خلوت ، بيشتر در ذكر خدا فرو رود توجهش به خدا بيشتر می‏شود و آن وقت‏
است كه نفس خودش را بهتر می‏شناسد .
بعضی از افرادی كه انسانهای بسيار بزرگی بوده‏اند ، از همين راهها به‏
خودآگاهی ع رفانی رسيده اند . در حدود پنجاه سال پيش مرد بزرگی زندگی‏
می‏كرده است كه از مجتهدين بزرگ و از تحصيل كرده‏های نجف و شاگرد مرحوم‏
حسينقلی همدانی ، عارف بسيار بسيار بزرگ متشرع نيم قرن پيش بوده است‏
. اين مرد مرحوم ميرزا جواد آقای ملكی تبريزی است كه در قم مقيم بوده و
در حدود پنجاه سال پيش از دنيا رفته است و كتابهائی از ايشان در دست‏
است . ايشان وقتی مسأله " خودآگاهی " خودش را با مقدماتی شرح می‏دهد ،
به آن مرحله خودآگاهی عرفانی كه نفس خود را درك می‏كند و می‏شناسد می‏رسد
، می‏گويد من كسی را می‏شناسم ( 1 ) كه اولين‏بار در عالم رؤيا اين خودآگاهی‏
برايش پيدا شد و در بيداری برای او ادامه پيدا كرد . بعد با يك وضعی در
كتاب خودش اين مطلب را شرح می‏دهد . اين " آگاهی به خود " به معنی‏
واقعی فرع بر " خداآگاهی " است و جز از راه عبادت واقعی پيدا نمی‏شود
، يك روانشناسی اگر هزار سال هم روانشناسی كند ، به خود آگاهی واقعی‏
نمی‏رسد .
علی ( ع ) جمله‏ای دارد كه خيلی عجيب است . می‏فرمايد : « عجبت لمن‏
ينشد ضالته و قد اضل نفسه فلا يطلبها » ( 2 ) تعجب می‏كنم از انسانی‏

پاورقی :
. 1 البته نمی‏گويد آن شخص خودم هستم .
. 2 غرر و درر آمدی ، حكمت شماره . 6266