مقدمه
همان طور كه در مقدمه جلد اول ذكر شده است ، مجموعه " فلسفه تاريخ " درسهای استاد شهيد آيه الله مطهری تحت همين عنوان در سالهای 1355 تا 1357 برای برخی از شاگردانشان بوده است كه در منزل استاد ايراد میشده است . در جلد اول ، بخشی از كتاب لذات فلسفه ويل دورانت و كتاب تاريخ چيست ؟ اثر " ای ، اچ ، كار " مورد بحث قرار گرفت . در اين جلد بخشی از كتاب ماركس و ماركسيسم اثر آندره پیيتر تجزيه و تحليل شده است . همچون جلد اول گاهی يكی از شاگردان كنفرانس داده است كه عين يا خلاصه آن به طور مشخص آورده شده است . اين كتاب شامل سه بخش است . در بخش اول ريشههای فكری فلسفه ماركس بررسی شده و تاثيرپذيری ماركس از هگل و فويرباخ مورد بحث قرار گرفته است . در بخش دوم نظريه معروف ماركس به نام " ماديگرايی تاريخی " تحليل شده و درباره تناقض ميان اين نظريه و منطق ديالكتيك و نيز درباره تعديل ماركس و انگلس در نظريه جبر اقتصادی سخن رفته است . بخش سوم درباره پركسيس يا فلسفه عمل است . در اين بخش درباره رابطه ميان انسان و كار ، پراگماتيزم ، تعارض ميان فلسفه عمل و جبر تاريخ و مسائل ديگری بحث شده است . گرچه به دليل سقوط اتحاد جماهير شوروی ماركسيسم حضوری در جهان امروز ندارد ، ولی بحث درباره اين مكتب هميشه مفيد و راهگشاست . در اين كتاب به مطالب و نظريات بديعی از استاد شهيد برمیخوريم كه درخور تامل و بهرهگيری است . از خدای متعال توفيق انتشار مجلدات بعدی اين مجموعه را مسالت میكنيم . اول مهرماه 1377 برابر با دوم جمادیثان 1419