پاورقی : 1 - سوره فصلت ، آيه . 53 2 - سوره ذريات آيات 20 و . 21 3 - سوره بقره ، آيه . 29 4 - سوره حجر آيه 29 ، سوره ص آيه . 72
هر دريچه ديگری مناسبتر میداند : « سنريهم آياتنا فی الافاق و فی انفسهم
( 1 ) آفاق را جدا ذكر میكند ، انفس را جدا . و از همين جاست كه اصطلاح
آفاق و انفس ، در ميان عرفا و ادبا و شعرا بوجود آمده است . « و فی
الارض آيات للموقنين و فی انفسكم ا فلا تبصرون » ( 2 ) ، در زمين ،
نشانهها ، زمينهها ، دروازهها و دريچههايی است برای مشاهده غيب و
ملكوت ، و در وجود شما بالخصوص " وجود شما " را مستقلا ذكر میكند ) .
« ا فلا تبصرون »آيا نمیبينيد ؟ يعنی چرا بصيرت نداريد ؟ چرا دقت
نمیكنيد ؟ در خودتان دقت كنيد و بنگريد .
همين موجود كه در گذشته بعنوان يك آيت بزرگ و يك دروازه بزرگ برای
عبور انسان از خود بسوی معنويت الهی و ايمان به غيب و ملكوت بود ، باز
موضوع واقع شد . اما اين مرتبه به شكل ديگری موضوع واقع شد ، به شكلی كه
بنظر میرسد نتوانسته است خودش را از تناقض نجات بخشد و مشكل عمده
ومسئله مهم اين است . يعنی بشريت از تو میخواهد قداست و علو و شرافت
خودش را باز يابد بطوری كه هدف و غايت واقع شود ، هدف فعاليتها واقع
شود ولی بدون آنكه آن معيارهای سابق به ميان آيد ، بدون آنكه جنبه خدائی
وجنبه نا خدائی به او داده بشود ، بدون آنكه مسئله « هو الذی خلق لكم ما
فی الارض جميعا »( 3 ) هر چه در زمين است برای انسان آفريده شده است ،
درميان بيايد ، بدون آنكه « نفخت فيه من روحی »( 4 ) در ميان بيايد ،
كه خدا از روح خود يعنی يك چيزی نه از اين جهان بلكه از جهان ديگر در او
پاورقی : 1 - سوره فصلت ، آيه . 53 2 - سوره ذريات آيات 20 و . 21 3 - سوره بقره ، آيه . 29 4 - سوره حجر آيه 29 ، سوره ص آيه . 72 |