اسلام است .
جمود جامدها به جاهلها ميدان تاخت و تاز ميدهد و جهالت جاهلها جامدها
را در عقايد خشكشان متصلب‏تر ميكند .
عجبا اين جاهلان متمدن نما گمان ميكنند زمان " معصوم " است . مگر
تغييرات زمان جز بدست بشر بدست كس ديگر ساخته ميشود ؟ از كی و از چه‏
تاريخی بشر عصمت از خطا پيدا كرده است تا تغييرات زمان از خطا و
اشتباه معصوم بماند ؟
بشر همانطوريكه تحت تأثير تمايلات علمی ، اخلاقی ، ذوقی ، مذهبی ، قرار
دارد و هر زمان ابتكار تازه‏ای در طريق صلاح بشريت ميكند ، تحت تأثير
تمايلات خودپرستی ، جاه طلبی ، هوسرانی ، پولدوستی ، استثمارگری هم هست‏
. بشر همانطوری كه موفق به كشفهای تازه و پيدا كردن راههای بهتر و وسائل‏
بهتر ميشود احيانا دچار خطا و اشتباه هم ميشود . اما جاهل خود باخته اين‏
حرفها را نميفهمد ، تكيه كلامش اينست كه دنيا امروز چنين است ، دنيا
امروز چنان است .
عجيب‏تر اينكه اينها اصول زندگی را از روی كفش ، كلاه و لباسشان قياس‏
می‏گيرند . چون كفش و كلاه نو و كهنه دارد و در زمانيكه نو است و تازه از
قالب در آمده قيمت دارد و بايد خريد و پوشيد و همينكه كهنه شد بايد
آنرا دور انداخت پس همه حقايق عالم از اين قبيل است . از نظر اين‏
جاهلان ، خوب و بد مفهومی جز نو و كهنه ندارد ، از نظر اين جاهلان ، خوب‏
و بد مفهومی جز نو و كهنه ندارد ، از نظر اينها فئوداليسم يعنی اينكه يك‏
زورمند بناحق نام مالك روی خود بگذارد و سر جای خود بنشيند و صدها دست‏
و بازو كار كنند كه دهان آن يكی بجنبد به ايندليل بد است كه ديگر كهنه‏
شده است ، دنيای امروز