مقتضيات زمان ( 2 )
« ان شر الدواب عند الله الصم البكم الذين لا يعقلون »( 1 ) . ديشب در اطراف مسأله مقتضيات زمان بحث میكرديم . كلمه مقتضيات و كلمه اقتضای زمان را تفسير و معنی كرديم . برای اينكه آقايان بحث محترم كاملا توجه داشته باشند و مطلب را به ذهن خودشان بسپارند كه اگر با يكی از دو طبقه جاهل و جامد روبرو شدند با آن طبقهای كه هر چيزی را به نام مقتضيات زمان میخواهند بپذيرند و به ديگران بقبولانند ، و يا آن طبقهای كه اساسا اين حرفها را موهوم تلقی میكنند بتوانند درست مطلب را برای آنها بشكافند ، از اين نظر باز فهرست مطلب را تكرار میكنيم . عرض شد كه اقتضای زمان را يكی اينطور میشود تفسير كرد كه مقتضيات زمان يعنی پيش آمدها و پديدهها و امور رائج زمان . اگر چيزی در يك زمان پديد آمد ، چون مخصوص اين زمان است و اين زمان نسبت به زمان گذشته زمان نوی است ، بايد آن را پذيرفت . پس پديدههای هر زمان نوی را بايد پذيرفت و اين تجددپاورقی : 1 - سوره انفال ، آيه . 22