مفقودهای در دنيا هست . حتی بعضی از ماديين گفتند كه آن حلقه مفقوده هم
پيدا شده و ديگر تمام حلقات به يكديگر متصلند . اين ، شتابزدگی است .
راه وسط اينست كه انسان عقل را پيشوا قرار بدهد يعنی در كار عقل
شتابزدگی نكند ، در كار عقل تا قضيه روشن نشده است اظهار نظر نكند ، در
كار عقل تمايلات نفسانی خودش را حساب نكند . طبيعت دزد است يعنی گاهی
عقل انسان میخواهد قضاوت بكند ، طبيعتش ميل دارد به يك طرف قضاوت
بكند . طبيعت ، عقل را اغفال میكند . میگويد ( دكارت ) : بايد حساب
نفس را در قضاوتها داشت ، حساب تمايلات نفس را بايد كرد . ( موضوع
علامه حلی و نجس شدن چاه ) .
يكی ديگر از چيزهائی كه عقل انسان را دچار اشتباه و گمراهی میكند ،
روش و راه نياكان است . اين موضوع را فراموش نكنيد كه خيلی مهم است .
" فرانسيس بيكن " گفته است يكی از چيزهائی كه عقل انسان را فريب
میدهد راهی است كه گذشتگان آن راه را رفتهاند . او تعبير به " بت "
میكند میگويد : اينها برای بشر بت است و عقل انسان را فريب میدهد كه
انسان اگر ديد پدر و مادرش كاری را میكردند او هم همان راه را میرود .
راه گذشتگان به انسان اجازه نمیدهد كه آزاد فكر بكند ، جلوی آزادی فكر را
میگيرد . قرآن روی اين موضوع عجيب تكيه كرده است . اولين كتابی كه اين
حرفها را زده است قرآن است . من يكوقت تمام قرآن را جستجو كردم ديدم
هر پيغمبری كه آمده است وقتی با ملتش مواجه شده است ، ملتش به او
گفتهاند كه تو میخواهی ما را بر خلاف سيره پدرانمان دعوت بكنی ، پدران
ما
|