پاورقی : . 1 رجوع شود به پاورقی شماره 3 ص 74 و پاورقی ص . 76
كار در افزايش بها دخالت دارد ، ولی همه اين بيانات میرساند كه كار
يكی از عوامل ارزش است ، وجود ساير عوامل را نفی نمیكند . كار نيز
مانند ساير عوامل ، در شرايط مساوی ، موجب افزايش بها است . و رابعا
گاهی علت افزايش بهای يك كالا ، مثل اتومبيل ، ابتكار عاليتری است كه
در آن به كار رفته . از دو مهندس مدلساز ممكن است يكی بيشتر فكر كند و
نيروی مغزی مصرف كند ، ولی ديگری به واسطه هوش سرشار ، ابتكار عاليتری
به خرج میدهد . خامسا كارهای هنری عموما به ابتكار و ذوق شخصی و حسن
سليقه وابسته است نه به مصرف انرژی بيشتر . اثر يك نفر مبتكر ، خواه
اثر تأليفی يا نقاشی يا مجسمه سازی يا بنايی ، ارزش زيادتر پيدا میكند
نه به واسطه كار زيادتر ( 1 ) .
در ص 21 تحت عنوان " كار ، اساس ارزش است " میگويد :
" آنچه را كه قبلا گفتهايم خلاصه میكنيم :
. 1 كليه محصولاتی كه به واسطه كار اجتماعی در رژيم مبادلهای ايجاد
میشوند ، نام كالا به آنها اطلاق میگردد . ( اولا كلمه كالا اختصاص ندارد به
رژيم مبادلهای ، ثانيا گفتيم كه بعضی كالاها در طبيعت بدون دخالت انسان
صورت كالايی دارند ) . برای اين كه كالا بتواند در بازار قابليت مبادله
را پيدا كند ، بايد قادر به مرتفع ساختن پارهای احتياجات باشد يا به
اصطلاح علم اقتصاد بايد دارای ارزش استعمال باشد .
. 2 هر كالا - در رژيم مبادلهای - در بازار با يك مقدار معين
پاورقی : . 1 رجوع شود به پاورقی شماره 3 ص 74 و پاورقی ص . 76 |