جامعيت نهجالبلاغه
نهجالبلاغه - كه من نمیتوانم بگويم كتاب علی است ( 1 ) - چگونه كتابی است ؟ در نهجالبلاغه عناصر گوناگون را میبينيد . وقتی انسان نهجالبلاغه را مطالعه میكند ، گاهی خيال میكند بوعلی سيناست كه دارد حرف میزند ، يك جای ديگر را كه مطالعه میكند ، خيال میكند ملای رومی يا محی الدين عربی است كه دارد حرف میزند ، جای ديگرش را كه مطالعه میكند ، میبيند يك مردپاورقی : . 1 چون معالاسف انتخابی است كه سيد رضی از قسمتهايی از سخنان اميرالمؤمنين كرده است . سيد رضی كه مردی اديب بوده ، فقط میتوانسته با يك جنبه از نهجالبلاغه تماس بگيرد [ يعنی ] شاهكارهای ادبی كلام اميرالمؤمنين را انتخاب كرده است . آنچه كه الان در نهجالبلاغه هست در حدود دويست و بيست و نه خطبه است ، در صورتی كه مسعودی صاحب مروج الذهب كه صدسال قبل از سيد رضی بوده چون در متن مروج الذهب ، گاهی مینويسد الان سال 333 است میگويد : " الان در حدود چهارصد و هشتاد خطبه از علی ( ع ) در دست مردم است " . [ با اين وصف ] چطور بعضی میگويند كه نهجالبلاغه بعد از سيدرضی پيدا شده است ؟ !