- پاورقى - .
رجوع كنيد به ((تفسير نمونه )) جلد يازدهم , ذيل آيه 87 سوره ((حجر)). 1-
نـقـل از ((تـفسيرالميزان )) جلد اول صفحه 37, البته به خاطر طولانى بودن حديث
قسمتى از 2- آن ذكر شد. ((منافق )) از ماده ((نفق )) به
معنى كانالها و نقب هائى است كه زيرزمين مى زنند تا براى استتار 3-
يا فراراز آن استفاده كنند. براى توضيح بيشتر رجوع كنيد به ((تفسير نمونه ))
جلد دهم صفحه 120 و 349 .
4- براى شرح بيشتر اين معنى رجوع كنيد به ((تفسير نمونه ))
ذيل آيه 12 سوره اعراف .
5- در ايـن كـه ((كـلمات )) و سخنانى كه خدا براى توبه به
آدم تعليم داد چه سخنانى بوده است 6- به ((تفسير نمونه ))
جلد اول ذيل همين آيه مراجعه فرمائيد. در ايـنـكه ((عهد و پيمان خدا با يهود چه
بوده )) رجوع كنيد به ((تفسير نمونه )) ذيل آيه 83 و 7-
84سوره بقره و آيه 12 سوره مائده . كـلمه ((شفاعت )) از ريشه ((شفع )) به معنى
(جفت ) و ((ضم الشى الى مثله )) گرفته شده و 8- نـقـطـه
مـقابل آن ((وتر)) به معنى تك و تنها است , سپس به ضميمه شدن فرد برتر و قويتر براى
كمك به فردضعيفتر اطلاق گرديده است . شرح اين ماجرا در سوره اعراف از آيه 142
به بعد, و در سوره ط ه آيه86 مشروحا خواهد آمد .
9- تـوضـيح بيشتر اين سرگذشت عجيب و نكته هاى آموزنده آن را
در ((تفسيرنمونه )) ذيل آيه 10- 155,سوره اعراف مطالعه
فرماييد. قاموس كتاب مقدس , ص 612 .
11- قاموس كتاب مقدس (مستر هاكس ), ص 483 .
12- در اين كه ((صابئان )) چه كسانى هستند و عقايد آنها
چيست ؟ رجوع كنيد به ((تفسيرنمونه )) 13- جلداول , ذيل همين
آيه . ((سـحـر)) نوعى اعمال خارق العاده است كه آثارى از خود در وجود انسانها
به جا مى گذارد 14- وگاهى يكنوع چشم بندى و تردستى است , و
گاه تنها جنبه روانى و خيالى دارد. ((نـسـخ )) از نـظـر لـغـت به معنى از بين
بردن و زائل نمودن است , و در منطق شرع , تغيير 15- دادن
حكمى و جانشين ساختن حكم ديگر به جاى آن است . منظور از ((اعشار)) و ((اخماس ))
تقسيماتى كه در قرآن مى شود مانند: تقسيم به سى جز و يا 16-
هرجز به چهار حزب و امثال آن است . پـيـرامون ((فلسفه تحريم گوشتهاى حرام )) به
بحث جالبى كه در ((تفسيرنمونه )) جلداول 17- ذيل همين آيه
آمده است رجوع كنيد. (اطل ) به معنى زايل و از بين رونده است .
18- انجيل متى باب پنجم , شماره 39 .
19- بـراى شرح بيشتر رجوع كنيد به ((تفسيرنمونه )) ذيل آيه
103 سوره انعام و ((پيام قرآن )) جلد 20- 4,صفحه 221 تا
250. آيه 34, سوره اسرا و آيه 10, سوره نسا .
21- ((صـنـدوق عهد)) يا ((تابوت )) همان صندوقى بود كه مادر
موسى او را در آن نهاد و به دريا 22- افـكـنـدو هـنـگامى كه
به وسيله عمال فرعون از دريا گرفته شد و موسى را از آن بيرون آوردند هـمچنان
دردستگاه فرعون نگاهدارى مى شد و سپس به دست بنى اسرائيل افتاد, بنى اسرائيل اين
صـنـدوق خاطره انگيز را محترم مى شمردند و به آن تبرك مى جستند, موسى در واپسين
روزهاى عـمـر خـود الواح مقدس را كه احكام خدا بر آن نوشته شده بود به ضميمه زره
خود و يادگارهاى ديگرى در آن نهاد, و به وصى خويش ((يوشع بن نون )) سپرد به اين
ترتيب اهميت اين صندوق در نـظـر بنى اسرائيل بيشتر شد, ولذا در جنگها آن را با خود
مى بردند و اثر روانى و معنوى خاصى در آنها مى گذارد ولى تدريجا مبانى دين آنها
ضعيف شد, و دشمنان بر آنها چيره شدند و آن صندوق را از آنـهـا گرفتند اما ((اشموئيل
)) به آنهاوعده داد كه صندوق عهد به عنوان يك نشانه بر صدق گفتار او به آنها باز
خواهد گشت . سوره حجرات آيه 9 .
23- بـراى شـرح بـيـشـتر در باره زيانهاى رباخوارى به كتاب
((خطوط اساسى اقتصاد اسلامى )) 24- نوشته آية اللّه مكارم
شيرازى مراجعه فرمائيد. به معنى نفرين كردن دو نفر به يكديگر است بدين ترتيب كه
افرادى كه با هم گفتگو در باره 25- يك مساله مهم مذهبى
دارند در يك جا جمع شوند و به درگاه خدا تضرع كنند و از او بخواهند كه دروغگورا
رسوا سازد و مجازات كند. شرح جامع پيرامون ((آيه مباهله )) را در ((تفسيرنمونه
)) ذيل همين آيه مطالعه فرماييد .
26- ((اوقيه )) يك دوازدهم رطل , معادل هفت مثقال است .
27- عرق النسا يك نوع بيمارى عصبى است كه امروز به آن
((سياتيك )) مى گويند .
28- مشروح ماجراى احد را ذيل همين آيه در ((تفسيرنمونه ))
مطالعه فرماييد .
29- بـحـث جـالـبـى كـه پـيـرامون ((تعدد همسر)) در ذيل
همين آيه در ((تفسيرنمونه )) آمده , 30- مطالعه فرماييد.
انجيل متى باب 19 شماره 23 .
31- شرح سرگذشت ((اصحاب سبت )) در سوره اعراف ذيل آيه 163
خواهد آمد .
32- در مورد تحريم طيبات رجوع كنيد به سوره انعام (6) آيه
146 .
33- ((مائده )) در اصل به طبقى گويند كه در آن غذا باشد .
34- ((انعام )) جمع ((نعم )) به معنى شتر و گاو و گوسفند
است .
35- پـيـرامـون ((فلسفه وضو, تيمم و غسل )) بحث جالبى كه در
((تفسيرنمونه )) ذيل همين آيه 36- آمده ,مطالعه فرماييد.
در بـاره مـعـنى ((روح القدس )) رجوع كنيد به ((تفسيرنمونه )) جلد اول , ذيل آيه 87
سوره 37- بقره . و اين همان عقيده ارباب انواع مى باشد
كه در يونان قديم نيز وجود داشته است .
38- ((بـاسـا)) در اصـل به معنى شدت و رنج است و به معنى
جنگ نيز به كار مى رود, همچنين 39- درقـحطى و خشكسالى و فقر
و مانند اينها, ولى ((ضرا)) به معنى ناراحتى روحى است مانند غم و انـدوه و جـهـل و
نـادانـى و يـا ناراحتيهايى كه از بيمارى و از دست دادن مقام و مال و ثروت پيدا مى
شود.
