يادداشت رهبری و مديريت
1 - رهبری و مديريت در عرف امروز با همه توسعه و شمولی كه پيدا كرده است اگر بخواهيم مرادفی برای آنها در مصطلحات اسلامی پيدا كنيم بايد بگوئيم : ارشاد و رشد ، يا هدايت و رشد . قدرت رهبری همان قدرت بر هدايت و ارشاد ( 1 ) است در اصطلاحات اسلامی ، و قدرت مديريت همان است كه در اصطلاح فقه اسلامی رشد ناميده شده است . رشيد در اصطلاحات عرف و معمولی ما يك كيفيت جسمی است و وصف اندام است . قامتها و اندامها در اصطلاح و در عرف امروز فارسی متصف به صفت رشد میشود . ولی در اصطلاح فقه اسلامی يك كيفيت روحی است ، يعنی نوعی بلوغ است در مقابل بلوغ جسمی . میگويند كودك پس از بلوغ جسمی بايد بلوغ روحی نيز پيدا كند تا ثروت را در اختيارش بگذاريم و میگويند تنها بلوغ جسمی برای ازدواج كافی نيست ، رشد يعنی بلوغ روحی نيز لازم است . مقصود از رشد و بلوغ روحی شايستگی و قدرت تشخيص ، درك سود و زيان و لياقت اداره و بهره برداری است . به عبارت ديگر رشد عبارت است از شايستگی و لياقت برای نگهداری و استفاده و بهرهبرداری صحيح از وسائل و سرمايههای حيات . تعبير صحيح درباره اندام زيبا رشاقت است نه رشادت . 2 - مطلب دوم اينست كه هدايت و رهبری انسان دو جنبه و دو وجهه دارد : جنبه و وجهه ثابت و جنبه و وجهه متغير . در بحث اسلام و مقتضيات زمان گفتهايم حيات بشر جنبههای ثابتی وپاورقی : 1 - البته ارشاد در اصطلاح متصوفه كه [ به معنی ] رهبری و دستگيری است.