پاورقی : . 1 بگو اگر جن و انسان گرد هم آيند كه مانند اين قرآن را بياورند ، نتوانند ، هر چند پشت به پشت يكديگر بدهند و با يكديگر همكاری نمايند ( اسراء / 88 ) .
عين اينكه سخن بشر نيست و سخن خداست ، از مقوله امور بشری است و كاری
است عادی در رديف كارهای بشری .
بعيد به نظر میرسد كه مقصود اين باشد ، زيرا در اين صورت قرآن امتيازی
از ساير كتب آسمانی ندارد . همه آن كتابها به حكم اينكه از مبدأ وحی
صادر شدهاند عمل غير بشری هستند ، ولی به حكم اينكه جنبه خارق العاده
ندارند از مقوله امور غير بشری نيستند ، همچنانكه پارهای كلمات داريم كه
به نام " احاديث قدسيه " معروفاند و عينا سخن خدايند كه وحی و الهام
شدهاند ، اما معجزه و از مقوله امور غير بشری نيستند .
امتياز قرآن از ساير كتب آسمانی و از احاديث قدسيه در اين است كه هم
عمل غير بشری است - يعنی وحی است - و هم از مقوله امور غيربشری ، يعنی
در حد اعجاز و قدرت مافوق بشری است . لهذا قرآن میگويد :
« قل لئن اجتمعت الانس و الجن علی أن يأتوا بمثل هذا القرآن لا يأتون
بمثله و لو كان بعضهم لبعض ظهيرا »( 1 ) .
تفسير دوم اين جمله اين است كه معجزه محمد بر خلاف معجزات ساير
پيامبران از قبيل عصا را اژدها كردن و مرده را زنده كردن كه مقوله و تيپ
كار از مقوله و تيپكار بشر نيست ، از مقوله كارهای بشری است ، چون از
نوع سخن و بيان و علم و فرهنگ است ، ولی عمل غير بشری است ، يعنی در
حد مافوق بشری است ، از قدرتی غيبی و ماوراء الطبيعی سرچشمه میگيرد .
اگر مقصود اين
پاورقی : . 1 بگو اگر جن و انسان گرد هم آيند كه مانند اين قرآن را بياورند ، نتوانند ، هر چند پشت به پشت يكديگر بدهند و با يكديگر همكاری نمايند ( اسراء / 88 ) . |