پاورقی : > میتوان محرم شد . يك آدم جغرافيدانی كه جغرافيای عربستان را خوب بداند ، شايد دقيقا بتواند تعيين كند كه آيا جده محذی با يكی از ميقاتها هست يا نيست ؟ ما خودمان اول عمل نكرديم ولی بعد كه در مدينه و مكه نقشههای عربستان را پيدا كرديم ، به نظرمان آمد كه جده محاذی با بعضی از ميقاتها هست اگر آن نقشهها درست باشد . كسانی كه از جده بسوی مكه حركت میكنند چون میخواهند احتياط كنند كه از يكی از ميقاتهای واقعی محرم شوند ، از جده میآيند به جحفه ، و جحفه از راه مدينه نزديك . . . است . جحفه ميقات اهل شام است يعنی وقتی افراد از راه شام كه شمال غربی [ مكه ] میشود میآمدند ، پس از پيمودن اندكی از راه به جحفه میرسيدند . پيغمبر اكرم آنجا را ميقات قرار دادند برای مردمی كه از آن راه میآيند . غدير خم نزديك جحفه است و محلی بوده كه مسلمين در بازگشت از مكه وقتی به آن نقطه میرسيدند متفرق میشدند ، اهل مدينه به مدينه میرفتند و ديگران نيز به شهرهای خود .