ضعف قانون
تأثير عوامل سه گانه : " پول " و " پارتی " و " زور " در يك جامعه نشانه ناتوانی و ضعف قانون است . وقتی قانون ضعيف باشد طبعا نمیتواند بر اقويا و زورمندان چيره گردد ، سطوت خود را فقط به ضعفا نشان میدهد . قانون ضعيف ، مجرمين ضعيف را به تله میاندازد و به پای ميز مجازات میكشاند ولی از تله انداختن زورمندان مجرم عاجز میماند . قرآن ، مقررات الهی را قوانين نيرومند و قوی معرفی میكند و تأثير " پول " و " پارتی " و " زور " را در محكمه عدل الهی نفی مینمايد . در قرآن از پول به عنوان " عدل " ( از ماده " عدول " ، زيرا وقتی كه به عنوان رشوه داده شود سبب عدول و انحراف از حق و حقيقت میگردد ، يا از " عدل " به معنی " عوض " و " معادل " و از پارتی به عنوان " شفاعت " و از زور به عنوان " نصرت " ياد شده است . در سوره بقره آيه 48 چنين میخوانيم : « و اتقوا يوما لا تجزی نفس عن نفس شيئا و لا يقبل منها شفاعة و لا يؤخذ منها عدل و لا هم ينصرون ». " پروا داشته باشيد از روزی كه هيچكس از ديگری دفاع نمیكند و شفاعت هم پذيرفته نيست و از كسی هم پولی به عنوان عوض جرم و معادل آن گرفته نخواهد شد و نصرت و ياری كردن امكان ندارد " . يعنی نظام جهان آخرت همچون نظام اجتماعی بشر نيست كه گاهی انسان برای فرار از قانون به پارتی يا پول متوسل شود و گاهی قوم و عشيره خود را به كمك بطلبد و آنان در برابر مجريان قانون اعمال قدرت كنند . در صدر اسلام ، قانون در اجتماع مسلمين قوی بود ، گريبان نزديكان و خويشان زمامداران را نيز میگرفت . وقتی كه علی ( عليهالسلام ) مطلع شد كه دخترش از