گر نه تهی باشدی بيشتر اين جويها |
خواجه چرا میدود تشنه در اين كويها |
2 - تجدد گرائی افراطی
پرهيز از افراط و تفريط و گرايش به اعتدال در هر كاری خالی از دشواری نيست . گوئی هميشه راه اعتدال يك خط باريك است كه اندك بی توجهی موجب خروج از آن است . اينكه در آثار دينی وارد شده كه " صراط " از " مو " باريكتر است اشاره به همين نكته است كه رعايت اعتدال در هر كاری سخت و دشوار است . بديهی است كه مشكلات جامعه بشری نو میشود و مشكلات نو راه حل نو میخواهد . " الحوادث الواقعه " چيزی جز پديدههای نوظهور نيست كه حل آنها بر عهده حاملان معارف اسلامی است . سر ضرورت وجود مجتهد در هر دوره ، و ضرورت تقليد و رجوع به مجتهد زنده همين است . و الا در يك سلسله مسائل استاندارد شده ، ميان تقليد از زنده و مرده فرقی نيست . اگر مجتهدی به مسائل و مشكلات روز توجه نكند او را بايد در صف مردگان به شمار آورد . افراط و تفريط در همين جا پيدا میشود .