پاورقی : . 1 حشر / . 18 . 2 حشر / . 19
جزای عمل باقی است . ولی قرآن میگويد خود عمل باقی است :
« يا ايها الذين امنوا اتقوا الله ، و لتنظر نفس ما قدمت لغد ، و
اتقوا الله ، ان الله خبير بما تعملون »( 1 ) .
شما بعد از چهارده قرن پيدا كنيد يك كسی بتواند به اين زيبايی و به
اين تأثير موعظه كند : " « يا ايها الذين امنوا اتقوا الله »" ای
كسانی كه ايمان آوردهايد ( خطاب به مؤمنين است ) تقوای الهی را داشته
باشيد ، خدا را در نظر بگيريد " « و لتنظر نفس ما قدمت لغد »" لازم
است هر نفسی دقت كند در آنچه كه برای فردا پيش میفرستد ( چقدر اين
تعبير عجيب است ! ) . " « و لتنظر نفس ما قدمت لغد »" برای ما
مجسم میشود ، مثل اينكه ما فعلا در كشوری مشغول تهيه لوازمی هستيم و مرتب
پيش میفرستيم ، اينها را میفرستيم به آنجايی كه بعد خودمان میخواهيم
برويم . مثلا رفتهايم اروپا و مدت موقتی آنجا هستيم ، آنجا مرتب میخريم
و میفرستيم برای اينكه بعد هم خودمان برويم و با چيزهايی كه پيش
فرستادهايم و زندگیمان را تشكيل میدهد زندگی كنيم . " « و لتنظر نفس ما
قدمت لغد »" واجب است ، لازم است ، بايد هر نفسی دقت كند در آنچه
كه پيش میفرستد ، يعنی منتهای دقت را در اعمال خودتان انجام بدهيد ،
اينها پيش فرستاده های شماست . اين جور تعبير كردن از انسان و از عمل
انسان و از دنيای آينده انسان ، دهان يك نفر شهری درس خوانده و دانشگاه
ديدهاش هم میچايد كه بتواند اين طور مطلب را تعبير كند : " « و لتنظر
نفس ما قدمت لغد »" . بعد " « و اتقوا الله »" ( سبك موعظه را
ببينيد ، يك " « اتقوا الله »" میگويد ، يك جمله میگويد ، دوباره "
« اتقوا الله »" خدا را در نظر بگيريد ، از خدا بترسيد " « ان الله
خبير بما تعملون »" ابتدا میگويد خودتان بازرسی كنيد اعمال خودتان را ،
دقت كنيد ، بعد میگويد خداوند آگاه است به اعمال شما ، يعنی تو خيال
نكن اگر دقت نكردی چشم ديگری نيست كه دقت كند ، يك چشم بسيار بسيار
دقيقی هست ، او میبيند . پس تو يك وقت اين جور فكر نكن كه حالا
میفرستيم هر چه شد شد ، يك جور ديگر میگوييم . نه ، اين جور نيست . خدا
قبل از تو اعمال تو را میبيند . پس تو در اعمال خودت دقت كن . بعد
میفرمايد : " « و لا تكونوا كالذين نسوا الله فانسيهم انفسهم اولئك هم
الفاسقون »" ( 2 ) مباشيد از كسانی كه خدا را فراموش كردند بعد به
پاورقی : . 1 حشر / . 18 . 2 حشر / . 19 |