میشود . ولی ملامت هم جا دارد . گاهی ملامت - به قول ابونواس - سبب
اغراء میشود :
دع عنك لومی فان اللوم اغراء
|
و دوانی بالتی كانت هی الداء (1)
|
اين مطلب كليت ندارد ولی در بسياری از موارد ، ملامت زياد بيشتر
نفرت ايجاد میكند . مثلا خيلی افراد در تربيت فرزند اين اشتباه را
مرتكب میشوند ، دائما بچه را ملامت میكنند و سركوفت میزنند : ای خاك
بر سرت ، فلان بچه هم سن توست ، ببين او چطور پيش رفته ، تو خيلی بی
عرضه و نالايق هستی ، من كه ديگر به تو اميدی ندارم . خيال میكنند با اين
ملامتها غيرت بچه تحريك میشود . در صورتی كه در اين موارد ، اگر ملامت
از حدش بگذرد عكس العمل خلاف ايجاد میكند ، روح او حالت انقباض و
فرار پيدا میكند و او از نظر روحی بيمار میشود و دنبال آن كار هم محال
است كه برود . اين است كه پيغمبر اكرم در دستورهای خودش نه تنها به
معاذبن جبل بلكه به معاذبن جبلها ، به همه میفرمود : « بشر و لا تنفر ،
يسر و لا تعسر » آسان بگير ، سخت نگير ، هی به مردم نگو مگر دينداری كار
آسانی است ، دينداری مشكل است ، خيلی هم مشكل است ، فوق العاده مشكل
است ، كار هر كس هر كس نيست ، هر كس كه نمیتواند ديندار باشد ،
" كار هر بز نيست خرمن كوفتن
|
گاو نر میخواهد و مرد كهن "
|
هی از مشكل بودن دينداری میگويی ، در نتيجه او
پاورقی :
. 1 [ ترجمه : رها كن ملامت كردن مرا زيرا كه ملامت ، موجب تجری میشود
. و مرا مداوا كن با چيزی كه آن چيز درد است ] .