" خاتميت "

« ما كان محمد ابا احد من رجالكم و لكن رسول الله و خاتم النبيين »( 1
) .
بحث ديشب ما به مناسبت بحثی كه راجع به مقتضيات زمان می‏كرديم در
اطراف خاتميت بود . عرض شد كه اساسا مسأله خاتميت خود يك مسأله‏ای‏
است كه با زمان ارتباط دارد . نسخ شدن يك شريعت و آمدن شريعت ديگر به‏
جای آن ، فقط و فقط به زمان بستگی دارد و الا هيچ دليل ديگری ندارد . همه‏
علما اين را قبول دارند كه رمز اينكه يك شريعت تا يك موقع معينی هست‏
و بعد ، از طرف خدا نسخ می‏شود ، تغيير پيدا كردن اوضاع زمان و به اصطلاح‏
امروز مقتضيات زمان است . بعد اين سؤال پيش می‏آيد كه اگر اينطور باشد
، پس بايد هميشه با تغيير مقتضيات زمان ، شريعت موجود تغيير بكند ،
بنابراين هيچ شريعتی نبايد شريعت ختميه باشد و نبوت نبايد در يك نقطه‏
معين ختم بشود .
جواب اين سؤال را ديشب عرض كرديم كه كسانی كه

پاورقی :
1 - سوره احزاب ، آيه . 40