در اين مورد می‏گوئيم كه اين غير از رباء معمول و مورد بحث است . اين‏
استثمار و استغلال مال و به عبارت ديگر سرمايه‏داری نيست ، اشبه است به‏
اجير شدن و مزد گرفتن . واضح است كسانی كه ربا می‏گيرند ، در مقابل عمل‏
قرض نمی‏گيرند بلكه به عنوان منفعت پول می‏گيرند ، يعنی فائده را ثمره‏
مشروع و مولود قانونی پول می‏دانند كه هر چه زمان بگذرد به مقياس زمان بر
فائده می‏افزايند .
و اما اگر كسی بخواهد واقعا در قبال عمل قرض اخذ ثمن كند حرمت آن‏
معلوم نيست ، و اگر دليلی بر حرمت آن باشد غير از دليل بر حرمت ربا
است . البته بعيد نيست كه اين هم تحريم شده باشد برای حفظ حريم حرمت‏
رباء يعنی برای اينكه مردم رباء را به اين صورت در نياورند ، تحريم شده‏
است .
[ در اينجا سؤالی مطرح می‏شود و آن اينكه ] وقتی بگوئيم اخذ مال در قبال‏
عمل قرض همواره صحيح است ، چه چيز ممكن است داعی شود كه كسی از اين حق‏
چشم بپوشد و ربا بگيرد ؟
بايد توجه داشت كه ارزش عمل قرض بر حسب قلت و كثرت مال قرض داده‏
شده تفاوت می‏كند و نبايد گفت كه عمل قرض در هر حال يك ارزش دارد ،
زيرا واضح است كه ارزش اين عمل به خاطر آن است كه رفع يد از مال خود
كرده و آن را در اختيار ديگری گذاشته است . البته هر چه اين مال بيشتر
باشد انتفاع قرض گيرنده به آن بيشتر است و لذا صحيح است كه ربا را در
مقابل عمل قرض بگيرد و معهذا به ميزان مقدار مال قرض داده شده بگيرد .