از آن جهت سيب می‏دانيم ، يكی مربوط به طعمش است و ديگر لطافت و رنگ‏
و بالاخره شكلش . اگر سيبی باشد كه از نظر شكل و رنگ زيبا باشد و از نظر
طعم خوش طعم و شيرين و از نظر رائحه و بو خوشبو و از نظر لطافت ، لطيف‏
باشد و در مقابل دندان مقاوم نباشد آن را به عنوان يك شی‏ء مورد استفاده‏
سيب كامل می‏دانيم .
يك خانه كامل را زود می‏شود تعريف كرد . يك اسب كامل را به آسانی‏
می‏توان تعريف كرد ، ولی انسان كامل تعريفش از هر چيز ديگر مشكلتر و
دشوارتر است . و لهذا بايد نظريات مختلفی را كه درباره انسان كامل‏
گفته‏اند شرح داد تا معلوم شود كدام درست است و يا اگر اجتهادا نتوانيم‏
تشخيص دهيم ، لااقل ببينيم از نظر قرآن كداميك از آنها و تا چه حد تاييد
شده است .

نظريات مختلف درباره انسان كامل

1 - انسان كامل يعنی انسان برخوردار - الف : برخوردار از طبيعت‏
اول چيزی كه [ در تعريف انسان كامل ] ممكن است گفته شود اين است كه‏
: انسان كامل يعنی انسان برخوردار . يا انسان تكامل يافته يعنی انسانی كه‏
حداكثر برخورداری را از طبيعت و محيط خارج خود دارد .

رد اين نظريه

مسلم اين تعريف غلط است . كمال انسان با برخورداری حاصل نمی‏شود كه هر
كه از اشياء خارج بيشتر استفاده كرد و بهره