هم تحريم موقت ؟ اگر كشيدن تنباكو حرام بود ، هميشه حرام است ، چرا
می‏گويد " اليوم حرام است " ؟ " اليوم " ( 1 ) ندارد ، " المس " (
2 ) هم همين جور بوده ، و چرا بعد از مدتی خودش تحليل كرد ؟ اين به‏
موجب آن بود كه ميرزای شيرازی می‏دانست كه حاكم شرعی ، يك سلسله‏
اختيارات دارد و به موقع می‏تواند از آن استفاده كند ، به موقع می‏تواند
امری را كه در اصل شرع حرام نشده ، يا لااقل فقيه دليلی بر حرمتش ندارد ،
در مورد بالخصوص تحريم كند ( كه اين غير از آن است كه در موردی كه دليل‏
بر حرمتش دارد ، به خاطر مصلحت مهمتر تحليلش می‏كند ، آن داخل باب‏
تزاحم می‏شود ) يك [ امری ] كه در اصل شرع هيچ دليلی بر حرمت يا وجوبش‏
نيست ، نه حرام است نه واجب ، امر مباحی است ، فقيه به موجب‏
اختيارات خودش می‏تواند آن را تحريم كند ، كه مرحوم آقای نائينی در
رساله تنبيه الامة و تنزيه الملة روی اين مساله [ بحث كرده است ] (3) .

پاورقی :
. 1 امروز .
. 2 ديروز .
. 3 [ كمی از آخر اين جلسه روی نوار ضبط نشده است ] .