تلف نشده ، ولی اگر اسكناس در دست او تلف شود ، مالش تلف شده است‏
، يعنی اگر من از كسی سفته بگيرم و آن سفته از بين برود ، واقعيت امر
تغيير نكرده ولی اگر اسكناس بگيرم و از بين برود ، مال من از بين رفته‏
است . بنابراين نمی‏شود گفت سند خودش مالكيت دارد .
سؤال : كسی جنسی را می‏فروشد نقد هزار تومان ، يك ماهه هزار صد تومان ،
دو ماه حكم اين عمل چيست ؟
جواب : اين از جنبه ديگر اشكال دارد و آن مشكل عدم تعيين است . يعنی‏
وقتی كه من چيزی را می‏فروشم بايد مشخص باشد كه نقد است يا نسيه و اگر
نسيه است بايد مشخص باشد كه به اين مدت است يا آن مدت به اين قيمت‏
است يا آن قيمت . اما اينكه بگويم من الان اين جنس را به تو می‏دهم ،
اگر نقد آوردی ، اينقدر بده ، اگر يك ماهه آوردی اينقدر ، اگر دو ماهه‏
آوردی ، اينقدر ، قطعا باطل است و منشأ بطلانش هم ربا نيست بلكه غرر و
عدم تعين است .
سؤال : آيا می‏توان گفت ماهيت ربا استثمار است ؟
جواب : ربا و استثمار دو مسئله است . ممكن است چيزی استثمار باشد
ولی ربا نباشد مثل بيگاری . نتيجه ربا البته همان نتيجه استثمار است .
همان طور كه قرآن می‏گويد ربا ظلم است يعنی تجاوز به حق ديگری است . به‏
عبارت ديگری ربا خوار به آنچه كه می‏برد ، ذيحق نيست . ربا ظلم است ولی‏
هر ظلمی ربا نيست .
سؤال : در مورد استدلالی كه درباره مكيل و موزون و در نتيجه اسكناس‏
كردند ، بنده می‏خواستم يك توضيح بدهم كه اصولا