. 3 عود ارواح به خداوند
محدثين متشرعه مثل مرحوم مجلسی ادعا میكنند كه اجماع همه اهل اديان است بر معاد به معنی عود ارواح به اجساد ، ولی عدهای میگويند نه ، ما اجماع داريم ولی نه اجماع به صورت عود ارواح به اجساد ، بلكه به معنی عود به سوی پروردگار . حالا اين عود به سوی پروردگار ، آيا مستلزم عود ارواح به اجساد است يا شكل ديگری ، بعد بايد ببينيم ولی آنچه كه قرآن گفته است ، از قيامت تعبير كرده به وقتی ، به روزی يا به نشئهای كه در آن نشئه انسانها به خدا بازگشت میكنند ، يعنی چه انسانها به خدا بازگشت میكنند ؟ اصلا آمدن از خدا يعنی چه و بازگشت به سوی خدا يعنی چه ؟ ولی هر چه هست ، قرآن اين طور گفته است ، حتی از قيامت تعبير به " القاء الله " كرده است ، منكرين قيامت را منكرين لقاء پروردگار ناميده : " « الذين كذبوا بلقاء الله »" ( 4 ) يا : " « بل هم بلقاء ربهم كافرون " ( 5 ) ، تعبيرات قرآن چنين تعبيراتی است . البته ما بدون اينكه بخواهيم رد يا قبول كرده باشيم ، [ نظريات مختلف را بيان میكنيم ] . همه اينها معتقدند كه تفسير ما درباره معاد اين است . هيچ كس نمی خواهد چيزی بر خلاف گفته پيغمبر گفته باشد ولی هر كدام به يك چيزهايی استناد میكنند و اين طور تفسير میكنند . از نظر بعضی ، مسأله قيامت و مسأله معاد يعنی عود كردنپاورقی : . 1 بقره / . 157 . 2 نجم / . 42 . 3 علق / . 8 . 4 انعام / . 31 . 5 سجده / . 10