. 2 اولويت و تقدم نيازهای مادی بر نيازهای معنوی :

انسان لااقل در وجود اجتماعی خويش ، دو گونه نياز دارد : نيازهای مادی‏
از قبيل نياز به نان و آب و مسكن و جامعه و دوا و امثال اينها ، نيازهای‏
معنوی از قبيل نياز به تحصيل و دانش و ادبيات و هنر و تفكرات فلسفی و
ايمان و ايدئولوژی و نيايش و اخلاق و اموری از اين قبيل . هر دو نوع از
نياز ، به هر حال و به هر علتی ، در انسان وجود دارد . سخن در اولويت و
تقدم اين نيازهاست كه كداميك بر ديگری تقدم دارد : نيازهای مادی يا
نيازهای معنوی و يا هيچكدام ؟ نظريه تقدم نيازهای مادی بر آن است كه‏
نيازهای مادی اولويت و تقدم دارند و اين اولويت و تقدم تنها در اين‏
جهت نيست كه انسان در درجه اول در پی تأمين نيازهای مادی است و آنگاه‏
كه اين نيازها تأمين شد به تأمين نيازهای معنوی می‏پردازد ، بلكه خاستگاه‏
نيازهای معنوی نيازهای مادی است و نيازهای مادی سرچشمه نيازهای معنوی‏
است . چنين نيست كه انسان در متن آفرينش خود با دو گونه نياز و دو
گونه غريزه آفريده شده باشد : نيازها و غرايز مادی ، و نيازها و غرايز
معنوی . بلكه انسان با يك گونه نياز و يك گونه غرايز آفريده شده و
نيازهای معنوی نيازهای ثانوی است و در حقيقت وسيله‏ای است برای رفع‏
بهتر نيازهای مادی .
به همين جهت ، نيازهای معنوی از نظر شكل و كيفيت و ماهيت نيز تابع‏
نيازهای مادی است . انسان در هر دوره‏ای به تناسب رشد ابزار توليد
نيازهای مادی‏اش ، شكل و رنگ و كيفيت ويژه‏ای دارد . نيازهای معنوی وی‏
نيز كه برخاسته از نيازهای مادی اوست ، از