جلسه چهارم

بسم الله الرحمن الرحيم ( 1 )
اين جلسه ، جلسه خاتمه و پايان است . به طور خلاصه يك نوع نتيجه‏گيری‏
می‏كنيم از آنچه گفتيم و ابتدا پاسخ سؤالاتی را كه در جلسه پيش مطرح شد
به‏طور خلاصه عرض می‏كنم .
سؤالی را مطرح كردند كه البته سؤال خوبی بود و در آن مسئله‏ای ذكر شد كه‏
به تعبير فقها اينگونه امور را عناوين ثانويه می‏گويند . گفتند اين مطلب‏
را نبايد مورد غفلت قرارداد كه اگر ما به انتظار چيزی كه ايده آل است و
فعلا وجود ندارد باشيم و از امكانات موجود استفاده نكنيم و اينها را
ممنوع بدانيم ، عواقب بسيار سوئی خواهد داشت . مثال خوبی ذكر كردند و
آن مسئله حكومت جور است كه اين مسئله اتفاقا در فقه هم مطرح است .
اسلام نظريه‏ای دارد در باب حكومت و حاكم كه بايد چنين و چنان باشد . ولی‏
در شرائطی مثل الان كه چنين حكومتی وجود ندارد ( 2 ) يعنی آن حكومتی كه‏
موجود است غير از حكومت ايده آل است ، با توجه به اينكه پستهای دولتی‏
به منزله سنگرها است ، اگر مسلمانان واقعی كه در واقع در

پاورقی :
1 - اين جلسه در برخی موارد حالت پرسش و پاسخ دارد در اين موارد
سخنان حضار با حروف ريزتر ذكر شده است .
2 - بايد توجه داشت كه اين بحثها قبل از انقلاب اسلامی ايراد شده است‏
.