بحثی حديثی
در ميان اخبار و روايات احيانا مضامينی ديده میشود كه با آنچه گفته شد منافی به نظر میرسد ، ولی بايد دانست كه اين گونه تنافيها و تعارضها يا در اثر برخی اشتباهات است كه احيانا از برخی راويان حديث در نقل مضمون احاديث رخ داده است و با مقايسه بعضی احاديث با بعضی ديگر آن اشتباه را میتوان كشف كرد ، و يا تعارض و تنافی ظاهری است و پس از تعمق معلوم میشود كه تعارضی در كار نيست . ما برای هر دو قسم ، نمونه نقل میكنيم : . 1 در صحيح بخاری جلد 8 صفحه 158 از يحيی بن يعمر از عايشه نقل میكند كه گفت از رسول خدا درباره طاعون سؤال كردم ، آن حضرت فرمود : « كان عذابا يبعثه الله علی من يشاء من عباده فجعله الله رحمة للمؤمنين . ما من عبد يكون فی بلد يكون فيه ، و يملك فيه لا يخرج من البلد صابرا محتسبا يعلم انه لا يصيبه الا ما كتب الله له الا كان له مثل اجر شهيد » . طاعون عذابی بود ( است ) كه خداوند بر آن كسان كه میخواهد ، میفرستد ، ولی او را برای مؤمنين رحمت قرار داده است . هيچ بندهای نيست كه در شهری باشد كه در آن شهر طاعون باشد و او در آن شهر مكث كند و بيرون نرود و برای رضای خدا شكيبايی كند و معتقد باشد كه جز آنچه خداوند برايش نوشته