اجتماع هم در آن هست ) بد است ؟ و آيا فرق تكبر با تواضع فقط در اين‏
است كه تكبر به زيان اجتماع است و تواضع به سود اجتماع ؟ يا از نظر
فردی و شخصی هم تواضع ، سلامت است و تكبر ، بيماری و انحراف و عقده ؟
[ همين طور است ] حسادت ، در مقابل سعه صدر و در مقابل بی حسی و بی‏
غيرتی انسان در مقابل خيری كه به ديگران می‏رسد ، سه جور عكس‏العمل‏
می‏تواند داشته باشد : يك وقت هست كه نسبت به ديگری حسد می‏ورزد ، يعنی‏
از اينكه او دارد و خودش ندارد ، ناراحت می‏شود و اين ناراحتی در او به‏
اين صورت ظهور می‏كند كه آرزوی سلب نعمت را از او می‏كند و در عمل هم‏
فعاليت می‏كند كه او نداشته باشد اين می‏شود " حسادت " .
يك وقت هست كه وقتی در ديگری نعمتی می‏بيند ، آرزويش در خودش پيدا
می‏شود ولی در اين حد كه غيرتش تحريك می‏شود كه ما هم داشته باشيم ، چرا
او درسش اينقدر بالا می‏رود و من عقب بمانم ؟ من هم درس بخوانم ، بدون‏
اينكه يك ذره آرزوی بدی او را داشته باشد به اين می‏گويند سعه صدر يا "
غبطه " غبطه ممدوح است .
يك وقت هم يك حالت بی غيرتی در انسان هست ، می‏بيند ديگری ترقی‏
دارد ، نه آرزوی نداشتن او را دارد و نه آرزوی اينكه خودش داشته باشد
اصلا يك آدم بی حسی است : " خوب دارند كه دارند ، به جهنم كه داشته‏
باشند ، او درس خوانده من نخوانده‏ام ، خوب نخوانده باشم " .
اين مطلب قطع نظر از زيانی كه ديگران می‏بينند ، سه حالت مختلف در
انسان است كه يكی از آنها سلامت روان است ، يعنی در