ناسازگارند يا ناسازگار نيستند ؟
به نظر من می‏آيد كه بحثهای اساسی درباب نبوت همين سه بحث است : يكی‏
[ اينكه آيا ] نياز [ به دستورات الهی ] هست يا نيست و اگر هست از چه‏
راه ؟ ديگر اينكه اين كيفيت ارتباط چگونه كيفيتی است ؟ و سوم اينكه‏
معجزات كه دليل و آيت پيغمبران است چيست و چگونه بوده است و ماهيت‏
معجزه چيست ، رابطه‏اش با علم چه رابطه‏ای است ؟
البته مسائل ديگری هم در اينجا هست گو اينكه به اندازه اين مسائل ،
اساسی نيست ولی به هر حال آنها هم مسائل مهمی است .

" نبی " و " رسول "

مثلا يكی از مسائل كه از نظر قرآنی خيلی قابل بحث است اين است كه در
قرآن ، هم تعبير " نبی " آمده است و هم تعبير " رسول " ، نبی و رسول‏
، نبيين و رسل ، آيا نبوت با رسالت فرق می‏كند ، يعنی دو مقام و دو
خصوصيت است ؟ يا نه ، يك چيز است كه با دو اسم تعبير شده است ؟ كلمه‏
" نبی " از ماده " نبأ " است . نبأ يعنی خبر ، البته خبرهای مهم و
عظيم و خبرهای صادق . مثل اينكه هر خبری را نبأ نمی‏گويند ، كلمه " حديث‏
" يا " خبر " را ممكن است بگويند ولی كلمه " نبأ " يك اهميت‏
ديگری دارد . نبی يعنی خبر دهنده ، چون انبياء از خدا خبرهايی آورده و به‏
مردم داده‏اند ، به اين اعتبار به آنها گفته‏اند " نبی " . كلمه " رسول‏
" از ماده " رسالت " است كه اصل معنايش رهايی است در مقابل قيد .
" مرسل " در زبان عرب يعنی رها شده ، در مقابل " در قيد شده " . مثلا
اگر مويی را همين طور رها كنند به پايين ، می‏گويند " ارسله " يعنی‏
رهايش كرد ، اما اگر مو را با سنجاقی ببندند اين نقطه مقابل ارسال است‏
. ولی اين كلمه را در مطلق مورد فرستادن [ به كار می‏برند ] . وقتی كه كسی‏
، كسی يا چيزی را از جايی به جايی می‏فرستد ، به آن می‏گويند " ارسال " و
" رسول " يعنی فرستاده به طور كلی . نمايندگانی كه مثلا يك امير ، يك‏
پادشاه از پيش خودش نزديك نفر ديگر می‏فرستد اينها را معمولا در زبان‏
عربی " رسول " می‏گويند ، رسولی فرستاد يعنی نماينده‏ای فرستاد ،
فرستاده‏ای فرستاد . اين معنی لغوی‏اش .
آيا در اصطلاح قرآن ميان " نبی " و " رسول " فرقی هست كه قرآن وقتی‏
به كسی