فروش میكند ، در اينگونه مبادلهها ممكن است كسی ادعا كند كه خود پول
مولد است ، و به عبارت ديگر خود مبادله مولد است ، پس پول نيز
میتواند مولد باشد ، پس پول عقيم نيست ، پس گرفتن منافع و بهره پول
دزدی و استثمار نيست .
اما به نظر ما اين مطلب جواب دارد . ما صحت مبادلات تجاری و سرمايه
داری تجاری را منكر نيستيم . ما قبول داريم كه در مبادلات تجاری هدف
تاجر اين نيست كه به وسيله پول كالائی را به كالائی ديگر تبديل كند . بلكه
هدفش اين است كه به وسيله كالا پول كوچكتر را به پول بزرگتر تبديل كند ،
يعنی جريان تجاری " پ ك پ " است . در عين حال هيچيك از اينها دليل
نمیشود كه پول مولد باشد ، يعنی صحت و مشروعيت معاملات تجاری بر اساس
مولد بودن پول يا مبادله نيست ، بر اساس ديگر است . توضيح آنكه همان
طوری كه كار مجسم يعنی كالا قابل مبادله است مثل اينكه دهقان گندم توليد
میكند و آن را با روغن مبادله میكند ، خود كار نيز قابل مبادله است ،
مانند كاری كه شخصی روی مادهای كه به ديگری تعلق دارد انجام میدهد و در
عوض مزد میگيرد ، مانند خياط و عمله . ( تاجر از يك نظر مزد كار خود را
میگيرد ) مزد گرفتن ، مبادله خود كار است با پول نه مبادله اثر كار .
اين يك مقدمه .
مقدمه ديگر اينكه آن كسی كه كاری میكند و خود كار را مبادله میكند (
كارگر روزمزد ) و همچنين كسی كه اثر كار خود را مبادله میكند ( مثل خياط
) ، گاهی به كمك ابزار و وسيله يعنی به كمك مقداری ثروت ، كار خود را
انجام میدهد ، مثل تيشه هيزم شكن ، و گاهی بدون كمك ، و نيز گاهی اين
كار را بر روی
|