پاورقی : . 1 [ فصل اول از قسمت پنجم ] . . 2 اصول مقدماتی فلسفه ، ص 193 ( نقل به معنا و خلاصه ) . . 3 همان ماخذ ، ص . 194
30 سال پيش - دوره اوج توده گری در ايران - ترجمه شد ، از كتابهايی بود
كه لااقل حزب توده ايران آن را به رسميت میشناخت و ظاهرا همه
ماركسيستها به رسميت میشناسند .
فصل اول اين كتاب ( 1 ) تحت عنوان " قوای محركه تاريخ " بحث میكند
ما قسمتهايی از آن را كه لازم میدانيم ، نقل میكنيم و بعد تجزيه و تحليلی
روی اين گفته ها به عمل میآوريم تا ببينيم آيا ما حرفهای اينها را
نمیفهميم ، يا اين حرفها خيلی حرفهای بی پر و پايه و لااقل بی دليلی است
بحثش از اينجا شروع میشود كه میگويد :
" اگر از ما بپرسند افكار انسان زاده چيست ؟ ناگزير میشويم در
مطالعات خود زياد دور برويم ما نبايد آن اشتباهی كه ماترياليستهای قرن
هجدهم میكردند و میگفتند : " فكر از مغز میتراود چنانكه صفرا از جگر "
و صرفا فكر و شكل فكر را ناشی از خصوصيات مادی مغز افراد بدانيم " ( 2
) .
مقصودش اين است كه درست است كه مغز ، علت مادی افكار است ، ولی
شكل افكار ، بيشتر به شرايط اجتماعی زندگی هر كس بستگی دارد . میگويد :
" اين حرف درست نيست كه بگوييم تاريخ ساخته عمل افرادی است كه به
نيروی ميل خود كار میكنند و چون اين عمليات ناشی از افكار آنهاست ، پس
تاريخ محصول دماغ اين افراد است " ( 3 ) .
پاورقی : . 1 [ فصل اول از قسمت پنجم ] . . 2 اصول مقدماتی فلسفه ، ص 193 ( نقل به معنا و خلاصه ) . . 3 همان ماخذ ، ص . 194 |