نظريه اشاعره
نظريه دوم درست نقطه مقابل اين نظريه است يعنی اساسا كوچكترين تفاوتیپاورقی : . 1 احزاب / . 62 . 2 فاطر / . 43
امثال سيد احمد خان دو دليل هم از خود قرآن بر اين مطلب میآورند : يكی
اينكه میگويند ما در قرآن يك سلسله آيات داريم كه مردم از پيغمبران
همين كارهای خارقالعاده را میخواستند و پيغمبران میگفتند ما جز بشری
نيستيم ، ما هم بشری هستيم مانند بشرهای ديگر ، و امتناع میكردند ، كه
بعضی از اين آيات را - اين فهرست را عرض بكنم - برايتان میخوانم .
ديگر يك سلسله آيات ديگری است در خود قرآن كه نظام خلقت را به
عنوان " سنن الهی " مینامد و تصريح میكند كه سنن الهی تغيير ناپذير
نيست . اينجور آيات هم زياد داريم . يك وقتی من خودم جمع كرده بودم
تقريبا ده آيه به اين تعبير داريم كه از همه صريحتر اين آيه است : "
« سنة الله ... و لن تجد لسنة الله تبديلا »" ( 1 ) ( چون اين آيات را
هم بعد بايد به تفصيل بخوانيم حالا شرح نمیدهم ) . قبلا موضوعی را ذكر
میكند ، بعد میگويد : سنت خداست ، بعد به صورت يك قانون كلی : "
« ولن تجد لسنة الله تبديلا »" و در آيه ديگر : " « فلن تجد لسنة الله
تبديلا و لن تجد لسنة الله تحويلا »" ( 2 ) " لن ، هم میگويد كه برای
نفی ابد است ) هرگز تو نخواهی يافت سنت الهی را كه عوض بشود ، تبديل
پيدا بكند . میگويند به اين دليل پس معجزه به معنی اينكه خرق عادت بشود
، تبديل سنت الهی است ، تحويل سنت الهی است و نمیشود . سنت الهی مثلا
اين است كه يك انسان اگر میخواهد متولد بشود بايد از يك زن و مرد به
شكل خاصی - كه نطفههاشان با يكديگر تلاقی پيدا میكنند و در ظرف خاصی
بزرگ میشوند ، مدت معينی هم لازم دارد - متولد بشود . اين سنت الهی
است ، ديگر اين سنت تغيير پذير نيست به نص قرآن . اين يك نظريه كه
البته [ آن را به عنوان ] " نظريه اسلامی " هم عرض میكنم چون بعضی از
علمای اسلامی اينجور گفتهاند و من هم عرض كردم كه اين را دليل بر مغرض
بودن آن گوينده هم نمیگيرم چو ن واقعا ممكن است طرز تفكرش اينجور بوده.
نظريه اشاعره نظريه دوم درست نقطه مقابل اين نظريه است يعنی اساسا كوچكترين تفاوتیپاورقی : . 1 احزاب / . 62 . 2 فاطر / . 43 |