غير از آن قضيه اول است كه گفتيم " افرادی كه در اينجا جمعند ، همه‏
بيدارند " كه درباره همين افراد محدود درست است ، دو ساعت ديگر ممكن‏
است افراد ديگری اينجا باشند ، نصفشان بيدار باشند ، نصفشان خواب اين‏
حكم فقط برای اينها صادق بود يا می‏گوييم " همه مردم ايران امروز
مسلمانند " اين قضيه ، امروز ممكن است صادق باشد ولی دو هزار سال پيش‏
صادق نبود ، ممكن است دو هزار سال بعد هم صادق نباشد .
ولی يك وقت شما می‏گوييد " هر مثلثی چنين است " ، وقتی می‏گوييد "
هر مثلث چنين است " مجموعی از مثلثها را در نظر نگرفته ايد كه بخواهيد
حكم آنها را گفته باشيد ، می‏گوييد " حكم ، مال مثلث است " می‏گوييم "
آيا مثلثهای اينجا را می‏گوييد ؟ " ، می‏گوييد " اينجا و آنجا ندارد "
" مثلثهای اين زمان را می‏گوييد ؟ " ، " اين زمان و آن زمان ندارد ،
شامل مثلثهايی است كه در گذشته بوده يا در حال حاضر است و يا در آينده‏
خواهد بود ، و حتی شامل مثلثهای فرضی هم هست ، يعنی هر چه را كه من فرض‏
بكنم كه آن ، مثلث است ، در حالی كه آن را مثلث فرض كرده ام ، اين‏
حكم هم با اين فرض روی آن هست " می‏گويند حتی شامل افراد فرضی خودش هم‏
می‏شود چون اين حكم خاصيتی است كه از " مثلث بودن " پيدا می‏شود ، اما
حكم مثال اول از " ايرانی بودن " پيدا نشده بود ، ممكن است ايرانی‏
باشد و مسلمان نباشد ، يا حكم مثال دوم از " اينجا بودن " پيدا نشده‏
بود ، ممكن است افراد ديگری دو ساعت ديگر اينجا باشند و بيدار نباشند
اينجا حكم ، از مثلث بودن است مثلث ، اين حكم را به دنبال خودش دارد
، اينجا و آنجا و اين فرد و آن فرد ، ديگر در آن نيست حتی مثلث فرضی هم‏
اين حكم را به همان فرض