پاورقی : . 1 . scholastic . 2 . Einstein . 3 . Newton
يك نوع غرور و از خصائص دوره اسكولاستيك ( 1 ) و قرون وسطائیها میداند
. در نظر دانشمندان جديد اعتقاد به قطعی بودن و يقينی بودن يك قانون
علمی آنطور كه قدما تصور میكردند يك عقيده ارتجاعی است .
شايد از قرن نوزدهم به بعد در ميان دانشمندان كسی يافت نشود كه مانند
قدما در طبيعيات اظهار جزم و يقين كند ( هر چند قدما هم مسائل طبيعيات
و فلكيات را چندان يقينی نمیدانستند و آنها را " حدسيات " میخواندند
) .
دانشمندان جديد هرگاه فرضيهای ابراز دارند كه تجربههای موجود آن را
تأييد كند ادعای يقين مطلق درباره آن نمیكنند و به عنوان " حقيقت مسلم
" آن را بيان نمیكنند .
اينشتين ( 2 ) دانشمند معروف معاصر درباره نظريه معروف خود " نسبيت
" كه جانشين نظريه جاذبه عمومی نيوتن ( 3 ) در فيزيك شده است بيش از
اين نمیگويد كه " تجربههای فعلی آن را تأييد كرده است " .
آری تنها ماديون هستند كه در اين مسائل اظهار قطع و يقين میكنند و اين
مسائل را حقايق مسلمه تلقی میكنند و به دانشمندانی كه پديد آورنده اين
فرضيهها هستند اعتراض دارند كه چرا در حقيقی بودن آنها ترديد دارند .
چنانكه بعدا در همين مقاله در حاشيه مستقلی كه آراء ماديون را درباره
" ارزش معلومات " بيان و انتقاد میكنيم توضيح خواهيم داد ماديون روی
غرض خاص چارهای ندارند جز آنكه برخلاف همه دانشمندان ، مسائل تجربی را
يقينی بدانند و اگر غير از اين بگويند پايه فلسفه موهومشان خراب میشود ،
و از طرف ديگر میبينند فرضيههای طبيعی بالعيان تغيير میكند و ناسخ و
منسوخ دارد ، ناچار يك مطلب موهوم ديگری را " تكامل حقيقت " عنوان
میكنند و جار و جنجال راه میاندازند و میخواهند از اين راه ، هم برای
علوم طبيعی ارزش يقينی قائل شوند و هم تغيير و تبديل فرضيهها را توجيه
كنند .
گمان میكنم كه با بياناتی كه تاكنون در اين مقدمه شده بر خواننده محترم
روشن شده باشد كه تكامل حقيقت به معنايی كه منظور ماديين است ( تغيير
تكاملی ) موهوم
پاورقی : . 1 . scholastic . 2 . Einstein . 3 . Newton |