ص 3 :
" . . . افكار اقتصادی از ابتدا هميشه شامل قضاوت در باب بهترين و
بدترين روش كار و قبول يك روش معين بوده و مفهوم نظم و به دست آوردن
بهترين نتيجه را در بر داشته است . در مورد اداره اجتماع ، هدف افكار
اقتصادی و موضوع عقايد اقتصادی ، تعيين روشی است كه منافع اجتماعی را به
بهترين وجهی تأمين نمايد ، و نيز انتخاب روش كار و برنامه برای آن
اجتماع . عقايد اقتصادی هميشه با دستورهای اخلاقی راجع به طرز كار و
ترتيب تقسيم محصول ، توأم بوده است " .
اين تعريف برای افكار و عقايد اقتصادی ، منطبق است با فلسفههای
اقتصادی يعنی مكاتب اقتصادی ، و به عبارت اخری منطبق است با روابط
اعتباری و قراردادی ، و به عبارت ديگر با اقتصاد برنامهای كه از طرف
تئوريسينها و فلاسفه و اديان پيشنهاد میشود ، نه با علم اقتصاد به معنی
علم بيان قوانين لا يشعر و كور و كر جامعه سرمايهداری كه از كتاب " اصول
علم اقتصاد " نوشين نقل كرديم ( 1 ) . از اين نظر بايد به ساير كتب
اقتصادی مراجعه شود .
پاورقی :
. 1 بلكه بايد گفت اين آقايان در اثر عدم تفكيك جنبههای اعتباری و
اخلاقی از جنبههای علمی و فنی ، آن جا كه میگويد : " هدف افكار اقتصادی
و موضوع عقايد اقتصادی ، تعيين روشی است كه منافع اجتماعی را به بهترين
وجهی تأمين نمايد " و آن جا كه میگويند : " عقايد اقتصادی هميشه با
دستورهای اخلاقی . . . " فرقی ميان اين دو نمیتوانند بگذارند ، در صورتی
كه مقصود از اول ، جنبه فنی است ، و هدف خود ثروت است ، يعنی بهترين
راه از نظر خود ثروت چيست ، و چنان كه قبلا گفتيم ، مكاتب اقتصادی
سوداگری و فيزيوكراسی و كلاسيك ، متوجه اين جهت میباشند ، ولی سوسياليزم
متوجه جنبه اخلاقی و عدالت و ظلم است .