نگاهی به صدر اسلام
از رسول اكرم ( صلی الله عليه و آله و سلم ) سؤال شد : حرزهايی به عنوان استشفا مورد استفاده قرار میگيرد ( مطابق نقل غزالی در احياءالعلوم از دوا و حرز هر دو سؤال شد ) ، آيا میتواند اين امور جلوی قدر الهی را بگيرد ؟ فرمود : " « انها من قدر الله » " ( 1 ) يعنی خود اينها نيز از قدر الهی میباشد : تأثير اينها در جلوگيری از بيماری نيز به قضا و قدر الهی است . علی ( عليه السلام ) در سايه ديوار كجی نشسته بود ، از آنجا حركت كرد و در زير سايه ديوار ديگری نشست . به آن حضرت گفته شد : " يا امير المؤمنين ! تفر من قضاء الله ؟ " ( از قضای الهی فرار میكنی ؟ ) فرمود : " « افر من قضاء الله الی قدر الله » " ( 2 ) ( از قضای الهی به قدر الهی پناه میبرم ) ، يعنی از نوعی قضا و قدر به نوعی ديگر از قضا و قدر پناه میبرم ، يعنی اگر بنشينم و ديوار بر سرم خراب شود قضا و قدر الهی است ، زيرا در جريان علل و اسباب اگر انسانی در زير ديواری شكسته و مشرف به انهدام بنشيند آن ديوار بر سرش خراب میشود و صدمه میبيند ، و اين خود قضا و قدر الهی است ، و اگر خود را به كناری بكشد از خطر او مصون میماند ، اين نيز قضا و قدر الهی است . كما اينكه ممكن است در همان حال در يك جريان ديگر از علل و اسباب ، خطری ديگر متوجه او گردد كه آن نيز قضا و قدرپاورقی : . 1 بحارالانوار [ چاپ جديد ] ، ج / 5 ص . 87 . 2 توحيد صدوق [ چاپ تهران ] ، ص . 337