مثل اينست كه بگوئيم مجلسين تصويب كرده‏اند كه اگر گلابی را با سيب‏
پيوند بزنند پيوندش ميگيرد و اگر با توت پيوند بزنند نمی گيرد .
وقتی كه چنين اعلاميه‏ای از طرف گروهی كه خود از متفكرين و فلاسفه‏
بوده‏اند صادر می‏شود ملتها بايد آنرا در اختيار فلاسفه و مجتهدين حقوق‏
خويش قرار دهند . اگر از نظر فلاسفه و متفكرين آن ملت مورد تأييد قرار
گرفت همه افراد ملت موظفند آنها را بعنوان حقايقی فوق قانون رعايت‏
كنند . قوه مقننه نيز موظف است قانونی بر خلاف آنها تصويب نكند .
ملت‏های ديگر تا وقتی كه از نظر خودشان ثابت و محقق نشده كه چنين‏
حقوقی در طبيعت بهمين كيفيت وجود دارد ملزم نيستند آنها را رعايت كنند
و از طرف ديگر اين مسائل جزء مسائل تجربی و آزمايشی نيست كه احتياج‏
بوسائل و لابراتوار و غيره دارد و اين وسائل برای اروپائيان فراهم است و
برای ديگران نيست . شكافتن اتم نيست كه رموز و وسائلش در اختيار افراد
محدودی باشد ، فلسفه و منطق است ، ابزارش مغز و عقل و قوه استدلال است‏
.
اگر فرضا ملتهای ديگر مجبور باشند در فلسفه و منطق مقلد ديگران باشند و
در خود شايستگی تفكر فلسفی احساس نكنند ، ما ايرانيان نبايد اين چنين‏
فكر كنيم . ما در گذشته شايستگی خود را بحد اعلی در بررسی‏های منطقی و
فلسفی نشان داده‏ايم . ما چرا در مسائل فلسفی مقلد ديگران باشيم ؟
عجبا ، دانشمندان اسلامی آنجا كه پای اصل عدالت و حقوق ذاتی بشر بميان‏
می‏آيد آنقدر برايش اهميت قائل ميشوند كه بدون