پاورقی : 1 - سوره جن ، آيه . 1
است : نحله اشعری و نحله معتزلی . اتفاقا اينها هم همانطورند يعنی مسلك
معتزلی مظهر افراط كاری و نحله اشعری مظهر جمود فوق العاده است .
معتزله افرادی بودند كه در زمان خودشان به روشنفكری معروف بودند .
روشنفكری به خرج میدادند و در اين كار افراط میكردند . مثلا اسم جن در
قرآن برده شده است : « قل اوحی الی انه استمع نفر من الجن »( 1 ) و يك
سوره بنام " جن " داريم . اينها وجود جن را انكار میكردند و به طور كلی
هر چه كه با عقل جور در نمیآمد به اين معنی كه عقل آنان نمیتوانست آن را
حل بكند فورا درصدد انكار آن برمیآمدند . اشاعره درست برعكس بودند ، هر
چيزی را به مفهوم محسوسش حمل میكردند يعنی برای هر چيزی يك معنای حسی
در نظر میگرفتند . مثلا ما كه میگوئيم فلانكس آمده است و گفته است ،
مقصود از اين " آمده است " اين نيست كه با پای خودش آمده بلكه يعنی
گفته است يا عقيدهاش اينست . آنها آنقدر جمود به خرج میدادند كه
تعبيراتی را كه در قرآن راجع به خدا هست كه تعبيرات اولی و مجازی است
به واقع فرض میكردند . از همين احمد حنبل كه اشعری مذهب است سؤال
میكردند كه « الرحمن علی العرش استوی »يعنی چه ؟ خداوند بر تخت نشسته
يعنی چه ؟ میگفت : الكيفيه مجهوله و السؤال بدعه كيفيت را ما نمیدانيم
، كسی هم حق سؤال كردن ندارد . میگفت : " قرآن گفته است خدا روی تخت
نشسته است ، منتها
پاورقی : 1 - سوره جن ، آيه . 1 |