پاورقی : . 1 . agnosticism . 2 . Leudwig Feuerbach
" كانت سر دسته مكتب آگنوستی سيسم ( 1 ) معتقد است كه به حقيقت
مطلق نمیتو ان رسيد يعنی يك " شی بنفسه " قبول میكند كه فكر قدرت
تماس آن را ندارد . در كتاب موسوم به لود و يك فويرباخ ( 2 ) به اين
ادعا قویترين جوابها داده شده است با اين بيان : تا مدتی كه مواد آلی
فقط در بدن حيوانات و نباتات ساخته به وجود میآمد میتوانستيم آنها را
" شی بنفسه " بناميم ولی از موقعی كه شيمی آلی تمام اين مواد را يكی
بعد از ديگری میسازد بايد آنها را " شی برای ما " ناميد زيرا عمل فكر
ما با آن شی بنفسه تماس نموده است " .
راستی بايد اذعان كرد كه ماديين اصلا اطلاع ندارند كه در عالم علم و
فلسفه چه میگذرد . ماديين خيال میكنند كه كانت و امثال او معتقدند كه در
عمل هم نمیتوان از حواس استفاده نمود و بايد يكباره همه حواس را كنار
گذاشت . اينها نمیدانند كه كانت و غير كانت كه بين " شیء بنفسه " و
" شیء برای ما " فرق میگذارند از لحاظ نظری است نه از لحاظ عملی .
اساسا همه فلاسفه كه وارد بحث ارزش معلومات شدهاند نظر به جنبه نظری
دارند نه به جنبه عملی .
مجموع آراء دانشمندان را درباره ارزش نظری معلومات كه در اين مقدمه
بيان شد میتوان اينطور خلاصه كرد :
تمام ادراكات بشر بیحقيقت و جهان معلومات هيچ در هيچ است .
سوفسطائيان قديم از قبيل پروتاگوراس و گرگياس ، و ايدهآليستهای جديد
از قبيل بركلی و شوپنهاور
نمیدانيم كه ادراكات عين حقيقت است يا نيست زيرا تمام ادراكات
شكاكان قديم و نسبيون جديد و طرفداران ماترياليسم ديالكتيك
پاورقی : . 1 . agnosticism . 2 . Leudwig Feuerbach |