در اعمال ماه شوال است

شب اول

از جمله ليالى شريفه است و در فضيلت و ثواب عبادت و احياى آن احاديث‏بسيار وارد شده و روايت‏شده است كه آن شب كمتر از شب قدر نيست و از براى آن چند عمل است:

اول غسل است در وقتى كه غروب كرد آفتاب.

دوم احيا آن شب به نماز و دعا و استغفار و سؤال از حق تعالى و بيتوته در مسجد.

سوم آنكه بخواند در عقب نماز مغرب و عشا و نماز صبح و عقب نماز عيد الله اكبر الله اكبر لا اله الا الله و الله اكبر الله اكبر و لله الحمد الحمد لله على ما هدانا و له الشكر على ما اولانا.

چهارم آنكه چون نماز مغرب و نافله آن را خواند دستها را بسوى آسمان بلند كند و بگويد يا ذا المن و الطول يا ذا الجود يا مصطفي محمد و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفر لي كل ذنب احصيته و هو عندك في كتاب مبين پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگويد اتوب الى الله پس هر حاجت كه دارد از حق تعالى بخواهد كه ان شاء الله تعالى بر آورده خواهد شد و در روايت‏شيخ است كه: بعد از نماز مغرب به سجده رود و بگويد يا ذا الحول يا ذا الطول يا مصطفيا محمدا و ناصره صل على محمد و آل محمد و اغفر لي كل ذنب اذنبته و نسيته انا و هو عندك في كتاب مبين پس بگو صد مرتبه اتوب الى الله.

پنجم زيارت كند امام حسين عليه السلام را كه فضيلت‏بسيار دارد و زيارت مخصوصه اين شب در باب زيارات بيايد ان شاء الله.

ششم ده مرتبه بگويد ذكر يا دائم الفضل را كه در اعمال شب جمعه گذشت.

هفتم بجا آورد ده ركعت نمازى كه در شب آخر ماه رمضان گذشت.

هشتم بجا آورد دو ركعت نماز در ركعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحيد و در دوم يك مرتبه بخواند و بعد از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگويد اتوب الى الله پس بگويد يا ذا المن و الجود يا ذا المن و الطول يا مصطفي محمد صلى الله عليه و آله صل على محمد و آله و افعل بي كذا و كذا و به جاى آن حاجات خود را بطلبد و روايت است كه حضرت امير المؤمنين عليه السلام اين دو ركعت را به اين كيفيت‏بجا مى‏آورد پس سر از سجده برمى‏داشت و مى‏فرمود به حق آن خداوندى كه جانم به دست قدرت او است هر كه اين نماز را بكند هر حاجت از خدا بطلبد البته عطا كند و اگر به عدد ريگهاى بيابان گناه داشته باشد خدا بيامرزد و در روايت ديگر به جاى هزار مرتبه توحيد صد مرتبه وارد شده لكن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن بايد بجا آورد و شيخ و سيد بعد از اين نماز اين دعا را نقل كرده ‏اند

يا الله يا الله يا الله يا رحمان يا الله يا رحيم يا الله يا ملك يا الله يا قدوس يا الله يا سلام يا الله يا مؤمن يا الله يا مهيمن يا الله يا عزيز يا الله يا جبار يا الله يا متكبر يا الله يا خالق يا الله يا بارئ يا الله يا مصور يا الله يا عالم يا الله يا عظيم يا الله يا عليم يا الله يا كريم يا الله يا حليم يا الله يا حكيم يا الله يا سميع يا الله يا بصير يا الله يا قريب يا الله يا مجيب يا الله يا جواد يا الله يا ماجد يا الله يا ملي يا الله يا وفي يا الله يا مولى يا الله يا قاضي يا الله يا سريع يا الله يا شديد يا الله يا رءوف يا الله يا رقيب يا الله يا مجيد يا الله يا حفيظ يا الله يا محيط يا الله يا سيد السادات يا الله يا اول يا الله يا آخر يا الله يا ظاهر يا الله يا باطن يا الله يا فاخر يا الله يا قاهر يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا ودود يا الله يا نور يا الله يا رافع يا الله يا مانع يا الله يا دافع يا الله يا فاتح يا الله يا نفاح [نفاع ]يا الله يا جليل يا الله يا جميل يا الله يا شهيد يا الله يا شاهد يا الله يا مغيث‏يا الله يا حبيب يا الله يا فاطر يا الله يا مطهر يا الله يا ملك [مليك ]يا الله يا مقتدر يا الله يا قابض يا الله يا باسط يا الله يا محيي يا الله يا مميت‏يا الله يا باعث‏يا الله يا وارث يا الله يا معطي يا الله يا مفضل يا الله يا منعم يا الله يا حق يا الله يا مبين يا الله يا طيب يا الله يا محسن يا الله يا مجمل يا الله يا مبدئ يا الله يا معيد يا الله يا بارئ يا الله يا بديع يا الله يا هادي يا الله يا كافي يا الله يا شافي يا الله يا علي يا الله يا عظيم يا الله يا حنان يا الله يا منان يا الله يا ذا الطول يا الله يا متعالي يا الله يا عدل يا الله يا ذا المعارج يا الله يا صادق يا الله يا صدوق يا الله يا ديان يا الله يا باقي يا الله يا واقي يا الله يا ذا الجلال يا الله يا ذا الاكرام يا الله يا محمود يا الله يا معبود يا الله يا صانع يا الله يا معين يا الله يا مكون يا الله يا فعال يا الله يا لطيف يا الله يا غفور يا الله [يا جليل يا الله ]يا شكور يا الله يا نور يا الله يا قدير [قديم ]يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله يا رباه يا الله اسالك ان تصلي على محمد و آل محمد و تمن علي برضاك و تعفو عني بحلمك و توسع علي من رزقك الحلال الطيب و من حيث احتسب و من حيث لا احتسب فاني عبدك ليس لي احد سواك و لا احد اساله غيرك يا ارحم الراحمين ما شاء الله لا قوة الا بالله العلي العظيم پس به سجده مى‏روى و مى‏گويى يا الله يا الله يا الله يا رب يا رب يا رب يا منزل البركات بك تنزل كل حاجة اسالك بكل اسم في مخزون الغيب عندك و الاسماء المشهورات عندك المكتوبة على سرادق عرشك ان تصلي على محمد و آل محمد و ان تقبل مني شهر رمضان و تكتبني من الوافدين الى بيتك الحرام و تصفح لي عن الذنوب العظام و تستخرج لي يا رب كنوزك يا رحمان.

نهم چهارده ركعت نماز كند
بخواند در هر ركعتى حمد و آية الكرسي و سه مرتبه قل هو الله احد تا براى او باشد به هر ركعتى ثواب عبادت چهل سال و عبادت هر كه روزه گرفته و نماز خوانده در آن ماه.

دهم شيخ در مصباح فرموده كه در آخر شب غسل كن و بنشين در جاى نماز خود تا طلوع فجر.

روز اول

روز عيد فطر است و اعمال آن چند چيز است:

اول آنكه بخوانى بعد از نماز صبح و نماز عيد آن تكبيراتى را كه در شبش بعد از نماز فريضه مى‏خواندى.

دوم آنكه بخوانى بعد از نماز صبح دعايى را كه سيد روايت كرده اللهم اني توجهت اليك بمحمد امامي الخ.
و شيخ اين دعا را بعد از نماز عيد ذكر فرموده.

سوم بيرون كردن زكات فطره است از هر سرى صاعى پيش از نماز عيد به تفصيلى كه در كتب فقهيه است و بدان كه زكات فطره واجب مؤكد است و شرط قبولى روزه ماه رمضان و سبب حفظ تا سال ديگر است و حق تعالى آن را مقدم بر نماز ذكر فرموده در اين آيه شريفه قد افلح من تزكى و ذكر اسم ربه فصلى.

چهارم غسل است. و بهتر آن است كه اگر ممكن شود از نهر غسل كنى و وقت آن بعد از طلوع فجر است تا زمان به جا آوردن نماز عيد چنانچه شيخ فرموده و در جزء روايتى است كه غسل را در زير سقفى بكن و چون خواستى غسل كنى بگو اللهم ايمانا بك و تصديقا بكتابك و اتباع سنة نبيك محمد صلى الله عليه و آله پس بسم الله بگو و غسل كن و چون از غسل فارغ شدى بگو اللهم اجعله كفارة لذنوبي و طهر ديني اللهم اذهب عني الدنس.

پنجم پوشيدن جامه نيكو و بكار بردن بوى خوش و رفتن به صحرا در غير مكه براى نماز كردن در زير آسمان.

ششم پيش از نماز عيد در اول روز افطار كنى. و بهتر آن است كه به خرما يا به شيرينى باشد و شيخ مفيد فرموده مستحب است تناول كردن مقدار كمى از تربت‏سيد الشهداء عليه السلام كه شفا است از براى هر دردى.

هفتم آنكه چون مهيا شدى از براى رفتن به نماز عيد بيرون نروى مگر بعد از طلوع آفتاب و آنكه بخوانى دعايى را كه سيد در اقبال نقل كرده (از جمله از ابو حمزه ثمالى روايت كرده از حضرت امام محمد باقر عليه السلام كه فرمود: بخوان در عيد فطر و قربان و جمعه وقتى كه مهيا شدى به جهت‏بيرون رفتن به نماز اين دعا را اللهم من تهيا في هذا اليوم او تعبا او اعد و استعد لوفادة الى مخلوق رجاء رفده و نوافله و فواضله و عطاياه فان اليك يا سيدي تهيئتي و تعبئتي و اعدادي و استعدادي رجاء رفدك و جوائزك و نوافلك و فواضلك و فضائلك و عطاياك و قد غدوت الى عيد من اعياد امة نبيك محمد صلوات الله عليه و على آله و لم افد اليك اليوم بعمل صالح اثق به قدمته و لا توجهت‏بمخلوق املته و لكن اتيتك خاضعا مقرا بذنوبي و اساءتي الى نفسي فيا عظيم يا عظيم يا عظيم اغفر لي العظيم من ذنوبي فانه لا يغفر الذنوب العظام الا انت‏يا لا اله الا انت‏يا ارحم الراحمين.

هشتم خواندن نماز عيد است. و آن دو ركعت است در ركعت اول حمد و سوره اعلى بخواند و بعد از قرائت پنج تكبير بگويد و بعد از هر تكبير اين قنوت را بخواند

اللهم [انت اهل ] اهل الكبرياء و العظمة و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمة و اهل التقوى و المغفرة اسالك بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيدا و لمحمد صلى الله عليه و آله ذخرا و شرفا و مزيدا ان تصلي على محمد و آل محمد و ان تدخلني في كل خير ادخلت فيه محمدا و آل محمد و ان تخرجني من كل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتك عليه و عليهم اجمعين اللهم اني اسالك خير ما سالك منه عبادك الصالحون و اعوذ بك فيه مما استعاذ منه عبادك الصالحون المخلصون

پس تكبير ششم بگويد و به ركوع رود و بعد از ركوع و سجود برخيزد به ركعت دوم و بعد از حمد سوره و الشمس بخواند پس چهار تكبير بگويد و بعد از هر تكبيرى آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تكبير پنجم گويد و به ركوع رود پس نماز را تمام كند و بعد از سلام تسبيح زهرا عليها السلام بفرستد و بعد از نماز عيد دعاهاى بسيار وارد شده است و شايد بهترين آنها دعاى چهل و ششم صحيفه كامله باشد [72]و مستحب است كه نماز عيد در زير آسمان و بر روى زمين بدون فرش و بوريا واقع شود و آنكه برگردد از مصلى از غير آن راهى كه رفته بود و دعا كند از براى برادران دينى خود به قبولى اعمال.

نهم زيارت كند امام حسين عليه السلام را.

دهم بخواند دعاى ندبه را كه بعد از اين بيايد ان شاء الله تعالى و سيد بن طاوس فرموده كه چون از دعا فارغ شود به سجده رود و بگويد اعوذ بك من نار حرها لا يطفى و جديدها لا يبلى و عطشانها لا يروى پس بگذارد گونه راست را و بگويد الهي لا تقلب وجهي في النار بعد سجودي و تعفيري لك بغير من مني عليك بل لك المن علي پس بگذارد گونه چپ را و بگويد ارحم من اساء و اقترف و استكان و اعترف پس برگردد به حال سجده و بگويد ان كنت‏بئس العبد فانت نعم الرب عظم الذنب من عبدك فليحسن العفو من عندك يا كريم پس بگويد العفو العفو صد مرتبه آنگاه سيد فرموده و لا تقطع يومك هذا باللعب و الاهمال و انت لا تعلم ا مردود ام مقبول الاعمال فان رجوت القبول فقابل ذلك بالشكر الجميل و ان خفت الرد فكن اسير الحزن الطويل.

روز بيست و پنجم

سنه صد و چهل و هشت‏به قول بعضى وفات امام جعفر صادق عليه السلام واقع شده و بعضى روز وفات را نيمه رجب گفته ‏اند و سبب وفات آن حضرت زهرى بوده كه در انگور به آن حضرت خورانيده بودند (و روايت‏شده كه: چون هنگام وفات آن حضرت شد چشمهاى خود را گشود و فرمود كه خويشان مرا جمع كنيد چون همه جمع شدند بسوى ايشان نظر كرد و فرمود شفاعت ما نمى‏رسد به كسى كه نماز را سبك بشمارد و اعتنا به شان او ننمايد).