پاورقی : 1 - به همين دليل ما مطلق بيعهای ( لا اقل بيعهای تجاری ) قبل القبض را حرام میدانيم .
میگردد . ( رابطه تجارت با عامل رابطه علت فاعلی است و رابطه آن با
سرمايه شبيه رابطه علت قابلی است ) .
خلاصه آنكه ما قبول داريم كه انسان مالك نتاج ملك خود میباشد ( به هر
نحوی كه تعلق نتاج به ملك باشد ) .
ولی پول به هيچ نحو مولد نيست . پول از آن جهت كه پول است فقط
قابليت دارد كه تبديل شود به متاع ديگر و همين جهت ملاك ارزش پول است
و به اصطلاح ارزش پول است در سلسله معلولات مبادله است ، ارزش ما بعد
المبادله است بر خلاف ارزش كالاها كه در سلسله علل مبادلات است يعنی
ارزش ما قبل المبادله است ، و خود مبادله چه در پول و چه در غير پول از
نوع منافع و آثار توليدی نيست كه شیء را بتواند به شكل سرمايه در آورد .
قابليت مبادله كه امری اعتباری است لازمه مملوكيتهای فردی است . به
عبارت ديگر مبادله ارزش شیء را علاوه نمیكند . خلاصه هر متاعی قابل
مبادله است ( زيرا ماليت دارد و عقلا مبادله اموال را با يكديگر جايز
میدانند ) ولی صرف مبادله ايجاد ارزش نمیكند و لهذا عمل كسانی كه
مینشينند و مال التجارهای را كه قبض نكردهاند و روی آن هيچ عملی انجام
ندادهاند ، میفروشند و خريدار با مبلغی علاوه به ديگری میفروشد ، و بی
جهت قيمت آن را بالا میبرند عقلا و منطقا حرام است ( 1 ) .
زيرا صرف مبادله صفتی در كالا ايجاد نمیكند كه موجب ارزش آن شود ، و
در حقيقت اين عمل سازشی است بين سرمايه داران
پاورقی : 1 - به همين دليل ما مطلق بيعهای ( لا اقل بيعهای تجاری ) قبل القبض را حرام میدانيم . |