كند و عمل بد من تأثير دارد در بدبختی شما و افراد يك اجتماع سرنوشت‏
مشترك دارند . ولی در آنجا اصلا سرنوشت مشترك نيست ، اهل سعادت با
هم‏اند و اهل شقاوت هم با هم ، ولی آن با هم بودن غير از اشتراك داشتن‏
در سعادت است ، اساسا اشتراكی در كار نيست ، هر كسی در وضع خودش هست‏
بدون آنكه تأثيری در وضع ديگری داشته باشد .
اينها اموری است قطعی و مسلم و پيغمبران آمده‏اند برای اينكه مردم را
به اين مطلب دعوت كنند ، مخصوصا اين قسمت اخير چون جنبه تربيتی‏
زيادتری دارد و بيشتر به مسأله دعوت مربوط است . ما می‏بينيم كه در درجه‏
اول قرآن و بعد ساير آثار دينی ما اصرار فراوانی روی اين مطلب دارند كه‏
آن دنيا دار الجزاء است ، خانه پاداش و خانه كيفر است ، پس شما
مراقب عمل خودتان در اينجا باشيد . حتی قرآن تعبيری دارد كه عده‏ای اين‏
تعبير را حمل بر هيچ گونه مجاز گويی نمی‏كنند و عين حقيقت می‏دانند .
تعبير اين است كه قرآن می‏گويد آنچه كه شما در اين دنيا عمل می‏كنيد ، عمل‏
شما پيش فرستاده شما به دنيای ديگر است . عده‏ای می‏گويند اين تعبير
بلاغتی است ، تعبير مجازی است ، عمل ما كه آنجا فرستاده نمی‏شود ، عمل من‏
يعنی كار ، اين كار يك حركت است و اين حركت هم همين جا فانی و تمام‏
می‏شود . ولی عده‏ای معتقدند كه هر چه در اين دنيا پيدا بشود ، صورتی در
دنيای ديگر پيدا می‏كند كه همين خودش يك حقيقتی در دنيای ديگر پيدا
می‏كند و اين تعبير قرآن راست است كه هر چه ما در اينجا عمل می‏كنيم چيزی‏
در آن دنيا ايجاد كرده‏ايم ، پس چيزی را از اين دنيا به آن دنيا
فرستاده‏ايم .

تعبير قرآن

اين تعبير قرآن را ببينيد آيات معاد اساسا برای موعظه هم خيلی خوب‏
است در اواخر سوره حشر می‏فرمايد : " « يا ايها الذين آمنوا اتقوا الله‏
" ای اهل ايمان ! تقوای الهی داشته باشيد ، از خدا بپرهيزيد ( هميشه‏
گفته‏ايم كه كلمه " تقوا " معنايش پرهيز نيست ولی ما تعبير ديگری‏
نداريم ) ، كه معنايش اين است كه خودتان را از غضب الهی ، از مخالفت‏
فرمان الهی دور نگه داريد . " « و لتنظر نفس ما قدمت لغد »" خيلی‏
تعبير عجيبی است ، " « و لتنظر »" امر است : " و بايد هر نفسی و هر
كسی نظر كند و دقت كند در