متفاوت است دو جنس بايد فرض كنيم يا يك جنس ؟ و اتفاقا در اينجا
فقها مسائلی را طرح كردهاند كه قبول كردنش خيلی مشكل است مثلا میگويند
هر چيزی كه از يك اصل باشد يك جنس تلقی میشود كه بعد مسئله خيلی بلبشو
میشود . مسئله ربای قرضی را بعد طرح میكنيم .
به هر حال در ربای معاملی يعنی معاوضه دو شیء هم جنس ، زياده نبايد
دريافت شود مثلا در معاوضه گندم با گندم بايد هموزن يكديگر بيع و شراء
بشود . پای قرض هم در كار نيست . آنوقت مسئله تعويض پول و ارزها با
يكديگر قهرا به اينجا مربوط میشود . به علاوه امروز مسئله جديدی مطرح است
كه در قديم نبوده . در قديم تعويض پولهای طلا و نقره بوده . سكههای يك
منطقه را با سكههای منطقه ديگر عوض میكردند حالا يا از باب اينكه جنس
سكهها مختلف بود و يا از باب اينكه عيارها مختلف بود . ولی امروز
گذشته از اين جهت ، مسئله اينست كه پول امروز از نوع طلا و نقره نيست ،
اسكناس و . . . است . آيا قواعدی كه در باب تعويض پولهای طلا و نقره
هست ، در اينجا هم جاری است يا نه ؟ اين مسائل را به عنوان مقدمه ذكر
كرديم تا بعد درباره آنها به تفصيل بحث بكنيم .
مسئله عمده ، مسئله وام دادن بانك است . بيشتر بحثهای آقای مهندس [
بازرگان ] هم در جلسه قبل راجع به همين مسئله بود . من يادداشتهای ايشان
را گرفتم ولی آنقدر قلم انداز نوشته بودند كه بعضی جاها را نتوانستم
بخوانم . البته قسمتهايی از آن را خواندم كه اكنون درباره آن بحث میكنيم
. در اينجا بايد عرض كنم كه من قبلا چيزی در كلمات مصريها ديده بودم كه
تفاوتی ميان دو
|