پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 11
میشد ، اين كار در تعبيرات علی و يارانش نوعی مصانعه تعبير میشد . علی
حتی از اينكه به خاطر مصلحت ، از آن نوع مصلحتهائی كه سياستمداران خود
را با آنها تطبيق میدهند ، يك ساعت اجازه دهد معاويه سر كار خود بماند
امتناع كرد و آن را مصانعه میدانست .
اصحاب و دوستان احيانا میآمدند و در حضورش او را ستايش میكردند ، او
را محتشم میشمردند ، با القاب و عناوين ياد میكردند ، از اينكه اگر نقصی
در كارها به نظرشان برسد و ابراز كنند خودداری میكردند و علی به شدت
آنها را از اين روش نهی میكرد و اين عمل آنها را نوعی مصانعه میخواند و
میگفت : « لا تخالطونی بالمصانعة و لا تكلمونی بما تكلم به الجبابرش » (1)
. با من با سبك مصانعه معاشرت نكنيد ، با من به طرزی كه با جباران و
ستمگران سخن گفته میشود ، يعنی چاپلوسانه و تملق آميز و مداحانه و در
لفافه القاب مطنطن و عناوين مجلل ، سخن مگوئيد . صريح میگفت من دوست
دارم مردم آنگاه كه با من روبرو میشوند به جای تعارفات و مداحيها ،
نقصها و عيبهائی كه به نظرشان میرسد با كمال صراحت رو در روی من بگويند
.
رو در بايستی در اجراء امر خدا داشتن مصانعه است . ملاحظه دوست و رفيق
و فرزند و خويشاوند و مريد را در كارها دخالت دادن مصانعه است .
قرآن كريم لغت " ادهان " را به كار برده است كه معمولا
پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 11 |