شهوت است واسارت انسانيت . من چنين آزادی ای را كه آزادی شهوت باشد
، آزادی دامن باشد ، آزادی تخيل باشد ، آزادی جاه و مقام باشد و آنكه‏
اسير است عقل و فطرت من باشد ، نمی‏خواهم . می‏خواهم از اين ساعت بنده‏
خدا واز غير خدا آزاد باشم . همان لحظه بدست امام توبه كرد . يعنی در
همان لحظه از گناهان دوری جست ، كناره گيری كرد ، تمام وسائل گناه را
بدور ريخت و به گناهان پشت و به طاعت رو كرد ، « المهاجر من هجر
السيئات » پس اين هم مردی است مهاجر ، چون از گناهان هجرت كرد .
مانند همين تعبير درباب جهاد است : « المجاهد من جاهد نفسه » مجاهد
كسی است كه با نفس خود جهاد كند . مجاهد كسی است كه در مبارزه درونی‏
كه هميشه در همه انسانها وجود دارد ( از يك طرف انسان و از طرف ديگر
عقل ) ، بتواند با نفس اماره خود ، باهواهای نفسانی خود مبارزه كند .
اميرالمؤمنين می‏فرمايد : « اشجع الناس من غلب هواه » شجاعترين مردم كسی‏
است كه بر هوای نفس خود پيروز شود . شجاعت اساسی ، آن است . يك روز
رسول خدا ( ص ) در مدينه عبور ميكرد ، جوانان مسلمان را ديد كه سنگی را
بعنوان وزنه برداری بلند می‏كنند ، زور آزمائی می‏كنند برای اينكه ببينند
چه كسی وزنه را بهتر بلند ميكند . رسول خدا همانجا بهره برداری كرد ،
فرمود : آيا می‏خواهيد من قاضی و داور شما باشم ، داوری كنم كه قويترين‏
شما كداميك از شماست ؟ همه گفتند : بله يا رسول الله چه داوری از شما
بهتر . فرمود احتياج ندارد كه اين سنگ را بلند كنيد تا من بگويم چه كسی‏
از همه قويتر است . و از همه شما قويتر آن كسی است كه وقتی به گناهی‏
ميل