علم اقتصاد " نوشين ص 14 مینويسد :
" تعيين و تحديد قيمتها در بازار اگرچه از عمل متقابل و مبارزه مالكين
توليد كننده كالا نتيجه میگردد ولی مستقل از اراده هر يك از آنها و نيز
از اراده كليه اجتماع میباشد و مانند قوانين طبيعت با نيروی شكست
ناپذيری خود را به تمام آنها تحميل مینمايد . مثلا ممكن است گاهی بهای
چند نوع كالا صاحبان آنها را ورشكست كند ، ولی مادام كه شرايطی كه آنها
بها را تعيين نموده ادامه دارد ، هيچ كس و هيچ قدرتی نمیتواند در اقتصاد
مبادله ای آن بها را تغيير دهد " .
در اين جا چند مطلب بايد مورد توجه قرار گيرد :
الف . قيمتها در اقتصاد به اصطلاح آزاد و مبادلهای مبنی بر مالكيت
فردی ، چه اندازه در اختيار افراد و اشخاص است ، و دولت چه اندازه
قادر است بر قيمتها نظارت ، و آنها را تعيين نمايد ؟ آيا دولت فقط
میتواند جلوی بی انصافی فروشندگان را بگيرد ، يا میتواند قيمت واقعی
اجناس را نيز بالاتر و پايينتر ببرد ؟ مغالطه حضرات اين است كه به
اصطلاح با يك سبك فكر ارسطويی ، دو رژيم بيشتر فرض نمیكنند ، اقتصاد
مبنی بر مالكيت فردی و آزاد مطلق و اقتصاد اشتراكی ، و چون اولی باطل
است ، پس دومی درست است ، و حال آن كه شق سوم هم ممكن است ، و آن
اين كه مالكيت فردی ، ولی دولت كه مظهر اراده و مصالح ملت است نظارت
كند بر توليد و مصرف .
ب . چرا قيمت يك چيز متناوبا بالا و پايين میرود ، و آيا حداكثر و
حداقل غيرقابل تخلفی در كار هست يا نه ؟ روی چه اصلی قيمتها نوسان پيدا
میكند ؟ و تعيين كننده حداقل و حداكثر چيست ؟
|