میجهيد بالا مثل قورباغه ، اگر اينطور بخواهيم فرض كنيم به هزار راه حل
ديگر میرويم ، و هيچ وقت به نتيجه نمیرسيم . بنده میگويم كه اول ثابت
نكنيم كه بشر بايد نبی داشته باشد ، نياييم در اين بحث ، نمیتوانيم در
اين بحث پيش برويم ، بياييم ببينيم انبياء كه آمدند و يك حقيقتی است
در تاريخ ، چه كردند ؟ خودشان چه جور بودند ؟ چه خواص و مشخصات و مزايا
و چه تمايزی با ساير نوابغ ، رهبران فكری ، افراد عادی داشتند و چه آثاری
گذاشتهاند؟ و روی مطالعه اينها آنوقت خود به خود نيازش هم تأمين میشود.
همانطوری كه خودتان اشاره فرموديد از فايده به نياز برويم ، از نياز به
فايده نرويم . اين عرض بنده بود و اشاره كردم مثل آن بحثی است كه آقای
مهندس بازرگان در كتاب راه طی شده دارد . شما كتاب راه طی شده را
آمديد اينجا رد كرديد در حالی كه مؤلف كتاب به عنوان دفاع از خودش
نيامد ، حتی مطالبش را هم بيان نكرده ، مثل محاكمه غيابی شد كه نسبت به
آقای دكتر سحابی در اين جلسه كرديم ، قبل از اينكه خودشان در اين جلسه
تزشان را طرح كنند ما ردش كرديم و به همين دليل هم را همان درست نبود و
از خودشان خواهش كرديم آمدند اول تز خودشان را گفتند و دفاع كردند ،
مسأله جالبی درآمد . من اگر میدانستم شما میخواهيد انتقاد به گفته نگفته
شده اينجا بكنيد میرفتم خودم را مجهز میكردم حداقل من از آن دفاع كنم ،
در حالی كه شما تمام جهات منفی آن را بدون اينكه دلايل را ذكر كنيد ، يا
باشد كه بعدا دفاع كند ، بيان كرديد . حالا اگر قسمتهای منفی را گفتيد ان
شاءالله جلسات ديگر قسمتهای مثبتش را میگوييد ، اما اگر اينجور نباشد
از مجموع دو جلسه ما المانهای منفی نبوت را همه ياد گرفتيم و چيز مثبت
گيرمان نيامد .
جواب : اولا راهی كه فرموديداز فايده به نياز برسيم ، راه غلطی است ،
چرا ؟ برای اينكه خيلی چيزها فايدههايی بر وجودشان مترتب است ولی اينها
جای چيزهايی را اشغال كردهاند كه اگر آنها میبودند فوائد خيلی بيشتری
مترتب میشد . به عنوان نمونه ، افرادی میآيند يك پستی را ، يك مقامی
را ، يك حكومتی را اشغال میكنند ، جلوی يك جريان بسيار صحيح منطقی
وعميقی رامیگيرند ، بعد واقعا هم يك كارهای مفيدی انجام میدهند و آن
كارها را هميشه نشان میدهند و واقعا هم اين آثار آثار خوبی است ، بعد
میگوييد پس به دليل اينكه اين كارهای خوب را اينها انجام دادند معلوم
میشود كه نيازی هم بوده و صحيح هم بوده و به حق هم بودهاند ، در صورتی كه
اين درست عكس آن چيزی است كه شما داريد میگوييد ، و اگر نبودند و
|