوباره بخواند.

١١١١ اگر چيزى را که رکن نيست فراموش کند و رکن بعد از آن را بجا آورد، مثلا حمد را فراموش کند و مشغول رکوع شود، نمازش صحيح است.

١١١٢ اگر چيزى را که رکن نيست فراموش کند و چيزى را که بعد از آن است و آن هم رکن نيست بجا آورد مثلا حمد را فراموش کند و سوره را بخواند چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد مثلا در رکوع يادش بيايد که حمد را نخوانده بايد بگذرد و نماز او صحيح است و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد بايد آنچه را فراموش کرده بجاآورد و بعد از آن چيزى را که اشتباها جلوتر خوانده دوباره بخواند.

١١١٣ اگر سجده اول را به خيال اين که سجده دوم است‏يا سجده دوم را به خيال اينکه سجده اول است بجا آورد نماز صحيح است و سجده اول او سجده اول و سجده دوم او سجده دوم حساب مى‏شود.

موالات

١١١٤ انسان بايد نماز را با موالات بخواند يعنى کارهاى نماز مانند رکوع و سجود و تشهد را پشت‏سر هم بجا آورد و چيزهايى را که در نماز مى‏خواند به طورى که معمول است پشت‏سر هم بخواند و اگر به قدرى بين آنها فاصله بيندازد که نگويند نماز مى‏خواند، نمازش باطل است.

١١١٥ اگر در نماز سهوا بين حرفها يا کلمات فاصله بيندازد و فاصله به قدرى نباشد که صورت نماز از بين برود چنانچه مشغول رکن بعد نشده باشد بايد آن حرفها يا کلمات را به طور معمول بخواند و اگر مشغول رکن بعد شده باشد نمازش صحيح است.

١١١٦ طول دادن رکوع و سجود و خواندن سوره‏هاى بزرگ موالات را به هم نمى‏زند.

قنوت

١١١٧ در تمام نمازهاى واجب و مستحب پيش از رکوع رکعت دوم مستحب است قنوت بخواند و در نماز وتر با آن که يک رکعت مى‏باشد خواندن قنوت پيش از رکوع مستحب است و نماز جمعه در هر رکعت‏يک قنوت دارد و نماز آيات پنج قنوت و نماز عيد فطر و قربان در رکعت اول پنج قنوت و در رکعت دوم چهار قنوت دارد.

١١١٨ اگر بخواهد قنوت بخواند به احتياط واجب بايد دستها را بلند کند و مستحب است دستها را تا مقابل صورت بلند نمايد و کف دستها را رو به آسمان قرار دهد و به قصد رجاء انگشتان دستها را به جز ابهام به هم بچسباند و هر دو کف دستها را پهلوى هم متصل به هم قرار دهد و نگاهش هنگام قنوت به کف دستهايش باشد.

١١١٩ در قنوت هر ذکرى بگويد اگر چه يک «سبحان الله‏» باشد کافى است. و بهتر است بگويد: «لا اله الا الله الحليم الکريم، لا اله الا الله العلى العظيم، سبحان الله رب السموات السبع و رب الارضين السبع و ما فيهن و ما بينهن و رب العرش العظيم و الحمد لله رب العالمين‏».

١١٢٠ مستحب است انسان قنوت را بلند بخواند. ولى براى کسى که نماز را به جماعت مى‏خواند، اگر امام جماعت صداى او را بشنود، بلند خواندن قنوت مستحب نيست.

١١٢١ اگر عمدا قنوت نخواند قضا ندارد و اگر فراموش کند و پيش از آن که به ‏اندازه رکوع خم شود يادش بيايد مستحب است بايستد و بخواند و اگر در رکوع يادش بيايد مستحب است بعد از رکوع قضا کند و اگر در سجده يادش بيايد مستحب است بعد از سلام نماز قضا نمايد.

ترجمه نماز

١- ترجمه سوره حمد

«بسم الله الرحمن الرحيم‏» يعنى ابتدا مى‏کنم بنام خداوندى که در دنيا بر مؤمن و کافر رحم مى‏کند و در آخرت بر مؤمن رحم مى‏نمايد. «الحمد لله رب العالمين‏» يعنى ثنا مخصوص خداوندى است که پرورش دهنده همه موجودات است.«الرحمن الرحيم‏» يعنى در دنيا بر مؤمن و کافر و در آخرت بر مؤمن رحم مى‏کند.«مالک يوم الدين‏» يعنى پادشاه و صاحب اختيار روز قيامت است. «اياک نعبد و اياک نستعين‏» يعنى فقط تو را عبادت مى‏کنيم و فقط از تو کمک مى‏خواهيم. «اهدنا الصراط المستقيم‏» يعنى هدايت کن ما را به راه راست که آن دين اسلام است. «صراط الذين انعمت عليهم‏» يعنى به راه کسانى که به آنان نعمت دادى که آنان پيغمبران و جانشينان پيغمبران هستند. «غير المغضوب عليهم و لا الضالين‏» يعنى نه به راه کسانى که غضب کرده‏اى بر ايشان و نه آن کسانى که گمراهند.

٢- ترجمه سوره قل هو الله احد

بسم الله الرحمن الرحيم: «قل هو الله احد»، يعنى بگو اى محمد (ص) که خداوند، خدايى است‏يگانه. «الله الصمد»، يعنى خدايى که از تمام موجودات بى‏نياز است. «لم يلد و لم يولد»، فرزند ندارد و فرزند کسى نيست. «و لم يکن له کفوا احد»، يعنى هيچ کس از مخلوقات مثل او نيست.

٣- ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهايى که بعد از آنها مستحب است

«سبحان ربى العظيم و بحمده‏»، يعنى پروردگار بزرگ من از هر عيب و نقصى پاک و منزه است و من مشغول ستايش او هستم. «سبحان ربى الاعلى و بحمده‏» يعنى پروردگار من که از همه کس بالاتر مى‏باشد از هر عيب و نقصى پاک و منزه است و من مشغول ستايش او هستم. «سمع الله لمن حمده‏»، يعنى خدا بشنود و بپذيرد ثناى کسى که او را ستايش مى‏کند. «استغفر الله ربى و اتوب اليه‏»، يعنى طلب آمرزش و مغفرت مى‏کنم از خداوندى که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت مى‏نمايم. «بحول الله و قوته اقوم و اقعد»، يعنى به يارى خداى متعال و قوه او برمى‏خيزم و مى‏نشينم.

٤- ترجمه قنوت

«لا اله الا الله الحليم الکريم‏»، يعنى نيست‏خدايى سزاوار پرستش مگر خداى يکتاى بى‏همتايى که صاحب حلم و کرم است. «لا اله الا الله العلى العظيم‏» يعنى نيست‏خدايى سزاوار پرستش مگر خداى يکتاى بى‏همتايى که بلند مرتبه و بزرگ است. «سبحان الله رب السموات السبع و رب الارضين السبع‏»، يعنى پاک و منزه است‏خداوندى که پروردگار هفت آسمان و پروردگار هفت زمين است. «و ما فيهن و ما بينهن و رب العرش العظيم‏»، يعنى پروردگار هر چيزى است که در آسمانها و زمينها و مابين آنهاست و پروردگار عرش بزرگ است. «و الحمد لله رب العالمين‏»،يعنى حمد و ثنا مخصوص خداوندى است که پرورش دهنده تمام موجودات است.

٥- ترجمه تسبيحات اربعه

«سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر»، يعنى پاک و منزه است‏خداوند تعالى و ثنا مخصوص اوست و نيست‏خدايى سزاوار پرستش مگر خداى بى‏همتا. و بزرگتر است از اينکه او را وصف کنند.

٦- ترجمه تشهد و سلام

«الحمد لله اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شريک له‏»، يعنى ستايش،مخصوص پروردگار است و شهادت مى‏دهم که خدايى سزاوار پرستش نيست مگر خدايى که يگانه است و شريک ندارد. «و اشهد ان محمدا عبده و رسوله‏»، يعنى شهادت مى‏دهم که محمد صلى الله عليه و آله بنده خدا و فرستاده اوست. «اللهم صل على محمد و آل‏محمد»، يعنى خدايا رحمت بفرست بر محمد و آل محمد. «و تقبل شفاعته و ارفع درجته‏» يعنى قبول کن شفاعت پيغمبر را و درجه آن حضرت را نزد خود بلند کن. «السلام عليک ايها النبى و رحمة الله و برکاته‏»، يعنى سلام بر تو اى پيغمبر و رحمت و برکات خدا بر تو باد. «السلام علينا و على عباد الله الصالحين‏»، يعنى سلام از خداوند عالم بر نمازگزاران و تمام بندگان خوب او. «السلام عليکم و رحمة الله و برکاته‏» يعنى سلام و رحمت و برکات خداوند بر شما مؤمنين باد.

تعقيب نماز

١١٢٢ مستحب است انسان بعد از نماز مقدارى مشغول تعقيب يعنى خواندن ذکر و دعا و قرآن شود و بهتر است پيش از آنکه از جاى خود حرکت کند و وضو و غسل و تيمم او باطل شود رو به قبله تعقيب را بخواند و لازم نيست تعقيب به عربى باشدولى بهتر است چيزهايى را که در کتابهاى دعا دستور داده‏اند بخواند و از تعقيبهايى که خيلى سفارش شده است تسبيح حضرت زهرا سلام الله عليها است که بايد به اين ترتيب گفته شود: ٣٤ مرتبه «الله اکبر»، بعد مرتبه ٣٣ «الحمد لله‏»، بعد از آن مرتبه ٣٣ «سبحان الله‏» و مى‏شود «سبحان الله‏» را پيش از «الحمد الله‏» گفت ولى بهتر است بعد از «الحمد الله‏» گفته شود.

١١٢٣ مستحب است بعد از نماز سجده شکر نمايد و همين قدر که پيشانى را به قصد شکر بر زمين بگذارد کافى است، ولى بهتر است صد مرتبه يا سه مرتبه يا يک مرتبه «شکرا لله‏» يا «شکرا» يا «عفوا» بگويد و نيز مستحب است هر وقت نعمتى به انسان مى‏رسد يا بلائى از او دور مى‏شود سجده شکر بجا آورد.

صلوات بر پيغمبر

١١٢٤ هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم مانند محمد و احمد يا لقب و کنيه آن جناب را مثل مصطفى و ابوالقاسم بگويد يا بشنود اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.

١١٢٥ موقع نوشتن اسم مبارک حضرت رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم مستحب است صلوات را هم بنويسد. و نيز بهتر است هر وقت آن حضرت را ياد مى‏کند صلوات بفرستد.

مبطلات نماز

١١٢٦ دوازده چيز نماز را باطل مى‏کند و آنها را مبطلات مى‏گويند: اول : آنکه در بين نماز يکى از شرطهاى آن از بين برود مثلا در بين نماز بفهمد مکانش غصبى است. دوم: آنکه در بين نماز عمدا يا سهوا يا از روى ناچارى، چيزى که وضو يا غسل را باطل مى‏کند پيش آيد، مثلا بول از او بيرون آيد. ولى کسى که نمى‏تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى کند، اگر چه در بين نماز بول يا غائط از او خارج شود چنانچه به دستورى که در احکام وضو گفته شد رفتار نمايد، نمازش باطل نمى شود. و نيز اگر در بين نماز از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتى که به دستور استحاضه رفتار کرده باشد، نمازش صحيح است.

١١٢٧ کسى که بى‏اختيار خوابش برده اگر نداند که در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن بنابر احتياط واجب بايد نمازش را دوباره بخواند ولى اگر تمام شدن نماز را بداند و شک کند که خواب در بين نماز بوده يا بعد نمازش صحيح است.

١١٢٨ اگر بداند به اختيار خودش خوابيده و شک کند که بعد از نماز بوده يا در بين نماز يادش رفته که مشغول نماز است و خوابيده نمازش صحيح است.

١١٢٩ اگر در حال سجده از خواب بيدار شود و شک کند که در سجده آخر نماز است‏يا در سجده شکر بايد آن نماز را دوباره بخواند.

سوم: از مبطلات نماز آن است که مثل بعض کسانى که شيعه نيستند دستها را روى هم بگذارد.

١١٣٠ هرگاه براى ادب دستها را روى هم بگذارد اگرچه مثل آنها نباشد بنابر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند، ولى اگر از روى فراموشى يا ناچارى يا براى کار ديگر مثل خاراندن دست و مانند آن، دستها را روى هم بگذارد اشکال ندارد.

چهارم: از مبطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد آمين بگويد ولى اگر اشتباها از از روى تقيه بگويد، اشکال ندارد.

پنجم: از مبطلات نماز آن است که عمدا يا از روى فراموشى پشت به قبله کند، يا به طرف راست‏يا چپ قبله برگردد، بلکه اگر عمدا بقدرى برگردد که نگويند رو به قبله است، اگر چه به طرف راست‏يا چپ نرسد، نمازش باطل است.

١١٣١ اگر عمدا همه صورت را به طرف راست‏يا چپ قبله برگرداند نمازش باطل است، بلکه اگر سهوا هم صورت را به اين مقدار برگرداند احتياط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند و لازم نيست که نماز اول را تمام نمايد،ولى اگر سر را کمى بگرداند عمدا باشد يا اشتباها نمازش باطل نمى‏شود.

ششم: از مبطلات نماز آن است که عمدا کلمه‏اى بگويد که از آن کلمه قصد معنى کند، اگر چه معنى هم نداشته باشد و يک حرف هم باشد، بلکه اگر قصد هم نکند، بنا بر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند در صورتى که دو حرف يا بيشتر باشد. ولى اگر سهوا بگويد، نماز باطل نمى‏شود.

١١٣٢ اگر کلمه‏اى بگويد که يک حرف دارد چنانچه آن کلمه معنى داشته باشد مثل (ق) که در زبان عرب به معناى اين است که «نگهدارى کن‏» چنانچه معنى آن را بداند و قصد آن را نمايد نمازش باطل مى‏شود، بلکه اگر قصد معناى آن را نکند ولى ملتفت معناى آن باشد احتياط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند.

١١٣٣ سرفه کردن و آروغ زدن و آه کشيدن در نماز اشکال ندارد ولى گفتن آخ و آه و مانند اينها که دو حرف است اگر عمدى باشد نماز را باطل مى‏کند.

١١٣٤ اگر کلمه‏اى را به قصد ذکر بگويد، مثلا به قصد ذکر بگويد: «الله اکبر» ودر موقع گفتن آن، صدا را بلند کند که چيزى را به ديگرى بفهماند اشکال ندارد ولى چنانچه به قصد اين که چيزى به کسى بفهماند بگويد اگرچه قصد ذکر هم داشته باشد نماز باطل مى‏شود.

١١٣٥ خواندن قرآن در نماز غير از چهار سوره‏اى که سجده واجب دارد و در احکام جنابت گفته شد و نيز دعا کردن در نماز اشکال ندارد اگر چه به فارسى يا زبان ديگر باشد.

١١٣٦ اگر چيزى از حمد و سوره و ذکرهاى نماز را عمدا يا احتياطا چند مرتبه بگويد اشکال ندارد.

١١٣٧ در حال نماز انسان نبايد به ديگرى سلام کند و اگر ديگرى به او سلام کند بايد طورى جواب دهد که سلام مقدم باشد مثلا بگويد: «السلام عليکم‏» يا «سلام عليکم‏» و نبايد «عليکم السلام‏» بگويد.

١١٣٨ انسان بايد جواب سلام را چه در نماز يا در غير نماز فورا بگويد و اگر عمدا يا از روى فراموشى جواب سلام را به قدرى طول دهد که اگر جواب بگويد جواب آن سلام حساب نشود چنانچه در نماز باشد نبايد جواب بدهد و اگر در نماز نباشد جواب دادن واجب نيست.

١١٣٩ بايد جواب سلام را طورى بگويد که سلام کننده بشنود، ولى اگر سلام کننده کر باشد چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد کافى است.

١١٤٠ نمازگزار جواب سلام را به قصد جواب بگويد نه به قصد دعا.

١١٤١ اگر زن يا مرد نامحرم يا بچه مميز يعنى بچه‏اى که خوب و بد را مى‏فهمد به نمازگزار سلام کند نمازگزار بايد جواب او را بدهد.

١١٤٢ اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد معصيت کرده، ولى نمازش صحيح است.

١١٤٣ اگر کسى به نمازگزار غلط سلام کند به طورى که سلام حساب نشود جواب او واجب نيست.

١١٤٤ جواب سلام کسى که از روى مسخره يا شوخى سلام مى‏کند واجب نيست و احتياط واجب آن است که در جواب سلام مرد و زن غير مسلمان بگويد:«سلام‏» يا فقط «عليك‏».

١١٤٥ است، ولى اگريکى از آنان جواب دهد کافى است.

١١٤٦ اگر کسى به عده‏اى سلام کند و کسى که سلام کننده قصد سلام دادن به او را نداشته، جواب دهد باز هم جواب سلام او بر آن عده واجب است.

١١٤٧ اگر به عده‏اى سلام کند و کسى که بين آنها مشغول نماز است‏شک کند که سلام کننده قصد سلام کردن به او را هم داشته يا نه نبايد جواب بدهد و همچنين است اگربداند قصد او را هم داشته ولى ديگرى جواب سلام را بدهد، اما اگر بداند که قصد اورا هم داشته و ديگرى جواب ندهد بايد جواب او را بگويد.

١١٤٨ سلام کردن مستحب است و خيلى سفارش شده است که سواره به پياده و ايستاده به نشسته و کوچکتر به بزرگتر سلام کند.

١١٤٩ اگر دو نفر با هم به يکديگر سلام کنند بر هر يک واجب است جواب سلام ديگرى را بدهد.

١١٥٠ در غير نماز مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگويد مثلا اگر کسى گفت: «سلام عليکم‏» در جواب بگويد: «سلام عليکم و رحمة الله‏».

هفتم: از مبطلات نماز خنده با صدا و عمدى است و چنانچه سهوا هم با صدا بخندد يا عمدا لبخند بزند نمازش باطل نمى‏شود.

١١٥١ اگر براى جلوگيرى از صداى خنده حالش تغيير کند مثلا رنگش سرخ شود چنانچه از صورت نمازگزار بيرون رود بايد نمازش را دوباره بخواند.

هشتم: از مبطلات نماز آن است که براى کار دنيا عملا با صدا گريه کند ولى اگر براى کار دنيايى بى صدا گريه کند اشکال ندارد ولى اگر از ترس خدا يا براى آخرت گريه کند آهسته باشد يا بلند اشکال ندارد بلکه از بهترين اعمال است.

نهم: از مبطلات نماز کارى است که صورت نماز را به هم بزند مثل دست زدن و به هوا پريدن و مانند اينها کم باشد يا زياد عمدا باشد يا از روى فراموشى ولى کارى که صورت نماز را به هم نزنند مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد.

١١٥٢ اگر در بين نماز به قدرى ساکت بماند که نگويند نماز مى‏خواند نمازش باطل مى‏شود.

١١٥٣ اگر در بين نماز کارى انجام دهد يا مدتى ساکت‏شود و شک کند که نماز به‏هم خورده يا نه، نمازش صحيح است. دهم: از مبطلات نماز خوردن و آشاميدن است، اگر در نماز طورى بخورد يا بياشامد که نگويند نماز مى‏خواند.

١١٥٤ احتياط واجب آن است که در نماز هيچ چيز نخورد و نياشامد چه موالات نماز به هم بخورد يا نخورد و چه بگويند نماز مى‏خواند يا نگويند.

١١٥٥ اگر در بين نماز غذايى را که لاى دندانها مانده فرو ببرد نمازش باطل نمى‏شود و اگر قند يا شکر و مانند اينها در دهان مانده باشد و در حال نماز کم کم آب شود و فرو رود نمازش اشکال پيدا مى‏کند. يازدهم: از مبطلات نماز شک در رکعتهاى نماز دو رکعتى يا سه رکعتى يا در دو رکعت اول نمازهاى چهار رکعتى است. دوازدهم: از مبطلات نماز آن است که رکن نماز را عمدا يا سهوا کم يا زياد کند، يا چيزى را که رکن نيست عمدا کم يا زياد نمايد.

١١٥٦ اگر بعد از نماز شک کند که در بين نماز کارى که نماز را باطل مى‏کند انجام داده يا نه، نمازش صحيح است.

چيزهايى که در نماز مکروه است

١١٥٧ مکروه است در نماز صورت را کمى به طرف راست‏يا چپ بگرداند و چشمها را هم بگذارد يا به طرف راست و چپ بگرداند و با ريش و دست‏خود بازى کند و انگشتها را داخل هم نمايد و آب دهان بيندازد و به خط قرآن يا کتاب يا خط انگشترى نگاه کند و نيز مکروه است موقع خواندن حمد و سوره و گفتن ذکر، براى شنيدن حرف کسى ساکت‏شود بلکه هر کارى که خضوع و خشوع را از بين ببرد مکروه مى‏باشد.

١١٥٨ موقعى که انسان خوابش مى‏آيد و نيز موقع خوددارى کردن از بول و غائط مکروه است نماز بخواند و همچنين پوشيدن جوراب تنگ که پا را فشار دهد در نماز مکروه مى‏باشد و غير از اينها مکروهات ديگرى هم در کتابهاى مفصل گفته شده است.

مواردى که مى‏شود نماز واجب را شکست

١١٥٩ شکستن نماز واجب از روى اختيار حرام است، ولى براى حفظ مال و جلوگيرى از ضرر مالى يا بدنى مانعى ندارد.

١١٦٠ اگر حفظ جان خود انسان يا کسى که حفظ جان او واجب است‏يا حفظ مالى که نگهدارى آن واجب مى‏باشد بدون شکستن نماز ممکن نباشد بايد نماز را بشکند ولى شکستن نماز براى مالى که اهميت ندارد مکروه است.

١١٦١ اگر در وسعت وقت مشغول نماز باشد و طلبکار طلب خود را از او مطالبه کند چنانچه بتواند در بين نماز طلب او را بدهد بايد در همان حال بپردازد و اگر بدون شکستن نماز دادن طلب او ممکن نيست بايد نماز را بشکند و طلب او را بدهد، بعد نماز را بخواند.

١١٦٢ اگر در بين نماز بفهمد که مسجد نجس است چنانچه وقت تنگ باشد بايد نماز را تمام کند و اگر وقت وسعت دارد و تطهير مسجد نماز را به هم نمى‏زند بايد در بين نماز تطهير کند بعد بقيه نماز را بخواند و اگر نماز را به هم مى‏زند بايد نماز را بشکند و مسجد را تطهير نمايد بعد نماز را بخواند.

١١٦٣ کسى که بايد نماز را بشکند اگر نماز را تمام کند معصيت کرده ولى نماز او صحيح است اگر چه احتياط مستحب آن است که دوباره بخواند.

١١٦٤ اگر پيش از آنکه به اندازه رکوع خم شود يادش بيايد که اذان يا اقامه را فراموش کرده، چنانچه وقت نماز وسعت دارد مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند.

 
 Copyright © 2003-2013 - AVINY.COM - All Rights Reserved