هر امت و جامعهای به سوی " كتاب " و نوشته خودش برای رسيدگی
خوانده میشود .
پس معلوم میشود نه تنها افراد هر كدام كتاب و نوشته و دفتری مخصوص
به خود دارند ، جامعهها نيز از آن جهت كه در شمار موجودات زنده و شاعر
و مكلف و قابل تخاطب هستند و اراده و اختيار دارند ، نامه عمل دارند ،
و به سوی نامه عمل خود خوانده میشوند .
در سوره انعام آيه 108 میفرمايد :
« زينا لكل امة عملهم ».
عمل هر امتی را برای خود آنها زيبا قرار داديم .
اين آيه دلالت میكند كه يك امت شعور واحد ، معيارهای خاص ، طرز تفكر
خاص پيدا میكند ، و فهم و شعور و ادراك هر امتی مخصوص خود آن است .
هر امتی با معيارهای خاصی قضاوت میكند ( لااقل در مسائل مربوط به
ادراكات عملی ) . هر امتی ذوق و ذائقه ادراكی خاص دارد ، بسا كارها كه
در ديده امتی زيبا و در ديده امتی ديگر نازيباست . جو اجتماعی امت است
كه ذائقه ادراكی افراد خود را اينچنين میسازد .
در سوره غافر آيه 5 میفرمايد :
« و همت كل امة برسولهم لياخذوه و جادلوا بالباطل ليدحضوا به الحق
فأخذتهم فكيف كان عقاب ».
و هر امتی آهنگ پيامبر خويش كردند كه او را بگيرند و به باطل با او
جدل كردند تا حق را به اين وسيله بشكنند . و چون چنين كردند من آنها را
گرفتم . پس چگونه بود عقاب من ؟
|