اشرافی‎گری مسئولین نظام مساوی با عذاب جامعه است

استادیار پژوهشگاه قرآن و حدیث قم با اشاره به اینکه سیره امیرالمؤمنین علیه‌السلام مصداق عملی مبارزه با زیاده‏‌خواهی و تجمل‎گرایی است، افزود: با رجوع به سیره عملی امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‎توان به راهکارهای حکومتی مبارزه با فساد اجتماعی و رانت‎خواری پرداخت.
امیرخوانی در ادامه با اشاره به اینکه یکی از دلایل برخورد شدید حضرت با حاکمان خوش‎گذران، جلوگیری از عمومی‎سازی فرهنگ اشرافی‎گری بود، گفت: در زمان خلافت امیرالمؤمنین علیه‌السلام به حضرت اطلاع دادند مردی از حاکمان مدائن اشرافی‏‌گری روی آورده و از جهت رفاه فراتر از عموم مردم زندگی می‌کند. امام(ع) با خطاب شدیدی به او نامه نوشته و وی را از این رفتار برحذر می‌دارد و در انتها می‌فرمایند اگر خدا مرا بر او مسلط کند (او را بگیرم) او را مانند گندم در آسیاب می‎کوبم و حدّ مرتد بر وی جاری می‌کنم؛ یکی از دلیل این رفتارهای تند امیرالمؤمنین با اینگونه حاکمان، جلوگیری از اشاعه فرهنگ اشرافی‎گری بود.
وی با بیان اینکه در سیره امیرالمؤمنین علیه‌السلام صفت حرّیت و آزادمردی در گروی رهایی از مطامع دنیایی است، اظهار کرد: از نگاه امیرالمؤمنین علیه‌السلام روحیه آزادمردی در گروی رهایی از لذتهای دنیایی است. ایشان در بیانی فرمودند «أَلَا حُرٌّ یَدَعُ هَذِهِ اللُّمَاظَةَ لِأَهْلِهَا»؛ آیا آزادمردی نیست که غذای پس‎مانده را برای اهلش واگذار بکند و از مطامع دنیایی چشم بپوشد. «إِنَّهُ لَیْسَ لِأَنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ إِلَّا الْجَنَّةَ فَلَا تَبِیعُوهَا إِلَّا بِهَا» برای وجود شما قیمتی جز بهشت نیست، خودتان را برای مال دنیا نفروشید که در مقابل نعمتهای اخروی ناچیز است. امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در این بیانات حریت را دوری از مطامع و لذتهای دنیایی معرفی می‎کنند و در دنیایی که انسانیت را در حد حیوان تنزل می‎دهند، به نفس انسان بهایی در مقابل بهشت اخروی می‎دهند.
امیرخوانی با تأکید بر اینکه سیره امیرالمؤمنین باید الگویی برای مسئولین نظام اسلامی باشد، گفت: با توجه به سیره امیرالمؤمنین (ع) در می‎یابیم از جمله رفتارهای حضرت، نهیب زدن به نفس خود بود که باید این رفتار الگوی مسئولین حکومت اسلامی قرار گیرد. ایشان در بیانی فرمودند «آفریده نشدم تا خوردن غذاهاى پاکیزه مرا سر گرم کند به مانند حیوان به آخور بسته که همه اندیشه‌‏اش علف خوردن است، یا چهار پاى رها شده که کارش به هم زدن خاکروبه‌‏هاست، از علف‏هاى آن شکم را پر مى‏‌کند». نکته قابل توجه در این فراز اشاره حضرت به لقمه‎های حلال است ـ نه صرفاً حرام ـ که حتی گاهی مسئولی را از مأموریت اصلی خود غافل می‎کند. امیرالمؤمنین علیه‌السلام به عنوان حاکم جامعه اسلامی چنان بودند که سایر حکام آن زمان دنیا از روش زندگی ایشان تعجب می‎کردند.
وی با اشاره به اینکه دنیاگرایی از منظر قرآن مذموم و ناپسند است،‌ گفت: خداوند نیز در آیات قرآن قیمت دنیا را در برابر آخرت اندک می‎شمارد و در آیۀ77 سوره مبارکه نساء می‌فرماید «مَتاعُ الدُّنْیا قَلیلٌ وَ الْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقى»‏؛ یعنی متاع دنیا اندک و آخرت برای کسی که تقوا پیشه کند بهتر است. از سوی دیگر توجه به آخرت انسان را از حرص نسبت به دنیا باز می‎دارد، به همین دلیل در احادیث می‎خوانیم مدام به یاد مرگ باشید.
امیرخوانی با هشدار نسبت به اینکه طبق آیات قرآن جامعه‎ای که مسئولین حکومتی آن جزو مترفین و خوش‎گذرانان باشند، محکوم به نابودی است، تصریح کرد: جامعه‎ای که خود را از اشرافی‏‎گری، اسراف و اسراف‏‎گرایی دور کند، ارتقاء و رشد پیدا می‌کند و اگر به هر کدام از اینها آلوده شود و دستهای آلوده به بیت‎المال مسلمین قطع نشود، جامعه اسلامی محکوم به سقوط خواهد بود. خداوند در آیۀ16 سورۀ اسراء می‌فرماید «وَ إِذا أَرَدْنا أَنْ نُهْلِکَ قَرْیَةً أَمَرْنا مُتْرَفیها فَفَسَقُوا فیها فَحَقَّ عَلَیْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْناها تَدْمیراً» و چون بخواهیم شهری را هلاک کنیم‏، خوش‌گذرانانش را وا می‏‌داریم تا در آن به انحراف [و فساد] بپردازند، و در نتیجه عذاب بر آن [شهر] لازم گردد، پس آن را [یکسره‏] زیر و زبر کنیم» و نیز طبق این آیه مقدمه هلاکت و عذاب اقوام، رواج تجمل‏‌گرایی توسط افراد خاص جامعه است.

منبع:تسنیم