پيشگفتار

نوع شناخت يك مكتب از جامعه و از تاريخ و طرز برداشت آن از ايندو
نقش تعيين كننده در ايدئولوژی آن مكتب دارد ، از اين رو ضرورت دارد در
متن جهان بينی اسلامی ، طرز نگرش اسلام به جامعه و به تاريخ روشن گردد .
بديهی است كه اسلام نه مكتب جامعه‏شناسی است و نه فلسفه تاريخ . در
كتاب آسمانی اسلام هيچ مطلب اجتماعی يا تاريخی با زبان معمول جامعه‏شناسی‏
يا فلسفه تاريخ طرح نشده است ، همچنانكه هيچ مطلب ديگر - اخلاقی ، فقهی‏
، فلسفی و غيره - با زبان معمول و در لفافه اصطلاحات رايج و تقسيم‏بنديهای‏
مرسوم بيان نشده است . در عين حال ، مسائل زيادی از آن علوم كاملا قابل‏
استنباط و استخراج است .